Сабеков Бахытжан Анетбекович

Түркістан облысы, Созақ ауданы, Шолаққорған ауылы, А.Байтұрсынов атындағы жалпы білім беретін мектебі

Көркем еңбек пәнінің мұғалімі

Көркем еңбек пәні бойынша үйірме жұмысын ұйымдастыру және оның маңызы

Бүгінгі білім беру жүйесінде оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту басты міндеттердің бірі болып отыр. Осы тұрғыда көркем еңбек пәні ерекше орын алады. Аталған пән тек қана оқушыларды қолөнерге баулып қана қоймай, олардың эстетикалық талғамын, ұқыптылығын, еңбексүйгіштігін тәрбиелеуге ықпал етеді. Ал осы пән аясында үйірме жұмысын ұйымдастыру – оқушылардың жеке қабілеттерін тереңірек ашуға, оларды еркін шығармашылық ізденіске жетелеуге мүмкіндік береді.

Көркем еңбек үйірмелері сабақтан тыс уақытта жүргізілетіндіктен, бұл жерде балалар өзін еркін сезінеді. Үйірмеде оқушылар өздеріне қызықты жобалармен айналыса алады, мысалы: сурет салу, мүсіндеу, кесте тігу, ағашпен немесе сазбен жұмыс жасау. Мұндай шығармашылық әрекеттер баланың қол моторикасын дамытып қана қоймай, ой-өрісін, қиялын, көркемдік талғамын жетілдіреді.

Үйірме жұмысын тиімді ұйымдастыру үшін келесі бағыттарды ескеру маңызды:
1. Оқушы қызығушылығын анықтау: Үйірме жұмысына оқушылардың өз еркімен қатысуы – шығармашылық еркіндікке жол ашады.
2. Жоспарлы жұмыс: Үйірме жетекшісі оқу жылы бойы атқарылатын жұмыстардың жоспарын нақты белгілеп, кезең-кезеңмен жүзеге асыруы қажет.
3. Материалдық база: Қажетті құрал-жабдықтар мен материалдардың жеткілікті болуы үйірме жұмысын сапалы жүргізуге мүмкіндік береді.
4. Көрмелер мен байқаулар: Оқушылардың еңбектерін мектепішілік немесе қалалық көрмелерде көрсету – олардың мотивациясын арттырады.

Көркем еңбек үйірмесінің тәрбиелік мәні зор. Ол балаларды шыдамдылыққа, төзімділікке, еңбекке деген құрметке тәрбиелейді. Сонымен қатар, шығармашылық жұмыстар арқылы оқушылар ұлттық қолөнермен танысып, мәдени құндылықтарға деген көзқарасын қалыптастырады. Кейбір оқушылар болашақ мамандығын да осы салаға байланыстыруы мүмкін.

Үйірме жұмысы – оқушылардың бос уақытын тиімді ұйымдастырудың, олардың шығармашылық қабілетін дамыту мен өзін-өзі тануына жол ашатын маңызды құрал. Көркем еңбек үйірмесі оқушыны өнерге баулумен қатар, еңбек дағдыларын үйретіп, олардың болашақ өміріне қажетті машықтарды меңгертуге ықпал етеді. Мұндай үйірмелерде оқушылар тек дайын бұйым жасауды ғана емес, сол процестің әрбір кезеңінде ойлануға, жоспарлауға, қателіктерден сабақ алуға үйренеді.

Көркем еңбек үйірмесіне қатысу арқылы оқушылардың бойында жауапкершілік, табандылық, еңбекқорлық, ұқыптылық сияқты қасиеттер қалыптасады. Олар өз еңбегінің нәтижесін көру арқылы өзін-өзі бағалауға, сенімді болуға үйренеді. Топпен жұмыс істегенде өзара көмек көрсету, пікір алмасу дағдылары артады. Бұл қасиеттер тұлғалық дамуға, әлеуметтік белсенділікке жол ашады.

Үйірме жұмысын оқушылардың жас ерекшеліктеріне сай ұйымдастыру – өте маңызды мәселе. Мысалы, бастауыш сынып оқушылары үшін үйірме сабағы ойын және қызықты тапсырмалар арқылы өтсе, жоғары сынып оқушыларына күрделі жобалық жұмыстар мен шеберлік сабақтарын ұйымдастыру тиімді. Бұл әдіс оқушының жеке даму деңгейіне сай келіп, қызығушылығын арттырады.

Үйірме жетекшісі – оқушылардың шығармашылығын ашатын тұлға. Мұғалімнің кәсібилігі мен шеберлігі – үйірме жұмысының табысты болуына тікелей әсер етеді. Ол тек білім беруші емес, сонымен қатар, шабыттандырушы, бағыт-бағдар беруші бола білуі тиіс. Жетекші оқушылардың қызығушылығына сай тақырыптар ұсынуы, әр оқушыға жеке көңіл бөлуі қажет.

Көркем еңбек үйірмесінде жасалған жұмыстарды қоғамдық шараларда, мектеп көрмелерінде көрсету – оқушыларға үлкен мотивация береді. Мұндай шаралар арқылы оқушылардың шығармашылық еңбегі көпшілікке ұсынылады, ал бұл олардың өзіндік құндылығын сезінуіне мүмкіндік береді. Сонымен қатар, үйірме жұмысы арқылы ұлттық өнер түрлері насихатталып, мәдени мұраларымызға деген құрмет қалыптасады.

Қорытындылай келе, көркем еңбек пәні бойынша үйірме жұмысын ұйымдастыру – оқу-тәрбие процесінің маңызды құрамдас бөлігі. Ол баланың жан-жақты дамуына, шығармашылық қабілеттерінің ашылуына және ұлттық тәрбиенің берілуіне үлкен септігін тигізеді. Мұндай үйірмелер баланың өмірлік жолын анықтауға, өз қабілетін тануға, өнер мен еңбекті сүюге баулиды. Сондықтан да көркем еңбек үйірмесін тиімді, мазмұнды әрі жүйелі ұйымдастыру – әрбір педагогтың басты міндеттерінің бірі болуы тиіс.