мектепішілік олимпиада сұрақтары жауаптарымен

7-сыныпқа арналған олимпиада сұрақтары

2-тур

1. Антарктида материгінде орналасқан ғылыми станциялардың қайсы елге тиесілі екендігін анықтау.

1) Жапония А) Халли

2) Ресей Федерациясы Б) Домон-Д’ Юрвилл

3) Ұлыбритания С) Восток

4) Франция Д) Сёва

Жауабы: 1) Д 2)С 3) А 4)Б

Әр бір дұрыс жауап үшін 2,5 ұпай. Жалпы 10 ұпай.

2. Елдердің қай материкте орналасқанын және астанасын табу

№	Ел аты	Қай материкте орналасқан	Астанасы
1	Куба	Солтүстік және Оңтүстік Америка	Гавана
2	Аустралия	Аустралия	Канберра
3	Аргентина	Оңтүстік Америка	Буэнос-Айрес
4	Қазақстан	Еуразия	Астана
5	Марокко	Солтүстік батыс Африка	Рабат

Әр бір дұрыс жауап үшін 2 ұпай. Жалпы 10 ұпай.

3. Бұл өзен өзі орналасқан материктің ең ұзын өзені. Ұзындығы 6671 км болған өзен көптеген елдердің аумағынан ағып өтіп теңізге құяды. Теңізге құяр жерінде үлкен атырау жасайды.

А) Өзеннің аты Ніл

Ә) Қай материкте орналасқан Африка

Б) Қай елдердің аумағынан өтеді Нил өзені Африканың шығысында басталып, Орталық Африканың жанындағы Киву және Танганьика көлдерінен шығып, Солтүстік Африканың жоғарғы жағындағы Эфиоп тауынан шығады.  Ол Судан, Оңтүстік Судан және Уганда арқылы ағып, Мысыр арқылы өтеді. 

Ніл өзенінің басқа бөліктері Бурунди, Демократиялық Республика Конго, Кения, Эфиопия, Руанда, Танзания, Эритрея және ЦАР (Орталық Африка Республикасы) аумақтарында орналасқан.

В) Қайсы теңізге құяды Жерорта теңізі

Әр бір дұрыс жауап үшін 2,5 ұпай. Жалпы 10 ұпай.

4. Аустралия материгінің табиғат зоналарына сипаттама.

Дұрыс жауап үшін 8 ұпай.

Материктің басым көпшілігін тропиктік шөл мен шөлейт зоналары алып жатыр.
Бұл зоналардың барлық бөлігінде жылдық жауын-шашын мөлшері 200-250 мм-ден кем емес, бірақ үнемі ыстық болғандықтан, булану мөлшері жоғары болады.

Материктің теңіз деңгейінен ең биік нүктесі Үлкен Суайрық жотасы болып саналады.

Мұхит суы жазда +28 C-дан, ал қыста +24 C-дан төмен түспейтін жерлерде материк жағалауын бойлай түрлі пішіндегі маржан құрылымдар түзіледі.
Маржан құрылымдардың ұзындығы 2300 шақырым, ені 2 шақырымнан 150 шақырымға дейін жетеді.

5. Жылдық орташа температураны және жылдық амплитуданы табу

Айлар

Жылдық орташа температура

Жылдық амплитуда

І

ІІ

ІІІ

ІҮ

Ү

ҮІ

ҮІІ

ҮІІІ

ІХ

Х

ХІ

ХІІ

-140

-100

- 20

+20

+80

+140

+190

+160

+90

+10

- 30

- 90

31

33

Температураны дұрыс есептегені үшін 8 ұпай, амплитуданы дұрыс есептегені үшін 4 ұпай. Жалпы 12 ұпай.

(-14)+(-10)+(-2)+(-3)+(-9)=-38

2+8+14+19+16+9+1=69

+69+(-38)=31

19-(-14)=33

2-тур бойынша жалпы 50 ұпай.

7-сыныпқа арналған олимпиада сұрақтары

2-тур

1. Антарктида материгінде орналасқан ғылыми станциялардың қайсы елге тиесілі екендігін анықтау.

1) Жапония А) Халли

2) Ресей Федерациясы Б) Домон-Д’ Юрвилл

3) Ұлыбритания С) Восток

4) Франция Д) Сёва

Әр бір дұрыс жауап үшін 2,5 ұпай. Жалпы 10 ұпай.

2. Елдердің қай материкте орналасқанын және астанасын табу

№	Ел аты	Қай материкте орналасқан	Астанасы
1	Куба
2	Аустралия
3	Аргентина
4	Қазақстан
5	Марокко

Әр бір дұрыс жауап үшін 2 ұпай. Жалпы 10 ұпай.

3. Бұл өзен өзі орналасқан материктің ең ұзын өзені. Ұзындығы 6671 км болған өзен көптеген елдердің аумағынан ағып өтіп теңізге құяды. Теңізге құяр жерінде үлкен атырау жасайды.

А) Өзеннің аты _________________________________

Ә) Қай материкте орналасқан _________________________________

Б) Қай елдердің аумағынан өтеді _________________________________

В) Қайсы теңізге құяды _________________________________

Әр бір дұрыс жауап үшін 2,5 ұпай. Жалпы 10 ұпай.

4. Аустралия материгінің табиғат зоналарына сипаттама.

Дұрыс жауап үшін 8 ұпай.

5. Жылдық орташа температураны және жылдық амплитуданы табу

Айлар

Жылдық орташа температура

Жылдық амплитуда

І

ІІ

ІІІ

ІҮ

Ү

ҮІ

ҮІІ

ҮІІІ

ІХ

Х

ХІ

ХІІ

-140

-100

- 20

+20

+80

+140

+190

+160

+90

+10

- 30

- 90

Температураны дұрыс есептегені үшін 8 ұпай, амплитуданы дұрыс есептегені үшін 4 ұпай. Жалпы 12 ұпай.

2-тур бойынша жалпы 50 ұпай.

8-сыныпқа арналған олимпиада сұрақтары

1-тур

1. Терминдерге сипаттама беріңіздер: Гуано, Геохронология, Трансформация, Платформа, Вегетациялық кезең;

Әр бір дұрыс жауап үшін 4 ұпай. Жалпы 20 ұпай.

2. Тест сұрақтары.

1. Әр бір 10 метр биіктікте атмосфералық қысым қаншаға төмендейді?

А) 1 мм

В) 10 мм

С) 5 мм

Д) 25 мм

Е) төмендемейді

2. Каспий теңізі оңтүстіктен солтүстікке қарай қанша км ге созылған?

А) 1200 км

В) 1100 км

С) 1000 км

Д) 900 км

Е) 1300 км

3. Эль-Ниньо ағысының әсері қанша айға дейін байқалады?

А) 12 ай

В) 24 ай

С) 18 ай

Д) 30 ай

Е) 6 ай

4. Қазақстан аумағы үлкендігі жөнінен Еуразияда нешінші орында

А) 1

В) 2

С) 3

Д) 4

Е) 5

5. Балқаш көліне құятын өзен

А) Үржар

В) Қатынсу

С) Емек

Д) Базар

Е) Аягөз

6. Аустралияда болатын шаңды дауылдар мен құйындар

А) Налларбор

В) Торнадо

С) Тайфун

Д) Вилли-вилли

Е) Гармсел

7. Литосфера тақталары жылына неше см ығысады?

А) 6-10 см

В) 1-5 см

С) 2-5 см

Д) 5-10 см

Е) 10-12 см

8. Арал теңізі (1908 ж) монографиясының авторы

А) И.В.Мушкетов

В) Н.А.Северцов

С) В.А.Обручев

Д) Л.С.Берг

Е) С.С.Неструев

9. Таудың биіктігі 4200 м, жер бетіндегі температура +8⁰С, қысым 760 мм тең. Таудың шыңындағы температура және қысым қаншаға тең болады?

А) температура – 18,6⁰С, қысым 760 мм

В) температура – 10,5⁰С, қысым 460 мм

С) температура – 17,2⁰С, қысым 340 мм

Д) температура – 17,2⁰С, қысым 440 мм

Е) температура – 12,2⁰С, қысым 340 мм

10. Жергілікті халықтар тілінде «гүрілдеуік су» деген мағынаны білдіретін сарқырама

А) Анхель

В) Ниагара

С) Виктория

Д) Мараньон

Е) Колумбия

11. Табиғат зоналары ондағы басым ...... атымен айтылады?

А) жануарлардың

В) жер бедерінің

С) өсімдіктердің

Д) өзендердің

Е) климат белдеулерінің

12. Дүниежүзіндегі ең ірі «Алып» кенішінде не өндіріледі?

А) темір

В) көмір

С) алтын

Д) полиметалл

Е) мыс

13. Еуропалықтар+негрлер = …….

А) негроид

В) монголоид

С) мулат

Д) самбо

Е) метис

14. Атмосфера көлемінің қанша % ын азот алып жатыр?

А) 77 %

В) 78 %

С) 79 %

Д) 21 %

Е) 22 %

15. Жоңғария очерктері еңбегінің авторы

А) Ш.Уәлиханов

В) П.П.Семенов

С) В.В.Пржевальский

Д) И.В.Мушкетов

Е) А.Н.Краснов

16. Оймякон елді мекенінде тіркелген температура

А) – 71⁰С

В) – 89⁰С

С) – 67⁰С

Д) – 81⁰С

Е) – 84⁰С

17. - мағынасын табың?

А) қар

В) қиыршық

С) бұршақ

Д) қырау

Е) шық

18. Республика аумағының 34 % ын алып жатқан топырақ

А) қара топырақ

В) қара қоңыр топырақ

С) ашық қоңыр топырақ

Д) сұр қоңыр топырақ

Е) күлгін топырақ

19. Креолдар - ……

А) Оңтүстік Америкадағы Испаниямен Португалиядан келгендердің ұрпақтары

В) Оңтүстік Америкадағы Африкадан көшіп келгендердің ұрпақтары

С) Оңтүстік Америкадағы үндістердің ұрпақтары

Д) Инктердің ұрпақтары

Е) Амазонияда өмір сүрген халықтардың ұрпақтары

20. Мариана шұңғымасының тереңдігін белгілең?

А) 8742 м

В) 11022 м

С) 10887 м

Д) 10047 м

Е) 9834 м

21. Ылғалдылық коэффициенті 0,3 ке тең?

А) шөл

В) шөлейт

С) дала

Д) орманды дала

Е) тайга

22. «Географика» деп аталатын еңбектің авторын белгілең?

А) Страбон

В) Эратосфен

С) Птоломей

Д) Аристотель

Е) Геродот

23. Аумағы жөнінен әлемнің 7 үлкен елін ретімен көрсетің?

А) Ресей, Канада, Бразилия, Судан, Қазақстан, Аустралия, АҚШ

В) Ресей, Канада, Үндістан, Аустралия, Аргентина, С.Аравиясы, АҚШ

С) Ресей, Канада, Қытай, Қазақстан, Моңғолия, Үндістан, АҚШ

Д) Ресей, Канада, Қытай, АҚШ, Үндістан, С.Аравия, Қазақстан

Е) Ресей, Канада, Қытай, АҚШ, Бразилия, Аустралия, Үндістан

24. Су шошқаны белгілең?

А) пекари

В) тапир

С) дикобраз

Д) тукан

Е) капибара

25. Әрбір сағаттық белдеу қанша градустан тұралы?

А) 11⁰

В) 12⁰

С) 13⁰

Д) 14⁰

Е) 15⁰

26. «Үш теңіздің арғы жағына саяхат» еңбегінің авторы?

А) Марко Поло

В) Вильгельм Рубрук

С) Васко да Гама

Д) Херман Вамбери

Е) Афанасий Никитин

27. Атлант мұхитының ең таяз жерін белгілең?

А) Ютландия түбегінің маңы

В) Бермуд аралдарының маңы

С) Баренц теңізі

Д) Доггер-Банка қайраңы

Е) Бискай шығанағы

28. Геохронологиялық кесте қашан және қай жерде бекітілді?

А) 1892 ж, Лондон география қоғамында

В) 1900 ж, Дүниежүзілік геологиялық конгрессте

С) 1900 ж, Лондон география қоғамында

Д) 1895 ж, Дүниежүзілік геологиялық конгрессте

Е) 1907 ж, Ресей география қоғамында

29. Ғылым мен бейбітшілік материгін белгілең?

А) Еуразия

В) Аустралия

С) Антарктида

Д) Оңтүстік Америка

Е) Солтүстік Америка

30. Мұнай елімізде бірінші рет қашан және қай жерде атқылады?

А) 1889 жылы Ембіде

В) 1899 жылы Қарашүңгілде

С) 1911 жылы Мақатта

Д) 1902 жылы Доссорда

Е) 1905 жылы Ембіде

Әр бір дұрыс жауап үшін 1 ұпай. Жалпы 30 ұпай.

1-тур бойынша жалпы 50 ұпай.

8-сыныпқа арналған олимпиада сұрақтары

2-тур

1. Елдердің қай материкте орналасқанын және астанасын табу

№	Ел аты	Қай материкте орналасқан	Астанасы
1	Камбоджа	Еуразия, Оңтүстік Шығыс Азия	Пномпень
2	Эритрея	Шығыс Африка	Асмэра
3	Ямайка	Оңт.және Солт.Америка	Кингстон
4	Суринам	Оңтүстік Американың оңт.-шығысы	Парамарибо
5	Аустралия	Аустралия	Канберра

Әр бір дұрыс жауап үшін 2 ұпай. Жалпы 10 ұпай.

2. Қазақстанның табиғат зоналарына сипаттама.

Дұрыс жауап үшін 8 ұпай.

Еліміздің аумағын солтүстіктен оңтүстікке қарай 4 табиғат зонасы кесіп өтеді: орманды дала, дала, шөлейт,шөл.

Әрбір зона өзіне тән климатымен, топырағымен, өсімдік, жануарлар дүниесімен ерекшеленеді.
— Орманды дала зонасы Қазақстан аумағының 0,4 пайызын алып жатыр.
— Дала зонасы Қазақстан аумағының 29%—дан астамын алып жатыр.
— Шөлейт зонасы — дала мен шөл зонасы аралығындағы өтпелі зона.
— Шөл зонасының жалпы көлемі 120 млн га құрайды.

3. Қазақстан өзендерінің қайсы ішкі алапқа тиесілі екендігін анықтау.

1) Каспий – Ойыл, Сағыз А) Сағыз

2) Арал-Ырғыз , Шу В) Ақсу

3) Балқаш-Алакөл-Ақсу С) Шу

Д) Ырғыз

Е) Ойыл

Әр бір дұрыс жауап үшін 2 ұпай. Жалпы 10 ұпай.

4. Жылдық орташа температураны және жылдық амплитуданы табу

Айлар

Жылдық орташа температура

Жылдық амплитуда

І

ІІ

ІІІ

ІҮ

Ү

ҮІ

ҮІІ

ҮІІІ

ІХ

Х

ХІ

ХІІ

-140

-100

- 20

+20

+80

+140

+190

+160

+90

+10

- 30

- 90

Температураны дұрыс есептегені үшін 8 ұпай, амплитуданы дұрыс есептегені үшін 4 ұпай. Жалпы 12 ұпай.

(-14)+(-10)+(-2)+(-3)+(-9)=-38

2+8+14+19+16+9+1=69

+69+(-38)=31

19-(-14)=33

5. Сәйкестендіріңдер. Қазақстанның кен орындары

1. Біршоғыр -көмір алтын

2. Қарашығанақ - мұнай полиметалл

3. Текелі -полиметалл мұнай

4. Құмкөл мұнай,газ газ

5. Васильков алтын көмір

Әр бір дұрыс жауап үшін 2 ұпай. Жалпы 10 ұпай.

2-тур бойынша жалпы 50 ұпай.