2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

логикалық есептер жинағы бастауыш сынып

Материал туралы қысқаша түсінік

Бастауыш сынып мұғалімдеріне көмегі бар

Шораева Гулжамила Айтбаевна

Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

20 Қараша 2018

1126

1 рет жүктелген

Математика Басқа 3 сынып

Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі

770 тг 578 тг

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Астана қаласы№24 орта мектебі

Логикалық есептер(3-сыныптарға арналған)

Астана қаласы2013 жыл

РЕДАКЦИЯ АЛҚАСЫ:

Шакетова Г.Б Бастауыш сынып мұғалімі

Ержан Ж.А Бастауыш сынып мұғалімі

Мамытова Г.Р Бастауыш сынып мұғалімі

1Алғы сөз

Жастар біздің болашағымыз болғандықтан, мемлекеттің сонымен қатар қазіргі кездегі мектептің қойып отырған талабы терең ойлай алатын, өздігінен шешім қабылдай білетін, белсенді тапқыр, шығармашыл жеткіншектер тәрбиелеу. Олар байқампаздық өз ойын еркін жеткізе білу, практикалық іс-әрекет атқара білу керек. Сондықтан сабақта тек қана қабілеттерін, ой өрісін дамытудың жолдарын іздестірудеміз.Оқу-адамның психикалық дамуының формасы, элементі. Кез келген оқыту белгілі бір мөлшерде адамды дамытады. Біз бұдан әрі қарай дамудың алдында жүретін, дамуда шешуші роль атқаратын оқыту жайлы сөз етпекпіз.Шеберліктің белгісі – түрлі әдісті білу, керек жерде жоқ әдісті табу дегендей сабақты түрлендіріп, қызықты ойындар, өлең есептер, логикалық жаттығулар пайдаланудың зор табысқа жеткізері аян.Сондықтан, математика сабақтарында логикалық жаттығу есептерін қолдана отырып, балалардың ойлау қабілеттерін дамыту жұмыстарын жүргіземіз.Логикалық жаттығулардың өзі балалардың ойлау қабілеттерін қалыптастырудың бір тәсілі болып есептеледі. Логикалық жаттығуларды жүргізуде математикалық объектілерді салыстыруды, жай түрлерін қорытындылап орындауды, туыстық және аралық қатынас түрлері туралы түсінік алады.Логикалық есептер кеңірек ойлауды қажет етеді.Оқу еңбегінің қаруы-ой. Логикалық жеке пікір мен өзіндік талдау біртұтас. Бұл талаптар ой мен іс-әрекетінің негізгі өзегі болып келеді. Ол үшін әр адам өз орнында еңбек өнімділігін арттырып қана қоймай, оның сапасын қалай өсіру керектігін ойластырғаны жөн. Қоғамның, ой-санасының өсуі, жаңа сапалық деңгейге шарықтау кезеңі, еліміздің егемендік алып, өркениетті елдерінің қатарына қосылуы- жаңа заманның жастарынан өзіндік таланты мен табиғи қабіелтін жетілдіріп қана қоймай, олардың жаңашыл болуын, ізденістерін ұштауын талап етеді. Бұл орайда математика, логика, информатика пәндері басты мәнге ие. Есептер шығарғанда олардың ойларынан теориялық негізгі логикалық түсініктемелерге, әртүрлі ситуацияларға негізделген ғылыми көріністер байқалады. Әрбір таным қанағаттанарлық сезімде болу үшін адамның ғылыммен ішкі үндестігі және логикалық үндестігі біртұтас болғаны жақсы. Тек осындай жағдайда ғана білімнің қыры-сыры ашылады, түсінбей жаттап алу, ойды жүйесіз баяндау әрекеті сирейді. Бұған қалыптасқан оқушылардың қиялы шарықтап, білімге құлшынысы артады.

2Логикалық жаттығуларды орындау баланың ақыл-ойын, қиялын, ой ұшқырлығын дамытады. Бұл оқушылардың түрлі мазмұнды есептерді шығаруда, есептің шартын құра білуге қалыптастырады. Бір есептің бірнеше шешімдерін табуға жетелейді. Әрбір сабақ қызықты есептермен аяқталып, логикалық есептер оқушылардың жас ерекшелігіне қарай күрделене түсуі қажет. Оқулықтағы шығармашылық жаттығулар оқушылардан тек қана математикалық білім емес, күнделікті өмірде кездесетін әр түрлі жағдайға байланысты білім талап етілетін тапсырмалар. Бұлар негізінен оқушылардың байқағыштығын, ойлауын, қиялын дамытуға негізделген. Бұл -өте қиын, аса жауапты, бірақ игілігі мол, ардақты жұмыс.

3

МАЗМҰНЫ

Алғы сөз..................................................................................................2-3

Мазмұны.....................................................................................................4

Қосу мен азайту.......................................................................................5-6

Көбейту және бөлу.................................................................................7-10

Шешулер мен жауаптар.......................................................................11-15Пайдаланылған әдебиеттер.......................................................................16

4Қосу және азайту

1. Салтанат, Ләззат, Назерке, Гүлнәрдің туған күндері-2-ші ақпан, 10-шы қазан, 2-ші маусым, 28-ші ақпан. Ләззат пен Назерке бір айда туған. Ал Салтанат пен Ләззаттың туған күндері бірдей сандар. Балалардың әрқайсысының қай айда, қай күне туғанын анықта. 2. Үстел үстінде 2 және 3 тиындық теңгелерден 24 тиын жатыр. Теңгелер саны- 10, 2 тиындық теңгелердің қанша болуы мүмкін? 3. Әділет, Еркін, Ерлік үшеуі лагерьде кездесті. Бұлардың біреуі-Қосқұдықтан, екіншісі-Үштөбеден, үшіншісі-Көктөбеден келген. Әділет пен Қосқұдықтан келген Еркін екеуі бір бөлмеге орналасты, бұлардың екеуі де Үштөбеде болып келгендігі белгілі болса, қай бала қай ауылдан келген? 4. Ат жасы: -ата нешедесіз? -3 жылдаң соң бұрын бұрынғы жасымнан 2 есе артық болады, ата нешеде? 5. Жаманбайдың немересі Бүркітбай – ол Итқара шөбересі Шашақтың баласы болса, Жаманбай Итқараның кімі болғаны? 6.Алдында 1, артында 2,алдында 2,біреуі екеуінің арасында және үшеуі бір қатарда қаз ұшып келеді.Барлығы неше қаз?7.Табақта бес алма, Бір алма атама Қолымда екі алма Екі алма беремінҚосқанда барлығын Тәтеме-Сапаға Болады жеті алма нешеуін алады? Біралмаапаманешеуіқалады? 8. «Бірадамнаноныңнешебаласыбарекенінсұрайды.Жауабыойланарлықтайболады: «Менің 6 ұлымбар, аләрбірұлымдатуғанқарындасыбар».Осы жанұяда неше бала бар?». 9. 1• 2 • 3 • ... • 18 • 19 - 1• 3 • ... • 17 • 19 айырмасы қандай цифрмен аяқталады?10. Үш сөреде кітап тұр. Төменгі сөредегі кітап қалған екі сөреге қарағанда екі есе аз, ал ортаңғыда қалған екеуіне қарағанда үш есе аз, ал үстіңгі сөреде 30 кітап тұр. Үш сөредегі кітап қанша?511. Ағайынды үш адам бірге тұрмақшы болып үй сатып алды.Үй сатушы үйін тек жылқыға бермекші болды. Сондықтан үйдің құны үшін ең үлкені үш тай , ортаншысы екі тай берді. Жылқысы болмағандықтан кенжелері өз үлесі үшін ағаларына 10 қой берді. Сонда ағалары неше қойдан бөліп алулары керек?12. Бір топ қаз ұшып келіп қонады, сол жерде бір қаздың бастаушысы Ассалаумағалейкум жалғыз қаз дейді. Сонда жалғыз қаз: салаумалейкум, сіздер нешеусіздер?-дейді. Бастаушы қаз: біз бір топ, тағы бір топ, оған жарты топты, жартысының, оған өзіңді қоссақ, 100 боламыз. Өзің есептеп шығар депті. Қаз нешеу? 13. Бір меймандос адамның үйіне достары келіпті. Оларға шай беріпті. Шайдан кейін қазанға ет салынады. Тамақ пісіп, табақ тартыларда үй иесі меймандарды көзбен шолып шықты да, ойланып қалды. Ошақ басында жүрген жұбайына келіп: екеу ара бір табақ тартсақ, бір табақ жетпей қалады. Үшеу ара бір табақ тартсақ, бір табақ артылып қалады енді не істесек екен?- дейді. Бұл үйдің меймандары қанша? Табақ саны қанша? 14.Қаздың түлкіге айтқан есебі. Аң біткеннің патшасы арыстан ағзам ауырып апанында жатқанда мүләйімсіп түлкі келіп тамырын ұстайды. — Тақсыр, ауруыңыз астан екен, тамақты талғап ішіңіз. Көжек пен кұс балапанының жұмсақ еті мың да бір дауа, — деп бұлаңдайды. Арыстанның көжек пен құс балапаның маған жеткіз деген бұйрығын орындауға келген түлкіге қаздиған қалпын бұзбаған қаз былай дейді. — Арыстанға азық етіп беретің артық төліміз жоқ. Егер оған барып шағынып, жағынам десең: Түлкісің аярлыққа бермейтін дес. Көрейік қанша сенде ақыл мен ес. Балапан, көмек санын өзің тапқын, Аяқтары тоқсан төрт, басы отыз бес — дейді де, үңгірге еніп, есігін таспен бекітіп алады. Түлкі қаз осылай есеп айтып еді, мен шеше алмадым деп арыстан алдына баруға дәті шыдамалы. Көжек 12 Балапан 23 Жазылмай қалған санды тап 15. Ағаш кесушілер бөренені метрлік бөліктерге бөлу керек. Бөренені 1 реткесуге 2 минут уақыткетеді. 5 метрлікбөренені 1 реткесуге 2 минут уақыткетеді. 5 метрлікбөрененіоларқаншаминуттакесіпболады?

6Көбейту және бөлу1.Ұзындығы 10 метр жіпті әр бөлігі 2 метр болу үшін неше рет қию керек?2. Кішкентай Есетті мысық тырнап алғанда,ол 5 мин бақырды,ал ара шағып алғанда ол 3 мин ұзақ бақырды,өзінің анасы ұстап алып сабынмен жуындырғанда Есет ара шағып алғандағыдан екі есе көп уақыт бақырды.Анасы Есетті 11мин жуындырды.Есет жуынып болғаннан кейін қанша уақыт бақырды?3. Үш тауық үш күнде үш жұмыртқа салады.12 тауық 12 күнде қанша жұмыртқа салады?4.Төрт қойдың неше аяғы бар? 5. Ағаш үстінде 100 торғай отырады. Аңшы 10 торғайды атып алады. Торғайдың қаншасы қалады? 6. Асханаға 100 кг пияз және одан 3 есе артық картоп әкелінді. Асханаға неше кг картоп әкелінді? 7. Бірдей жеті бөлке нанды 12 адамға қалайша тең бөліп беру керек? 8. Үстел үстінде 2 және 3 тиындық теңгелерден 24 тиын жатыр. Теңгелер саны- 10, 2 тиындық теңгелердің қанша болуы мүмкін? 9. Үш бұзаулы сиыр, екі құлынды бие және 10 қой барлығы 720 сом төленсе, әр тұяқтың құны қанша? 10.Жаманбайдың немересі Бүркітбай – ол Итқара шөбересі Шашақтың баласы болса, Жаманбай Итқараның кімі болғаны? 11.Егер тырна бір аяғымен тұрса 3 кг болады, ал екі аяғымен тұрса оның салмағы қанша?12. Үстел беті төртбұрышты, оның бір бұрышын арамен кесіп алсақ, неше бұрыш қалады? 13. Төрт қойдың неше аяғы бар? 14. Ағаш үстінде 100 торғай отырады. Аңшы 10 торғайды атып алады. Торғайдың қаншасы қалады? 15. 1 жұмыртқа 3 минутта піссе, 4 жұмыртқа қанша минутта піседі? 16. 1 т мақта ауыр ма, 10ц темір ауыр ма?17. Бөлменің төрт бұрышында бір-бір мысықтан отыр.әр мысықтың алдында үш мысықтан отыр. Барлығы бөлмеде неше мысық бар?

