КУРАТОРДЫҢ БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ АТА-АНАЛАРЫМЕН ЫНТЫМАҚТАСТЫҒЫНЫҢ ӘРТҮРЛІ НЫСАНДАРЫ

Аннотация

Бұл мақалада куратордың ата-аналармен өзара әрекеттесу мақсаттары, жұмыс формалары қарастырылады: жеке және топтық. Мұғалім жұмысының тиімділігін арттыратын ережелер ұсынылған және оның рөлінің маңыздылығы атап өтілген.

Студенттермен оқу-тәрбие жұмысының бір түрі-кураторлық. Кураторлық-бұл оқытушылар мен студенттердің өзара әрекеттесуінің таптырмас және тиімді жүйесі.

Топқа қатысты куратор ұйымдастырушы, әдістемелік жетекші, тәрбиеші, педагог-психолог ретінде әрекет етеді.

Студенттің жеке басын жетілдіру үшін куратор өз ісінің маманы болуы керек, коммуникативті болуы керек, қоршаған шындыққа оң көзқараспен қарауы керек, білімді және қызықты адам болуы керек.

Куратордың орта кәсіптік оқу орнындағы жұмысының күрделілігі студенттер қазірдің өзінде қалыптасқан тұлғалармен келеді және куратор өз жұмысын осы жағдайға байланысты құруы керек.

Куратордың алдында әр студент өзінің қажеттілігін, маңыздылығын нақты мүмкіндіктерге сәйкес сезінуі керек. Осылайша, кураторлық қызметтің әр түрлі міндеттерімен оның басты мақсаты студенттерге іс-әрекетті дұрыс ұйымдастыруға, оқу тобы мен бүкіл оқу орнының өмірінде өз орнын табуға көмектесу болып табылады.

Белгілі кеңестік жаңашыл педагог, баланың жеке басын тануға негізделген педагогикалық жүйені жасаушы В.А. Сухомлинский куратордың ата-аналармен өзара әрекеттесуінің негіздерін бірінші болып тұжырымдады "тек бірге, тек ортақ күш-жігермен мұғалімдер балаларға үлкен адам бақытын бере алады". Сонымен, студентті тәрбиелеу мен оқытуда жетістікке тек отбасы мен білім беру ұйымының (колледждің) тығыз ынтымақтастығында қол жеткізуге болады. Педагогикалық өзара әрекеттесудің мәні студенттің қалыпты өміріне (жайлы, қуанышты) жағдай жасау және оның даралығын дамыту, бірыңғай әлеуметтік ортаны қалыптастыру болып табылады.

Ата-аналармен жұмыс нақты ойластырылып, жоспарлануы керек. Өзара іс-қимылдың мақсаты: ата-аналардың психологиялық-педагогикалық білімін арттыру, оқу-тәрбие процесіне тарту, колледж бен отбасының өзара іс-қимылын нығайту.

Куратордың ата-аналармен жұмысының екі негізгі формасы бар: жеке және топтық. Жеке формаларға кеңес беру, әңгімелер, үйге бару кіреді. Топтық-ата-аналар жиналыстары, конференциялар, сұрақ-жауап кештері, бірлескен мерекелер. Жеке жұмысқа ерекше назар аудару керек, өйткені тек осы жұмыс барысында, сенім мен өзара түсіністік жағдайында куратор ата-аналарға нақты кеңеспен көмектесуге мүмкіндік алады. Тәрбие шеберлігі әр студенттің ерекшеліктеріне, оның қызығушылықтарына, сұраныстарына, бейімділіктеріне, студенттердің тәжірибесін, олардың мазасыздығы мен қайғысын көре білуден басталады. Мұғалімнің жұмысының тиімділігі көбінесе оның ата-анасымен жұмыс істеу, олармен ортақ тіл табу, көмек пен қолдауға сүйену қабілетіне байланысты. Мысалы, бұл ережелер келесідей болуы мүмкін:

1) қарым-қатынас жасау үшін қажетті жағдайлар жасау;

2) ата-аналармен асығыс сөйлеспеу, жүгіру;

3) ата-аналармен тыныш үнмен сөйлесу, оларға сабақ беруге тырыспау-бұл ата-аналардың тітіркенуін тудырады;

4) ата-аналарды шыдамдылықпен тыңдай білу, барлық өзекті мәселелер бойынша сөйлеуге мүмкіндік беру;

5) қорытынды жасауға асықпаңыз, ата-анаңыздан естігендеріңізді жақсы ойлаңыз;

6) оқушының отбасымен кездесуге дайындалып жатқанда, кез-келген ата-ана тек жаман ғана емес, жақсы да тыңдағысы келетінін есте ұстаған жөн;

7) оқушылардың отбасымен әрбір кездесу ата-аналарға және оқушының өзіне арналған сындарлы ұсыныстармен аяқталуы тиіс;

8) Егер мұғалім қандай да бір проблемада немесе жағдайда қабілетсіз болса, ол ата-анасынан кешірім сұрап, мамандардан кеңес алуды ұсынуы керек;

9) егер ата-аналар колледж өміріне белсенді қатысса, онда олардың күш-жігерін сынып жетекшісі мен әкімшілік белгілеуі керек;

10) әңгімелесу кезінде, ең алдымен, баланы мадақтау, оның жетістіктері туралы айту ұсынылады, өйткені әрбір ата-ана жақсы нәрсені естуге қуанышты, содан кейін мәселе туралы.

Колледжге бейімделу кезеңінен өткен бірінші курс студенттерінің ата-аналарымен жұмыс жасау маңызды. Көбінесе студенттер ата-аналарының бақылауынан шығып, жаман компанияға түсіп, асығыс әрекеттер жасайды. Бұл әрекеттердің алдын алу үшін куратор студенттерге мұқият қарауы керек, жаман әдеттер мен құқық бұзушылықтардың алдын алу шараларын жүргізіп, оқудың алғашқы күндерінде ата-аналармен қарым-қатынас жасауы керек. Проблемалы студенттермен ғана емес, дарындылармен де назар аудару және жұмыс істеу: таланттарды анықтау, оларды іс-шараларға тарту және ата-аналармен қарым-қатынас жасау қажет. Ата-аналармен студенттердің үлгерімі, олардың жатақханада тұруы және туындайтын басқа да мәселелер бойынша да байланыста болу қажет. Қоғам білім беру ұйымының алдына қандай міндеттер қойса да, тек ата-аналардың көмегімен және қолдауымен, олардың терең жеке қызығушылығымен, оларда педагогикалық және психологиялық білімнің болуымен тәрбие мен оқыту процесі қажетті нәтиже береді; бұл ретте топ кураторына маңызды рөл беріледі. Сондықтан педагогикалық қызметте ата-аналармен жұмысты ең құрметті деп атауға болады.

Куратордың ата-аналармен қарым-қатынасында жұмыстың топтық және жеке формалары өте тиімді, өйткені әр отбасының өзіндік ерекшеліктері, өмірлік құндылықтары бар. Сондықтан ата-аналармен бейресми қарым-қатынас көп пайда әкелуі мүмкін. Куратор әр отбасына қатысты оның қызметінің мазмұны мен нысандарын өзі анықтауға құқылы.

Ата-аналармен достық қарым-қатынас жасау үшін бұл қарым-қатынасты ең алдымен өзара сыйластықпен жасау керек. Мұғалімдер үлгі көрсетуі керек.

Әдебиеттер тізімі

1. Анисимова В.Н. «Сынып жетекшісі мен отбасының білім алушыларды тәрбиелеу бойынша бірлескен жұмысы».

2. Давыденко Н.Б. «Мектеп пен отбасының өзара әрекеттесу формалары, олардың бала тәрбиесіндегі рөлі».

3. Инфоурок. Классному руководителю. Формы взаимодействия родителей и педагогов.