ЖЕКЕ ЖҰМЫС ПАРАҒЫ
Пән: Химия
Тақырып: Аминқышқылдар, түрлері, атауы
Сынып/Жасы: 11/17
Оқушының аты-жөні: _________________________
Күні: _________________________
Нұсқаулық
Құрметті оқушы! Төменде аминқышқылдар тақырыбы бойынша 3 тапсырма берілген. Барлық тапсырмаларды мұқият оқып, жауаптарыңызды берілген орындарға жазыңыз. Әр тапсырманы орындауға жеткілікті уақыт беріледі.
1-тапсырма: Аминқышқылдардың құрылымдық формулаларын тану
Төмендегі кестеден әр аминқышқылдың атауын оның құрылымдық формуласымен сәйкестендіріңіз.
|
Құрылымдық формула |
Атауы |
|
NH₂-CH₂-COOH |
_________________________ |
|
CH₃-CH(NH₂)-COOH |
_________________________ |
|
HOOC-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH |
_________________________ |
|
HS-CH₂-CH(NH₂)-COOH |
_________________________ |
|
C₆H₅-CH₂-CH(NH₂)-COOH |
_________________________ |
2-тапсырма: Аминқышқылдардың қасиеттерін анықтау
Төмендегі мәтінде аминқышқылдардың қасиеттері сипатталған. Мәтінді оқып, сұрақтарға жауап беріңіз.
Мәтін: "Аминқышқылдар - бұл молекуласында аминотобы (-NH₂) және карбоксильдік топ (-COOH) болатын органикалық қосылыстар. Олар амфотерлік қасиетке ие, яғни қышқылдық және негіздік ортада әрекеттесе алады. Аминқышқылдар бір-бірімен пептидтік байланыс арқылы қосылып, белоктарды түзеді. Табиғатта 20 түрлі аминқышқыл кездеседі, олардың кейбіреулері ағза үшін өте маңызды."
Сұрақтар:
Аминқышқыл молекуласында қандай екі функционалды топ болады?
Аминқышқылдардың амфотерлік қасиеті нені білдіреді?
Аминқышқылдар қандай байланыс арқылы белоктарды түзеді?
3-тапсырма: Аминқышқылдардың қолданылуын талдау
Төмендегі мәтінде аминқышқылдардың қолданылуы сипатталған. Мәтінді оқып, кестені толтырыңыз.
Мәтін: "Аминқышқылдар тірі организмдерде кеңінен қолданылады. Глицин жүйке жүйесінде нейромедиатор ретінде әрекет етеді. Лизин ағзаның өсуіне қатысады және иммунитетті күшейтеді. Цистеин тері мен шаштың денсаулығы үшін маңызды. Фенилаланин ми қызметі үшін қажет, ал глутамин бұлшықеттердің құрылымына қатысады."
|
Аминқышқыл |
Қолданылуы |
|
Глицин |
_________________________ |
|
Лизин |
_________________________ |
|
Цистеин |
_________________________ |
|
Фенилаланин |
_________________________ |
|
Глутамин |
_________________________ |
ЖАУАПТАР ЖӘНЕ БАҒАЛАУ КРИТЕРИЙЛЕРІ
Бағалау критерийлері
|
Тапсырма |
Максималды балл |
Бағалау критерийлері |
|
1-тапсырма |
3 балл |
Әр дұрыс сәйкестендіру үшін 0,6 балл (барлығы 5 формула) |
|
2-тапсырма |
3 балл |
Әр дұрыс жауап үшін 1 балл (барлығы 3 сұрақ) |
|
3-тапсырма |
4 балл |
Әр дұрыс толтыру үшін 0,8 балл (барлығы 5 аминқышқыл) |
|
Барлығы |
10 балл |
|
Дұрыс жауаптар
1-тапсырма жауаптары:
|
Құрылымдық формула |
Атауы |
|
NH₂-CH₂-COOH |
Глицин |
|
CH₃-CH(NH₂)-COOH |
Аланин |
|
HOOC-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH |
Глутамин қышқылы |
|
HS-CH₂-CH(NH₂)-COOH |
Цистеин |
|
C₆H₅-CH₂-CH(NH₂)-COOH |
Фенилаланин |
2-тапсырма жауаптары:
Аминотобы (-NH₂) және карбоксильдік топ (-COOH)
Амфотерлік қасиет - қышқылдық және негіздік ортада әрекеттесе алу қабілеті
Пептидтік байланыс арқылы
3-тапсырма жауаптары:
|
Аминқышқыл |
Қолданылуы |
|
Глицин |
Жүйке жүйесінде нейромедиатор ретінде әрекет етеді |
|
Лизин |
Ағзаның өсуіне қатысады және иммунитетті күшейтеді |
|
Цистеин |
Тері мен шаштың денсаулығы үшін маңызды |
|
Фенилаланин |
Ми қызметі үшін қажет |
|
Глутамин |
Бұлшықеттердің құрылымына қатысады |
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз
Жұмыс парағы
Жұмыс парағы
ЖЕКЕ ЖҰМЫС ПАРАҒЫ
Пән: Химия
Тақырып: Аминқышқылдар, түрлері, атауы
Сынып/Жасы: 11/17
Оқушының аты-жөні: _________________________
Күні: _________________________
Нұсқаулық
Құрметті оқушы! Төменде аминқышқылдар тақырыбы бойынша 3 тапсырма берілген. Барлық тапсырмаларды мұқият оқып, жауаптарыңызды берілген орындарға жазыңыз. Әр тапсырманы орындауға жеткілікті уақыт беріледі.
1-тапсырма: Аминқышқылдардың құрылымдық формулаларын тану
Төмендегі кестеден әр аминқышқылдың атауын оның құрылымдық формуласымен сәйкестендіріңіз.
|
Құрылымдық формула |
Атауы |
|
NH₂-CH₂-COOH |
_________________________ |
|
CH₃-CH(NH₂)-COOH |
_________________________ |
|
HOOC-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH |
_________________________ |
|
HS-CH₂-CH(NH₂)-COOH |
_________________________ |
|
C₆H₅-CH₂-CH(NH₂)-COOH |
_________________________ |
2-тапсырма: Аминқышқылдардың қасиеттерін анықтау
Төмендегі мәтінде аминқышқылдардың қасиеттері сипатталған. Мәтінді оқып, сұрақтарға жауап беріңіз.
Мәтін: "Аминқышқылдар - бұл молекуласында аминотобы (-NH₂) және карбоксильдік топ (-COOH) болатын органикалық қосылыстар. Олар амфотерлік қасиетке ие, яғни қышқылдық және негіздік ортада әрекеттесе алады. Аминқышқылдар бір-бірімен пептидтік байланыс арқылы қосылып, белоктарды түзеді. Табиғатта 20 түрлі аминқышқыл кездеседі, олардың кейбіреулері ағза үшін өте маңызды."
Сұрақтар:
Аминқышқыл молекуласында қандай екі функционалды топ болады?
Аминқышқылдардың амфотерлік қасиеті нені білдіреді?
Аминқышқылдар қандай байланыс арқылы белоктарды түзеді?
3-тапсырма: Аминқышқылдардың қолданылуын талдау
Төмендегі мәтінде аминқышқылдардың қолданылуы сипатталған. Мәтінді оқып, кестені толтырыңыз.
Мәтін: "Аминқышқылдар тірі организмдерде кеңінен қолданылады. Глицин жүйке жүйесінде нейромедиатор ретінде әрекет етеді. Лизин ағзаның өсуіне қатысады және иммунитетті күшейтеді. Цистеин тері мен шаштың денсаулығы үшін маңызды. Фенилаланин ми қызметі үшін қажет, ал глутамин бұлшықеттердің құрылымына қатысады."
|
Аминқышқыл |
Қолданылуы |
|
Глицин |
_________________________ |
|
Лизин |
_________________________ |
|
Цистеин |
_________________________ |
|
Фенилаланин |
_________________________ |
|
Глутамин |
_________________________ |
ЖАУАПТАР ЖӘНЕ БАҒАЛАУ КРИТЕРИЙЛЕРІ
Бағалау критерийлері
|
Тапсырма |
Максималды балл |
Бағалау критерийлері |
|
1-тапсырма |
3 балл |
Әр дұрыс сәйкестендіру үшін 0,6 балл (барлығы 5 формула) |
|
2-тапсырма |
3 балл |
Әр дұрыс жауап үшін 1 балл (барлығы 3 сұрақ) |
|
3-тапсырма |
4 балл |
Әр дұрыс толтыру үшін 0,8 балл (барлығы 5 аминқышқыл) |
|
Барлығы |
10 балл |
|
Дұрыс жауаптар
1-тапсырма жауаптары:
|
Құрылымдық формула |
Атауы |
|
NH₂-CH₂-COOH |
Глицин |
|
CH₃-CH(NH₂)-COOH |
Аланин |
|
HOOC-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH |
Глутамин қышқылы |
|
HS-CH₂-CH(NH₂)-COOH |
Цистеин |
|
C₆H₅-CH₂-CH(NH₂)-COOH |
Фенилаланин |
2-тапсырма жауаптары:
Аминотобы (-NH₂) және карбоксильдік топ (-COOH)
Амфотерлік қасиет - қышқылдық және негіздік ортада әрекеттесе алу қабілеті
Пептидтік байланыс арқылы
3-тапсырма жауаптары:
|
Аминқышқыл |
Қолданылуы |
|
Глицин |
Жүйке жүйесінде нейромедиатор ретінде әрекет етеді |
|
Лизин |
Ағзаның өсуіне қатысады және иммунитетті күшейтеді |
|
Цистеин |
Тері мен шаштың денсаулығы үшін маңызды |
|
Фенилаланин |
Ми қызметі үшін қажет |
|
Глутамин |
Бұлшықеттердің құрылымына қатысады |
шағым қалдыра аласыз













