Луллия шеңбері ойындары

БҚО әкімдігі білім басқармасының Ақжайық ауданы білім беру бөлімі «Ақ бота» балабақшасы

Тәрбиеші: Хамзина Баян Серикбулатовна

«Луллий шеңбері» ойыны

Осы ойынды 13-ғасында француз монахі Раймунд Луллия ойлап шығарған. Ең басында ол логикалық машина түрінде болды. Кез келген адам сұрақ қояды, ал қасындағысы түскен сурет бойынша жауап береді. ХХ ғ бастап бұл Луллия шеңбері ойынын мектепке дейінгі ұйымдарда қолдана бастады. Бұл материалдың функциясы өте көп және ол ТРИЗ технологяисының әдісіне жатады, ойын түрінде қолданылады. Балабақшаларда Луллия шеңберлері-қоршаған ортамен таныстыру,сөйлеуді дамыту,қарапайым математика, сенсорика, көркем әдебиет , музыка, оқу қызметтерінде пайдаланады.

Луллия шеңберін қолданудағы мақсатым:

1. Терең ойлау, өздігінен ізденіп, оқып-білу әрекеттерін меңгерту.

2. Жан-жақты дамыған, білімді жеке тұлға қалыптастыру.

Міндеттерім:

1. Луллия шеңберін ұйымдастырылған оқу қызмет түріне сай таңдап алу.

2. Балалардың жас ерекшеліктеріне, білім деңгейлеріне көңіл бөлу.

3. Топтағы бала санына қарай ойын түрін ұйымдастыру.

4. Өтілген материалды ұдайы қайталап, тереңдетіп отыру.

Луллия шеңберін қолданудың тиімділігі:

1. Балалардың оқу қызметіне деген қызығушылығы артады.

2. Логикалық ойлауы және өз бетінше, топтық жұмыс істеу белсенділігі артады.

3. Мақсатқа жетуге талпынады.

4. Өз күшін, білімін байқауға, бақылап, бағалауға ынталанады. Білім беруде Луллия шеңберінің көмегі зор.

Педагогтар Луллия шеңберінің 2 түрін қолданады. 1 ші түрі- жабық түрі. Үсті планкамен жабылған, ортасында ромб түрінде ойылған. Осы ойықта түскен сурет бойынша тәрбиеші сұрақ қойып, өзіне қажетті жауап алады. Ал қалған суреттері көрінбей тұрады.

Келесі түрі- классикалық түрі.

Шеңберлер бір қондырғыға орнатылады, жоғарғы жағында бағыт беру белгісі болады. Шеңберлер қозғалмалы және 4, 6, 8 бөлікке бөлінеді.
5 жастағы балаға 4 - 6 бөлікті 2 - 3 шеңбер қолданылады. 6 - 7 жастағы балаға 8 бөлікті 4 шеңбер қолдануға болады.

Шеңберді айналдырып түскен комбинация бойынша әңгіме құрастырып, оның пайдасын айтады.

Мысалы: Шеңбердегі әр-түрлі суреттер арқылы сөз тіркестерін, жай сөйлемдер құрап үйрену.

Шарты: Берілген суреттер бойынша сұрақтарға жауап бере отырып, суреттерді стрелкамен қосу.

Оны жеке де, топтық түрде де қолдануға болады. Балаға оны «Сиқырлы шеңберлер» деп таныстырып, міндетті түрде жұмыс жасау барысын көрсетіп, ережесімен таныстырады. Мұнда педагог тек бақылаушының рөлін атқарады. Балалар өздері әрекеттесіп, кезектерін белгілеп, ізденіп жұмыс жасайды.

Нәтижесінде:

• Бала ойын барысында белсенділік дамытады. Тілі дамиды, сөздік қоры молайып,әңгімелеу және сөйлеу тілі қалыптасады

• Ойын барысында ойынның өзі тілдің дамуы барысында күрделене түседі

Тілдің дыбыстық айтылуын жетітілдіру және сауат ашу ойындары.

«Дыбыстық шеңберлер», «дыбыстар», «дыбыс қайда жасырылды?»

Сөзімді қорытындылай келе Луллия шеңберін қолданудағы мақсатым:

• Жалпыға бірдей білім беру стандарттын ала отырып, әр баланы обьективті түрде дайындау, нақты білім беру.

• Терең ойлау өздігінен ізденіп оқып білу оқу қызметін меңгерту

• Жан-жақты дамыған, білімді жеке тұлға қалыптастыру

Өзім Луллия шеңберін оқу – қызметтерінде көбіне қолданып жүремін.

1. Луллия шеңберінің түрінің суреттері.

Қолданылған суреттер: Емен, қарағай ағашы, қарағаш, үйіңкі, жөке ағашы, қайың, рауан, көктерек ағашы

Билингвизм:

1.қарағай ағашы- сосна- pine tree,

2.қарағаш- вяз- blackberries,

3.үйіңкі- клен- maple,

4.жөке ағашы- липа- linden,

5.қайың- береза- birch tree,

6.шетен- рябина-Rowan,

7.көктерек ағашы- тополь- poplar tree

8.Емен- дуб – oak.

2. Луллия шеңберінің жабық түрінің суреттері: Бөлме гүлдері және олардың қасиеттері

6 бөліктен тұрады:

Суреттер: ақша ағашы, әйел бақыты, қазтамақ, алоэ, каланхоэ, кактус

Билингвизм:

әйел бақыты -женское счастье- Womans happiness,

қазтамақ- герань- geranium,

алоэ- алоэ- aloe,

каланхоэ- каланхоэ- Kalanchoe,

кактус- кактус- cactus,

ақша ағашы -денежное дерево- money tree