Материалдар / Мұқағали Мақатаев ҚМЖ тәрбие сағаты 10-сынып

Мұқағали Мақатаев ҚМЖ тәрбие сағаты 10-сынып

Материал туралы қысқаша түсінік
Қысқа мерзімді жоспар Біртұтас тәрбие бағдарламасына сәйкестендіріліп жасалған.Қауіпсіздік сабағы мен ұлттық құндылықтар кіріктірілген.
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады


Тәрбие сағаты

Мұқағали Мақатаев – Ұлы ақын, жүрек үні

Күні


Сынып жетекші:


Сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың мақсаты:

Оқушыларға Мұқағали Мақатаевтың өмірі мен шығармашылығы туралы білім беру.

Ақынның шығармашылығы арқылы патриоттық, адамгершілік және ұлттық құндылықтарды насихаттау.

Ақынның поэзиясына деген қызығушылықты арттыру.

Құндылықтарды дарыту

Ақынның өлеңдерінде рухани тазалық пен моральдық күшті сақтау қажеттілігі айқын көрінеді. Мұқағали өзінің шығармашылығында адамның ішкі дүниесін, ар-ұжданы мен таза ниетін жоғары бағалайды. Бұл құндылық оқушыларға ар-ожданды сақтауды, адамгершілікті жоғары қоюды үйретеді.

Апта дәйексөзі

Ақпан – жасампаздық және жаңашылдық

Жасампаздық – бәрімізге өнеге

Сабақтың барысы


Сабақтың кезеңі/ уақыт

Мұғалім әрекеті


Оқушы әрекеті

Ресурстар


Ұйымдастыру кезеңі (17 мин)


Оқушыларды қарсы алу, назар аудару.

Сағаттың тақырыбын түсіндіру: Мұқағали Мақатаевтың өмірі мен шығармашылығы.

Топқа бөліну (постерлер, шығармашылық тапсырмаларды орындау үшін).

Ақынның өмір жолы мен шығармашылық ғұмыры.

Ақынның өлеңдері мен қазақ әдебиетіндегі орны.

Туған жеріне, халқына деген сүйіспеншілігі.

Мұғалім:

Бүгінгі тәрбие сағатымыздың тақырыбы – "Мұқағали Мақатаев – Ұлы ақын, жүрек үні".Мұқағали Мақатаев – қазақ әдебиетінің жарық жұлдызы, ұлы ақын, сазды сөздің шебері. Оның шығармашылығы қазақ халқының өміріне, табиғатына, туған жеріне деген махаббатын, ұлттық болмысын айқын көрсетеді. Ақынның өлеңдері тек әдебиетіміздің ғана емес, қазақтың рухани әлемінің айнасы болып табылады. Оның шығармаларында терең философиялық ойлар, нәзік сезімдер мен адамгершілік құндылықтары терең де айқын көрініс табады.Мұқағали ақынның өлеңдері – халықтың жүрегінен шыққан, әрі халықтың жүрегіне жеткен сөздер. Ол өмірді, табиғатты, махаббатты және адамгершілікті өлеңдерінде аса шеберлікпен бейнелеген. Осы өлеңдер арқылы ол өз ұрпағына үлкен үлгі қалдырды.

Әр топқа Мұқағали Мақатаевтың өлеңдерінен үзінді беріліп, оларды талқылау және шығармашылық жұмыстар жасау.

Мысалы, топтар ақынның өлеңінен тақырып шығарып, өз ойларын айтып, топтық жұмыстарын қорғайды.

Ақынның өлеңін жаттау, оның мән-мағынасына терең үңілу.


Оқушылар мұғаліммен сәлемдесіп, бір-біріне жақсы тілектер айтады.

Оқушылар тақырыпқа қатысты өз ойларын айта бастайды: «Мұқағали Мақатаев кім?» деп сұрау арқылы тақырыпқа қызығушылықтарын арттырады.

Оқушылар мұғалімнен сұрақтар қойып, өз ойларымен бөліседі.



Оқушылар мұғалімнің сөзін тыңдап, тәрбие сағатына қатысты қызығушылықтарын білдіреді.

Оқушылар топтарға бөлініп, бірге жұмыс жасауға дайындалады.


Оқушылар мұғалімнің Мұқағали Мақатаев туралы айтқан сөздерін тыңдайды.

Ақынның өмірі мен шығармашылығы туралы өз білетіндерін ортаға салады.

Оқушылар ақын туралы сұрақтар қойып, мұғаліммен пікір алмасады.

Оқушылар топқа бөлініп, әр топқа Мұқағали Мақатаевтың өлеңдерінен үзінділер беріледі.

