Жасанды интеллекттің болашақтағы рөлі

Аңдатпа: Бұл мақалада жасанды интеллекттің (ЖИ) болашақтағы рөлі, оның экономикалық, әлеуметтік және ғылыми салаларға ықпалы қарастырылады. ЖИ технологияларының дамуы еңбек нарығына, білім беру жүйесіне, денсаулық сақтау саласына және өндірістік процестерге әсер ететіндігі талқыланады. Сонымен қатар, этикалық мәселелер мен ЖИ-дің реттелуі туралы сұрақтар қарастырылады. ЖИ-дің болашағы адам мен машинаның тиімді өзара әрекеттесуіне, интеллектуалды жүйелерді қауіпсіз әрі жауапты түрде дамытуға байланысты болмақ.

Кілт сөздер: жасанды интеллект, технологиялар, болашақ, цифрлық трансформация, автоматтандыру, этика, білім беру.

Жасанды интеллект бүгінде әлемдік экономиканың негізгі қозғаушы күшіне айналып отыр. McKinsey Global Institute зерттеулеріне сәйкес, 2030 жылға қарай ЖИ әлемдік ЖІӨ-ні 13 трлн долларға арттыруы мүмкін. Бұл технология денсаулық сақтау, көлік, білім беру, өндіріс және қаржы салаларында айтарлықтай өзгерістер әкеледі. ЖИ медициналық диагностикада үлкен рөл атқарады. Мысалы, Google-дың DeepMind компаниясы әзірлеген AlphaFold жүйесі ақуыздардың құрылымын болжау арқылы жаңа дәрі-дәрмектерді жылдам әзірлеуге көмектесті. Бұл жаңалық биомедициналық зерттеулерде төңкеріс жасады. ЖИ-дің автоматтандыру процесі кейбір жұмыс орындарын алмастырады, бірақ сонымен қатар жаңа мамандықтардың пайда болуына ықпал етеді. PwC есебіне сәйкес, 2030 жылға қарай ЖИ 300 миллионға жуық жұмыс орнын алмастыра алады, бірақ сонымен бірге жаңа жоғары технологиялық мамандықтарды қалыптастырады. ЖИ дамыған сайын оның қауіпсіздігі мен этикасы туралы сұрақтар туындайды. 2021 жылы Еуропалық Одақ әлемде алғашқылардың бірі болып ЖИ-ді реттеу бойынша заң жобасын ұсынды. Бұл заң адам құқықтарын қорғау және технологияның қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында әзірленген. Сарапшылардың пікірінше, ЖИ-дің болашағы оның бейімделгіштігіне, деректерді өңдеу қабілетіне және интеллектуалды шешім қабылдау жүйелерін жетілдіруге байланысты. ЖИ-дің білім беруге ықпалы зор. Мысалы, ChatGPT секілді интеллектуалды жүйелер оқушылар мен студенттерге жеке оқу жоспарларын әзірлеп, интерактивті оқыту әдістерін ұсына алады. UNESCO зерттеулеріне сәйкес, 2030 жылға қарай ЖИ-ді пайдалану арқылы білім беру жүйесінің тиімділігі 30%-ға артуы мүмкін. ЖИ-дің көмегімен климаттың өзгеруін бақылауға және табиғи ресурстарды тиімді пайдалануға болады. Google DeepMind компаниясы ЖИ-ді пайдалану арқылы деректер орталықтарындағы энергия шығынын 40%-ға төмендеткен. Бұл технология болашақта жасыл энергетика мен қоршаған ортаны қорғауда маңызды рөл атқаруы мүмкін. Жасанды интеллект адам өмірінің барлық салаларына әсер етіп қана қоймай, оны жеңілдетіп, жаңа мүмкіндіктер ашады. Алайда, ЖИ технологияларын жауапкершілікпен дамыту және этикалық нормаларды сақтау аса маңызды. Осылайша, болашақта ЖИ-ді тиімді пайдалану арқылы адамзат өркендеуге қадам басады.

Қорытындылай келе, жасанды интеллект болашақта көптеген салаларда маңызды рөл атқарады. Алайда, оның дамуымен бірге қауіпсіздік пен этика мәселелерін де шешу қажет. ЖИ-дің қоғамға оң әсерін барынша арттыру үшін оны тиімді және жауапкершілікпен пайдалану маңызды.

Пайдаланған әдебиеттер тізімі:

1. Баймухамедов М.Ф., Молдамурат К. Искусственный интеллект: современная теория и практика. // Материалы международной нучно-практической конференции «Байтурсыновские чтения – 2019», Костанай, 2019. – с.501-504.

2. Стюарт Рассел, Питер Норвиг.Искусственный интеллект. Современный подход.// Учебник, второе издание, Санкт- Петербург, 2016. – 258 с.

3. Клиффорд Пиковер Искусственный интеллект. Иллюстрированная история. От автоматов до нейросетей 2021.- 250 с.