718. Асханаға 100 кг пияз және одан 3 есе артық картоп әкелінді. Асханаға неше кг картоп әкелінді? 19. Бір жанұяның бес ер аласы және олардың әрқайсысының қарындастары бар. Жанұяның қанша баласы бар? 20. Үш сөреде кітап тұр. Төменгі сөредегі кітап қалған екі сөреге қарағанда екі есе аз, ал ортаңғыда қалған екеуіне қарағанда үш есе аз, ал үстіңгі сөреде 30 кітап тұр. Үш сөредегі кітап қанша?21. Ағайынды үш адам бірге тұрмақшы болып үй сатып алды.Үй сатушы үйін тек жылқыға бермекші болды. Сондықтан үйдің құны үшін ең үлкені үш тай , ортаншысы екі тай берді. Жылқысы болмағандықтан кенжелері өз үлесі үшін ағаларына 10 қой берді. Сонда ағалары неше қойдан бөліп алулары керек?22. Екі адам шахматты 2 сағат ойнады.Бір адам неше сағат ойнайды?23. Қос ат жегілген арба 40 шақырым жүрді.Бір ат неше шақырым жүрді?24. 4 жұмыртқа 4 минут піссе ,бір жұмыртқа неше минут піседі?25. Еменде үш бұтақ, ал әр бұтақта үш алмадан бар.Барлығы неше алма?26. Алмұрт алмадан ауыр,ал алма шабдалыдан ауыр.Қайсысы ауыр алмұрт па әлде шабдалы ма?27. Бір айда 5 жексенбі бола ма?28. Үш ат жегілген арба 30 км жүрді.Бір аттың жылдамдығы қандай?29. Үстелдің бір бұрышы кесіп алынды. Үстелде енді неше бұрыш қалды?30. Сиыр 4 аяғымен тұрса 200 кг,2 аяғымен тұрса неше кг болады?31. Айболитке көрінуге аңдар келді. Бәрі, тек 2 иттен басқалары. Бәрі, тек 2 мысықтан басқалары. Бәрі, тек 2 қояннан басқалары. Айболитке көрінуге неше аң келген?32. Үш қыз бір сыныпта оқиды.Айгүл,Гүлназ,Айнаш.Айгүл Гүлназдан үлкен,Гүлназ Айнаштан үлкен.Кім сонда үлкені?33. Қояндар бөренені арамен бөліп жатыр. Олар14 жерден кесті. Неше бөлік пайда болды?34. Сиқырлы қаптағы сұрақ 7 ағалы-інілердің бір-бірден қарындастары бар.Отбасында барлығы неше бала бар?35. Сағат түнгі 10-да жауын жауып тұрса,24 сағаттан кейін күннің жарқырап тұруы мүмкін бе?36. Дорбадағы 10 асықты 10 бала алды.Сонда дорбада 1 асық қалды. Ол қалай?37. Марат кешкі сағат 10-да ұйқыға жатты.Ол сағаттың қоңырауын таңғы 9 -ға қойды.Ол неше сағат ұйықтады?38. Сенбіден кейін 2 күннен кейін қай күн келеді?839. Әсет пен Азатқа 5 тәтті тоқаштан әперді.Әсет өзінің тоқаштарын 6 минутта жеп қойды да, әр тоқашын 4 минутта жеп жатқан Азатқа қарап қызғаныштан жыдана жаздады.Әсет әлі неше минут қызғаныштан жынданатын болды?40. .Сиқырлы қаптағы сұрақ Бір бала ас үйде тарақандарды ұстап жүріп,5-ін өлтірді, ал 3 есе көбін жаралады.3 тарақанды өте ауыр жаралады және олар жарақаттарынан өліп қалды, ал қалғандары тіріліп кетті,бірақ балаға ренжіп көршілеріне мүлдем кетіп қалды.Көршілеріне неше тарақан кетіп қалды?41. Дүйсенбіден кейін 3 күннен кейін қай күн келеді?42. Баспалдақ 15 басқыштан тұрады.Баспалдақтың ортасында тұру үшін нешінші басқышты басу керек?43. 1-ден 9-ға дейінгі сандарды дөнгелектерге орналастыр. Сонда түзу бойында орналасқан үш санның қосындысы 15-ке тең болсын. 44. Үстел үстінде 2 және 3 тиындық теңгелерден 24 тиын жатыр. Теңгелер саны- 10, 2 тиындықтеңгелердіңқаншаболуымүмкін? 45.Қазақхалықмақалындақаншақұмалақбірқарынмайдыбүлдіреді?46.Ағашкесушілербөрененіметрлікбөліктергебөлукерек. Бөренені 1 реткесуге 2 минут уақыткетеді. 5 метрлікбөренені 1 реткесуге 2 минут уақыткетеді. 5 метрлікбөрененіоларқаншаминуттакесіпболады? 47.Атасы 56 жаста, ал немересі 14 жаста.Нешежылданкейінатасыныңжасынемересіненекіесеүлкенболады48.Сиқырлықаптағысұрақ: Арыстан 1 қойды 2 сағатта,қасқыр 3 сағатта, ал ит 6 сағаттажеп, тауысаалады.Барлығы бірігіп жегенде қойды қанша сағатта жеп бітіреді? 49. Наурыз мерекесінде 20 адам би биледі.Ләззат 7 жігітпен,Гүлзат 8 жігітпен,Алмагүл 9 жігітпен, ал Айдана сол мереке келген барлық жігітпен би биледі.Мерекеде қанша жігіт болған? (13 жігіт) 50. Ноль санын алғашқы ойлап тапқан адам ?51 .Кімді математика королі атаған? 52. Үнділіктер оны «Сунья»,ал араб математиктері «Сифр» деп атаған. Біз оны қазір қалай атаймыз? 53. Сиқырлы қаптағы сұрақ Егіз сандар деп қандай сандарды айтамыз?954. Бөлшек сызығының үстіне жазылған сан қалай аталады?Бөлшек сызығының астына жазылған сан қалай аталады? 55. Бүтін бөліктен және бөлшек бөліктен тұратын сан қалай аталады?56. Сиқырлы қаптағы сұрақ Қандай бөлшек дұрыс деп аталады? Мысал келтір. 57. Бөлшектің негізгі қасиеті қалай айтылады? 58.Есімдері әртүрлі, жастары бірдей жеті ағайындылардың есімдерін атаңдар59.Тәуліктің қалған бөлігі өткен бөлігінен екі есе артық болса, қазір сағат неше? 60.Бес жыл бұрын ағасы мен қарындасының жастарының қосындысы сегізге тең болды.Бес жылдан кейін олардың жастарының қосындысы неге тең болады?61. Үстел үстінде бірнеше кәмпит жатқан.Оны екі анасы, екі қызы және әжесі мен немересі 1 кәмпиттен бөліп алғанда үстелде кәмпит қалған жоқ.алғашқыда үстелде қанша кәмпит болған? 62.Үлкен ағасында 2кәмпит,ал інісінде 12 кәмпит бар.Үлкен ағасы інісінен неше кәмпитті тартып алғанда, әділеттілік орнап,олардың кәмпиттерінің саны теңеледі?63.Үйде 12 шәшке мен 9 табақшалар бар.Балалар шәшкелердің жартысын және 7 табақша сындырды.Неше шәшке табақшасыз қалды?

