Сыздыкова Гульжанар Танирбергеновна

№163 жалпы орта мектебінің информатика пәні мұғалімі

Информатика пәнін оқытуда жасанды интеллект мүмкіндіктерін пайдалану

Информатика пәнін оқытуда жасанды интеллектінің (ЖИ) пайдасы өте зор. Жасанды интеллект – оқытудың тиімділігін арттыруға, жеке оқушыға бейімделген білім беруге, және мұғалімнің жұмысын жеңілдетуге көмектесетін заманауи құрал. Қазіргі ақпараттық қоғам жағдайында мектептегі әр пән жаңа технологиялармен тығыз байланыста дамуда. Солардың ішінде информатика пәнінің орны ерекше. Себебі, ол оқушыларды тек компьютерді меңгеруге ғана емес, ақпаратты дұрыс өңдеуге, алгоритмдік ойлауға және заманауи құралдарды тиімді пайдалануға үйретеді. Соңғы жылдары жасанды интеллект (ЖИ) білім беруде кеңінен қолданылып, оқушылардың шығармашылық және зерттеушілік қабілеттерін дамытуға үлкен мүмкіндік ашып отыр. Жақында ғана «Информатика оқу пәні бойынша жобалық іс-әрекет» тақырыбында курста білімімді жетілдірдім. Біраз тыңдалым жұмыстар жүрді. Соның ішінде Qynzy,TinkerCAD, Curi.live , autoClassmate, gamma,ClassPoint платформаларын қолданып, заман талабына қарай пәнімізді жетік меңгеріп, білім алушыларға үйретуден жалықпай ізденуді жөн көрдім. Сабақта өзімнің пайдаланатын нақты мысалдармен ЖИ-дің пайдасын қарастырып өтейін:

1. Жеке оқыту (персонализация)

ЖИ әр оқушының білім деңгейіне, оқу қарқынына қарай жеке оқу жоспарын құра алады. Бұл оқушының әлсіз тұстарын анықтап, соған бағытталған тапсырмалар ұсынуға мүмкіндік береді. Мысалы:Оқушы программалау тілінен циклдерді түсінбесе, ЖИ осы тақырыпқа қосымша түсіндіру мен жаттығулар береді.ЖИ оқушының тест нәтижелерін сараптап, қай тақырып қиындық тудырып жатқанын анықтайды.

2. Интерактивті оқыту және кері байланыс

ЖИ-мен жабдықталған жүйелер оқушылардың тапсырмаларын автоматты түрде тексеріп, нақты кері байланыс береді. Бұл оқушының қателіктерін жылдам түзетуіне көмектеседі.Мысалы:Код жазу барысында қатені нақты жерінен тауып, түсінікті тілмен неге қате екенін түсіндіреді.Тест сұрақтарынан кейін ЖИ дұрыс/бұрыс жауаптарға толық түсініктеме береді.

3. Уақыт үнемдеу

Мұғалімдер үшін уақыт үнемделеді: бақылау жұмыстарын, тесттерді тексеру, талдау секілді процестерді ЖИ автоматтандыра алады.Мысалы:

Мұғалім бірнеше сыныпқа арналған тестті бір платформа арқылы жасап, нәтижесін автоматты түрде ала алады.Оқушылардың үлгерімі туралы есепті ЖИ автоматты түрде құрып береді.

4. Программалау дағдыларын дамыту

ЖИ негізіндегі код жазу платформалары (мысалы, GitHub Copilot, Replit AI) оқушыларға программалау кезінде көмек береді, синтаксиске бағыт-бағдар көрсетеді, қателерді түсіндіреді.

5. Шығармашылықты дамыту

ЖИ оқушыларға жобалық жұмыстарда көмектесе алады: идея ұсыну, дизайн жасау, интерфейс құру, алгоритм жазу т.б. Мысалы: Оқушы веб-сайт жасау керек болса, ЖИ сайт құрылымын, код мысалдарын, дизайн нұсқаларын бере алады.

6. Қолжетімді білім

Онлайн ЖИ құралдары интернет арқылы әр оқушыға бірдей сапалы білім алуға мүмкіндік береді, әсіресе шалғай ауылдарда оқитын балалар үшін пайдалы.

Өз сөзімді қорыта келе, жасанды интеллект информатика пәнін оқытуды анағұрлым оңтайлы, жеке дараланған, интерактивті және тиімді етеді. Алайда, оны дұрыс пайдалану маңызды – ЖИ мұғалімді алмастырмайды, бірақ оның жұмысын толықтырып, сапасын арттыра алады.

Информатика пәнін оқытудағы басты мақсат – оқушылардың ақпараттық сауаттылығын арттырумен қатар, оларды болашақта қажет болатын дағдыларға баулу.Код жазу және деректерді талдау арқылы оқушылар XXI ғасырдың талаптарына сай құзыреттерді меңгереді. Бұл тұрғыда жасанды интеллект – мұғалім үшін сенімді көмекші, оқушы үшін шығармашылық қабілеттерін ашатын жаңа мүмкіндік.