Инфрақызыл және ультракүлгін сәулелену. Рентген сәулелері. Элктромагниттік сәулелену шкаласы.

Қысқа мерзімді жоспары

Бөлім

Атомдық және кванттық физика

Педагогтың аты-жөні

Бурабай Дана Шаймерденқызы

Күні

Сынып 11

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы:

Инфрақызыл және ультракүлгін сәулелену. Рентген сәулелері. Элктромагниттік сәулелену шкаласы.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

11.8.1.3- электромагниттік сәулелену, олардың табиғатта пайда болуы мен затпен өзара әрекеттесуін ажырат.

Сабақтың мақсаты:

Барлық оқушылар:

Электромагниттік сәулелердің түрлерімен танысады. Оларға анықтама береді.

Көптеген оқушылар:

Әр түрлі электромагниттік сәулелерді бір-бірімен салыстырады.

Кейбір оқушылар:

Электромагниттік толқындар шкаласында көрсетілген негізгі диапазондарды бөліп қарастырып, олардың толқын ұзындықтарының айырмашылықтарын анықтайды.

Сабақтың кезені/ уақыт

Педагогтың әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

1.Оқушылармен амандасу.

2.Сабақтың тақырыбы мен мақсаттарымен таныстыру.

3.Жаңа тақырыпқа шолу.

Электромагниттік сәулелердің жер бетіндегі ең қуатты табиғи көзі Күн болып табылады. Күннің сәулену спектрінен инфрақызыл және ультракүлгін сәулелерді бөліп қарастыруға болады.

1.Мұғаліммен амандасады.

2.Сабақтың тақырыбын дәптерге жазады.

3.Сабақтың мақсаттарымен танысады.

Сабақтың ортасы

Жаңа тақырыпты түсіндіру.

Инфрақызыл сәулелер шығару. Толқын ұзындығы 2 мм-ден 760 нм-ге дейінгі, жылулық және электрлік әсерлерден молекулалар мен атомдардың тербелісі кезінде инфрақызыл сәулелер шығады. Оны 1800 ж. Гершель ашқан. Инфрақызыл толқындарды кейде жылулық сәуле деп те атайды. Адамның көзіне әсер етіп, көру сезімін туғызатын электромагниттік толқынның бөлігін көрінетін жарық дейді. Ол ұзындығы 380 нм (күлгін түс) мен 760 нм (қызыл түс) толқын аралықтарында болады

Ультракүлгін сәулелер шығару.Толқын ұзындығы 400 нм-ден 10 нм-ге дейін болатын ультракүлгін сәулелерді шапшаң электрондардың әсерінен туындайтын солғын разряд арқылы алады. Ультракүлгін сәулелерді 1801 жылы И.Риттер мен У.Волластон алғаш рет шығарып алған. Ультракүлгін сәулелер де инфрақызыл сәулелер сияқты көрінбейді.
Рентген сәулелері.

1895 жылы В.Рентген толқын ұзындығы 10 ^-12м-ден 10⁻⁹м болатын, ультракүлгін толқындар ұзындығынан қысқа сәуле шығарудың түрін ашты. Рентген сәулелері шапшаң электрондар мен зарядталған бөлшектер кенет тежелгенде пайда болады. Қолданылу аймағы өте кең рентген сәулелерінің көзі рентген түтіктері болып табылады.

Көрсетілім. Электромагнитік толқындар шкаласын эранда көрсету.

1-тапсырма.Жеке жұмыс.

Оқулық § 46 34-бет, 46.1 сурет Ультракүлгін сәулелердің жасанды көздері. «Практикада қолдану саласы»

Дескриптор:

-Түрлі электромагниттік сәулелер бір –бірінен қандай сипаттамалармен ерекшеленетінін ажырата алады.

-Электромагниттік сәулелердің толқын ұзындықтарын ажырата алады.

ҚБ:

2-тапсырма. Жеке жұмыс.

Оқулық § 46 35-бет, 46.2 –сурет бойынша -тапсырма

Дескриптор:

- Электромагниттік толқындар шкаласын аймақтарға бөліп қарастыра алады.

- Әтүрлі диапазондағы электромагниттік толқындардың қолдану саласы бойынша таныстырылым жасайды.

ҚБ:

Мұғалімді тыңдайды

Электромагниттік толқындар шкаласын аймақтарға бөліп қарастырады.

1-тапсырманы орындайды

2-тапсырманы орындайды

Стикер

3балл

Стикер

5 балл

Иентербел сенді тақта / компьютер

Иентербел сенді тақта / компьютер

Сабақтың соңы

1.Оқушыларға өзін-өзі бағалауды ұйымдастырады.

2.Кері байланыс:

Өзін-өзі бағалау.

Плакат

Үй тапсырма-сы

§ 46, Инфрақызыл және ультракүлгін сәулелену. Рентген сәулелері. Элктромагниттік сәулелену шкаласы.