Логикалық амалдар мен өрнектер

Тақырып бойынша 12 материал табылды

Логикалық амалдар мен өрнектер

Материал туралы қысқаша түсінік
Колледж оқытушыларына арналған Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 6 сәуірдегі № 130 бұйрығы бойынша жасалған ҚМЖ
Материалдың қысқаша нұсқасы

Қысқа мерзімді жоспарлар

Оқу сабағының жоспары №


Логикалық амалдар мен өрнектер


Модуль /пән атауы ЖББП 8 Информатика

Педагог ____________ дайындады


20_ жылғы "___" ____________


1. Жалпы мәліметтер

Курс, топ __________________

Сабақтың түрі практикалық

Өткізу формасы: жаңа білімді, дағдыларды бекіту сабағы

2. Мақсаты:

  • Логикалық амалдар мен өрнектерді дұрыс құрастыруды және оларды талдауды меңгеру;

  • Логикалық амалдардың математикалық және программалау тіліндегі қолданысын түсіну.

Міндеттері:

  • Негізгі логикалық амалдармен (ЖӘНЕ, НЕМЕСЕ, ЕМЕС) танысу және олардың кестелерін құрастыру;

  • Логикалық өрнектерді құрастырып, оларды ықшамдау жолдарын меңгеру;

  • Логикалық схемалармен жұмыс жасап, оларды шынайы өмірмен байланыстыру (мысалы: жарық қосқыштары, сигнал беру жүйелері).

3. Күтілетін нәтижелер

  • Негізгі логикалық амалдарды біледі және оларды логикалық өрнектер құруда қолдана алады;

  • Логикалық өрнектердің ақиқаттық кестесін жасай алады және нәтижесін талдай алады;

  • Теориялық білімін практикалық тапсырмаларда, соның ішінде программалау мен схемаларда қолдана алады.

4. Қажетті ресурстар

презентация, стикерлер, үлестірме қағаздар,оқулық,компьютер


5. Сабақтың барысы


1. Ұйымдастыру бөлімі (5 мин)

-амандасу

-аудитория дайындығын тексеру

-студенттерді түгендеу


2. Білімді бақылау (5 мин)

Сұрақтарға жауап беріңдер.

  1. Санау жүйесі дегеніміз не?

  2. Екілік, ондық және оналтылық санау жүйелерінің айырмашылығы қандай?

  3. 1011₂ санын ондық санау жүйесіне қалай түрлендіреміз?

  4. Ондық санды екілік санау жүйесіне ауыстыру алгоритмін атаңдар.


Білімді бағалау критерийлері:

  • Санау жүйесі туралы негізгі түсініктерді біледі;

  • Әртүрлі санау жүйелеріндегі сандарды ажырата алады;

  • Сандарды бір санау жүйесінен екіншісіне түрлендіру жолдарын түсінеді және түсіндіріп бере алады.


3. Жаңасын баяндау әдісі. Ауызша (4 мин)

Логикалық амалдар мен өрнектер – бұл информатика мен математикада ақиқат (1) немесе жалған (0) мәндерге негізделген тұжырымдарды сипаттайтын құралдар. Негізгі логикалық амалдарға ЖӘНЕ (AND), НЕМЕСЕ (OR) және ЕМЕС (NOT) жатады. Бұл амалдар арқылы әртүрлі логикалық шарттарды сипаттап, олардың ақиқат немесе жалған екенін анықтауға болады. Логикалық амалдар электронды схемаларда, программалау тілдерінде және алгоритмдерде жиі қолданылады.

Логикалық өрнектер — бірнеше логикалық айнымалылар мен амалдардың тіркесінен тұратын математикалық сөйлемдер. Бұл өрнектердің нәтижесін анықтау үшін ақиқаттық кесте қолданылады, онда барлық мүмкін мәндер есептеліп, нәтиже көрсетіледі. Мысалы, «А ЖӘНЕ В» өрнегі тек екі айнымалы да ақиқат болғанда ғана ақиқат нәтиже береді. Логикалық өрнектерді меңгеру арқылы оқушылар күрделі шарттарды талдай алады және шешім қабылдау процесін автоматтандыруға үйренеді.


4. Тапсырма (10 мин)

Берілген логикалық айтылымдар үшін ақиқат кестесін құрыңдар:

Білімді бағалау критерийлері:

  • Логикалық айнымалылар комбинациясын толық және дұрыс құрастыра алады;

  • Терістеу (ЕМЕС), ЖӘНЕ, НЕМЕСЕ сияқты логикалық амалдарды дұрыс қолдана алады;

  • Ақиқат кестесін дұрыс және нақты толтыра алады;

  • Өз шешімін мысалмен түсіндіріп, дәлелдей алады;

  • Шығармашылық пен топтық жұмыс қабілетін танытады (ұйымшылдық, креативтілік, белсенділік, түсіндіру шеберлігі).


5. Материалды бекіту Жеке жұмыс. Деңгейленген есептер шығару (15 мин)

Логикалық амалдарды орындаңыз:

  1. (1 0) ¬1 өрнегінің мәнін табыңыз.

Жауап: 0

  1. Өрнектің ақиқат кестесін құрыңыз:

F(x1, x2) = ¬x1 x2

  1. Берілген шартты логикалық түрде жазыңыз:

"Оқушы үй тапсырмасын орындады және уақытында тапсырды"

(A – орындады, B – уақытында тапсырды)

Жауап: A B

  1. Келесі сөйлемнің логикалық мәнін анықтаңыз:

"Егер интернет жұмыс істесе немесе роутер қосулы болса, байланыс бар."

(I – интернет, R – роутер, B – байланыс)

Жауап: I R → B

Кесте құрыңыз.

  1. Өрнекті ықшамдаңыз:

x (¬x y)

Жауап: x y

  1. Шығармашылық тапсырма:

Өз өміріңізден (мектеп, сабақ, үй т.б.) бір логикалық жағдай ойлап тауып, оны логикалық өрнекпен жазыңыз және ақиқат кестесін құрыңыз.


Білімді бағалау критерийлері:

  • Ақиқат кестесін толық және дұрыс құрастырады;

  • Шартты сөйлемдерді логикалық өрнекке түрлендіреді және керісінше түсіндіре алады;

  • Өрнекті ықшамдау мен Де Морган заңын қолдана алады;

  • Шығармашылық тапсырмада логикалық ойлау қабілетін көрсетеді (мысал келтіру, кесте құру);

  • Жауаптың дұрыстығын тексере алады (кері есептеу арқылы);

  • Терминдер мен символдарды (, , ¬, →) дұрыс қолданады.


6. Сабақтың қорытындысын шығару Бағалау парағы бойынша (5 мин)

Рефлексия: «Көңіл-күй»

Студенттерге үш түсті белгілер беріледі.

Қызыл түс – «Мен тапсырманы орындай алмадым, көңіл-күйім жоқ»

Көк түс - «Көңіл-күйім жақсы, сыныптастарымның көмегімен тапсырманы орындадым.»

Жасыл түс – «Мен бәрін жақсы орындадым деп ойлаймын: менің көңіл–күйім тамаша.»

Сабақ соңында әр тапсырманың бағалау критериилері бойынша жалпы баллдық жүйемен бағалау


7. Үй тапсырмасы. (1 мин)

Тақырып: Логикалық амалдар мен өрнектер

Оқу:Оқулықтан логикалық амалдар (ЖӘНЕ, НЕМЕСЕ, ЕМЕС) мен ақиқат кестелері тақырыптарын оқып, олардың қолдану ережелері мен мысалдарын қайталау.

Тапсырма:

1.Келесі логикалық өрнектің ақиқат кестесін құрыңыз:

F(x,y)=¬xy

2.Өрнектің логикалық мәнін есептеңіз:

(10)¬0=?

3.Өз ойыңыздан бір логикалық жағдай құрастырыңыз (2–3 сөйлем), оны логикалық өрнекпен жазыңыз және ақиқат кестесін құрыңыз.

(Мысалы: "Егер мен ерте тұрсам немесе уақытында шықсам, мектепке кешікпей барамын.")


Жүктеу
bolisu
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
docx
07.10.2025
20
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі