ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ОҚУ-АҒАРТУ МИНИСТРЛІГІ

"АЛМАТЫ ОБЛЫСЫ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫНЫҢ ІЛЕ АУДАНЫ БОЙЫНША БІЛІМ БӨЛІМІ" МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІНІҢ "№31 ОРТА МЕКТЕБІ" МЕМЛЕКЕТТІК КОММУНАЛДЫҚ МЕКЕМЕСІ.

КӨРКЕМ ЕҢБЕК САБАҒЫНДА ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ЖОБАЛАРДЫ ЖАСАУДЫ ҮЙРЕТУ

(Оқу-әдістемелік материалдар жинағы)

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ 2

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

Экологиялық жобалардың маңызы 3

Практикалық жұмыстардың маңыздылығы 4

Экологиялық жобаларды жасаудың тиімді тәсілдері 5-6

Жоба. Қалдықтардан қолөнер бұйымдарын жасау 7-19

Экологиялық жобалар жасау кезеңдері.............................................................20

Қайта өңделген материалдарды қолдану 21

ҚОРЫТЫНДЫ БӨЛІМ 22

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР..................................................................23

КІРІСПЕ

Экология мәселелері қазіргі таңда адамзат баласы үшін маңызды болып тұр. Ғаламдық жылыну, табиғи ресурстардың сарқылуы, ластану және биологиялық әртүрліліктің жоғалуы секілді мәселелер экологиялық дағдарыстың шарықтау шегіне жеткенін көрсетеді. Сондықтан балаларға экологиялық тәрбиені жас кезден бастап беру, олардың шығармашылық және қоғамдық жауапкершілік сезімін қалыптастыру өте маңызды. Бұл тек табиғатты қорғау ғана емес, сонымен қатар жастардың өз ойларын жүзеге асыра отырып, әлеуметтік және экологиялық мәселелерге қатысты белсенді азаматтық ұстанымдарын қалыптастыру үшін де қажет.

Көркем еңбек пәні — бұл оқушыларды тек шығармашылыққа баулып қана қоймай, табиғатқа құрметпен қарауға, экологиялық мәселелерге бейжай қарамауға үйрететін сабақтардың бірі. Көркем еңбек арқылы балалар табиғаттың әсемдігін сезініп, шығармашылық қабілеттерін шыңдайды, сонымен қатар қоршаған ортаны қорғау және сақтау қажеттілігін түсінеді. Бұл пән экологияны тек теориялық тұрғыдан ғана емес, практикалық тұрғыдан да қабылдауға мүмкіндік береді. Осы әдістемелік жинақтың мақсаты — оқушыларға экологиялық жобаларды жасауды үйрету, олардың шығармашылық қабілеттерін дамыту және экологиялық жауапкершіліктерін арттыру үшін тиімді тәсілдер мен әдістерді ұсыну. Жоба жұмыстары арқылы балалар тек білім алып қана қоймай, олардың экологиялық мәдениеті мен дүниетанымы қалыптасып, табиғатқа деген көзқарастары өзгереді. Бұл жобалар балаларды экологиялық тұрғыдан сауатты етіп тәрбиелеу үшін маңызды қадам болып табылады.

Бұл жинақта экологиялық жобаларды жасауды үйретуде қолданылатын жобалық әдістер мен тиімді тәсілдер қарастырылады. Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту және экологиялық жауапкершіліктерін арттыру үшін әртүрлі тапсырмалар мен жаттығулар ұсынылады. Сонымен қатар, көркем еңбек пәнінде экологиялық бағыттағы шығармашылық тапсырмаларды орындау арқылы оқушылардың экологиялық мәдениетін қалыптастыру жолдары ұсынылады. Бұл тәсілдер балаларды табиғатқа деген сүйіспеншілікке, оған жауапкершілікпен қарауға және өз іс-әрекеттерінің экологиялық салдарын түсінуге тәрбиелейді.

Осы әдістемелік жинақтың тағы бір маңызды мақсаты — экологиялық жобаларды орындау барысында балаларға экологиялық мәселелерді шешуге бағытталған нақты дағдылар мен әдістемелерді үйрету.

Бұл жинақ мектептерде экологиялық білім беруді тереңдетуге, оқушылардың экологиялық мәдениетін арттыруға және олардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға ықпал ететін маңызды құрал болады.

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

Экологиялық жобалардың маңызы

Экологиялық жобалар арқылы оқушылардың табиғатқа деген жауапкершілігі мен қамқорлығын қалыптастыруға болады. Мұндай жобалар балаларға экологиялық мәселелердің күрделілігін түсінуге, табиғаттың әртүрлі құбылыстары мен проблемаларына тереңірек көзқараспен қарауға мүмкіндік береді. Олар экологиялық жағдайларды зерттеп, табиғатты қорғау үшін шығармашылық шешімдер ұсынуға үйренеді. Сонымен қатар, экологиялық жобалар оқушыларды өздерінің әрекеттерінің экологияға әсерін түсініп, өз-өздерін бақылауға мүмкіндік береді, яғни экологиялық жауапкершілікті арттыруда үлкен рөл атқарады.

