Материалдар / Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалдануының типтері

Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалдануының типтері

Материал туралы қысқаша түсінік
Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалдануының типтері туралы ашық сабақ қмжсы
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі: ____________Ж.Құмарғалиева


Сабақтың тақырыбы: Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалдануының типтері


Бөлім:

Заттардың тасымалдануы

Педагогтің аты-жөні:

Нұралиева Г.Н

Күні:

15.10.2024

Сыныбы:

11

Сабақтың тақырыбы:

Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалдануының типтері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

11.1.3.3 - жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалының әр түрлі типтерінің механизмдерін түсіндіру

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушы-лықты ояту

7 мин.

І.Ұйымдастыру кезеңі:

а)Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу. Психологиялық жағымды ахуал туғызу үшін «Көңіл күй» әдісі арқылы оқушылардың бүгінгі сабаққа дайындығын білемін.

«Билеттер» әдісін пайдаланып, оқушылар арнайы номерленген билеттер арқылы бөлінеді.

ә). Топ ережесін еске түсіру.

б). Топтастыру.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау үшін «Кино әлемі» әдісі қолданылады.

Оқушылар бүгінгі көңіл-күйлерімен бөліседі.

Билеттерді алу арқылы 1, 2, 3 саны белгіленген билеттер арқылы үш топқа бірігеді.

І-топ:Ядро

ІІ-топ:Цитоплазма

ІІІ топ:Жасуша қабықшасы

Топтың ережесі:

  1. ТҚЕ сақтау.

  2. Топ басшысына бағыну.

  3. Белсенді болу.

  4. Бір-бірін тыңдау, өз пікірімен ашық бөлісу, басқалардың пікіріне құрметпен қарау.

  5. Уақыт шегінде жұмыс жасау.

ІІ. Оқушылар «Кино әлемі» әдісі арқылы берілген сұрақ билеттерін таңдай отырып, сұрақтарға жауап береді.

Оқушылар билеттер арқылы топқа бірігеді,сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.


Дескриптор:Жалпы: 1балл

1.Фотосинтез деген не?

2.Хемосинтез деген не?

3.Фотосинтезбен хемосинтезайырмашылығы?

4.Фотосинтез бен хемосинтез қайда жүреді?

5.Хемосинтезді ашқан ғалым?

6.Фотосинтезді ашқан ғалым?



Shape1



Жаңа сабаққа кіріспе

5 мин.


Оқушылар сұрақтарға жауап беріп, өзара ұжымдық талқылау жасағаннан кейін мұғалім оқушыларға сабақтың тақырыбы, мақсатымен таныстырады.

Жаңа сабақтың тақырыбын жазып, көрсетілген бейнероликті қарайды.Жаңа сабақтың тақырыбы: Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалдануының типтері

Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.


Тақырып бойынша интернет желісін пайдаланып видеоролик көру.

https://video-preview.s3.yandex.net/AURbPQIAAAA.mp4


Сабақтың ортасы

Мағынаны ашу.

15 мин

Әр топқа берілген сұрақтар бойынша тапсырманы орындатады, бақылайды, мысал, үлгі көрсетеді.

І топ. Ядро

1.Жасушаның сыртқы ортамен зат және энергия алмасуын түсіндіріңіз

2.Тасымалдау типтерін жіктеңіз

ІІ топ. Цитоплазма

1.Заттардың енжар тасымалдануын сипаттаңыз

2.Қарапайым диффузия мен енжар диффузияны түсіндіріңіз

ІІІ топ. Жасуша қабықшасы

1.Заттардың белсенді тасымалдануын сипаттаңыз

2.Екіншілік белсенді тасымал дегеніміз не?


Дескриптор: Жалпы -2 балл

Берілген сұрақтарға топ болып постер қорғап жауап береді.

ДК экраны

11-сынып оқулығы.

Жұмыс дәптерлері.

Фломастер,А3 қағазы

Сергіту сәті

2мин.

Оқушылардың жүйке жүйесін дамытып,зеректігін арттыруға көмектесетін карточкалар таратамын.

Берілген карточкалар бойынша қолдарымен бір нүктеден екінші нүктеге дейін жүріп өтеді.

Оқушының зеректігі мен табандылығы артады.





6 мин






3 мин

Оқулықта берілген тапсырманы орындатады, бақылайды, мысал, үлгі көрсетеді.

2. Жұптық тапсырма

Мембрана арқылы заттардың тасымалдануы туралы салыстырмалы кестені толтырады.

Тасымалдау түрлері

Тасымалданатын зат

Тасымалға

жұмсалатын

энергия

Белсенді



Енжар






3. Жеке тапсырма

ҰБТ таңдаған оқушылар үшін

Рисунок 1

Жасуша – тіршіліктің негізгі құрылымдық және қызметтік бірлігі. Барлық ағазалар жасушалардан тұрады. Эукариотты жасуша бөліміне цитоплазма, қабықша және ядро жатады. Суретте жануар жасушасы берілген. Жасушаның әрбір органоидтары түрлі қызмет атқарады. Мысалы, лизосомалар – зиянды немесе қоректік заттарды ыдыратады. Көмірсулар суда жақсы ериді және дәмі тәтті. Олар глюкоза сияқты энергия көзі болып табылады. Майлар – энергияның қордағы көзі. Олар ыдыраған кезде екі еседей көп энергия бөлінеді.