10ЖауаптарыҚосу және азайту

Шешуі: Ләззат-2-ші ақпан, Салтанат-2-ші маусым, Гүлнәр-10-шы қазан, Назерке-28-ші ақпан.

Шешуі: 2 х 6 = 12

3 х 4 = 12

Шешуі:

Әділет: Қ Ұ Қ Еркін: Қ Ұ Қ Ерлік: Қ Ұ Қ.

Жауабысы: ататоқсанда

Жауабы:

Шақшақ - әкесі. Жаманбай – баласы. Бүркітбай – немересі. Итқара – шөбере

Барлығы 3 қаз

Барлығы жеті алма. Оның төртеуіне беріледі. Нешеуі қалғаны белгісіз. Сондықтан бұл есепті белгісіз санды табу тәсілімен шығару керектігі түсіндіріліп, есепке өрнек құралады.

Х+4= 7 Х= 7-4 Х= 3 Жауабы: 3 алма.

Барлығы 6ұл, 1қыз

Жауабы азайғыш нөлмен, азайтқыш 5-пен аяқталады, онда айырма 5-пен аяқталады.

Шешуі: Төменгі сөредегі кітаптарды бір бірлік десек, онда ортаңғы және жоғарғы екі сөреде екі бірлік , ал үш сөредегі барлық кітаптар үш бірлік. Бұдан төменгі сөреде барлық кітаптың бөлігі, ортаңғы сөреде барлық кітаптың бөлігі. Төменгі және ортаңғы екі сөреде барлық кітаптың бөлігі, бұдан жоғарғы сөредегі 30 кітап барлық кітаптың бөлігі; барлық үш сөредегі кітап (кітап).

Шешуі: Үйдің құнының бір үлесі 10 қой болса, құны 10*3= 30 қой. Немесе 3+2=5 тай. Сонда 1 тайдыңқұны 30 : 5= 6 қой.Үлкені 3*6 = 18 қойдыңқұнынтөлеген. Ендеше

18 - 10 = 8 қойалуыкерек. Ортаншысы 2*6 = 12 қойдыңқұнынтөлеген, ендеше12 – 10=2 қойалуыкерек.Жауабы: 8; 2.

36 қаз

12 мейман 5 табақ

27; ...; 43 16; 24; 32

27;35;43 16; 24; 32 24; ...; 48 120; 143; 168 24;35;48 120; 143; 168

Шешуі: 8 минут.

Көбейту және бөлу1. 5 рет2.(5мин)3. 12 жұмыртқа4.16 аяқ5.(10 торғай).6.(300 кг)7. Бір бөлке нанды 12-ге бөлуге болмайды. Жауабы: үш нанды төрт тең бөлікке бөліп, қалған төртеуін үш тең бөлікке бөліп кесу керек. Сонда әрбір адамға наннан келетіндей 12 тең үлеске бөлінеді.8.Шешуі: 2 х 6 = 12 3 х 4 = 12 9.

578тг - Сатып алу

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!