Жобалық жұмыс экологияның нақты мәселелеріне назар аудартып қана қоймай, оны шешу жолдарын көрсетуге көмектеседі. Мысалы, «Қалдықтардан қолөнер бұйымдарын жасау» жобасы оқушыларға қалдық материалдарды қайта өңдеу арқылы жаңа заттар жасау мүмкіндігін ұсынады. Бұл жобалар экологияның маңызды аспектілерін ұғынуға, сонымен қатар табиғатты қорғаудың әртүрлі жолдары туралы ойлауға шақырады.

Көркем еңбек сабағында экологиялық жобаларды жасаудың маңызы

Көркем еңбек сабағында экологиялық жобаларды жасауды үйрету балалардың шығармашылық ойлауын дамытуға ықпал етіп, оларды табиғатқа деген сүйіспеншіліктерін арттырады. Бұл сабақтар оқушыларды өз шығармашылығын экологиялық мәселелерді шешуге бағыттауға ынталандырады. Оқушылар экологиялық таза материалдарды пайдалана отырып, әртүрлі қолданбалы өнер туындыларын жасап, өз қолдарымен табиғатқа пайдалы заттар жасайды. Бұл оларға табиғаттың барлық ресурстарын сақтап, тиімді пайдалануға бағытталған практикалық дағдыларды береді.

Мысалы, қалдық материалдарды қолдану арқылы әртүрлі өнімдер мен бұйымдар жасау балаларға экологиялық жауапкершілікті өз іс-әрекеттерімен байланыстырып, осы тақырыпта шешім қабылдауды үйретеді. Сондай-ақ, көркем еңбек пәнінде шығармашылық жұмыстардың экологиялық бағытта болуы оқушыларды қайта өңдеуге, табиғи және экологиялық таза материалдарды пайдалануға бағыттайды. Осы арқылы олар экология мен қоршаған ортаны қорғаудың мәнін түсініп, болашақта өз шығармашылық жұмыстарын осы мақсатта қолдануға дағдыланады.

Практикалық жұмыстардың маңыздылығы

1. Табиғи материалдармен жұмыс істеу: Оқушылар табиғи материалдармен жұмыс жасауды үйренеді. Мұндай жұмыстар арқылы балалар табиғатты қорғауға деген көзқарастарын қалыптастырып, табиғаттың шексіз байлықтарын қайта өңдеу мен оны тиімді пайдалану мәселелеріне тереңірек бойлайды.

2. Экологиялық таза өнімдер жасау: Экологиялық жобалар барысында оқушылар экологиялық таза өнімдер мен өнер туындыларын жасайды. Мысалы, олар гүлдерден, жапырақтардан, ағаштан немесе табиғи шөптерден түрлі сәндік заттар мен бұйымдар жасап, олардың табиғатқа зиянсыз екенін түсінеді.

3. Жергілікті экологиялық проблемаларды шешу: Көркем еңбек сабақтарында экологиялық проблемалармен жұмыс жасай отырып, оқушылар жергілікті экологиялық мәселелерді зерттейді. Олар өздерінің шығармашылық жұмыстарында бұл мәселелердің шешімін табуға ұмтылады.

4. Шығармашылық ойлау және инновация: Экологиялық жобалар арқылы балалар табиғатқа байланысты шығармашылық идеяларын жүзеге асырып, қоршаған ортаға қатысты инновациялық шешімдер ұсынады.

Көркем еңбек сабағында экологиялық жобаларды жасау оқушылардың экологиялық білімдерін тереңдетумен қатар, олардың шығармашылық дағдыларын дамытады. Бұл, өз кезегінде, олардың табиғатқа деген сүйіспеншіліктерін арттырып, қоршаған ортаны қорғау қажеттілігін ұғынуға мүмкіндік береді. Экологиялық жобаларды жасаудағы практикалық жұмыстардың маңызы зор, себебі олар балаларға табиғатты қорғау мен оны сақтау мәселелерін өздері әрекет арқылы түсінуге мүмкіндік береді.

Экологиялық жобаларды жасаудың тиімді тәсілдері

Жобалық әдіс

Жобалық әдіс — оқушыларды экологиялық мәселелерді зерттеуге, оларды шығармашылық жолмен шешуге баулитын тиімді әдіс. Осы әдіс арқылы оқушылар топтық немесе жеке жобаларды жасап, экологиялық мәселелерге нақты шешімдер ұсынады.

Қолдану тәсілдері:

- Оқушыларды топтарға бөліп, әрбір топқа экологиялық жобаны жүзеге асыру тапсырмасын беру (мысалы, «Қалдықтардан қолөнер бұйымдарын жасау», «Жаңа материалдарды қолдану арқылы экологиялық таза бұйым жасау»).

Технологиялық карта: Экологиялық жобаны жүзеге асыру