ЖАРАТЫЛЫСТАНУ ПӘНІ БОЙЫНША

«Жаратылыстану» пәні бойынша
оқу жоспары

(орта білім беру мазмұнын жаңарту аясында)
1-сынып

2
3-нұсқа
Маусым 2014
Мазмұны



Ұзақ мерзімді жоспар 3
Тілдік мақсаттар туралы 7
Орта мерзімді жоспар 9
1A бөлім: Адам 9
1B бөлім: Өсімдіктер 15
2A бөлім: Адамның тіршілік әрекетінің үдерістері 22
2B бөлім: Күш және қозғалыс 33
3A бөлім:Ғарыш 40
3B бөлім: Жарық 45
4A бөлім: Жануарлар 50
«Неліктен адамдар мен жануарлар тірі организмдерге жатады? 51
4B бөлім: Дыбыс 58
Қысқа мерзімді жоспар 63
Сабақ жоспары 63

3
3-нұсқа
Маусым 2014
Ұзақ мерзімді жоспар
«Жаратылыстану» пәні 1-сынып

1-тоқсан 2-тоқсан 3-тоқсан 4-тоқсан
1A бөлім – Адам
«Өзім туралы» тақырыбының
аясында оқушылар:
2A бөлім – Адамның тіршілік
әрекетінің үдерістері
«Менің отбасым және достарым»
тақырыбы аясында оқушылар:
3A бөлім – Ғарыш
«Саяхаттар» тақырыбы аясында
оқушылар:

4A бөлім – Жануарлар.
«Тағам және сусын» тақырыбы
аясында оқушылар:

:
 әр түрлі ерекшеліктері (мысалы,
шаштың түсі, бойы, көздің түсі
және т.б.) бойынша адамдар
арасындағы ұқсастық пен
айырмашылықтарды анықтайды.

Дағдылар
Бақылау
 Біздің қандай
ерекшеліктеріміз (шаштың
немесе көздің түсі, бой, т.б.)
бар? Осы сияқты сұрақтар
қояды.

Зерттеу іс-әрекетін жоспарлау
 сыныптағы бойы ең ұзын және ең
қысқа оқушыларды қалай
анықтауға болатындығы н
талқылайды;
 бойды өлшеу тәсілдерін ұсынады;
 зерттеуді жоспарлаған кезде
қауіпсіздік шараларын сақтау
керектігін ескереді.
Ақпарат алу және ұсыну
 өлшеу үшін қарыс/сүйем немесе
 барлық тірі ағзалар тәрізді
адамның да өсетіндігін,
дамитындығын және
қартаятындығын біледі;
 адамның дамуы мен өсуіне
қажетті жағдайларды анықтайды
(мысалы, тамақтану, ұйықтау);
 дене сымбатын сақтаудың
маңыздылығын түсінеді;
 адам өсімдіктер мен жануарлар
сияқты табиғаттың ажырамас
бөлігі болып табылатындығын
түсінеді.
Дағдылар
Бақылау
 «Мен сәби кезімде жасай алмаған
істерімнің қайсысын қазір жасай
аламын?» Осы сияқты сұрақтар
қояды.
Зерттеу іс-әрекетін жоспарлау
 таңдап алған сұраққа қандай
жолдармен жауап беруге
болатынын топта талдайды.
Ақпарат алу және ұсыну
 Жердің пішіні шар тәрізді екенін
біледі;
 глобус Жердің кішірейтілген үлгісі
екенін біледі;
 Жер планетасының атмосфера
қабаты бар екенін біледі.
Дағдылар
Бақылау
 глобустың және/немесе
ғаламтордағы Жердің сандық
үлгісінің көмегімен сұрақтарға
жауап табады.
Зерттеу әрекетін жоспарлау (топта)
 «Жер қалай қозғалады?» және т.б.
сұрақтарға жауап табу жолдарын
талқылайды.
Ақпарат алу және ұсыну
 Жер планетасы және оның
атмосферасының суретін салады.
Нәтижелерді түсіндіру
 «сфера» терминін қолдана
отырып, Жердің өз осінен және
Күнді айналуын сипаттайды.
 жануарлардың алуан түрлілігі
туралы ойланады;
 жануарлардың мінез-құлқы
және тіршілік үдерістері – су,
ауа және қорек қажеттілігі,
маусымдық бейімделуі, қысқы
ұйқыға кету және көшіп-қонуын
біледі;
 үй жануарлары мен жабайы
жануарларды салыстырады, үй
жануарлары нем ен
қоректенетінін біледі;
 қандай жануарлардан азық-
түлік алынады;
 жануарлардың қорегін адам
рационымен салыстырады;
 жануарларды қорғауды
қарастырады

Дағдылар
Бақылау
 маусымдық өзгерістерді бақылау
негізінде сұрақтарға жауап
табады.

4
3-нұсқа
Маусым 2014
1-тоқсан 2-тоқсан 3-тоқсан 4-тоқсан
текшелерді қолдан ады
(стандартты емес өлшеу әдістері);
 алынған нәтижелерді бағанды
диаграмма түрінде бейнелейді.

Нәтижелерді түсіндіру
 кімнің ұзын немесе қысқа екенін
және неліктен екеніне болжам
айтады.
отбасылық суреттердегі
айырмашылық/өзгерістерді
сипаттайды.
Нәтижелерді түсіндіру
 адам тіршілігі кезеңдерінің
түрлі сатыларына сәйкес
ғылыми терминдерді: нәресте,
сәби, жасөспірім, ересек
қолданады
Зерттеу іс-әрекетін жоспарлау
 Жануарлар (адамдар) немен
қоректенуі тиіс? Осы сияқты
сұраққа қалай жауап беруге
болатынын ойланады.
Ақпарат алу және ұсыну
 Жануарлардың сурет терін
пайдаланып бақылау
жазбаларын жүргізеді.
Нәтижелерді түсіндіру
 «Көші-қон», «қысқы ұйқы», «
азық рационы» терминдерін
қолдана біледі.
1B бөлім – Өсімдіктер

«Менің мектебім» тақырыбы
аясында оқушылар:
 мектеп және үй жанында өсетін
өсімдіктер және оларды
салыстырады:
 өсімдіктердің сан алуандығын
біледі;
 өсімдіктердің тірі ағза екендігін
түсінеді;
 кең тараған өсімдіктерді атай
отырып, жабайы және мәдени
өсімдіктерді салыстырады;
 гүлді өсімдіктердің
құрылысын тамыр, сабақ,
жапырақ, гүл, жемісінің
орналасуы мен қызметін
2B бөлім – Күш және қозғалыс
«Бізді қоршаған әлем» тақырыбы
аясында оқушылар:
 сыныпта, мектепте және оның
территориясында, ойын алаңында,
сонымен қатар бізді қоршаған
ортадағы қозғалатын заттарды
анықтайды;
 итеру және тарту күштері
қозғалысты тударатынын тәжірибе
жасау арқылы біледі;
• бір немесе бірнеше денелер өзара
әрекеттескенде күш туындайтынын
біледі.
Дағдылар
Бақылау

• заттар, ойыншықтар,
3B бөлім – Жарық
«Салт-дәстүрлер және ауыз әдебиеті»
тақырыбы аясында оқушылар:
жарықтың табиғи және
жасанды көздері (күн, электр
шамы, от) болатынын біледі
және олардың кейбірін атайды;
 жарықтандыру үшін жасанды
жарықты қолданылуы туралы
біледі;
 қараңғы жарықтың болмауынан
түсетінін түсінеді.
Дағдылар
Бақылау
 «Жарық көзі дегеніміз не?/ Қараңғы
болғанда не болады?» сияқты
сұрақтар қояды.
4B бөлім – Дыбыс
«Дені саудың - жаны сау»
тақырыбы аясында оқушылар:
 дыбыс барлық бағытта тарала
алатынын біледі;
 табиғатта көптеген дыбыс
түрлері мен дыбыс көздері бар
екендігін біледі, олардың
кейбіреуін атай алады;
 дыбыс көздерінің әр түрлі
қаттылықта дыбыс
шығаратынын зерттейді.
Дағдылар
Бақылау
 «Біз қатты және жай
дыбыстарды қалай шығара
аламыз?» Осы сияқты сұрақтар
қояды.

5
3-нұсқа
Маусым 2014
1-тоқсан 2-тоқсан 3-тоқсан 4-тоқсан
біледі;
 өсімдіктердің өсуі үшін қажетті
жағдайлар мен өсімдіктерді
қорғауды қарастырады

 Дағдылар:
Бақылау
 сұрақтар қояды: «Өсімдіктің бұл
бөлігі қалай аталады?»

Зерттеу әрекетін жоспарлау
(топта)
 өсімдік үлгілерін (кеппешөптерін)
оларға зиян келтірмей қалай
жинауға болатындығы туралы
ойланады.
Ақпарат алу және ұсыну
 мұғалімнің көмегімен әр алуан
өсімдіктердің түрлері мен
олардың қасиеттері жөнінде
жазбаша есептеу жүргізеді.
Нәтижелерді түсіндіру
 қарапайым терминдерді «тамыр»,
«сабақ», «жапырақ», «гүл»
қолданады.
денелердің қозғалысын бақылау
барысында сұрақтарға жауап табады.

Зерттеу әрекетін жоспарлау
• ойыншық машинаның қайсысы
жылдам қозғалатынын қалай анықтауға
болатынын болжайды.
Ақпарат алу және ұсыну
• Мұғалімнің жетекшілігімен
заттардың арақашықтығын стандартты
өлшем бірліктермен см және м-мен
өлшейді.
Нәтижелерді түсіндіру
• Салыстырмалы сипаттауды
жүзеге асыру барысында «ең жылдам»,
«ең баяу», «ең үлкен», «ең кіші»
сияқты терминдерді қолданады.
Зерттеу әрекетін жоспарлау (топта)
 қауіпсіздік шараларын сақтайды
мысалы, күнге тура қарамау.

Ақпарат алу және ұсыну
 табиғи және жасанды жарық
көздерін салыстырады.
Нәтижелерді түсіндіру
 өз бақылауларын сипаттайды.

Зерттеу іс- әрекетін жоспарлау
 Қатты дыбыстар шыққанда
немесе тыңдағанда
оқушылардың есту қабілетін
қалай қорғауға болатыны туралы
ойланады.
Ақпарат алу және ұсыну
 дыбыс тәжірибелерін
бақылауларын сипаттайды.

Нәтижелерді түсіндіру
 «дыбыс көзі», «қатты»,
«жай» терминдерін дұрыс
қолданады.


Ескертпелер:
Бөлім нақты бір тақырыпты оқытатын бірнеше сабақтардан құралған.

6
3-нұсқа
Маусым 2014
Тақырыптар ұзақ мерзімді жоспар және орта мерзімді жоспарда ұсынылған жаттығулар барлық пән мазмұнына кіріктірілген. Әр тоқсанда екі тақырыптан өтіледі
. Әр бөлімдегі тақырыптарға бірдей уақыт мөлшері бөлінген.
- ұжым ( бүкіл сынып)
Т -топтық жұмыс
Ж - жұптық жұмыс
Ө - өзіндік жұмыс
ОТ - оқушы тәжірибесі
МК –мұғалім көрсетілімі
Қ- қалыптастырушы бағалау

Бағдарламаға сай «Оқу мақсаттары» төрт саннан тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан
бөлімше ретін, төртінші сан оқу мақсатының реттік номерін көрсетеді. Мысалы, 1.2.1.4. кодында «1» - сынып, «2.1» - екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, «4» -
оқу мақсатының реттік саны.

7
3-нұсқа
Маусым 2014
Тілдік мақсаттар туралы

Жалпы білім беретін мектептер пән мазмұны мен тілді оқып үйренуге тең қолдау көрсетілетін оқу
ортасын құруға ұмтылады. Әр пәннің өз тілдік стилі бар, оны нақты бір пәннің «ғылыми тілі» деп атауға
болады. Ғылыми тіл – пәннің мазмұнын оқып үйрену, ойлау қабілетін және пәндік мазмұнның негізгі
ұғымдарымен жұмыс істеуді жақсарту үшін қолданылатын негізгі құрал. Оқушыларға олардың ғылыми тіл мен
пән мазмұнын толық игеруі үшін білім алу үдерісінде үнемі қолдау көрсетілуі қажет. Үштілді білім беру
контексінде бірінші ғылыми тілдің дамуы да тұрақты назарды талап етеді, сондықтан бірінші тіл арқылы оқуға
жұмсалатын шектеулі уақыт тиімді және нәтижелі қолданылуы керек.

Тілдік мақсаттар ғылыми тілді үйрену үшін маңызды құрал болып табылады. Оқушылар үшін
өздерінен не күтілетіндігін түсінуі тілдік мақсаттардың анық құрылуына байланысты. Сондай-ақ, тілдік
мақсаттар мұғалімдер мен оқушыларға оқуға деген ынтаны қалыптастыруға, өлшеуге және қолдауға
көмектеседі. Пән мазмұны мен ғылыми тілді оқытуды үнемі қатар назарда ұстайтын пән мұғалімдері
оқушыларға үлгі көрсетіп, пән мен тілді оқып үйренуге көмектеседі.


Ғылыми тілді оқып үйренуді қолдау үшін мұғалімдерге сабақ жоспарларына келесі оқу мақсаттарын
жүйелі түрде қосу ұсынылады:
• оқушылар назарын ғылыми тілге аудару (мысалы, пән бойынша оқу мақсаттарына жету үшін қажет
терминология немесе тұрақты тіркестері бар лексиканы қолдану);
• сабақта пән мазмұнының ұғымдарымен жұмыс істеуге қажетті жұмыс тілін қолдану (мысалы, топтық
жұмыстар, сұрақты дұрыс қоя білу, жағдайды талдау және пікірталас жүргізу үшін қажетті сөздер мен
сөз тіркестері);
• алдын ала оқыту, оның ішінде ең бастысы, пәнді оқуда дұрыс қолдана білу үшін қажетті терминология
мен тіркестер жиынтығын қамтитын лексиканы алдын алаойдағы контексте қолдану;
• оқушылардың тілдік төрт дағдының барлығын түрлі әрекеттерде (мысалы, оқылым-
тыңдалым,оқылым-жазылым,оқылым-айтылым,тыңдалым-жазылымжәнет.б.)түрлі мақсаттарға қол
жеткізу үшін қолдану;
• оқушыларды диалог пікірталасқа қатыстыру (мысалы, оқушылардан қысқа жауаптарды қабылдамау
және білімді ғана көрсететін сұрақтарды қоймау; оқушыларды өз білімін нәтижелі талқылау үшін
пайдалануға ынталандыру, сондай-ақ оқушыларды Диалогке қатыса алуы үшін бай лексикалық қормен
қамтамасыз ету);
• тілге тән оқу дағдыларын дамыту (мысалы, таңдамалы түрде тыңдау, түсіндіру, металингвистикалық
және метакогнитивтік танымды дамыту, басқа сөзбен айту, сөздікпен жұмыс істеу дағдылары);
• тіл туралы сын тұрғысынан ойлауды дамыту(мысалы тілдерді салыстыру, оқушылардың тілді барынша
нақты пайдалануына ынталандыру, тілді оқудағы жетістіктерді бағалау);
• сабақтың басында тілдік мақсатты белгілеу және сабақтың соңында осы мақсат бойынша қол жеткізген
жетістіктерді талқылау.

Тілдік мақсат үлгісі оқу жоспарының әр бөлімінде көрсетілген. Тілдік мақсат үлгісі сонымен бірге
ғылыми тілдің құрамдас бөліктерін қамтиды, оны пайдалану мен есте сақтауға оқушылардың назарын аудару
маңызды. Бұл құрамдас бөліктер келесі тақырыпшалармен көрсетілген:
(1) пәнге тән арнайы лексика және терминология,
(2) диалог/жазылым үшін қажетті сөз тіркестері. Берілген тіл оқушылар үшін түсінікті әрі анық болса,
бұл олардың пәндік мақсаттар мен тілді оқудағы мақсаттарға қол жеткізуіне көмектеседі.

Тілдік мақсаттарды анықтау үшін келесі етістіктерді пайдалануға болады: саралау, санаттарбойынша,
таңдау, жіктеу, салыстыру, байланыстыру, қарсы қою, көшіру, құрастыру, сынау, анықтау, суреттеу, әзірлеу,
бағалау, түсіндіру, мысал келтіру, жорамалдау, негіздеу, келіссөздер жүргізу, болжау, өндіру, балама
шешімдер ұсыну, себептерді түсіндіру, пысықтау, қайта ұйымдастыру, басқа сөзбен айту, мазмұндау, қайта
қарап шығу, көшіріп алу, рөлдік ойындар ойнау, қорыту, синтездеу және жазу, түрлі мақсаттар үшін
пайдалану, өз сөзімен анықтама жазу, безендіру.

Тілдік мақсаттардың кейбірін пән мазмұнын оқу мақсаты деп те есептеуге болатынына қарамастан,
мазмұн мен тілдің бөлінуі оқушылардың мазмұнға да, тілге де баса назар аударуына көмектеседі. Бұл, сондай-

8
3-нұсқа
Маусым 2014
ақ, жауаптар мен шешімдер іздеу үшін қолданылатын үдерістермен салыстырғанда, жауаптарға/шешімдерге
аударылатын назарды теңгерімге келтіруге көмектеседі. Атап айтқанда, осындай үдерістерге баса назар аудару
тілдің нақты қолданылуы мен ойлау әрекетінің жақсаруына көмектеседі.

Тілдік емес пәндерде оқыту мақсаттарының көпшілігі мазмұнға бағытталады, бірақ ең кемінде біреуі
тілдік сауаттылықты дамытуға бағытталуы тиіс.

3-нұсқа 9
Маусым 2014

Орта мерзімді жоспар

«Жаратылыстану» пәні. Бастауыш мектеп. 1-сынып
1A бөлім: Адам
Осыған дейін меңгерілген білім
Оқушылар дене мүшелерін атай білуі тиіс (бас, кеуде, аяқ, қол, табан және т.б.)
Контекст
«Өзім туралы» тақырыбы аясында оқушылар дене мүшелерінің атауын және олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын біледі. Бұл «Өнер» (бақылау
нәтижесінде сурет салу) және «Математика» (есеп және сан) пәндерімен пәнаралық байланыс үшін жақсы мүмкіндік болады.
Осы бөлімнің тілдік мақсаты
Оқушылардың бөлім бойынша тілдік мақсаттарына жету үшін төменде ғылыми тілдің үлгісі көрсетілген
Пән бойынша оқу мақсаты Оқытудың тілдік мақсаты
Пәнге тән лексика және
терминология
Диалогке/жазуға пайдалы сөз тіркестері
Оқушылар:
 адамдар арасындағы сыртқы
ұқсастық пен
айырмашылықтарды
(мысалы, шаш түсі, бойы,
көзінің түсі және т.б.)
анықтайды
Оқушылар:
 Өздері мен басқа
адамдардың арасындағы
ұқсастықтар мен
айырмашылықтарды
талқылайды
 қол, аяқ, саусақтар, бармақ,
бас, шаш, көз жәнет.б.
 көздің/шаштың түсі, бой;
 бірдей, басқа, ең биік, ең аласа,
кең тараған, сирек кездесетін


Талқылауға арналаған сұрақтар:
 Біздің ұқсастығымыз неде?
 Біздің арамыздағы айырмашылықтар қандай?
 ... туралы сөйлесейік /... туралы қандай идеяңыз
бар/шашыңыздың/көзіңіздің түсін/ бойыңызды
салыстырыңыз.
 Бір-біріңіздің болжамдарыңызды тыңдаңыздар.
Басқа да тілдік мақсаттарды қою және ғылыми тілді оқытуға қатысты қосымша нұсқаулық үшін жоғарыдағы «Тілдік мақсат туралы» бөлімді қараңыз.
Қысқаша шолу
Оқушылар адам денесінің құрылысы туралы білімдерін кеңейтеді.Олар сыртқы белгілеріне қарап, (мысалы, шаштың, көздің түсі, бойы және т.б.), бір-бірінің
және басқалардың арасындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарды салыстыра бастайды.

3-нұсқа 10
Маусым 2014

Оқу
бағдарламасы
на сілтеме
Оқу мақсаттары Сабақта ұсынылатын іс-әрекет түрлері
Мұғалімге арналған ескертпелер (оқыту
әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
4. Адам.
Адам денесінің
құрылысы
1.4.1.1 Әртүрлі
белгілерді қолдана
отырып, адамдар
арасындағы
ұқсастықтар мен
ерекшеліктерді
анықтау, мысалы,
шаш түсі, бойы, көз
түсі және
т.б.Дағдылар
Бақылау

1.1.1.2Бақылау
жүргізу арқылы
сұрақтарға жауап
іздеу
Ақпарат алу және
ұсыну
1.1.3.5 Бақылау
нәтижелерін
суреттер мен
белгілерді («иә»-
қанат белгісі, «жоқ»
- икс), гистограмма
арқылы көрсету
(компьютерді
қолданбай)

Біздің ұқсастығымыз неде?
(Ұ,Қ) Ойын: Оқушыларға тапсырманы
түсіндіріңіз, (мысалы, қолдарыңды бұлғаңдар,
аяқтарыңмен тарсылдатыңдар, бастарыңды
изеңдер, т.б). Барлық оқушылардың қатысуын
қадағалаңыз. Қалыптастырушы бағалау –
тапсырманы кімнің оңай орындайтынын және
кімге көмек қажет екенін бақылаңыз.
(Ө) Ойын барысында, кейбір оқушылардан қанша
қолы, бас, аяғы, саусағы және т.б. бар екенін
сұраңыз.
(Т) Топтарда:біздің жалпы сыртқы
ерекшеліктерімізді (дене мүшелерін) атап
шығыңыздар - бұл сөздерді өз беттерінше /салуын
сұраңыз. Орындаған жұмыстарын қарап
талқылаңыздар, дене мүшелерінің ортақ
сипаттары туралы бір пікірге келіңіз – бас, қол,
аяқ, табан, дене, т.б.
(Ұ) Алынған ақпаратты пайдаланып, тиісінше
сандық белгілерімен, дене мүшелерінің
пиктограммасын құрыңыз. (мысалы, 1 бас, 2
қол/аяқ/табан/көз, т.б).
(Қ) Оқушылардан өздерінің суреттерін салуларын
және барлығына тән жалпы сипаттамалары н
көрсетулерін сұраңыз.
Бұл жаттығуға үлкен кеңістік қажет болады –
сыныпта орын босатуға, не болмаса мектеп
дәлізін, не ойын алаңын пайдалануға болады.



