Қысқа мерзімді жоспарлар

Оқу сабағының жоспары №

Мәліметтер қорының негізгі түсініктері.

(сабақтың тақырыбы)

Модуль /пән атауы ЖББП 8 Информатика

Педагог ____________ дайындады

20_ жылғы "___" ____________

1. Жалпы мәліметтер

Курс, топ __________________

Сабақтың түрі практикалық

Өткізу формасы: жаңа білімді, дағдыларды бекіту сабағы

2. Мақсаты:

• Мәліметтер қоры (МҚ) ұғымының мәнін ашып, оның ақпараттық жүйелердегі рөлін түсіндіру.

• Мәліметтер қорын басқару жүйесінің (МҚБЖ) негізгі компоненттері мен қызметтерін анықтау.

Міндеттері:

• Мәліметтер қоры дегеніміз не, оның ерекшеліктері мен түрлерін анықтау.

• Мәліметтер қорын жобалау кезеңдері: талаптарды жинау, үлгілеу, схеманы анықтау, нормализациялау процестерін қарастыру.

3. Күтілетін нәтижелер

• - Мәліметтер қорына SQL сұрауларын қолдана отырып, деректерді енгізу, іздеу, жаңарту және жою операцияларын орындай алады.

• Мәліметтер қорындағы кілттер жүйесін пайдалана отырып, деректер тұтастығын қамтамасыз ету жолдарын сипаттайды.

4. Қажетті ресурстар

презентация, стикерлер, үлестірме қағаздар, оқулық, компьютер

5. Сабақтың барысы

1. Ұйымдастыру бөлімі (5 мин)

-амандасу

-аудитория дайындығын тексеру

-студенттерді түгендеу

2. Білімді бақылау (5 мин)

Сұрақтарға жауап беріңдер.

1)Big Data (үлкен деректер) дегеніміз не?

2)Big Data-ның негізгі 5 сипаттамасы қандай?

3)Үлкен деректердің дәстүрлі мәліметтер қорынан айырмашылығы неде?

4)Big Data қандай салаларда қолданылады?

Білімді бағалау критерийлері:

• Үлкен деректердің анықтамасын біледі;

• Негізгі сипаттамаларын түсіндіре алады (көлем, жылдамдық, әртүрлілік және т.б.);

• Қолдану салаларын мысалдармен түсіндіре алады.

3. Жаңасын баяндау әдісі. Ауызша (4 мин)

Мәліметтер қорының негізгі түсініктері — бұл ақпаратты сақтау, өңдеу және басқару үшін қолданылатын құрылымдар мен ұғымдардың жиынтығы. Мәліметтер қоры (МҚ) ақпаратты жүйелі түрде ұйымдастырып, оны ыңғайлы және тиімді пайдалануға мүмкіндік береді.

Мәліметтер қоры — бұл өзара байланысты мәліметтердің жиынтығы. Ол компьютерлік жүйеде құрылып, нақты бір мақсатта қолданылады. Мысалы: студенттердің тізімі, кітапхана қоры, интернет-дүкен каталогы және т.б.

Топқа бөлу:

1-топ: Кесте құрылымы

2-топ: Кілттер және қатынастар

3-топ: Сұраныс шеберлері

4-топ: МҚБЖ сарапшылары

Топтық жұмыс (10 мин)

Мәліметтер қоры қолданылатын бір саланы таңдаңдар.
(мысалы: мектеп, кітапхана, аурухана, дүкен т.б.)

Таңдалған сала бойынша 1 кесте құрастырыңдар.

Кестеде кемінде 4 өріс болсын (мысалы: ID, Аты, Мекенжайы, Туған күні).

Әр өрістің атауын, дерек түрін (мәтін, сан, күн) және мақсатын түсіндіріңдер.

Кестеден алғашқы кілт (Primary Key) өрісін белгілеңдер. Ол не үшін қажет екенін түсіндіріңдер.

Жасаған жұмысты постер, слайд немесе сызба ретінде ұсыныңдар және 1–2 минутта қорғаңдар.

Білімді бағалау критерийлері:

• Мәліметтер қорын қолдану саласын біледі:

• Кесте құрылымын дұрыс құрады:

• Алғашқы кілтті анықтай алады:

5.Материалды бекіту Жеке жұмыс. Деңгейлік тапсырмалар (15 мин)

1. «Оқушылар» кестесінде 5 оқушы туралы мәлімет бар. Әр оқушыға жеке ID нөмір берілуі қажет. ID қай өріс болады және неге?

Жауабы:
ID — бұл алғашқы кілт (Primary Key). Себебі ол әр оқушыны бірегей анықтайды.

2. Кестеде 4 өріс бар: Аты-жөні, Туған күні, Сыныбы, Телефон нөмірі. Осы кестеден неше жазба (record) шықса, мәліметтер саны қанша болады?

Мысалы: 10 оқушы болса...

Жауабы:
10 жазба × 4 өріс = 40 мәлімет

3. «Кітапхана» кестесінде 50 кітап тіркелген. Әр кітапта келесі өрістер бар: Кітап ID, Аты, Жанры, Жылы. Барлығы қанша ұяшық (мәлімет) бар?

Жауабы:
50 кітап × 4 өріс = 200 ұяшық

4. Кестеде 2 кітаптың ID нөмірі бірдей болса, не болады? Қай өрісте қате туындайды?

Жауабы:
ID — алғашқы кілт, ол қайталанбауы тиіс. Қайталанса, бірегейлік бұзылады, база қате береді.

5. «Сатып алушылар» және «Тапсырыстар» кестелері бар. Әр сатып алушы бірнеше тапсырыс бере алады. Егер 1 сатып алушы 3 тапсырыс берсе, ал 5 сатып алушы болса, жалпы қанша тапсырыс болуы мүмкін?

Жауабы:
5 сатып алушы × 3 тапсырыс = 15 тапсырыс

6. «Оқырман» кестесінде 3 өріс бар: ID, Аты, Кітап ID. Егер 1 оқырман 2 кітап оқыса, ал барлығы 6 оқырман болса, кестеде неше жол жазылады?

Жауабы:
6 оқырман × 2 кітап = 12 жол жазба

Білімді бағалау критерийлері:

• Мәліметтер қоры құрылымын түсінеді;

• Есеп арқылы мәліметтер санын анықтай алады;

• Кестелер арасындағы байланысты түсіндіреді;

6. Сабақтың қорытындысын шығару Бағалау парағы бойынша (5 мин)

Рефлексия: «Көңіл-күй»

Студенттерге үш түсті белгілер беріледі.

Қызыл түс – Тақырыпты түсінбедім, маған қиын болды.
Сары түс – Тақырыпты жартылай түсіндім, әлі сұрақтарым бар.
Жасыл түс – Бәрі түсінікті, сабақты жақсы меңгердім.

Студенттін әрекеті:

Сабақ соңында әр студент өзі таңдаған түсті көтереді немесе белгілейді.

Қызыл немесе сары түсті таңдағандарға қосымша түсіндіру жұмысы жүргізіледі.

Бұл әдіс топтағы жалпы білім деңгейін жедел бағалауға мүмкіндік береді.

7. Үй тапсырмасы. (1 мин)

Мәліметтер қоры» тақырыбы бойынша шағын презентация дайындаңыз (5–7 слайд).
Тақырыптар:

Мәліметтер қоры деген не?

Өріс, жазба, алғашқы кілт

Кестелер арасындағы байланыс

Мысал келтіру (мысалы: мектеп, кітапхана, дүкен т.б.)