Математикалық сауаттылық көбейту кестесін ЖИ арқылы оқыту

КЕРИМБЕКОВА МАНЗУРА АБДИБЕКОВНА

Ақмола Облысы Білім Басқармасыны Целиноград Ауданы Бойынша Білім Бөлімі Ы.Алтынсарин Ауылының ЖОББМі" КММ Nesibeli_23.96@mail.ru

Андатпа. Мақалада математикалық сауаттылық – көбейту кестесін ЖИ арқылы оқыту мен сапалы білім алуға қолжетімділік тұрғысындағы негізі қарастырылады. Қазақстан Республикасындағы ЖИ ді қолдану мен білім берудің қазіргі жағдайы мен даму перспективалары талданады. Сонымен қатар, білім берудегі академиялық әділеттік, әділеттілік, педагогтердің даярлығы, қоғамдағы орны мен маңызы, оқу процесін бейімдеу сияқты аспектілерге назар аударылып, ғылыми негіздемелер келтіріледі.

Түйінді сөздер: Жасанды интеллект, білім беру, сапалы білім, функционалдық сауаттылық, педагогикалық қолдау, кибермәдениет, тең қолжетімділік.

Аннотация. В статье рассматриваются основы математической грамотности в контексте обучения и доступа к качественному образованию с помощью таблицы умножения. Анализируются современное состояние и перспективы развития образования и применения ИИ в Республике Казахстан. Кроме того, особое внимание уделяется таким аспектам, как равенство в образовании, академическая справедливость, подготовка педагогов, место и значение в обществе, адаптация учебного процесса, приводятся научные обоснования.

Ключевые слова: Искусственный интеллект, образование, качественное образование, функциональная грамотность, педагогическая поддержка, киберкультура, равный доступ.

Қазіргі заманғы білім беру жүйесінің басты мақсаты – әрбір балаға, оның әлеуметтік жағдайы мен жеке мүмкіндіктеріне қарамастан, сапалы білімге қолжетімділік беру. Бұл мақсатты іске асыруда жасанды интеллект ресурстарын қолдану арқылы білім беру ерекше рөл атқарады. Жасанды интеллект арқылы білім беру – бұл қоғамның интелектуалдық, әр мүшесін қабылдайтын, олардың білім алу құқықтарын қамтамасыз ететін және ешкімді шеттетпейтін жүйе. Осыған орай, жалпы орта білім беретін мектептерде ерекше білім беруді қаехнологиялық және инновациялық дамуының негізгі тетігі.

Жасанды интеллект арқылы білім беру – бұл:

1. Қоғамның интеллектуалдық әлеуетін арттыру жолы.

– Оқушылар мен студенттер жаңа ойлау қабілеттерін, талдау және шешім қабылдау дағдыларын меңгереді.

2. Технологиялық жаңғырудың негізі.

– ЖИ қолдану арқылы білім беру цифрлық дәуірдің талаптарына сай жаңа буын мамандарын дайындайды.

3. Инновациялық қоғамның қозғаушы күші.

– ЖИ білім беру жүйесін жекелендіріп, әр оқушының қабілетіне қарай оқытуға мүмкіндік береді, ал бұл өз кезегінде шығармашыл әрі бәсекеге қабілетті тұлғаларды қалыптастырады.

Сондықтан қысқаша анықтама ретінде айтуға болады:

Жасанды интеллект арқылы білім беру – бұл қоғамның интеллектуалдық және инновациялық дамуының басты бағыттарының бірі.

Көбейту кестесін жасанды интеллект арқылы оқыту

Қазіргі таңда білім беру саласында функционалдық сауаттылық мәселелері жаһандыө деңгейде ерекше өзекті болып отыр. Математикалық білімді өірде өолдана алуын үйрету әлі де мыңызды міндет болып қала береді. Соның ішінде бастауыш сыныпта көбейту кестесін ЖИ арқылы оқыту мен жасанды интеллект (ЖИ) технологиялары кеңінен қолдану қолға алынып отыр..Әсіресе бастауыш сыныптарда оқушылардың қызығушылығын арттыру мен оқу үдерісін жеңілдету мақсатында ЖИ ерекше мүмкіндік береді. Соның бірі – көбейту кестесін үйрету процесі.

ЖИ арқылы оқытудың артықшылықтары

1. Жекелеген оқыту

ЖИ әр оқушының білім деңгейін, қателерін және оқу қарқынын талдап, жеке тапсырмалар ұсына алады. Мысалы, егер оқушы 7-нің көбейтуін жиі шатастырса, жүйе дәл осы сандармен қосымша жаттығулар береді.

2.Ойын түрінде үйрету

Көбейту кестесін жаттау кей балаларға қиын болуы мүмкін. Ал ЖИ негізіндегі интерактивті ойындар (мысалы, «көбейту жарысы», «сандар патшалығы») арқылы оқушылар қызығып, ойнап жүріп үйренеді.

3. Көрнекілік пен анимация

ЖИ көмегімен көбейту амалдары анимация түрінде көрсетіледі. Бұл оқушыларға түсінуді жеңілдетіп, есте сақтау қабілетін арттырады.

4. Кері байланыс және мотивация

ЖИ жүйесі оқушының жетістігін бағалап, мадақтау сөздері мен жұлдызшалар беріп отырады. Мұндай дер кезінде берілген кері байланыс оқушының оқуға деген ынтасын арттырады.

Мұғалімге тиімділігі

Мұғалім әр оқушының нәтижесін автоматты түрде көріп, қай тақырыпта қиналатынын анықтай алады.

Уақыт үнемделіп, мұғалім оқушылармен **жекелей жұмыс істеуге** көбірек мүмкіндік табады.

ЖИ құралдары (мысалы, Khan Academy Kids, Google AI tools, немесе LearningApps) сабақ жоспарына оңай енгізіледі.

Қорытынды

Жасанды интеллект арқылы көбейту кестесін оқыту – оқушылардың логикалық ойлауын, жылдам есептеу қабілетін және қызығушылығын арттыратын тиімді әдіс. Жасанды интеллект арқылы оқыту – тек білім беру процесіндегі қажеттіоһлік емес, бүкіл білім беру жүйесі үшін дамудың жаңа кезеңі. Ол – қоғамның әрбір мүшесінің толыққанды өмір сүруіне және өзін-өзі дамытуына мүмкіндік береді. Сондықтан, Қазақстанда жасанды интеллект арқылы білім беруді дамыту сапалы білім беру мен академиялық әділеттілікке қол жеткізудің негізгі тетігі ретінде қарастырылуы тиіс. Сапалы білімге қолжетімділікті қамтамасыз ету- тек мемлкетттің емес, мектеп мұғалімі, ата-ана және бүкіл қоғамның ортақ міндеті. Болашақта мұндай технологиялар бастауыш білімнің ажырамас бөлігіне айналады.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

1. А. Ж. Асамбаев — Жасанды интеллект негіздері

2. «Жасанды интеллект әліппесі (Қазақша 1000 + промпт)»

3. Stuart J. Russell және Peter Norvig — Artificial Intelligence: A Modern Approach

4. Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2025 жылға дейінгі тұжырымдамасы. (№5 параграф)