Әр топтан жазба жүргізетін бір оқушыны
сайлаңыз.

Сандар дене мүшелеріне қарсы орналасатын
пиктограмма/кесте құрыңыз. Сандар Y-
осінде, ал дене мүшелері - X-осінде.
Бұл жаттығуды оқушылардың осы бөлімнің
бастапқы білімін бағалау үшін қолданыңыз.
«Өнер» пәнімен байланыстырыңыз –
портреттер – сурет салу/бояу/коллаж жасау.






Стикерлер немесе үлкен парақтар
(флипчарттар) және маркерлер
немесе жазуға арналған дербес
тақталар (уайтбордтар).


Кестелерге арналған ірі
масштабты параққа алдын ала
сызылған осьтер, кем дегенде 2
см
2
.



4. Адам. Адам
денесінің
құрылысы.
1.4.1.1 Әртүрлі
белгілерді қолдана
отырып, адамдар
арасындағы
ұқсастықтар мен
ерекшеліктерді
Біздің айырмашылығымыз неде?


(Ұ) Дене мүшелеріне нұсқайтын немесе оларды
атайтын таныс әнді орындаңыз немесе шағын өлең
Сыныптың барлық оқушыларының қатысуын
қадағалаңыз; жаттығуды алдымен ұл
Әуен ойнатқыш пен компакт
диск,интернет.

3-нұсқа 11
Маусым 2014

анықтау, мысалы,
шаш түсі, бойы, көз
түсі және
т.б.Дағдылар
Бақылау

Ақпарат алу және
ұсыну
1.1.3.3 Түрлі
бақылауларды ең
тиімдісін анықтау
мақсатында
салыстыру
1.1.3.5 Бақылау
нәтижелерін
суреттер мен
белгілерді («иә»-
қанат белгісі, «жоқ»
- икс), гистограмма
арқылы көрсету
(компьютерді
қолданбай)

оқыңыз.
(Ж) Бір-бірінен немен ерекшелентіндігін досымен
талқылатыңыз. Олардың ойларын сыныппен
талқылаңыз.
(Ұ) Ерекше белгілер тізімін атаңыз –
көздің/шаштың түсі, бойы, шаш қою әдісі және
т.б.
(Ө, Қ) Өз суреттерін салу, өзі мен досы
арасындағы 3 ұқсастық пен 3 айырмашылықты
көрсету.
Қалыптастырушы бағалау – осы тапсырманы
оқушылардың бақылау дағдыларын бағалау үшін
пайдаланыңыз. Оқушылар өз бақылау нәтижелерін
сурет, белгі («иә» - қанат белгісі, «жоқ» - икс
түрінде жазады.
балалардың, содан кейін қыздардың айтуын
сұрап түрлендіріңіз.
Оқушылардыбір-бірінен ерекшеленетіндей
етіп жұптастырыңыз.

Оқушылардан сөздерді жазу ға
көмектесулерін сұраңыз.
Дифференциация: достарыңызбен
ұқсастықтарыңызды тізіп шығыңыз,
сонымен қатар айырмашылықтар ыңызды
көрсетіңіз, (мысалы, барлығында шаш бар,
бірақ шаш қою үлгісі және түсі әр түрлі,
барлығының екі көзі бар, бірақ олардың түсі
әр түрлі және т.б.).
«АКТ» және «Өнер» пәнімен
байланыстырыңыз – портреттер – сурет
салу/бояу, коллаж жасау, матаны пайдалану
.



Флипчарт және маркерлер немесе
интерактивті тақта.

1 сыныпта, 1 бөлімде
қолданатын «АКТ» пәні
бойынша сурет салуға арналған
жиынтық.




4. Адам. –Адам
денесінің
құрылысы
1.4.1.1 Әртүрлі
белгілерді қолдана
отырып, адамдар
арасындағы
ұқсастықтар мен
ерекшеліктерді
анықтау, мысалы,
шаш түсі, бойы, көз
түсі және
т.б.Дағдылар
Бақылау

1.1.1.2 Бақылау
жүргізу арқылы
сұрақтарға жауап
Сыныпта шашының түсі бірдей оқушылар
нешеу?
Бағанды диаграмма құруды математика
тапсырмаларымен байланыстырыңыз.
Олардың бағанды диаграмманың не
екендігін түсінуіне байланысты бір сабақтан
артық уақыт кетуі мүмкін.

(Ұ, Ө) Оқушылардан өз шаштарының түсі туралы
айтуларын сұраңыз. Олардың сипаттамаларын
талқылау.
(МК,Ұ,Қ) Оқушыларды шаштарының түстері
бойынша топтастасуын көрсетіңіз. Бұны
пиктограмма/диаграммада қалай бейнелеуге
болатындығын мысал ретінде көрсетіңіз.
Шашының түстері бірдей оқушылардың саны
Кейбір оқушылар өз шаштарының түсі
туралы айтулары мүмкін – бұл жеке бас
мәселесі болғандықтан, олардың айтқанына
құрметпен қараңыз және басқа оқушылардың
да дұрыс қабылдауын сұраңыз.
Оқушылар санау кезінде сенімділік
танытантындығына көз жеткізіңіз – осы
жаттығуды санмен байланыты жұмыспен
Ірі масштабты тор парақ, өлшемі
– кем дегенде 2 см
2
.

Оқушылар талап ететін
құралдардың барлығы (торкөз
парақ, флипчарт парақтары,
қолданбалы өнерге арналған

3-нұсқа 12
Маусым 2014

табу
Ақпарат алу және
ұсыну
1.1.3.5 Бақылау
нәтижелерін
суреттер мен
белгілерді («иә»-
қанат белгісі, «жоқ»
- икс), гистограмма
арқылы көрсету
(компьютерді
қолданбай)
1.1.3.4 Бақылау
нысанын ауызша
сипаттау
1.1.3.3 Түрлі
бақылауларды ең
тиімдісін анықтау
мақсатында
салыстыру

туралы сұрақтар қойыңыз.
Қалыптастырушы бағалау – оқушылардың
топтарға қалай бірігетіндігін бақылаңыз.
(Т,Ұ,Қ) Оқушылардан осы ақпаратты қалай
жазып алатынын ойлануын сұраңыз. Ойларын
бүкіл сыныппен талдаңыздар. Әр топтан
ақпаратты жазып алып, бүкіл сыныпқа ұсынуды
сұраңыз.
Қалыптастырушы бағалау – оқушылардың
әрқайсысының немесе бірнеше оқушының
таныстыруынан презентациясынан) жазбалар
жүргізіңіз.


сәйкестендіріңіз.





шығын материалы және т.б.).



4. Адам. –Адам
денесінің
құрылымы.
1.4.1.1 Әртүрлі
белгілерді қолдана
отырып, адамдар
арасындағы
ұқсастықтар мен
ерекшеліктерді
анықтау, мысалы,
шаш түсі.
Дағдылар
Бақылау

1.1.1.1 Қалай? Неге?
Бұл немен
байланысты? Егер
…болса, не болады?
т.б. сұрақтарды қоя


Сыныптағы басқа оқушылармен
салыстырғанда менің көзімнің түсі қандай?

Бұл жаттығуды «Өзім туралы» тақырыбы
аясындағы түстер туралы басқа
жаттығулармен байланыстырыңыз. «Өнер»
пәнінің тапсырмалары түстер қоспасын, реңк
және көлеңкені қамтуы мүмкін.

(Ө) Өзкөздеріңіздің түсін мұқият қарау үшін
айнаны пайдаланыңыз. Жұбыңызға нені көріп
тұрғандығыңызды толық сипаттаңыз – әсіресе
көздеріңіздің түсі туралы.
(Ұ) Бірнеше жауапты талқылаңыз. Оқушыларға
сәйкес түстерді жазуды ұсыныңыз. Оқушылардан
көз түстері бойынша топтасып, диагр амма
құруларын сұраңыз.
(Т, Қ) Олардың топтары немес басқа топ туралы
әрбір топқа кезек-кезек сұрақтар қойыңыз.
Қалыптастырушы бағалау – оқушылардың
Егер оқушылар әр түрлі көздің бөліктерін
талқылай бастаса - көздің нұрлы қабығын,
көз бұршағын, кірпікті және т.б. талқылауды
қолдаңыз.







Пластик айналар

Флипчарт және маркерлер немесе
интерактивті тақта




Үлгі: көз түстерін салыстыру

3-нұсқа 13
Маусым 2014

білу

1.1.1.2. Бақылау
жүргізу арқылы
сұрақтарға жауап
табу
Зерттеу әрекетін
жоспарлау
1.1.2.2 Сұрақтарға
жауап табудың
қарапайым
жолдарын
жоспарлау (топ
ішінде)
Ақпарат алу және
ұсыну

1.1.3.5. Бақылау
нәтижелерін
суреттер мен
белгілерді («иә»-
қанат белгісі, «жоқ»
- икс), гистограмма
арқылы көрсету
(компьютерді
қолданбай)

жауаптарын жазып алыңыз.
(Ө,Қ) Алынған ақпаратты диаграмма түрінде
ұсыныңыз – оқушылардың толтыруы үшін үлгі
беріңіз.
(Ұ) «Өзім туралы» тақырыбымен байланыстыра
отырып, өздерінің туылған кездеріндегіден көзінің
түсінде өзгеріс бар ма екенін сұраңыз. Сәби
кезіндегі суреттеріне қарап, салыстырыңыз.

Ең жиі және ең сирек кездесетін көз түстері
жайлы сұраңыз.

Дифференциация: қабілеті төмен
оқушылардың осы жаттығуды аяқтауына
көмектесіңіз.

Оқушылардан өздерінің сәби күнгі
суреттерін әкелулерін сұраңыз. Олардың
этникалық шығу тектеріне байланысты көз
түстерінің өзгермеуі мүмкін екендігін
ескеріңіз. Бұл әр түрлі этникалық топ
балаларының көздерінің түсі қалай
өзгеретіндігін не өзгермейтіндігін
талқылауға жақсы мүмкіндік.



4. Адам. –Адам
денесінің
құрылысы.
1.4.1.1 Әртүрлі
белгілерді қолдана
отырып, адамдар
арасындағы
ұқсастықтар мен
ерекшеліктерді
анықтау, мысалы,
шаш түсі, бойы, көз
түсі және
т.б.Дағдылар
Ақпарат алу және
ұсыну
Біздің сынып оқушыларының бойлары
қандай?

(Ұ) Сыныпта бойы ең ұзын және ең аласа оқушы
кім екендігін анықтауды тапсырыңыз. Бұны қалай
анықтауға болатындығын талқылаңыз.
(МК) Қолда бар өлшеу құралдарын қолдануды
көрсетіңіз. Стандартты және стандартты емес
өлшеу құралдарын таңдауды қамтамасыз етіңіз.
(Ұ,Т, Қ) Оқушылардың бойларын өлшеңіз және
нәтижелерін жазыңыз. Сынып бойынша жалпы




Саралау мақсатында топтар арасында әр
түрлі өлшеу әдістерін бөліңіз. Оқушылардың
математикалық қабілеттерімен


Бой өлшегіш, өлшеуіш таспа
немесе метрлі сызғыштар, қалам
немесе стандартты емес өлшеу
әдістері үшін қолданылатын
текшелер, қарыс немесе сүйем.
Жіп орамы және стикерлер.

3-нұсқа 14
Маусым 2014

1.1.3.1 Стандартты
емес өлшемдерді
қолдану, мысалы,
елі, сүйем, қарыс
1.1.3.2 Мұғалімнің
бақылауымен
нұсқауға сәйкес
қарапайым
өлшеулер жасау

тізім жасаңыз. «Ең ұзын», «ең аласа» және т.б.
түсініктерді талқылаңыз. Қалыптастырушы
бағалау – ұзын және аласа бойлы балаларды
ажырата алатын оқушылардың аттарын жазып
алыңыз.
(Ұ, Ө, Қ) Соңғы өлшеулерді суретке түсіріңіз.
Оларды оқушылар сабақта жауап берулері тиіс
сұрақтар үшін пайдаланыңыз. Осы әрекет үшін
сұрақтары бар жұмыс парағын дайындаңыз.
Тапсырманы аяқтаған соң жауаптарын
талқылаңыз.
Қалыптастырушы бағалау – оқушылардың
«ұзын» және «аласа» ұғымдарын түсінгенін
тексеру үшін толтырылған жұмыс парақтарын
тексеріңіз.
байланыстырыңыз.


Суреттерді атқарылған жұмыс нәтижесі
ретінде мектептің немесе сыныптың ғылыми
журналына орналастырыңыз.


Флипчарт және маркерлер немесе
интерактивті тақта
Сұрақтар жазылған парақтар: ең
ұзын және ең аласа ...?

Сандық фотокамера.

3-нұсқа 15
Маусым 2014

«Жаратылыстану» пәні. Бастауыш мектеп.1-сынып

ҒылымБастауыш мектеп 1-сынып
1B бөлім: Өсімдіктер
Осыған дейін меңгерілген білім
Оқушылар өсімдіктердің тірі ағзалар екендігін білуі, сондай-ақ оларды қалай күту және өсіру бойынша негізгі білімі болуы керек.
Контекст
«Менің мектебім» тақырыбы аясында оқушылар мектеп ауласында, тұратын жерінде, Қазақстанда және сонымен қатар бүкіл әлем бойынша өсетін кейбір
өсімдіктерді таниды және атай алады.
Бөлімнің тілдік мақсаты
Оқушылардың бөлім бойынша тілдік мақсаттарына жету үшін төменде ғылыми тілдің үлгісі көрсетілген
Пән бойынша оқу
мақсаты
Оқытудың тілдік мақсаты
Пәнге тән лексика және
терминология
Диалогке/жазуға арналған сөз тіркестері
Оқушылар:
мәдени және жабайы
өсімдіктер болатынын
біледі
Оқушылар:
 Өсімдіктердің ұқсастықтары мен
айырмашылықтарын талқылайды және
салыстырады (мысалы, жабайы және
мәдени өсімдіктер арасындағы)
 … бірдей;
 …бойынша ерекшеленеді;
 дің, тамыр, бұтақ, жапырақтың
түсуі;
 ағаш, бұта, шөп;
 жабайы өсімдік, мәдени
өсімдік;
 тамыр, сабақ, жапырақ, гүл,
жеміс;
 жыл мезгілдері.




Талқылауға арналған сұрақтар:
 Өсімдіктің тірі ағза екенін қалай анықтайсыздар?
 Бұталар мен ағаштың қандай
ұқсастығы/айырмашылығы бар?
 Сіздің ойыңызша, бұл өсімдіктер жабайы ма,
әлде мәдени ме?
 Жергілікті 10 өсімдікті атаңыз.
 Өсімдікке не қажет? Олар оны қайдан алады?
Сіздер неге … деп ойлайсыңдар?
 …бұл өсімдік жабайы/мәдени
 …өсімдіктердің тамыры/сабағы/гүлі бар
 …өсімдіктер біз үшін маңызды.
Жазбаша тапсырмалар:
Өзіңіз көрген тірі өсімдіктің суретін салыңыз,
белгілеңіз және жазыңыз.
Басқа да тілдік мақсаттарды қою және ғылыми тілді оқытуға қатысты қосымша нұсқаулық үшін жоғарыдағы «Тілдік мақсат туралы» бөлімді қараңыз.

3-нұсқа 16
Маусым 2014

Қысқаша шолу
Оқушылар жергілікті жерде өсетін жабайы және мәдени өсімдіктерді қарастырады, өсімдіктердің басты бөліктерін атайды және олардың басты қызметтерін
анықтайды. Содан кейін олар кейбір өсімдікті өсіріп, өсуге қажетті жағдайларды зерттейді. Бұл «Менің мектебім» тақырыбымен байланысып маусымдық
өзгерістерді және айналадағы кейбір өсімдіктердің маусымдық өзгеріске ұшырайтындығын қарастырады.


Оқу
бағдарламасы
на сілтеме
Оқу мақсаттары Сабақта ұсынылатын іс-әрекет түрлері
Мұғалімге арналған ескертпелер (оқыту
әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
2.
Өсімдіктер.Өсі
мдіктердің көп
түрлілігі
1.2.1.1 Өсімдіктердің
тірі ағза екенін түсіну
Дағдылар
Бақылау
1.1.1.2. 2 Бақылау
жүргізу арқылы
сұрақтарға жауап табу
Ғылыми зерттеуді
жоспарлау
1.1.2.4 Зерттеуді
жоспарлау барысында
қауіпсіздік техникасын
сақтауды ескеру
Мұғалім көмегімен
Тірі ме, әлде өлі ме?
(Ж,Қ) Оқушыларға «Өсімдіктерді неліктен тірі
ағза деп айтамыз?» деген сұрақ қойыңыз.
Олардың жауаптарын талқылаңыз.
Қалыптастырушы бағалау – олардың
жауаптарын және бар білімін бағалаңыз.
(Ұ,Т,Қ) Оқушылармен бірге мектеп маңайына
серуенге шығыңыз – өсімдіктердің суретін
салыңыз/жазыңыз немесе суретке түсіріңіз.
Сынып бөлмесіне қайтып оралып, ақпаратпен
бөлісіңіз. Ауруға шалдықпаған өсімдікте нені
көруге тиісті екені жөнінде бір пікірге келіңіздер
(Мұғалімге арналған ескертпелерді қараңыз).
Қалыптастырушы бағалау – олар сау өсімдікті
анықтай ала ма?
(Ө) Олар көрген өсімдіктің суретін салыңыз,
белгілеңіз немесе ол туралы жазыңыз.
Өсімдіктер мен гүлдердің әр түрлі бөліктерінен
коллаж жасаңыз.
Тірі өсімдіктің әдетте жасыл сабағы,
жапырақтары, жемісі және гүлдері болады.
Жасанды өсімдікпен салыстырғанда тірі
өсімдіктер өлгенде солады және
жапырақтары қурайды.
Қандай өсімдіктерді жұлуға болатындығын
талқылаңыздар. Қауіпсіздік шарасы –
бейтаныс жидектерді, тұқымдарды немесе
жемістерді жеуге болмайтынын және
өсімдіктермен жұмыс істеген соң немесе
ұстағаннан соң қолды жуу керектігін
түсіндіріңіз.
Бірдей екі өсімдік, бірі сау,
екіншісі – ауру.
Фотокамера. Қағаз қысуға
арналған планшет
/қағаздар/қарындаштар.

Жұмыс дәптері.


Коллаж жасауға қажетті
материалдар: жіп, қағаз, желім,
қайшы.
2. Өсімдіктер.
Өсімдіктердің
көп түрлілігі
1.2.1.2 Өсімдіктердің
түрлерін (ағаштар,
бұталар және шөптер)
салыстыру және
ажырату, олардың
айырмашылықтарын
көрсету
Өсімдіктердің көптүрлілігі

Ағаштар

(Ұ, Т, Ө, Қ) Оқушылар алдыңғы сабақтағы
суреттерге қарайды. Гүлдейтін немесе жеміс
беретін өсімдіктерді белгілейді. Өсімдіктердің



Қауіпсіздік техникасы – бейтаныс
жидектерді, тұқымдарды немесе жемістерді
жеуге болмайтындығын түсіндіріңіз.

Интернет ресурстары/ ағаштар,
бұталар, шөптер туралы кітаптар

Ватман, қағаз, қарындаштар,
танымдық серуендеуге арналған
планшетниктер.

3-нұсқа 17
Маусым 2014


Дағдылар

Зерттеуді жоспарлау

1.1.2.4 Зерттеуді
жоспарлау барысында
қауіпсіздік техникасын
сақтауды ескеру
Мұғалім көмегімен

Мәлімет алу және
презентация (ұсыну)
1.1.3.5.Бақылауларды
жазу (диаграммалар
түрінде компьютерді
қолданбай)

басқа түрлерін, (мысалы, ағаштарды)
талқылаңыз. Қалыптастырушы бағалау – олар
гүлдеу мен жеміс беруді ажырата ала ма?

(Ұ,Қ) Мектеп ауласына серуенге шығыңыздар,
мектеп маңындағы ағаштарды анықтаңыздар.
Қалыптастырушы бағалау –жергілікті жердің
таныс ағаштары мен өсімдіктерін атаңыздар.

(Ұ,Қ) Ағаштардың көп түрлілігінің санын
бейнелейтін диаграмма салу/есептеу.

(Ұ, Т,Ж, Қ) Ағаш белгілерін анықтаңыздар – дің,
тамыр, бұтақ, жапырақ. Олардың қайда өсетінін
талқылаңыздар. Ағаш суреттерін салып,
атауларын жазыңыз. Қалыптастырушы бағалау -
таныс ағаштарды тани және атай алады.

(Ө, Т,Ж,Ө,Қ) Қазақстанда өсетін ағаштарды
қарастыру – қараағаш, терек, Алтай шыршасы
т.б. Оларды картаға салыңыз. Жергілікті
ағаштарды олардың пішініне, жапырақтарына,
жемісіне қарап анықтауға тырысыңыздар.
Қалыптастырушы бағалау – оқушылар
Қазақстанда өсетін ағаштарды және оларды
пішіні, жемісі, тұқымы бойынша ағашты
анықтайды.

Серуендеуге рұқсат етілетін аумақ
шекарасын келісу (оқушылар мектептен
алыстап кетпеулері үшін).

Бұл серуен ауа райы қолайлы болғанда ғана
оңтайлы. Олай болмағанда фотосуреттермен
шектелуге болады.


Оқушылар кейбір ағаштардың пішінін
естерінде тез сақтай алғандықтан, оларды
оңай таниды.
Дифференциация: оқушылар ағаштардың
бірнеше түрін табуы және санауы керек.

Дифференциация: қабілеті төменірек
оқушыларға тек Қазақстанда өсетін
ағаштарды беріңіз.


Қауіпсіздік техникасы –таныс емес
жидектерді, тұқымдарды немесе жемістерді
жеуге болмайтындығын түсіндіріңіз. Қажет
болған жағдайда ыңғайлы аяқ киім мен
қолғап кию керек.

Бұл серуен ауа райы қолайлы болғанда ғана
оңтайлы. Олай болмағанда фотосуреттермен
шектелуге болады.
Ірі масштабты тор қағаз, өлшемі
– кем дегенде 2 см
2
, маркерлер.



Дүние жүзі картасы бойынша
ақпарат.

Көшірме қағаз көмегімен
әзірленген ағаш сұлбасының
трафареттері.



Сандық фотоаппарат.

Жұмыс дәптері:
ағаштар/бұталар/шөптер.

Бұталар
(Ө, Т, Ж, Ө, Қ) Серуенді қайталаңыз –
бұталарды қараңыз. Бұталардың сипаттамасын
талқылаңыз – бойы аласа, пішіні және т.б.
Оларды ағаштармен және өсетін жерімен
салыстырыңыз.
Суретке түсіріп, анықтаған бұталарды атаңыз.

Шөптер

(Ұ, Т, Ж, Ө, Қ) Енді шөптерді қарап, серуенді

3-нұсқа 18
Маусым 2014

қайталаңыз. Ойланып, олардың қайда өсетіндігін
атаңыз. Шөптесін өсімдіктердің белгілерін
анықтаңыздар (сабағы, жапырағы, гүлі).
Қалыптастырушы бағалау – шөп белгілерін
анықтай алады.

(Ө,Қ) Ағаш/бұта/шөптерді салыстыру және
оларды ажырата білу. Қалыптастырушы бағалау
– олар ағаш/бұта/шөптерді салыстыра ала ма?
2. Өсімдіктер.
Өсімдіктердіңк
өптүрлілігі
1.2.1.3 Жабайы және
мәдени өсімдіктер
болатынын білу
1.2.1.4 Өз
аймағындағы 10
өсімдік түрін атау
Дағдылар
Бақылау
1.1.1.2.Жабайы және
мәдени өсімдіктерді
бақылап, өсімдіктер
туралы сұрақтарға
жауап беру.
Мәлімет алу және
ұсыну
1.1.3.3 Түрлі
бақылауларды ең
тиімдісін анықтау
мақсатында салыстыру
Жабайы және мәдени өсімдіктер
(Ұ, Ж) Олардың үйлеріндегі бақшада (егер бар
болса) немесе жергілікті бақшалар мен
саябақтарда өсетін өсімдіктер және гүлдерді
талқылау,кейбіреуін атаңыз.
(Ұ, Қ) Жергілікті саябаққа немесе ботаникалық
бақшаға, сондай-ақ қала сыртына серуен
ұйымдастыру. Суретке түсіріп, осы жерде өсетін
өсімдіктерді анықтау.
Қалыптастырушы бағалау –жергілікті
өсімдіктердің кейбіреуін атай және анықтай
алады.
(Ұ, Қ) Әр түрлі жерде өсетін өсімдіктермен
жұмыс. Оларды жабайы және мәдени
өсімдіктерге бөлу. Неліктен бір өсімдіктер
жабайы және мәдени өсімдік аталу себептерін
талқылау.
Қалыптастырушы бағалау – оқушылар
өсімдіктерді жабайы және мәдени деп жіктей
алады.
(Ұ) Сынып оқушылары бірге жергілікті 10
өсімдіктің тізімін немесе кестесін жасау,
суреттерді пайдаланып, өсімдіктерді атау.
Қауіпсіздік техникасы: оқушыларды
мектептен тыс жерге шығарғанда мектептің
қауіпсіздік ережесін сақтау –ересектердің
оқушылар санына шаққандағы үлесі,
қозғалысы қарқынды жолдан,көшелерден
өту ережелері және т.б.

Мәдени өсімдіктерді әсемдік (эстетика)
және азық-түлік үшін өсіреді. Жабайы
өсімдіктер жануарлар қорегі болып
табылады, кейбір шөптер бізді құм
дауылынан қорғайды.



Ботаникалық бақ/үй жанындаңы
бақша/үлес өсімдіктерінің
үлгілері.

Фотокамера,
планшетник/қағаз/қарындаштар.
Интернеттегі және кітаптардағы
жабайы өсімдіктердің суреттері.
2.Өсімдіктер.
Гүлдейтін
өсімдіктердің
бөліктері және
1.2.2.1 Өсімдік
мүшелерінің
құрылымы мен
орналасу
Өсімдікті өсіру
(Ұ) Өсімдіктер туралы ән айту.
(Ұ, Т, Ж, Ө, Қ) Өсімдіктерді сипаттап,
Мынаған ұқсас әнді табуға тырысыңыз:
www.mrsjonesroom.com/themes/Өсімдіктер.ht
ml
Үй өсімдігі
Тұқымы бар, ортасынан қақ
бөлінген жеміс, мысалы, қызанақ,

3-нұсқа 19
Маусым 2014

маңызы ерекшеліктерін
көрсетіп, өсімдіктерді
сипаттау (тамыр,
сабақ, жапырақ, гүл,
жеміс)
1.2.2.2 Өсімдік
тамырының жерасты,
ал сабағы, жапырағы
және гүлі жер үстіндегі
бөлігі екенін білу
Дағдылар
Бақылау

бөліктерін атау – тамыр, сабақ, жапырақ және
гүл. Интерактивті тапсырманы пайдалану -
ресурстарды қараңыз. Қалыптастырушы
бағалау – оқушылар өсімдік бөліктерін атай ала
ма?
(Ұ, Т, Ж, Ө, Қ) Кесілген жемістегі тұқымның
орналасуын қарау. Тұқымдардан коллаж жасау.
Қалыптастырушы бағалау – тұқымды
жемістен ажырата білу.
(Ө, Қ) Сөздерді табуға арналған тапсырма
(сөзжұмбақ шешу): оқушылар өсімдік
бөліктерінің атауларын табады.
Қалыптастырушы бағалау – өсімдік бөліктерін
білу.
Өсімдік бөліктері туралы әнді айтып көріңіз.
Түрлі жемістер: мынаны қараңыз:
www.thefruitpages.com/alphabet.shtml.
Әр түрлі елдің жеміс тұқымдарын
пайдалану.
Дифференциация: сөзді іздеуге тапсырма
(сөзжұмбақ) дайындау, қабілеті төменірек
оқушылар үшін - тек көлденең жазылған
сөздерді табу.
авакадо, апельсин.
http://www.primaryresources.co.uk/
online/plant.swf

Кепкен дәндер/ қағаз, желім.
Парақ: (сөзжұмбақ) сөз табу.





(Ұ) Рөлдік ойын.
(Ө, Т, Қ) Өсімдік коллажын жасап, бөліктерін
белгілеу.
Қалыптастырушы бағалау – өз бетінше
өсімдік бөліктерін атай, белгілей алады.
Тамыр еденде жатыр, сабақ тігінен тұр,
оқушылар сабақты айнала қолдарын
жапырақтарға ұқсатып созады, сабақтың
төбесінде қол және жайылған саусақтардан
жасаған ашылған гүлдер.
Өсімдік бөліктерімен «судың саяхаттауын»
әңгімелеу.

Өшіргіш, сабан, қағаз, қайшы,
желім, және т.б.


2.Өсімдіктер.
Гүлдейтін
өсімдік
бөліктері және
маңызы.
1.2.2.3 Өсімдіктің әр
бөлігі белгілі бір
функцияны
атқаратынын түсіну
Дағдылар
Бақылау
1.1.1.2 Жүргізілген
Бақылау жүргізу
арқылы сұрақтарға
Өсімдік тамыры
(Ұ, Ж,Ө,Қ) Тамырлардың орналасуын және
олардың қызметін талқылаңыз. Кейбір
өсімдіктер мен ағаштардың тамырын қараңыз -
ағаштарды көру үшін балаларды ертіп сыртқа
шығыңыз немесе суретті қолданыңыз. «Өсімдік»
рөлдік ойынын қайта ойнап, оған суару кезінде
тамырлардан шығатын дыбысты қосыңыз.
Қалыптастырушы бағалау – тамырдың
Тамыр топырақтан су (және минералдар)
сіңіреді («жұту» және «ішу» сөздерін
пайдаланбаңыз). Олар сондай-ақ өсімдікті
топыраққа бекітіп ұстап тұрады.
Ыдыстағы өсімдік
Интернет
Кітап

3-нұсқа 20
Маусым 2014

жауап табу Мәлімет
алу және ұсыну
1.1.3.4.Бақылау
нысанын нысанды
ауызша сипаттау
(тамырлар).
орналасуын және оның қандай қызмет
атқаратындығын сипаттай ала ма?

2.Өсімдіктер.
Гүлдейтін
өсімдік
бөліктері және
маңызы.

1.2.2.3 Өсімдіктің әр
бөлігі белгілі бір
функцияны
атқаратынын түсіну


Дағдылар

Бақылау
1.1.1.1. Сабақ не үшін
қажет? Жапырақтар
қандай қызмет
атқарады? сұрақтарын
қою
1.1.1.2Жүргізілген
бақылаулардан кейін
өсімдіктер туралы
сұрақтарға жауап беру


Өсімдіктің сабағы/діңі қандай қызмет
атқарады?

