Жапырақ

Жапырақ – өсімдіктің ең маңызды өсімді мүшесі. Өсімдік түрлеріне қарай жапырақтардың құрылысы да əр түрлі болып келеді. Жапырақ алақандарының пішініне қарай жүрек тəрізді, бүйрек, ромб, жебе тəрізді, қылқан жапырақты болып бөлінеді. Жапырақтарының пішіндеріне қарап, өсімдіктің тарихи дамуын, шыққан тегін анықтайды. Жапырақтардың астыңғы жəне үстіңгі жақ беттеріқалың қабықшалы, бір-біріне тығыз жанасып жатқан мөлдір жасушалармен қапталады. Бұл жабынды ұлпадан тұратын қабықша – жапырақ өңі деп аталады. Өң жапырақты зақымдалудан, кеуіп кетуден сақтайды. Өңнің астында жасыл жасушалардың бірнеше қабаты орналасқан. Олар фотосинтездеуші ұлпаны құрайды. Фотосинтездеуші ұлпа жасушаларында фотосинтез жүретін хлоропластар болады. 

1 2 3

1-сұрақ: Жоғарыда көрсетілген нөмер 1,2,3 суреттегі құбылысты түсіндіріңіз.

1________________________________________________________________________________

2________________________________________________________________________________

3________________________________________________________________________________

Толық жауабы: 1) Жапырақтың жасыл болу себебі хлорофиллдың арқасы. Олар жасыл химикаттар. Осы химикаттар жапырақты жасыл түске бояйды. Онымен қоса олар Фотосинтез процесін қолдайды. 2) Жапырақтың күзде сарғаюы суықтан хлорофилдың азаюына байланысады. 3) Жапырақтарда қалып қойған хлорофиллдер бірте-бірте ыдырайды да, басқа түстің пигменттері пайда болады.
2-сұрақ: Неліктен күзде жапырақ сарғайып, түседі?
А)су құймағансоң

Ә)қорек жеткіліксіз болғандықтан

Б)күн суытқаннан

В)қыс болғандықтан

С)жаз болғандықтан

Толық жауабы: Ә)

3-сұрақ: Төменде келтірілген мүмкін пайымдауларды «Иә» немесе «Жоқ» деп айналдыра сызыңыз.

Толық жауабы: 1- иә, 2- иә, 3- жоқ..4-иә . 5- жоқ