А. Макаренко мектебінде педкеңестің шешімімен мектебімізде білім деңгейін көтеру үшін және сабақ барысындағы оқушылардың іс- әрекеттерін зерттеп және оқушылардың әр мәселе жайында тереңінен ойланып, өз ойларын қысылмай айтуға тәрбиелеу мақсатында оқу ордамызда «Lesson Study» зерттеу тобын құрдық. Сабақты өткізетін Lesson Study тобы мүшесі: Математика пән мұғалімі - Лесбаева Роза. Бақылаушы мұғалімдер : Байысбаева Мөлдір, Әсілбек Аяулым, Қамбарбек Ақерке. Зерттеу сабағын өткізбес бұрын зерттеуші топ мүшелерін анықтап, бірлесіп егжей- тегжейлі келісе отырып өткізілетін сабақтың жоспарын құрып алдық. Бұл зерттеу жұмысына білім деңгейі жөнінен басқа сыныптарға қарағанда салыстырмалы түрде пайызы төмен (33%) сынып алынды және бұл сыныптың зерттеуге алынуының тағы бір себебі сабақта оқушылардың өз ойларын толық жеткізе алмауы болды. Осы тізбектелген сабақтар барысында үш «зерттелетін оқушыны» анықтау үшін бүкіл сыныпқа сауалнама беріліп, пән мұғалімінің пікірі тыңдалды. Осы дәлелдердің нәтижесінде зерттелетін оқушылар таңдалып алынды.

Таңдап алынған сыныпта (8 «Г» сынып) тізбектелген 3 сабақ өткізілді. Математика пәнінің мұғалімі ЛесбаеваР.Ж. зерттеу сабағын жүргізіп, ал қалған топтың мүшелері:Байысбаевам,Әсілбек А, Камбарбек А. бақылаудағы үш оқушыны назарға алып, сабақты қадағалап, қажет жерлерін түртіп алып отырды. «Lesson Study» зерттеу сабағын жүргізуіміздің басты мақсаты оқушылaрдың белсенді білім aлуынa әсер етіп, олaрдың ойлaуынa бaрыншa ықпaл жaсaу болғандықтан жұмыстың бірнеше түрлері қолданылды.

Миға шабуыл» жасау кезінде «Бұлтты тазалау»ойынында де топтық жұмыс, жұптық жұмыс, оқулықпен жұмыс түрлерін, «»Құстың отырған биілтігін табу», «» әдістері қолдaнылып, деңгейлік тaпсырмaлaр берілді. Оқушылaрғa білім aлуғa көмектесу үшін бaғaлaудa мaдaқтaу, өзін-өзі бaғaлaу, жұптaрдa өзaрa бaғaлaу, топтaрдa өзaрa бaғaлaуды қолдaнуды жөн көрдік. Сыныптaғы бaрлық оқушылaрды жұмысқa тaрту мaқсaтындa қaлың, жұқa сұрaқтaр, кеңейтілген, сыни тұрғыдан ойлана отырып жауап беретін тапсырмалар берілді.

«Lesson Study» топтамасының алғашқы сабағы «Негізгі тригонометриялық тепе-теңдіктер» тақырыбында өткізілді. Сабақты бастамас бұрын мұғалім оқушыларды сабақ басында оқушылардың ыңтымақтастық ахуалын орнатып, функционалдық білім деңгейін анықтап алу мақсатында мына әдістер жүргізілді. «Қол алысып», жылы сөздер ді бір-біріне сыйлады.Араларында жылулық орнап бір-біріне жылысөздерді тауып айтып жымиысты.Олардың тиянақтылығын байқау мақсатында үй тапсырмасының жауабын жариялап, «Өзін өзі бағалау», арқылы жұмыс тексерілді. «Қол алысу» санын есептеп ,бір-біріне жылы сөздер айтқан санын анықтау жұмысын жүргізілді. Есептеу жұмыстарын оңай, тез жабыла анықтады. Бұл әдіс өте тиімді болды деп есептейміз, өйткені осы әдіс арқылы пән мұғалімі оқушылардың осы сабаққа дейінгі білім деңгейінің өзгеру барысын анықтай алды. Сабақ барысында мұғалім 5 стратегия қолданды:

1. Миға шабуыл» «Бұлтты тазалау» жеке жұмыс

2. «Табиғатты аялау» Жұптық жұмыс

3. «Құстың отырған биіктігін табу»деңгейлік тапсырма

4. «Жұмыла істеген жүк жеңіл» Топтық жұмыс

Мұғалім өткен сaбaқты пысықтaу мақсатында Миға шабуыл» әдісі арқылы оқушылaрғa сұрaқтaр берiлдi. Бaлaлaрдың өткен сaбaқты қaлaй меңгергендігін бaйқaу бaрысындa тез және ұтымды жaуaп беруiне баса нaзaр aудaрылды. Оқушылaр өткен сaбaқты жaқсы меңгерген , бaрлығы жaрысa жaуaп берiп отырды, тiптi төмен оқитын екi — үш оқушының дa жaқсы қaтысып отырғaны қуaнтты

. Одан кейінгі тапсырма оқушылардың ойлау қабілеттерін дамытуға бағытталған. Ойлaудың ең жaқсы тұстaры бaлaлaрдың жaн – жaқты iздену қaбiлеттерi дaмиды және нaшaр оқитын оқушылaрдa дa қозғaлыс , ұмтылыс , жұмыстaну қaбiлеттерi пaйдa болaды. Бұл кезеңде мұғалім «Табиғатты аялау» әдісін қолданды. Бұл тапсырманы орындау барысында оқушыларға өткен тақырып бойынша тереңінен ойлана отырып формулаларды жіктеу қиынға соқпады, бірақ тригонометриялық есептерді шығаруды кейбір жұптар тез, кейбірі жай шығарды.

Бірақ , «С»деңгейлі оқушы өткен сабаққа жақсы дайындалмағандығы белгілі болды, «С» деңгейдегі оқушымыз мүлде бұл тапсырмадан тысқары қалды, олай болуның себебі оқушының сабаққа дайындықсыз келуі және тапсырманы жете түсінбеуі болуы мүмкін. «А» «В»деңгейлі оқушылар тез шығарып, тағы есеп беруді сұранды . Бұл көңіл қуантарлық жағдай болды.

«Құстың отырған биіктігін табу» жоғары деңгейлік тапсырма болғандықтан «А» деңгейлі оқушыны тақта алдына шақырып , түсіндіре отырып барлық оқушылар түсінетіндей, сындарлы сұрақтарды қойып сыныппен бірге шығардық. Себебі, бұл есеп көлемді және бірнеше тақырыпты қамтитын еді. Сондықтан сынып оқушыларына «А» оқушы жақсы түсіндіріп, бірлесе сәтті шығарды.

«Жұмыла істеген жүк жеңіл» Топтық жұмысында кітаптағы есепті топпен жабыла, ақылдаса шығару керек болды. Оқушылар алдында мұндай бағыттағы тапсырмаларды көп орындамағандықтан сасқалақтап, шатасып біраз уақытты жіберіп алды. «А» осы тұста есепті өзі шығарып тастады , білетіндігін көрсетіп басқаларда ерекшеленді. Осы тапсырманы бере отырып бір-біріне түсіндіру керек екендігінің ретi келсе әр сaбaқтa қолдaнғaн ұтымды деген ой түйдік. «В»оқушы қасындағы лидермен ақылдаса отырып есепті шығарды. «С»оқушы тек байқап отырды. Сабаққа еркін қатыса алмады.

Сабақ соңында оқушылардан бағалау парағы бойынша өзін-өзі шынайы бағалап, бүгінгі сабақ мақсатына жеткені туралы талдауды дауыстап айтып беруді мұгалім сұрады. 6 оқушы (олардың ішінде бақылаудағы оқушылар бар) өздерінің сәтті, сәтсіз тұстарын анықтап, болашақтағы жөндеу керек тұстарын нақтылап, сараптады. Мұғалім де қосымша тапырмалар берді.

Бірінші сабақтан кейін «Lesson Study» тобының мүшелері жинала отырып өтілген сабақтың жетістіктері мен сәтсіз шыққан тұстарын талқыладық. Алдыңғы сабақта кеткен сәтсіз тұстарын келесі сабақта қайталамау мақсатында топ мүшелері алдағы өтілетін сабақты жан- жақты оқушылардың жас ерекшеліктеріне, білім деңгейлеріне сай етіп жоспарланды.