Алматы қаласы Бостандық ауданы №146 мектеп лицейі педагог-психологі: Мухаметкалиева Альмира Кабдрахымовна

Тренинг тақырыбы: Менің жеке шекарам

Мақсаты: Жеке шекара ұғымын қалыптастыру. Өзінің шекарасын білу, оны белгілеп көрсете алу дағыдысын қалыптастыру.

Қажетті құралдар: А4 парағы, түрлі-түсті карандаштар, ватман, көз байлауға арналған мата.

Психолог: Сәлеметсіздер ме? Көңіл-күйлерің қалай? Бүгінгі тақырыбымыз: «Менің жеке шекарам». Біз тренингті бастамас бұрын тренинг ережесін құрып алайық.

Тренинг ережесі:

1.   Бір-бірін тындау

2.   Қарым-қатынастағы шыншылдық ережесі

3.   Топтағының сыртқа шықпауы

4.   Белсенді қатысу

5.   Сөйлеушіге құрмет

Іс-шараның жоспары: Мини лекция «Шекара дегеніміз не?»

Жүргізуші: Шекара дегеніміз не? Бұл сызық, шекті, жиекті көрсететін сызық. Психологияда шекара адамның өз «Менінің» шекарасы ретінде түсініледі. Психологиялық шекаралар бізді анықтайды, біздің тұлғалық шекарамызды көрсетеді. Егер адамның нақты жеке шекаралары болмаса, онда біз адамдарға өз сезімдері үшін жауапты болуға мүмкіндік береміз, басқа адамдардың жағымсыз эмоциялардың көріністері үшін кінәлі сезінуге мүмкіндік береміз.
Физикалық бар шекаралар, бұл біздің денеміздің шекарасы, психологиялық шекаралар біздің тұлғамыздың шекарасы, өзіміздің «Мен» шекарамыз.

Руханилары да бар шекаралар, олар біздің сенімдерімізді, құндылықтарымызды, өмірлік ұстанымдарымызды, көзқарастарымызды шектейді. Егер адамның рухани шекарасы болмаса, онда басқа адамдар оған өз сенімдерін, көзқарастарын таңып, өмірге деген көзқарасына сәйкес келмейтін нәрсені жасауға мәжбүрлей алады. Егер адамның өзінің рухани шекарасы болса, онда ол өзіне ненің жақсы, ненің жаман екенін анық түсінсе, ондай адам ешқашан басқа біреудің ықпалына берілмейді, ешқашан оған жарамсыз әрекеттерге бармайды.

Жаттығу: “Менің мінезімнің шекаралары”

Қатысушыларға өздерінің жеке мінез ерекшеліктерін салу тапсырмасы беріледі Қандай да бір кеңістікке кескін түріндегі сызбалар.осы кескінді қосыңыз. Оның шекарасын белгілеу.

Жүргізуші сізді ойланып, сұрақтарға жауап жазуға шақырады:

-Менің жеке кеңістігімнің шекарасы қайда?

- Бұл шекараны бұзуға кімнің құқығы бар?

- Кімді жақынырақ кіргізе аламын жеке кеңістігіме?

Ойын психологиялық шекараны түсінуге бағытталған.

Жаттығу: Соқырлар мен жол көрсетуші».

Мақсат: Жауапкершілік пен сенім тәжірибесі.

Топ жұптарға бөлінеді.«Нұсқаулық» қатысушыны бағыттайды. Ауызша ұсыныстардың көмегімен кедергілерді жеңіп, бөлменің екінші жағына көз байланған бойы жүріп өтеді.

Жаттығу жауапкершілікпен тәжірибе жинақтауға бағытталған. Қатысушылар топтың әртүрлі мүшелеріне әртүрлі дәрежеде сену.

Жаттығу: «Мен және мені қоршаған әлем».

Қатысушыларға бір парақ қағазды алып, өзін салып, өмірде оларды қоршаған ортада қарым-қатынас жасайтын адамдарды салады.

Жүргізуші топқа өздерінің салған суреттері туралы айтуды, жауап беруді ұсынады:

- Сізге сурет ұнады ма?

- Суреттегі адамдардың қайсысы маңызды?

- Сіз бен әлем арасында бөлетін шекара бар ма?

- Сызылған ортамен өзара әрекеттесу қалай?

Ойын психологиялық шекараларды және қоршаған ортамен әрекеттесу тәсілдерін түсінуге бағытталған.

Жаттығуы «Коллаж» Бұл жаттығуды орындау үшін сізге түрлі-түсті суреттері бар әртүрлі журналдар мен газеттер қажет. Қайшы мен қағазды дайындаңыз. Жұмысты бастамас бұрын жұмыс тақырыбын таңдаңыз. Бұл болуы мүмкін: менің армандарым, эмоцияларым, сезімдерім, тілектерім, ұмтылыстарым, ойларым және т.б., бастысы - тақырып жеке қажеттіліктерге жауап береді және жағымды әсер тудырады. Әрі қарай, тақырыпқа сәйкес келетін суреттерді таңдап, оларды ватман қағазына басқа ретпен жапсыруды бастау керек. Егер сіз парақты толығымен толтыра алсаңыз - жұмыстың әсері толық болады.

Бұл жаттығу адамның ішінде бар нәрсені, оның бастан кешіргенін елестетуге, еленбеген, шығу жолын таппаған, өзі немесе басқалар мойындамаған ойларды немесе сезімдерді жүзеге асыруға көмектеседі. Оларды көз алдыңызда көру - оларды өз бойыңызда қабылдау, құндылығын сезіну. Осылайша, жеке кеңістік пен шекаралар жарқырай бастайды, маңыздылыққа ие болады және адам өзінің және оның сезімдерінің өзі және айналасындағылар үшін құнды екенін түсіне алады. Бұл жаттығуды мерзімді түрде орындаңыз - тақырыптарды өзгертіңіз, сіз үшін маңызды нәрсені ұстаныңыз - бұл сіздің өмірдегі ұстанымыңызды нығайтуға көмектеседі

Кері байланыс:

— Сіз тренингтен не алдыңыз?

— Қай жаттығу сізге әсерлі болды??