Мектептегі мінез-құлық ережелері

Тәрбие сағаты

Мақал - сөздің азығы, жұмбақ - ойдың қазығы

Күні

01.02.2024

Класс жетекші:

Хайдар Асылбек Ғибратұлы

Класс: 8

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы: Эпиграфтар (тақырып мазмұнын ашатын)

Мақал-мәтелдердің молдығы, олардың тамаша поэтикалық формасы, шебер түрде берілген терең, тіпті философиялық мән-мағынасы – осындай тамаша үздік..

© Мұхтар Әуезов

Сабақтың мақсаты:

Мақал - мәтел – тәрбиелік мәні зор, рухани байлық туралы мағлұмат беру. Білімдерін жүйеге келтіріп пысықтау, мақал – мәтелдерді орынды қолдану дағдыларын қалыптастыру. Тіл – қай ұлтта қай елде болса да құдіретті, қастерлі. Ана тілімізді дамытып, орыс тілін қолданып, ағылшын тілін үйренеміз деген мақсатпен оқушылардың қызығушылықтарын арттыру.

Құндылықтарды дарыту

Ұлттық мүдде: ұлттық мәдениетті дәріптеу, қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту

Талап: Білуге, жаңаны тануға құштар болу

Ресімдеу

Слайд,презентация

Музыкалық және бейне көркемдеу

интерактивті тақта, слайд

Үлестірмелі материалдар

мақал – мәтелдер жазылған плакаттар

Тақырыптық көрмелер мен ақпараттық стендтер

Презентация

Дайындыққа арналған әдебиет

Интернет материалдары

Сабақтың барысы

Сабақтың кезені/ уақыт

Мұғалім әрекеті

Оқушылардың әрекеті

Ресурстар

Сабақтың техникалық құрал-жабдықтары

Ұйымдастыру кезеңі (7 мин)

Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу, дайындықтарын тексеру, Топ мүшелерінің ойларын бір ортаға топтау мақсатында ой тастау.

Жанның жайын жарыққа шығару үшін, жанның сырын сыртқа білдіру үшін адамның екі құралы бар. Біреуі – мимика, біреуі – сөз. Мимика жанның сыртының дене арқылы сыртқа білінуі (күлу, жылау). Ал ым – ішкі тіл сезімі. Ым арқылы ойды жарыққа шығару мүмкін емес. Ойдың тілі – сөз. Тіл – жүрек түбіндегі бағасыз сезімдер, жан түкпіріндегі асыл ойлар жарық көрмей, қор болып қалар еді. Адам тіл арқасында жан сырын сыртқа шығарып, басқалардың жан сырын ұға алады. Тіл адамға осындай қымбат болса, әрине ұлт болу үшін бірінші шарт тіл болмақ.

Жарық көрмей жатсаң да ұзақ, кең тілім.

Таза терең өткір, күшті, кең тілім.

Таралған балаларын бауырына

Ақ қолыңмен тараларсың сен тілім.

«Мақал – сөздің мәйегі», «Тұз астың дәмін келтірсе, мақал сөздің сәнін келтіреді», - деген қанатты сөздермен «Мақал сөздің азығы, жұмбақ ойдың қазығы» атты тіл білгірлер сайысын бастаймыз.

Ортаға сайыскерлер шақырылады.

Әділ шешім беретін әділқазылармен таныстырлады.

Оқушылар мұғаліммен амандасады, мектеп партасындағы қатарлары бойынша орындарына отырады.

презентация

Сабақ басы (13 мин)

Ортасы (20 мин)

Соңы

Ойын барысы:..

Ойынға 3 топ қатысады. Ойын V айналымнан тұрады.

1. «Ойлы болсаң, озып көр» (Мақалдарды жалғастыру)

2. «Тапқыр болсаң тауып көр» (Берілген жұмбақтарды шешу. Оны қазақша, орысша, ағылшынша жауап беру)

3. «Біз білмейтін бір мақал» (Мақалдың мағынасын ашу)

4. «Айшықты сөздер» (Берілген тұрақты тіркестердің мағынасын толық ашу.)

Ойын барысы түсінікті болса, сайысымызды бастаймыз, қатысушыларға сәттілік.

Ойынды бастамас бұрын әр топ өзін, ұранымен таныстырады.

Бәйгеге түсіп жарыспай

Жүйріктің бағы жанар ма?

Білім мен өнер жарысып,

Тәрбие, тәлім табар мән.

Бұл бәйге ойдың бәйгесі

Кім жүйрік ойға, сол алда,- дей келе І - айналымды бастаймыз.

«Сұңқар» тобына:

1. Алдыңғы арба қайда жүрсе,...

2. Сын түзелмей,

3. Кісінің кісілігі,

4. Шебердің қолы ортақ,...

5. Байлықтың кілті –

Тұлпар тобына

1. Әдепті бала – арлы бала,

2. Білгенің бір тоғыз,...

3. Ғылым теңіз...

4. Ұланы бар елдің...

5. Еңбек ердің көркі …….

«Болашақ» тобына:

1. Көз - қорқақ

2. Батыр туса - ел ырысы...

3. Білекті бірді жығады,...

4. Атаңның баласы болма,..

ІІ айналым «Тапқыр болсаң тауып көр»

Жүргізуші: Бұл айналымда жұмбақ жасырамын, сендер жұмбақтың шешуін 3 тілде (қазақша, орысша, ағылшынша) айтуларың керек.

1 - топ: Қолы менен қаламы жоқ,

Бірақ сурет салады көп.

1 - топ: Қоймасын қыс ақтарып,

Жерді жапты ақ мамық.

1 - топ: Бір кісі бар дүниеде,

Шемішке шағып тұрады.

Бұл кісіден әр уақыт,

Әркім мезгіл сұрайды.

2 топ. Жұқа тақтай бөлшегі,

Ұзындықтың өлшемі.

2 - топ. Қалқиып екі құлағы,

Елеңдеп, қорқып тұрады.

2 - топ. Жолбарыстан аумайды,

Тышқандарды аулайды.

3 - топ. Жеп көріп ем өзім мен,

Жас шығарды көзімнен.

3 - топ. Бұлаңдаған құйрығы,

Бір алдарлық қулығы.

3 - топ. Әттең, даусым, тілім жоқ,

Құшағымда білім көп.

ІІІ айналым: «Біз білмейтін бір мақал» Мағынасын ашу

1 - топ: 1. Қараңғыда тапқаныңды ханға берме, Жарықта тапқаныңды жанға берме.

2 - топ: 2. Өзін - өзі сыйлаған ер бақытты, Өзін — өзі билеген ел бақытты.

3 - топ: 3. Шын ер жеңсе, тасымас, Жеңілсе, жасымас.

IV айналымды бастаймыз

«Айшықты сөздер»

Бұл айналымда бірнеше тұрақты сөз тіркестері беріледі. Әр топқа тұрақты сөз тіркесі беріледі. Ойланып, мағынасын толық айтуларың керек.

1 - топ

1. Төбесі көкке жетті

2. Ине шаншар жер жоқ

3. Қой аузынан шөп алмас

4. Ақсақ қой түстен кейін маңырайды.

5. Тілдің ұшында тұр.

2 - топ.

Көзге түртсе көргісіз.

Бетінен оты шықты.

Араларынан қыл өтпейді.

Күлін көкке ұшыру.

Жүрек жалғап алды.

Көз шырымын алу.

Көзді ашып - жұмғанша

3 - топ

Беті бүлк етпеді.

Ит терісін басына қаптады.

Ат ізін бір салмады.

Су тегін.

Тісіңнен шығармау

Ешкімнен ештемесін аямайды.

Ала жіпті аттама.

Сөз кезегі қазылар алқасында …

Жеңген топты марапаттау.

Ата - салтым, асыл мұрам, ардағым,

Бабалардың жалғастырар арманын

Сан ғасырда қалпын бұзбас, қадірім,

Өткенімді бүгініммен жалғадым – дей келе бүгінгі сайысымыз аяқталды.

Ұлттық өнерімізді ұрпақтан ұрпаққа жеткізетін біздер, сондықтанда құнды мұраларымызды насихаттап жүрейік.

І топ. Топтың аты – «Сұңқар»

Ұранымыз: Білім алып бүгін алтын ұяда,

Ертең әлі шарықтаймыз қияда.

ІІ топ. Топтың аты – «Тұлпар»

Ұранымыз: Асау тұлпар желдей ескен арынды,

Оқу менен еңбекке сал барыңды.

ІІІ топ. Топтың аты – «Болашақ»

Ұранымыз: Болашақтың ұл - қызымыз, көркейтеміз елді біз.

Оқушылар мақал-мәтелдерді жалғастырады.

(соңғы арба сонда жүреді.)

(мін түзелмес).

(Киімінде емес, білімінде).

(шешеннің сөзі ортақ). (ғылым…).

( Әдепсіз бала сорлы бала ).

(білмегенің тоқсан тоғыз).

(Отбасы - шуақ)

(ұраны бар)

(ер елдің көркі)

(қол – батыр). (Жаңбыр жауса – жер ырысы).

(білімді мыңды жығады)

(адамның баласы бол)

Оқушылар жұмбақтың шешуін табады.

1-топ: (аяз – мороз - frost)

(қар – снег - snow)

(сағат - часы - watch)

2-топ: (сызғыш – линейка - ruler)

(қоян – заяц - rabbit)

(мысық – кошка - cat)

3-топ: (пияз – лук - onion)

(түлкі – лиса - fox)

(кітап – книга - book)

Оқушылар мақалдардың мағынасын ашады.

1: Мағынасы: еңбекпен тапқаныңды орынсыз шашпа.

2: Мағынасы: Адам әуелі өз қадірін білсе ғана ел мен жер қадірін де біле алады.

3: Мағынасы: Қандай жағдай болса да өз — өзіңді сабырлы ұстап үйрен.

Әр топ сөз тіркестердің мағынасын анықтап, айтады.

1-топ:

(қуанды),

(бос жер жоқ),

(жуас),

(кеш, жәй),

525тг - Сатып алу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

Материал жариялау Сертификатты жүктеу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру

Материал іздеу

Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз

Барлығы 663 959 материал жиналған

Пән

Бағыт

Сынып

Іздеу

Ұқсас материалдар

Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2022-2023 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған

Сертификатталған тренер жасаған

01.01.2023

17 863

13 694

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Барлық пәндер

Барлық материалдар

Барлық сыныптар

Басқа пәні бойынша барлық материалдарды көру

Іс-шаралар кестесі

Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары

Сайт Peaksoft веб-студиясында жасалған - Peaksoft.kz