1.Тіршіліктің негізгі құрылымдық бірлігін ата:

2.Эукариотты жасушаның құрылысы

3.Ағзадағы зиянды заттар ненің көмегімен реттеледі.

Қалған оқушылар үшін:

1.Симпорт дегеніміз не?

2.Антипорт дегеніміз не?

3.Олардың жұмыс істеу механизмдері қандай?


Дескриптор: Жалпы - 4 балл

1.Тапсырмаларды талдап сипаттайды

2.Кестені толтырады.







Дескриптор:

Жалпы- 3 балл

Тапсырмаларды талдап сұраққа жауап береді.

ДК экраны

11-сынып оқулығы.

Жұмыс дәптерлері.


Кесте мен қағазға шыққан материалдар



Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.


«Tik tok» әдісі.Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды.

Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады.Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды.

Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсатына жеткізетін тапсырмалар орындауына қарай, өз түсінгенін, пікірін, өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.


Мұғалім оқушыларды «Ойлау дағдысы» әдісі арқылы бағалайды. 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.




Shape2



































































Бағалау критерийі

Тапсырма

Дискриптор


Балл

Үй тапсырмасы: Фотосинтез,хемосинтез,фотосинтез бен хемосинтез айырмашылығын,ашқан ғалымдар туралы айтады.

1

1.Фотосинтез дегеннің не екенін біледі.

2.Хемосинтездің не екенін біледі.

3.Фотосинтезбен хемосинтез айырмашылығы туралы айтады.

4.Фотосинтез бен хемосинтез қайда жүретінін біледі.

5.Хемосинтезді ашқан кім екенін біледі.

6.Фотосинтезді ашқан ғалым туралы біледі.

1

Жаңа сабақ, топтық жұмыс.

Жасушаның типтерін анықтайды.Жасушаның сыртқы ортамен зат және энергия алмасуын түсіндіреді, жеке типтеріне анықтама береді, түсіндіреді.











2

І топ. Ядро

1.Жасушаның сыртқы ортамен зат және энергия алмасуын түсіндіріңіз

2.Тасымалдау типтерін жіктеңіз

ІІ топ. Цитоплазма

1.Заттардың енжар тасымалдануын сипаттаңыз

2.Қарапайым диффузия мен енжар диффузияны түсіндіріңіз

ІІІ топ. Жасуша қабықшасы

1.Заттардың белсенді тасымалдануын сипаттаңыз

2.Екіншілік белсенді тасымал дегеніміз не?

1









1


Жұптық жұмыс:

Мембрана арқылы заттардың тасымалдануы туралы салыстырмалы кестені толтырады.

Тасымалдау түрлері

Тасымалданатын зат

Тасымалға

жұмсалатын

энергия

Белсенді



Енжар





3

Белсенді тасымалдауда тасымалданатын затты анықтайды;

1

Енжар тасымалда тасымалданатын затты анықтайды;


1

Белсенді тасымалда тасымалға жұмсалатын энергияны біледі;

1

Енжар тасымалда тасымалданатын энергияны біледі.

1

Жеке тапсырма: ҰБТ таңдаған оқушылар үшін мәтін беріліп, сұарққа жауап береді. Қалған оқушылар сұраққа жауап береді.

ҰБТ таңдаған оқушылар үшін

Рисунок 1

Жасуша – тіршіліктің негізгі құрылымдық және қызметтік бірлігі. Барлық ағазалар жасушалардан тұрады. Эукариотты жасуша бөліміне цитоплазма, қабықша және ядро жатады. Суретте жануар жасушасы берілген. Жасушаның әрбір органоидтары түрлі қызмет атқарады. Мысалы, лизосомалар – зиянды немесе қоректік заттарды ыдыратады. Көмірсулар суда жақсы ериді және дәмі тәтті. Олар глюкоза сияқты энергия көзі болып табылады. Майлар – энергияның қордағы көзі. Олар ыдыраған кезде екі еседей көп энергия бөлінеді.

1.Тіршіліктің негізгі құрылымдық бірлігін атайды

2.Эукариотты жасушаның құрылысын айтады

3.Ағзадағы зиянды заттар ненің көмегімен реттелетінін айтады.

Қалған оқушылар:

1.Симпорт дегенге анықтама береді;

2.Антипорт дегенімізге анықтама береді;

3.Олардың жұмыс істеу механизмдерін айтады.


4



Тіршіліктің негізгі құрылымдық бірлігін атайды:


1

Эукариотты жасушаның құрылысын айтады;

1

Ағзадағы зиянды заттар ненің көмегімен реттелетінін айтады.

1




Симпорт дегенге анықтама береді;



Антипорт дегенімізге анықтама береді;


Олардың жұмыс істеу механизмдерін айтады.


Барлығы



10













30 Қаңтар 2025
166
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі