«Ақмола облысы білім басқармасының
Аршалы ауданы бойынша білім бөлімі
Иманжүсіп Құтпанұлы атындағы Жібек жолы
ауылының жалпы орта білім беретін мектебі» КММ
информатика пәнінің мұғалімі
-
Бөлім
Педагогтің аты-жөні
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Жасанды интеллект: ұғымы, тарихы және даму кезеңдері
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары
Сабақтың мақсаты:
-
Жасанды интеллекттің (ЖИ) негізгі ұғымын, оның қалыптасу тарихын және даму кезеңдерін түсіну.
-
Жасанды интеллекттің қазіргі қоғамда және түрлі салалардағы маңызын қарастыру.
-
Оқушылардың ЖИ туралы жалпы түсінігін қалыптастырып, оның болашағы туралы ойларын жетілдіру.
-
Сабақтың барысы
-
Сабақтың кезеңі/уақыт
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
Oқушылapмен сәлемдесу, оқушыларды түгeлдeу, oқушылapдың нaзapын caбaққa aудapу.
Сабақтың тақырыбы мен мақсаттарымен таныстыру, жаңа тақырыпқа шолу
Психологиялық ахуал орнату
Мұғаліммен амандасады.
Сабақтың тақырыбын дәптерге жазады, сабақтың мақсаттарымен танысады.
«Түрлі – түсті доптар» жаттығуы
Мақсаты: оқушылардың есту арқылы есте сақтауын дамыту
Қағаз бетіне екі кішкентай қызыл және жасыл доп, қызыл доп пен жасыл доптың ортасына үлкен көк доп сал, ал жасыл доптың жанына кішкентай сары
доп сал.
Түрлі – түсті доптар
Сабақтың ортасы
Жаңа тақырыпты түсінуге бағытталған
оқыту ортасын құрады
Мұғалім ұсынған тапсырмаларды орындайды

Теориялық материал:
Жасанды интеллекттің анықтамасы: Жасанды интеллект (ЖИ) — компьютерлерге немесе машиналарға адамның ойлау қабілеттерін, яғни ойлау, үйрену, шешім қабылдау және тілдерді түсіну мүмкіндіктерін беру үшін қолданылатын технология. ЖИ-дің басты мақсаты — адамның миында жүретін процестерді модельдеу және автоматтандыру.
ЖИ тарихы: ЖИ зерттеулері алғаш рет 1956 жылы Дартмут конференциясында бастау алған. Одан бері ЖИ дамуы бірнеше кезеңдерден өтті:
-
1950-1960 жылдары: ЖИ негізін салу, алгоритмдерді құру.
-
1970-1980 жылдары: Эксперттік жүйелерді дамыту.
-
1990-2000 жылдары: Машиналық оқыту әдістерінің дамуымен ЖИ жаңа серпін алды.
-
2010 жылдардан бері: Тереңдетілген оқыту (Deep Learning) және үлкен мәліметтерді өңдеу қабілеттері ЖИ-ді жаңа деңгейге шығарды.
ЖИ-дің даму кезеңдері:
-
Символдық жүйелер кезеңі: Алгоритмдер арқылы символдарды манипуляциялау (1950-1970 жж.).
-
Эксперттік жүйелер кезеңі: Мамандардың білімін енгізу арқылы кеңес беру жүйелерін құру (1980 жж.).
-
Машиналық оқыту және тереңдетілген оқыту кезеңі: Мәліметтерді пайдаланып, автоматты түрде оқыту (2000 жылдан бері).
ЖИ-дің қолдану салалары: ЖИ қазіргі уақытта медицина, қаржы, білім беру, өндіріс, көлік сияқты көптеген салаларда кеңінен қолданылады.
![]()
Практикалық тапсырмалар:
Тапсырма 1: ЖИ ұғымын зерттеу және презентация жасау Алгоритм:
-
Ақпарат жинау:
-
Интернеттегі ашық ақпарат көздерінен ЖИ туралы ақпарат жинау.
-
ЖИ-дің негізгі ұғымдары мен оның даму кезеңдері бойынша деректер жинау.
-
-
Мазмұн дайындау:
-
Жиналған ақпаратты құрылымдап, презентация слайдтарын дайындау.
-
Слайдтарда әр кезеңді сипаттайтын мысалдар мен суреттер қолдану.
-
-
Презентация жасау:
-
Сыныпта презентация жасау арқылы ЖИ туралы білімді бөлісу. Тапсырма 2: ЖИ тарихындағы маңызды тұлғалар мен оқиғаларды зерттеу Алгоритм:
-
-
Зерттеу жүргізу:
-
ЖИ тарихында маңызды рөл атқарған ғалымдарды (мысалы, Алан Тьюринг, Джон Маккарти) анықтау.
-
Осы ғалымдардың ЖИ дамуына қосқан үлесін зерттеу.
-
-
Оқиғаларды сипаттау:
-
-
ЖИ дамуына әсер еткен маңызды оқиғаларды (мысалы, Дартмут конференциясы, IBM Deep Blue шахматтық машинасының жеңісі) сипаттау.
-
Зерттеу нәтижелерін талқылау:
-
Топ ішінде зерттеу нәтижелерін талқылау және маңызды тұстарын қорытындылау.
-
Тапсырма 3: ЖИ-дің даму кезеңдерін хронологиялық тәртіпте құрастыру Алгоритм:
-
Деректерді жинау:
-
ЖИ-дің дамуы кезеңдерін сипаттайтын оқиғаларды анықтау.
-
Әр кезеңнің негізгі ерекшеліктерін сипаттайтын қысқаша мәліметтер жинау.
-
-
Хронологиялық кесте құру:
-
Жинақталған мәліметтерді қолданып, ЖИ дамуының хронологиялық кестесін дайындау.
-
Әр кезеңге қатысты оқиғалар мен жетістіктерді түсіндіру.
-
-
Қорытынды жасау:
-
Хронологиялық кестені сыныпта таныстырып, ЖИ-дің қазіргі жетістіктері туралы пікір алмасу.
-

Рефлексия:
"Кластер құру" стратегиясы
Оқушылардан сабақ соңында ЖИ туралы жаңа үйренгендерін "кластер" түрінде құрастыру сұралады. Оқушылар тақтаға немесе қағазға ЖИ орталық ұғымын жазып, оның айналасына ЖИ тарихы, даму кезеңдері, негізгі тұлғалар мен оқиғалар, қазіргі қолдану салалары туралы қосымша ақпараттарды тармақтар түрінде көрсетеді.
Мақсаттары:
-
Оқушылардың ЖИ туралы алған білімдерін жүйелеу.
-
Жаңа мәліметтерді өзара байланыстырып, түсініктерін тереңдету.
Рефлексияның артықшылығы:
-
Оқушыларға ЖИ туралы өз ойларын құрылымдауға мүмкіндік береді.
-
Топпен жұмыс жасау арқылы олар бір-біріне қолдау көрсетіп, өзара білім алмасады.
Рефлексияның нәтижесі:
Оқушылар ЖИ туралы жалпы түсінігін, оның даму кезеңдерін және қазіргі кездегі қолдану салаларын жақсы меңгеріп, алған білімдерін қолдану қабілетін көрсетеді.
Сабақтың аяғы
Оқушыларға өзін-өзі бағалауды ұйымдастыру
Кері байланыс орнату
Өзін-өзі бағалау
«Сұрақты өзгерту» әдісі тура жауапты қажет ететін

бағалау парақтары
-
-
сұрақтың орнына нақты дәлелді талап ететін сұраққа өзгертіңіз.
Мысалы, «Химия маңызды пән бе?» сұрағын «Химия пәнінің маңызы неде?» деп өзгертуге болады.
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз
Жасанды интеллект: ұғымы, тарихы және даму кезеңдері
Жасанды интеллект: ұғымы, тарихы және даму кезеңдері
«Ақмола облысы білім басқармасының
Аршалы ауданы бойынша білім бөлімі
Иманжүсіп Құтпанұлы атындағы Жібек жолы
ауылының жалпы орта білім беретін мектебі» КММ
информатика пәнінің мұғалімі
-
Бөлім
Педагогтің аты-жөні
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Жасанды интеллект: ұғымы, тарихы және даму кезеңдері
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары
Сабақтың мақсаты:
-
Жасанды интеллекттің (ЖИ) негізгі ұғымын, оның қалыптасу тарихын және даму кезеңдерін түсіну.
-
Жасанды интеллекттің қазіргі қоғамда және түрлі салалардағы маңызын қарастыру.
-
Оқушылардың ЖИ туралы жалпы түсінігін қалыптастырып, оның болашағы туралы ойларын жетілдіру.
-
Сабақтың барысы
-
Сабақтың кезеңі/уақыт
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
Oқушылapмен сәлемдесу, оқушыларды түгeлдeу, oқушылapдың нaзapын caбaққa aудapу.
Сабақтың тақырыбы мен мақсаттарымен таныстыру, жаңа тақырыпқа шолу
Психологиялық ахуал орнату
Мұғаліммен амандасады.
Сабақтың тақырыбын дәптерге жазады, сабақтың мақсаттарымен танысады.
«Түрлі – түсті доптар» жаттығуы
Мақсаты: оқушылардың есту арқылы есте сақтауын дамыту
Қағаз бетіне екі кішкентай қызыл және жасыл доп, қызыл доп пен жасыл доптың ортасына үлкен көк доп сал, ал жасыл доптың жанына кішкентай сары
доп сал.
Түрлі – түсті доптар
Сабақтың ортасы
Жаңа тақырыпты түсінуге бағытталған
оқыту ортасын құрады
Мұғалім ұсынған тапсырмаларды орындайды

Теориялық материал:
Жасанды интеллекттің анықтамасы: Жасанды интеллект (ЖИ) — компьютерлерге немесе машиналарға адамның ойлау қабілеттерін, яғни ойлау, үйрену, шешім қабылдау және тілдерді түсіну мүмкіндіктерін беру үшін қолданылатын технология. ЖИ-дің басты мақсаты — адамның миында жүретін процестерді модельдеу және автоматтандыру.
ЖИ тарихы: ЖИ зерттеулері алғаш рет 1956 жылы Дартмут конференциясында бастау алған. Одан бері ЖИ дамуы бірнеше кезеңдерден өтті:
-
1950-1960 жылдары: ЖИ негізін салу, алгоритмдерді құру.
-
1970-1980 жылдары: Эксперттік жүйелерді дамыту.
-
1990-2000 жылдары: Машиналық оқыту әдістерінің дамуымен ЖИ жаңа серпін алды.
-
2010 жылдардан бері: Тереңдетілген оқыту (Deep Learning) және үлкен мәліметтерді өңдеу қабілеттері ЖИ-ді жаңа деңгейге шығарды.
ЖИ-дің даму кезеңдері:
-
Символдық жүйелер кезеңі: Алгоритмдер арқылы символдарды манипуляциялау (1950-1970 жж.).
-
Эксперттік жүйелер кезеңі: Мамандардың білімін енгізу арқылы кеңес беру жүйелерін құру (1980 жж.).
-
Машиналық оқыту және тереңдетілген оқыту кезеңі: Мәліметтерді пайдаланып, автоматты түрде оқыту (2000 жылдан бері).
ЖИ-дің қолдану салалары: ЖИ қазіргі уақытта медицина, қаржы, білім беру, өндіріс, көлік сияқты көптеген салаларда кеңінен қолданылады.
![]()
Практикалық тапсырмалар:
Тапсырма 1: ЖИ ұғымын зерттеу және презентация жасау Алгоритм:
-
Ақпарат жинау:
-
Интернеттегі ашық ақпарат көздерінен ЖИ туралы ақпарат жинау.
-
ЖИ-дің негізгі ұғымдары мен оның даму кезеңдері бойынша деректер жинау.
-
-
Мазмұн дайындау:
-
Жиналған ақпаратты құрылымдап, презентация слайдтарын дайындау.
-
Слайдтарда әр кезеңді сипаттайтын мысалдар мен суреттер қолдану.
-
-
Презентация жасау:
-
Сыныпта презентация жасау арқылы ЖИ туралы білімді бөлісу. Тапсырма 2: ЖИ тарихындағы маңызды тұлғалар мен оқиғаларды зерттеу Алгоритм:
-
-
Зерттеу жүргізу:
-
ЖИ тарихында маңызды рөл атқарған ғалымдарды (мысалы, Алан Тьюринг, Джон Маккарти) анықтау.
-
Осы ғалымдардың ЖИ дамуына қосқан үлесін зерттеу.
-
-
Оқиғаларды сипаттау:
-
-
ЖИ дамуына әсер еткен маңызды оқиғаларды (мысалы, Дартмут конференциясы, IBM Deep Blue шахматтық машинасының жеңісі) сипаттау.
-
Зерттеу нәтижелерін талқылау:
-
Топ ішінде зерттеу нәтижелерін талқылау және маңызды тұстарын қорытындылау.
-
Тапсырма 3: ЖИ-дің даму кезеңдерін хронологиялық тәртіпте құрастыру Алгоритм:
-
Деректерді жинау:
-
ЖИ-дің дамуы кезеңдерін сипаттайтын оқиғаларды анықтау.
-
Әр кезеңнің негізгі ерекшеліктерін сипаттайтын қысқаша мәліметтер жинау.
-
-
Хронологиялық кесте құру:
-
Жинақталған мәліметтерді қолданып, ЖИ дамуының хронологиялық кестесін дайындау.
-
Әр кезеңге қатысты оқиғалар мен жетістіктерді түсіндіру.
-
-
Қорытынды жасау:
-
Хронологиялық кестені сыныпта таныстырып, ЖИ-дің қазіргі жетістіктері туралы пікір алмасу.
-

Рефлексия:
"Кластер құру" стратегиясы
Оқушылардан сабақ соңында ЖИ туралы жаңа үйренгендерін "кластер" түрінде құрастыру сұралады. Оқушылар тақтаға немесе қағазға ЖИ орталық ұғымын жазып, оның айналасына ЖИ тарихы, даму кезеңдері, негізгі тұлғалар мен оқиғалар, қазіргі қолдану салалары туралы қосымша ақпараттарды тармақтар түрінде көрсетеді.
Мақсаттары:
-
Оқушылардың ЖИ туралы алған білімдерін жүйелеу.
-
Жаңа мәліметтерді өзара байланыстырып, түсініктерін тереңдету.
Рефлексияның артықшылығы:
-
Оқушыларға ЖИ туралы өз ойларын құрылымдауға мүмкіндік береді.
-
Топпен жұмыс жасау арқылы олар бір-біріне қолдау көрсетіп, өзара білім алмасады.
Рефлексияның нәтижесі:
Оқушылар ЖИ туралы жалпы түсінігін, оның даму кезеңдерін және қазіргі кездегі қолдану салаларын жақсы меңгеріп, алған білімдерін қолдану қабілетін көрсетеді.
Сабақтың аяғы
Оқушыларға өзін-өзі бағалауды ұйымдастыру
Кері байланыс орнату
Өзін-өзі бағалау
«Сұрақты өзгерту» әдісі тура жауапты қажет ететін

бағалау парақтары
-
-
сұрақтың орнына нақты дәлелді талап ететін сұраққа өзгертіңіз.
Мысалы, «Химия маңызды пән бе?» сұрағын «Химия пәнінің маңызы неде?» деп өзгертуге болады.
шағым қалдыра аласыз