(Ұ, Т, Ж, ОТ, Қ) Балдыркөк немесе гүлді
боялған суға салыңыз. Оны бір күннен кейін
қараңыз. Сабақтың ішіндегі боялған суды көру
үшін сабақты кесіңіз.
Қалыптастырушы бағалау – суға және
сабаққа не болатынын бақылай/болжай /сипаттай
алады.

(Ұ, Т, Ж, ОТ, Қ) Гүлді солғанға дейін суармай
сусыз қалдырыңыз. Содан кейін су құйып,
нәтижесін қараңыздар.
Қалыптастырушы бағалау –суарылған және
суарылмаған өсімдікпен не болатынын сипаттай
ала ма?

Жапырақтар не үшін керек?
(Ұ, Т, Ж, Ө) Жапырақтарды жинаңыз.
Жапырақтарды көлемі, пішіні, және түсіне қарай
жинақтау.

(Ө) Жапырақ трафаретін жасау. Олардан шақыру
билеттерін немесе ашық хаттар жасаңыздар.

(Ұ, Т, Ж, ОТ, Қ) Бірнеше жапырақты суы бар
терең емес ыдысқа салыңыз: кейбір жапырақтың
тарамдарын жоғары, кейбірін төмен қаратып
салыңыз. Оларды күн сәулесіне қойыңыз және
ұлғайтқыш шыны арқылы бақылаңыз.
Қалыптастырушы бағалау – олар жапырақтың
кейбір қызметтерін сипаттай ала ма?

Балдыркөкті қолдану тиімді, себебі ол
өсімдіктің сабақ бөлігі болып табылады.

Суарғаннан кейін сабақ тығыздана түседі –
бұл судың сабақ арқылы тасымалданатынын
көрсетеді.

Оқушылар жапырақтар тарамдарында
тамырдан сабаққа, одан жапыраққа
тасымалданатын судың болатынын
байқайды
Қауіпсіздік техникасы – өсімдіктің қандай
да бір бөлігін жұлуға және жеуге тыйым
салынатынын ескертіңіз.

Кейде жапырақтың тыс жағында пайда
болатын кішкентай көпіршіктерді байқауға
болады.

Дифференциация: осы тапсырманы қабілеті
жоғары оқушыларға қолдану.

Балдыркөк
Боялған су
Жасыл сабақты гүл
Су
Пластик пакеттер
Қолғаптар
Ұлғайтқыш шыны

Скотч, балауыз борлар немесе
жұмсақ қарындаштар

Жапырақтар, ыдыс, су,
ұлғайтқыш шыны

3-нұсқа 21
Маусым 2014


2. Өсімдіктер.
Гүлдейтін
өсімдік
бөліктері және
маңызы
1.2.2.3 Өсімдіктің әр
бөлігі белгілі бір
функцияны
атқаратынын түсіну
Дағдылар
Зерттеуді жоспарлау
1.1.2.4. Зерттеуді
жоспарлау барысында
қауіпсіздік техникасын
сақтауды ескеру
Мұғалім көмегімен
Бақылау

Гүлдер
(Ұ, Ж, Қ) Гүлдер не үшін қажет екенін
талқылаңыз. Әдетте олар ашық түсті және хош
иісті болады.
Қалыптастырушы бағалау - гүлдердің не үшін
қажет екенін түсіндіре біле ме?
(Т) Рөлдік ойын: «Аралар жарысы». Жарыстың
соңында ең көп боялған су жинаған оқушы
жеңімпаз атанады.
(Ө, Қ) Табиғи немесе ойдан шығарылған гүлдің
суретін салу, үлгісін жасау. Қалыптастырушы
бағалау – олар гүлдің әр түрлі бөліктерін тани
ала ма?
Гүлдер тозаңдау үшін жәндіктердің септігі
тиеді..
Қауіпсіздік техникасы: ата-аналардан
балаларының бетін бояуға рұқсат
беретіндігін нақтылаңыз. Кейбір
оқушылардың беттерін ара сипатына
келтіріп бояу қажет.
Гүлдерден боялған су жинау эстафетасын
ұйымдастыру (гүл түрінде безендірілген суы
бар құмыралар).
Әлемнің әр бөлігінде өсетін
өсімдіктердің суреттері
(интернеттен немесе кітаптардан)
- орхидея, раушангүл, күнбағыс
және т.б.

Бояу, боялған су және
бояғыштар, тамызғы, кішкентай
канистрлер

«Өнер» пәні бойынша
материалдар

Өсімдіктер.Өсі
мдіктердің
тіршілік
жағдайы(өсу
үшін не қажет)
1.2.3.1 Өсімдіктің
тіршілігінде
маусымдық өзгерістер
болатынын түсіну
Дағдылар
Бақылау
1.1.1.2.Жүргізілген
бақылаулардан кейін
өсімдіктер туралы
сұрақтарға жауап беру

Өсімдік тіршілігіндегі бір жыл...
(Ұ) Жыл мезгілдері туралы әңгіме оқу. Жыл
мезгілдерін талқылау, оларды атап шығу. Белгілі
бір жыл мезгілінде немен айналысатыныңыз
туралы әңгімелеу – мектепке бару, демалысқа
шығу, мерекелер өткізу және т.б. Содан кейін
өсімдіктер мен ағаштардың бір жыл ішіндегі
өмірі туралы ойлаңыздар.
(Ө) Суретшілер байқауын ұйымдастыру. Жыл
бойы өсімдіктерді суретке түсіріңіз (әр айдың
нақты бір күнінде).
(Ұ) Ағаштың немесе өсімдіктің тіршілік циклі
туралы бейнеролик көрсету.
(Ө, Қ) Бір қағазға жыл мезгіліне сәйкес ағаштың
4 суретін салу.
Қалыптастырушы бағалау –жылдың әр
мезгілінде өсімдікте болатын өзгерістерді
сипаттай ала ма?
Жапырақтары түсіп жатқан белгілі бір
ағашты таңдау.
«Жыл мезгілдері» постері.
Фотокамера, жұмыс дәптері.

2.Өсімдіктер.Ө1.2.4.1 Өсімдіктерді Өсімдіктерді қалай күту керек?

3-нұсқа 22
Маусым 2014

сімдіктерді
қорғау
зақымдауға
болмайтынын түсіну
1.2.4.2 Өсімдіктерді
қорғаудың
маңыздылығын түсіну

Дағдылар

Бақылау

1.1.1.2. Жүргізілген
бақылаулардан кейін
өсімдіктер туралы
сұрақтарға жауап беру

(Ұ,Ж) Өсімдіктердің адам өміріндегі мәні мен
маңызын талқылаңыз. Өсімдіктер үшін
энергияның қажеттілігі туралы ойлану.
Өсімдіктер біз шығаратын көмірқышқыл газын
сіңіреді .
(Ұ) Өсімдіктерге жылу, су, жарық, қоректік
заттар керек екендігін талқылаңыздар. Осының
бәрін қайдан алатындарын ойлану. Біз
өсімдіктерді күтпеген жағдайда оның салдары
қандай болуы мүмкін екенін ойлау.
(Т, Ө, Қ) Тұқым егіп, өсімдікті өсіру, күту.
Қалыптастырушы бағалау - өсімдіктің өсуі үшін
не қажет екенін біле ме?
(Ұ,Т) Қазақстанның Қызыл кітапбына енген
жойылып бара жатқан, өсімдіктер туралы
материал табыңыз. Басқа оқушыларға түсіндіру
үшін буклеттер/брошюралар жасаңыз.
Өсімдіктердің энергияны күн сәулесінен
алатынын, ал адамдар сол қуатты
өсімдіктерді және өсімдіктермен
қоректенетін жануарлар өнімін қорек ету
арқылы алатынын түсіндіріңіз.



Қандай өсімдікті таңдайтыныңызға
байланысты, бұл тапсырма осы тоқсанда
басталуы тиіс, бірақ бұл тапсырмаға өсімдік
өскен кезде 4-тоқсанда қайта оралу керек.
Сау өсімдік үлгілері.
Тұқым, ыдыстар, су, қара
топырақ.
Фотокамера.


«Жаратылыстану» пәні. Бастауыш мектеп.1-сынып
2A бөлім: Адамның тіршілік әрекетінің үдерістері
Осыған дейін меңгерілген білім
Оқушылар адамның өсіп, есейіп, қартаятындығын түсінулері тиіс. Олар дені сау болу үшін не істеу керектігін сонымен қатар адамдардың жануарлар мен
өсімдіктер сияқты тірі ағза болып табылатындығын білулері керек.
Контекст

«Менің отбасым және достарым» тақырыбы аясында оқушылар өз отбасының әрбір мүшесінің дамудың қандай сатысында тұрғандығын біледі. Олар салауатты
тамақтану, рацион, ұйқы және дене бітімімен танысады. Бұл бөлім 1-сыныптың «Ғылымға кіріспе» пәнінің жануарлар мен өсімдіктер туралы бөлімдерімен,
сонымен қатар «Менің отбасым және достарым» тақырыбымен байланысады.
Бөлімнің тілдік мақсаты
Оқушылардың бөлім бойынша тілдік мақсаттарына жету үшін төменде ғылыми тілдің үлгісі көрсетілген
Пән бойынша оқу мақсаты Оқытудың тілдік мақсаты
Пәнге қатысты
лексика және
терминология
Диалогке/жазуға арналған сөз тіркестері

3-нұсқа 23
Маусым 2014

Оқушылар:
 адам барлық тірі ағзалар сияқты
өседі, дамиды және қартаятынын
біледі;
 адамның өсуі мен дамуы үшін
қажеттіліктерін анықтайды
(мысалы, тамақтану, ұйқы)

Оқушылар:
 адамның тіршілік циклінің түрлі
кезеңдерін талқылайды.
Келесідей терминдер
мен сөз тіркестері
қарастырылады
 өсу, өзгеру;
 туылу/туу, егде жас;
 нәресте, бала,
жасөспірім, жастық
шақ, ересек;
 аға, әпке, ата-ана,
ата-әже;
 адам, жануар,
өсімдік.
Талқылауға арналған сұрақтар:
 Сен туған (дүниеге келген) уақыттан бастап
қалай өзгердің?
 Қазір сен сәбилер істей алмайтын қандай іс-
әрекеттерді істей аласың?Сәбиге не керек?
Дұрыс тамақтану дегеніміз не?
 Бізге ұйқыға қанша уақыт қажет?Қалай дұрыс
отыру/тұру керек?
 Өсімдік, жануар немесе адамның тірі ағза
екендігін қайдан білеміз?
 Олар қартайғанда не болады?
Сен неліктен ... екенін айта аласың ба?
 …ұйықтауымыз керек.
Жазбаша тапсырмалар:
 Сіздің ағаңыз/әпкеңіздің қолынан келетін, ал
сіздің қолыңыздан келмейтін нәрселерді тізіп
шығыңыз.
 Туғаннан қартайғанға дейінгі кезеңдерді атап
беріңіз.
Басқа да тілдік мақсаттарды қою және ғылыми тілді оқытуға қатысты қосымша нұсқаулық үшін жоғарыдағы «Тілдік мақсат туралы» бөлімді қараңыз.
Қысқаша шолу
Оқушылар туғаннан бері қалай өскендері және дамығандары туралы білімдерін бекітеді. Олар өсудің келесі кезеңдері мен денсаулық сақтау туралы ойлана
бастайды. Олар адамдар, жануарлар және өсімдіктердің арасындағы өзара тәуелділікті түсіне бастайды.

Оқу
бағдарлам
асына
сілтеме
Оқу мақсаттары Сабақта ұсынылатын іс-әрекет түрлері
Мұғалімге арналған ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары

3-нұсқа 24
Маусым 2014

Оқу
бағдарлам
асына
сілтеме
Оқу мақсаттары Сабақта ұсынылатын іс-әрекет түрлері
Мұғалімге арналған ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
4. Адам.-
Тіршілік
әрекетінің
үдерістері
1.4.2.1 Адам басқа
да тірі ағза тәрізді
өсетінін,
дамитынын,
қартаятынын білу
Дағдылар
Бақылау
1.1.1.1. Сұрақтар
қою: «Мен туған
уақыттан бастап
қалай
өстім/өзгердім?
Қазір мен сәбидің
қолынан келмейтін
не жасай аламын?»
Мәлімет алу және
ұсыну
1.1.3.3.Әр түрлі
түрлерді
бақылаулар.
салыстыру (әр түрлі
жануарларды)


Нәресте күндер
(Ө, Ұ) Оқушылардан сәби кезіндегі суреттерін
және/немесе киімдерін алып келулерін
сұраңыз. Оларды қарап, қаншалықты
кішкентай болғандықтары туралы әңгімелеңіз.
(Ұ, Қ) Жануарлар мен олардың төлдерінің
бірнеше суреттерін көрсетіңіз. Жануарлардың
төлдерін атаңыз. Жазбаша тапсырма немесе
суретпен тапсырма дайындаңыз - енесі мен
төлін сәйкестендіру және оларды атау.
Қалыптастырушы бағалау – оқушылар
ересек жануарларды олардың төлдерімен тани
және сәйкестендіре ала ма?
(Ұ, Қ) Төлдердің өсуі –шабақ бақаға немесе
жұлдызқұрттың көбелекке айналуы туралы
әңгіме оқыңыз. Оларда болатын өзгеріс
кезеңдері туралы талқылаңыз.
Қалыптастырушы бағалау – олардың
суреттерін /иллюстрацияларды басшылыққа
алып, жануарлардың тіршілік циклін
мазмұндап айта ала ма?
(Ө) Жұлдызқұрт немесе көбелек пішінін
жасау.
(Ө, Ж, Т, Ұ, Қ) Оқушылардың қалай өскендігі
туралы жұпта талқылаңыз/ой бөлісіңіз.
Олардың сәби күнінде жасай алмаған, ал қазір
орындай алатын істерін тізіп шығыңыз – өз
бетінше тамақтану, киіну, жүру және т.б.
Қалыптастырушы бағалау – оқушылардың
Кейбір балалар сондай-ақ сәби кезінде
киген киімдерін немесе ойыншықтарын
әкеле алады – оларды бүкіл сыныпқа
көрсетіп, салыстыру мақсаттарында
пайдаланыңыз.

Пілдердің бала пілдерді дүниеге
әкелетінін, т.б. түсіндіріңіз. Жас
ерекшеліктеріне байланысты бұл
үдерісті кейбір оқушылар бұл жаста
түсінбейді.

Дифференциация: оқушылардың
қабілеттеріне байланысты, әр түрлі
санды және жануарлары бар тапсырма
парақтарын дайындаңыз. Мысалы,
сабақта талқыланған жануарларды
қабілеті төменірек оқушыларға, ал
орташа және жоғары қабілетті
оқушыларға – сирек (азырақ таралған)
кездесетін жануарлар суретін беру. Бұл
тапсырманы апта күндерінің атауларын
сауатты жазумен және математикадағы
санаумен байланыстырыңыз.

«Менің отбасым және достарым»
тақырыбындағы басқа тапсырмалармен
байланыстырыңыз.
Жануарлар төлдерінің
кестесі/иллюстрациясы.


Эрик Карлдың «Өте аш
жұлдызқұрт»
әңгімесін/бейнеролигін табу
үшін интернетті пайдаланыңыз.



Қолдан жасалған мүсіндер үшін
материалдар.

Флипчарт және маркерлер
немесе маркерлі тақта
(уайтборд).

3-нұсқа 25
Маусым 2014

Оқу
бағдарлам
асына
сілтеме
Оқу мақсаттары Сабақта ұсынылатын іс-әрекет түрлері
Мұғалімге арналған ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
жауаптарын талдаңыз.

4. Адам.-
Тіршілік
әрекетінің
үдерістері
1.4.2.1 Адам басқа
да тірі ағза тәрізді
өсетінін,
дамитынын,
қартаятынын білу
Дағдылар
Бақылау
1.1.1.1. Келесі
сұрақтарды қою:
«Сіз нәрестені
қалай
тамақтандырасыз/
жуындырасыз/күте
сіз?» және т.б.
Ғылыми әрекетті
Есею – ағалар мен әпкелер
(Ұ) Алдыңғы сабақтағы әңгімені айтып беріңіз
немесе сол тақырыпқа басқа әңгіме таңдаңыз.
(Ө) Отбасы мүшелерінің суретін салыңыз
(немесе фотосуретін әкеліңіз). Суретке қарап,
нәрестелерді, балаларды және
жасөспірімдерді (бауырларды)
салыстырыңыз. Айырмашылықтарын
талқылаңыз – бойы, салмағы, шапшаңдығы
және т.б.
(Ұ) Сәбиі бар ата-ананы шақырып, баланы
қалай жуындыратынын және оны қалай күту
керектігін әңгімелетіңіз. Ата -ана
оқушылардың сұрақтарына жауап береді.
Сәбиді күтудің және оны шомылдыру т.б.
әрекеттер кезіндегі қауіпсіздік шараларының
Оқушыларға сабаққа өз отбасының
фотосуреттерін әкелуді алдын ала
естеріне салыңыз

«Менің отбасым және достарым»
тақырыбымен байланыстыруды алдын
ала ойластырыңыз. Сәбиді жуындыру
орынсыз болуы мүмкін, себебі ол
еркелеуі мүмкін немесе жыл мезгілі мен
сыныптағы температураға байланысты
бұл әрекет орынсыз болуы мүмкін
немесе видео көрсетіңіз. Дегенмен,
сәбиді күту туралы әңгімелесу үшін
сәбилі ата-ананы шақырған жөн.
Таңдау бойынша әңгіме.


Фотосуреттер.
Нәрестелі ана.
Baby Born сериялы қуыршақтар.


Сурет салуға арналған
жиынтық.

3-нұсқа 26
Маусым 2014

Оқу
бағдарлам
асына
сілтеме
Оқу мақсаттары Сабақта ұсынылатын іс-әрекет түрлері
Мұғалімге арналған ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
жоспарлау
1.1.2.4. Зерттеуді
жоспарлау
барысында
қауіпсіздік
техникасын
сақтауды ескеру
Мұғалім көмегімен
маңыздылығына назар аударыңыз.
(Ө, Қ) Үлкен ағаңыздың немесе әпкеңіздің
суретін салыңыз. Сізге қарағанда олардың
қолынан не келетін тізіп шығыңыз. Осылайша
өзіңізді жасы кішірек балалармен
салыстырыңыз. Қалыптастырушы бағалау –
оқушылардың адамның тіршілік әрекетінің
үдерістері туралы білімдерін бағалау үшін
орындалған жұмыс нәтижелерін қолданыңыз.
(Ұ, Қ) Балалар мен жасөсіпірімдердің
сәбилерге қарағанда не істей алатынын
талқылаңыз – оқу, жүзу, велосипед тебу, т.б.
Қалыптастырушы бағалау – оқушылардың
іріктелген жауаптарын теріп жазып алыңыз.

4. Адам.-
Тіршілік
әрекетінің
үдерістері
1.4.2.1 Адамның
бүкіл тірі ағзалар
сияқты өсетінін,
дамитынын және
қартаятынын білу
Дағдылар
Бақылау
1.1.1.1. Келесі
сұрақтарды қою:
«Сіздің
отбасыңызда ата-
әжені қалай
күтеді?» және т.б.
Мәлімет алу және
Қартаю
(Ұ) Ересек жануарлар мен олардың төлдерін
салыстыру үшін алдыңғы сабақтағы
суреттерді қолданыңыз.
(Ж) Оқушыларда бар немесе болған үй
жануары туралы әңгімелеңіз. «Қартаюдың
қандай белгілері болады??»
(Ұ, Ө, Ж, Қ) Жұпта ересек адамдарға, мысалы,
ата-әжелерге тән ерекшеліктерді талқылаңыз.
Олардың сырт келбеті, сырқаттары туралы
сөйлесіңіз. Туыстарымыз қартайған шақта біз
оларды қалай күте алатындығымызды
талқылаңыз.
Қалыптастырушы бағалау – оқушылардың




«Менің отбасым және достарым»
тақырыбы бойынша жұмыспен
байланыстырыңыз.



Жануарлардың суреттері
(кітаптардан немесе
ғаламтордан) – төлі мен енесі.



Нөмірленген секцияларға
бөлінген, шеңбер сызылған
парақтар (сурет салу үшін).

3-нұсқа 27
Маусым 2014

Оқу
бағдарлам
асына
сілтеме
Оқу мақсаттары Сабақта ұсынылатын іс-әрекет түрлері
Мұғалімге арналған ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
ұсыну
1.1.3.5.
Бақылауларды жазу
(адамның тіршілік
циклінің кезеңдері)
жеке жауаптарын тыңдаңыз.
(Ұ, Қ) Сурет салып, онда адамның туғаннан
қартайғанға дейінгі адам дамуы кезеңдерін
белгілеңіз.
Қалыптастырушы бағалау – оқушылардың
түсінігін бағалау үшін жұмыстарын тексеріп,
бағалаңыз.

Бұл сурет шеңбер түрінде болуы
мүмкін.
4. Адам.-
Тіршілік
әрекетінің
үдерістері
1.4.2.2 Адамның
өсуіне және
дамуына қажетті
мұқтаждықты
анықтау, мысалы,
азық, ұйқы және т.б
Дағдылар

Бақылау

1.1.1.1. Келесі
сұрақтарды қою:
«Сәби нені қажет
етеді? Дұрыс
тамақтану деген
не? Дұрыс ұйқы
дегеніміз не?» және
т.б.

1.1.3.5. 5 Бақылау
нәтижелерін
суреттер мен
белгілерді («иә»-
қанат белгісі, «жоқ»
Толыққанды тамақтану
(Ұ) Өткен сабаққа қатысқан сәби туралы
әңгімелеңіз. «Сәби нені қажет етеді?»
(Тамақ, киім, жылу, махаббат, үй, ұйқы).
Оқушылардан аталғандардың адамға
қажеттілігін сұраңыз.
(Ж, Қ) Бүгін не жеп-ішкендері туралы жұпта
әңгімелеңіз/талқылаңыз. Салауатты рационға
не кіретінін талқылаңыз.
Қалыптастырушы бағалау – салауатты
рационға не жататынын, қандай азық-түліктің,
сусынның пайдалы екендігін кім біледі?
(Ұ,Т) Рөлдік ойын үшін азық-түлік дүкенін
ұйымдастырыңыз. Оқушыларға азық-түлік
дүкенінен пайдалы тағам сатып алуын
тапсырыңыз. Таңдауларын талқылаңыздар:
олардың алған тағамдарының қайсысы
пайдалы, қайсысы пайдасыз?

(Ө, Қ) Журнал қиындыларын пайдаланып,
картон парағынан салауатты қорек коллажын



Оқушылардың рөлдік ойыны үшін
сыныпта азық-түлік дүкенін жасаңыз.
декорацияны тоқсан соңына дейін
қалдырыңыз.




Тамақ сақтауға арналған бос
ыдыстар.

Журналдар, қайшылар, желім,
қатты қағаз.

3-нұсқа 28
Маусым 2014

Оқу
бағдарлам
асына
сілтеме
Оқу мақсаттары Сабақта ұсынылатын іс-әрекет түрлері
Мұғалімге арналған ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
- икс), гистограмма
арқылы көрсету
(компьютерді
қолданбай)

жасаңыз.
Қалыптастырушы бағалау – коллаждарға
қараңыз – таңдаған суреттер пайдалы тағамға
жата ма?
4. Адам. -
Тіршілік
әрекетінің
үдерістері
1.4.2.2 Адамның
өсуіне және
дамуына қажетті
мұқтаждықты
анықтау, мысалы,
азық, ұйқы және
т.б.Дағдылар

Бақылау

1.1.1.1. Келесі
сұрақтарды қою:
«Бізге қанша уақыт
ұйықтау керек? Біз
неге ұйықтауымыз
керек?»
Мәлімет алу және
ұсыну
1.1.3.2 Мұғалім
басшылығымен
нұсқаулық бойынша
қарапайым
өлшеулер жүргізу
(уақыт)
Демалыс уақыты
(Ұ) Нәрестеге ұйқыға қанша уақыт қажет
екенін анықтаңыз. – бұл оқушылардың
ұйқыда өткізетін уақыттарынан көп пе, әлде
азба? Олардың және отбасы мүшелерінің
ұйықтауға нешеде қандай уақытта
жататындары туралы әңгімелеңіз.
(Ж, Ө) Олардың оянғаннан ұйықтағанға
дейінгі барлық іс-әрекеттері туралы
ойланыңыз.
(Ұ) Бізге ұйықтау не үшін қажет екенін
талқылаңыз: біздің ағзамыз өседі, қалпына
келеді және демалады.
(Машинамен/техникамен салыстыру
жұмысын жүргізіңіз).
(Ө, Қ) Дөңгелек қағазға немесе картонға өз
күніңіздің әр сағатын бейнелеңіз.
Қалыптастырушы бағалау – олар күндізгі
уақытта өздеріне демалуға немесе ұйықтап
тынығуға уақыт белгіледі ме?
Сағатты пайдаланып, уақытты сағаттан
көрсетіңіз (оқыту үшін пайдаланыңыз).
Математика сабақтарындағы уақыт
бойынша тапсырмалармен
байланыстырыңыз.

Оқушылар түс көру және/немесе
қараңғыдан қорқу туралы ойлармен
бөлісе және талқылай алады.


Оқу сағаттары.




Дөңгелек қағаз немесе картон
парақтары, сурет салуға
арналған жиынтық.

3-нұсқа 29
Маусым 2014

Оқу
бағдарлам
асына
сілтеме
Оқу мақсаттары Сабақта ұсынылатын іс-әрекет түрлері
Мұғалімге арналған ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
4.
Адам.Тірш
ілік
әрекетінің
үдерістері
1.4.2.3 Дененiң
дұрыс мүсінін
сақтаудың
маңыздылығын
түсiну Дағдылар
Бақылау
1.1.1.2.Қалай
қозғалтатындарын
және қозғалыстарын
қалай басқара
алатындарын
бақылау арқылы
сұрақтарға
жауаптар беру
Мәлімет алу және
ұсыну
1.1.3.4. Бақылау
нысанын ауызша
сипаттау
(өздерінің және
басқалардың
сымбатын) ауызша
сипаттау
Сымбат (дұрыс отыру, тұру немесе жату) Сколиоздың алдын -алу
бойынша интернет ресурстар.

(Ұ) Жамбас пен белдің бұлшықеттерін
қозғалтуға арналған жүру, бұрылу т.б.
жаттығуларды бірнеше рет жасаңыз. Бөренеде
немесе орындықта тепе -теңдік сақтау
жаттығуларын жасаңыз - болмаса жай ғана бір
аяқпен тұрыңыздар. Дене сымбаты/бітімі не
екенін талқылаңыз (біз отырғанда/тұрғанда
жатқанда, денемізді қалай ұстаймыз) Бұл
бұлшықеттердің бізге дұрыс сымбат(дене
бітімі) пен тепе-теңдік сақтауға
көмектесетінін түсіндіріңіз.
(Т, Ж, Қ) «Қалай дұрыс отыру керектігі»
туралы талқылаңыз. Оқушылардың
жауаптарын тақтаға жазып, қалай дұрыс
отыру ережелерінің тізімін құрыңыз.
Сыныптағы сымбаты жақсы мысалдарды
айтып өтіңіз.
Қалыптастырушы бағалау –дұрыс сымбат
принциптерін түсінетіндерді атап өтіңіз.
(Т, Ж,Қ) «Қалай дұрыс тұру керек?» екенін
талқылаңыз. Оқушылардың жауаптарын
тақтаға жазып, қалай дұрыс тұру ережелерінің
тізімін құрыңыз. Сыныптағы дұрыс сымбат
үлгілерін қолдаңыз. Қалыптастырушы
бағалау – дұрыс сымбатты сақтауын атап
өтіңіз.
Бұл сабақты даладанемесе спорт
залында өткізуге тырысыңыз.
Қалай дұрыс отыру керек?
 Аяқ еденде болуы тиіс.
 Аяқтарыңды айқастырма.
 Тобықтарың мен тізелеріңнің
арасын ашық ұста.
 Тізеңнің арты мен орындық
арасына біраз орын қалуы тиіс..
 Тізелерің бөкселеріңмен бір
деңгейде немесе төменірек
болуы тиіс.
 Иықтарыңды бос және
білектеріңді жерге параллель
ұста.
 Бір қалыпта ұзақ отырма.
Қалай дұрыс тұру керек?
 Түзу тұр, салмағыңды
аяқтарыңның ұшына түсір.
 Тізелерің біраз бүгілген.
 Аяқ арасын иық деңгейінде
ашып тұр.
 Қолдарың кеуде бойымен еркін
тұруы тиіс.
 Иықтарыңды артқа қарай












Постер дайындауға арналған
материалдар.

3-нұсқа 30
Маусым 2014

Оқу
бағдарлам
асына
сілтеме
Оқу мақсаттары Сабақта ұсынылатын іс-әрекет түрлері
Мұғалімге арналған ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
(Ө) Сынып бекіткен ережелер жазылған
плакат жасаңыз. Дайын плакатты сынып
бөлмесінде және мектеп дәлізіне іліп
қойыңыз.
жіберіп, түзу тұр.
 Ішіңді тартып ұста.
 Басты тік ұста. (Шалқайтпай не
еңкейтпей)
 Егер ұзақ уақыт тұру керек
болса, аяқ ұшынан өкшеге қарай
салмақты ауыстырып тұр.
4.
Адам.Тірш
ілік
әрекетінің
үдерістері
1.4.2.3 Дұрыс дене
сымбатын
сақтаудың маңызын
түсіну
Дағдылар
Бақылау
1.1.1.1. Келесі
сұрақтарды қою:
«Қалай жату
қажет?» «Дене
сымбатыңызды
қалай
жақсартуға/сақтау
ға болады?»
Мәлімет алу және
ұсыну
1.1.3.5.
Бақылауларды жазу
(жақсы сымбат
ұстанымдары)

Дене сымбаты. Дұрыс жату
(Ұ, Қ) Сабақтың басында сымбаты дұрыс
оқушыларға мақтау айтыңыз.Әсіресе, егер
оқушылар осыған дейін біраз қозғалыссыз
отырып қалса, бірнеше жаттығу қимылдарын
жасаңыз.
Қалыптастырушы бағалау – оқушылардың
денелерін дұрыс ұстауын бақылаңыз.
(Ж, Қ) Дұрыс жатудың сымбатты болуға
әсерін талқылаңыз. Қалыптастырушы бағалау
– оқушылардың жауаптарын тыңдаңыздар,
олар дұрыс сымбат қажеттілігін түсіне ме?
(Ұ) Оқушылардан ұйықтап жатқандай кейіп
танытып жатуын сұраңыз - олардың дене
қалыбын қараңыз.
(Ұ, Т, Ө, Қ) Дұрыс жатуды көрсетіп
талқылаңыз. Дұрыс жату арқа ауруларымен
ауыратын ересектерге аса маңызды екенін
түсіндіріңіз. Қалыптастырушы бағалау –
оқушы ұйқы кезіндегі дұрыс дене қалыбын
түсінді ме?
(Ж, Қ) Дұрыс сымбат қандай болу керектігі
Қалай дұрыс жату керек?
 Өзіңе ыңғайлы матрас тап.
 Жастықта ұйықта.
 Етбетіңнен ұйықта.
 Егер бір қырыңмен ұйықтасаң,
аяқтарыңның арасына жастық
сал.
 Егер шалқаңмен ұйықтасаң,
аяққа арналған жастықты
тізелеріңнің астына сал
«Менің отбасым және достарым»
тақырыбымен байланыстырыңыз.



Ойынды спорт залында немесе ыңғайлы
жерде өткізіңіз.
Оқушылар ұйықтап жатқан кейіп
Ыңғайлы аяқ киім













Қағаз.