Бөлім:

5.2. В.Сақтар

Сабақтың тақырыбы:

Массагеттер.

Зерттеу сұрағы: Массагеттер туралы жазба деректер туралы.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

5.3.1.2 Ежелгі мемлекеттік бірлестіктердің құрылуын түсіндіру.Жазба деректер. дүниетанымын сипаттау.

5.3.2.4 Рим Грек тарихшыларының Массагеттер туралы жазба декректерін білу.

Cабақтың мақсаты

Қазақ халқының ата –тегі болған тайпалар мен ұлыстар туралы түсіндіру.Ежелгі массагет тайпаларының шығу тегі және олардың мекендеген жерлері туралы түсіндіру.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде:қоғам игілігі үшін қызмет ету;

Ар-ұят:Әдеп нормаларын ұстау;

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

Өткен білімді еске түсіру

Жаңа сабаққа өту.

Ұйымдастыру кезені. Оқушылармен амандасу түгелдеу.Психологиялық ахуал қалыптастыру.

3-Топқабөлу: Үй тапсырмасын «Кім жылдам әдісі»арқылы сұрау:

Балама тест «ия немесе жоқ».

1. Елімізде сарматтар қоныстанған аймақ Оңтүстік Қазақстан. (жоқ)

2. Тарихшы Дидордың айтуынша савроматтар «биік турлардың бауырында» тұрған аргипейлермен көрші. (жоқ)

3. Гиркан сармат дәуіріндегі Каспий теңізінің атауы. (иә)

4. Каспий жағалауында өмір сүрген сармат тайпасы исседондар. (жоқ)

5. «Сармат» атауы көне дәуір авторларының еңбектерінде б. з. б. ІV ғасырдан бастап кездеседі. (жоқ)

6. Сарматтардың қоғамдық басқару құрылымы әскери демократия. (иә)

7. Аршакиддер әулеті билігінің негізін салған сармат тайпасы сақ — масагертер. (жоқ)

8. Аландар Б. з. б. 248 — 247 жылдары Парфияны басып алған сармат тайпасы . (иә)

9. б. з. б. VІІІ ғ.- б. з. V ғ. сармат тайпаларының өмір сүру мерзімі. (иә)

10. Сарматтар скиф тіліне жақын тілде сөйлеген. (иә)

Оқушыларды сабақтың тақырыбымен, оқу мақсаттарымен таныстыру

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

Мадақ тау

Карта,оқулық,интерактивті тақта,видео

Тақырыпқа байланысты негізгі білім түйіндерін шешуге арналған топтық тапсырмалар

Жаңа білім

Бекіту.

Жаңа сабақты түсіндіру

Массагеттер- ежелгі грек авторларының деректері бойынша Каспий мен Арал теңізі аралығын мекендеген тайпалар тобының ортақ атауы. Массагеттердің шыққан тегі мен ...ерттеушілер «Массагет» атауын ежелгі грек жазбаларынан алған. Массагеттер дегеніміз — ежелгі грек авторларының айтуынша Арал бойын, Амударияның және Сырдарияның жағалауларын, Үзбойдың аймақтарын мекендейтін тайпалар бірлестігі болып табылады. Көне деректерді зерттеген тарихшылардың ойынша, Массагет атауына біріккендер қатарында бірнеше тайпалық бірлестіктер топтары болған, және олар б.з.б. І мыңжылдықтың орта шеніне дейін осы атауды жоғалтпаған. 

Л.Гумилев сөзбе-сөз былай деп жазады: «Массагеттер — өмір сүрмеген. Бұл атау тек Геродотта және Страбонда бар (оның үстіне соңғысы алғашқысынан көшіріп алған), және дәлме-дәл «Үлкен сақ ордасы» дегенді білдіреді». «Массагеттер» атауының «балық» деген мағына беретінін айта келе, олардың өздерін «балық жегіштер» деп атап жүргендер де баршылық.Страбон Массагеттердің жауынгерлік ерлігіне сүйсінсе, ал Геродот «олардың елінде алтын мен мыстың сансыз көптігіне» таңданған еді. Массагеттер Дахтар (Дайлар) ма? Тегінде Массагеттер деп жүргендеріміз Дахтардың (Дайлардың) өзі болуы да мүмкін. Зерттеуші С.Г.Кляшторный Дахтар дегеніміз — Геродотта айтылатын Массагеттердің өзі болса керек деген қорытындыға келеді.

1 тапсырма:

2 тапсырма: Рим Грек тарихшыларының Массагеттер туралы жазба декректерінде:

1-------------------------------------------------------------

2-------------------------------------------------------------

3--------------------------------------------------------------

4--------------------------------------------------------------

1.Массагеттер патшасы ?- Тұмар (Томирис) ханшайым

2. "Массагет"деген қандай мағынаны білдіреді?

3.Массагет тайпасы Қазақстанның қайсы өңірін мекен еткен тайпа?

4.МәдениетіСтрабонның жазуынша Массагеттер күнге табынған. Оған құрбандыққа жылқы шалатын болған. Страбон Массагеттерге жер өңдеуді кәсіп еткен Арал маңындағы хорезмдік басқа тайпаларды да қосады

Мәтінмен жұмыс

Дискриптор :10 балл

Дискриптор:10 балл

Массагет тарихы туралы мәіметті

анықтайды

Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

«Ең үздік жауап»

Қазақстан тарихы 5 сынып

Жалпы білім беретін мектептің 5 сыныбына арналған оқулық

Б.Е Комеков,Т.С Жұмағанбетов,К.С Игіліков.-Алматы Атамұра,2017ж-144 б

Кері байланыс

Тақырыпты түсінулері бойынша билетке жауап жазады

Оқушыларды бағалау

Уйге тапсырма беру

Үйге тапсырма

§29 Массагеттерді мазмұндау.