Топтар өлеңді талқылап, оны түсініп, тақырыбы мен идеясын анықтап, өз пікірлерін ортаға салады.

Топтар ақынның шығармашылығын зерттеп, шығармашылық тапсырмалар орындайды: өздерінің ойларын жазу, сурет салу немесе постер жасау.










Видеоматериалдар (Мұқағали Мақатаевтың сұхбаттары мен өлеңдерінің бейнемазмұны).

Музыкалық композициялар, ақынның өлеңдеріне жазылған әндер тыңдату.

Қызықты фактілер мен қысқаша анимациялар көрсету.










Сабақ ортасы (10 мин)







Қауіпсіздік сабағы.

«СІЗГЕ ҚАТЫСТЫ ЖАҒЫМСЫЗ СӨЗДЕРГЕ ЖАУАП БЕРУДІҢТИІМДІ СТРАТЕГИЯЛАРЫ»

Сабақтың мақсаты: оқушылардың өзіне деген сенімділігін арттырып,эмоциясын бақылай білуге үйрету.

Негізгі міндеттері:

1.Оқушылардың өзіне деген сенімділігін артыру.

2.Кез келген жағдайды сабырлы, мәдениетті түрде шешуге үйрету.

Сабақтың барысы

1.Кіріспе

Есте ұстаңыз, кез келген адамды басқару үшін алдымен оның эмоциясын басқаруды үйрен дейді психологтер. Олай болса сізді басқалар басқарып жүр. Сіздегі көңіл күйді неге өзгелер басқаруы керек? Ол сізге тиесілі ғой. Ендеше, өзіңізді өзіңіз басқарғыңыз келсе, эмоцияларыңызды бағындырып үйреніңіз. «Ит үреді, керуен көшеді», өмірде өзгенің жағымсыз сөзімен ұнамсыз жайттар ешқашан таусылмайды, тек олардың кейбіріне көңіл аудармай өтіп кеткен жөн, елемей естімеуге тырысқан дұрыс-ақ, сонымен қатар барлық жайтты сабырмен және заң аясында шешуге болады.

2.Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)

«Жақсы сөз – жарым ырыс», «Ойнап сөйлесең де, ойлап сөйле», «Сөз сүйектен өтеді» деген өнегелі нақылдарын қалдырған ата-бабамыз сөздің құдіретін жете сезінген дана болған. Сөз арқылы адамның көңілін көтеруге де, мұңайтуға да, күлдіруге де, жылатуға да болады. Сондықтан да, жақсы байқап сөйлер, жаман шайқап сөйлер деген сөз бекерге айтылмаса керекті.

Жақсы сөз жанды жадыратады. Позитивті мағынада айтылған әр сөз жағымды әсер қалдырады. Жалпы алғанда, айтылған сөздердің позитивті және негативті әсерлері бар екені бағзы заманнан бері белгілі. Медицина ғылымы жақсы дамымаған заманда халық дауаны дұғалар мен жақсы тілек сөздерден тапқан. Ал әдепсіз және балағат сөздерді айтудың өзін қарғыс деп есептеген. Тіпті, сол заманда адамдардың ойында балағат сөздердіайтудың дұрыс еместігі туралы болжамдар болса, бүгінде ол сөздердің зияндығы ғылыми түрде дәлелденіп отыр. Сол себепті, не ойлап жүргеніңізге, қандай кітаптар оқып, қандай ақпараттар қабылдап жатқаныңызға, айналаңызға қандай сөздер айтып, қандай сөздер естіп жүргеніңізге аса мән беріңіз. Өміріңізді жақсарту да, құлдырату да өз қолыңызда!

Дөрекілікке тиімді жауап берудің стратегияларымен бөлісу.

3.Қорытынды. Пайдалы сілтеме:

https://youtu.be/sJgmacWuhW0


Жағымсыз сөздерге қалай жауап беруге болады?


Құқық бұзушыға өзінің қадір-қасиетін жоғалтпай және басқалардың құрметін жоғалтпай қалай дұрыс жауап беруге болады?

Қақтығысты бастаушының сәтсіз сценарийі

Қақтығысты бастаушы сізге ауызша (психологиялық) шабуыл жасай бастағанда, оның ойында қандай да бір сценарий болады. Әсіресе, егер сіз өте жақсы таныс болсаңыз. Ол сіздің оның шабуылдарына қалай қарайтыныңызды болжайды және қазірдің өзінде бірқатар қарсы дәлелдер жинады.

Оған бармаңыз, сабыр сақтаңыз. Ол үшін күтпеген жолмен әрекет етіңіз, алдыңғы қақтығыс жағдайларында жасағандай емес.

Егер сіз оған жанашырлық білдірсеңіз, бұл ол үшін мүлдем күтпеген қадам болады: иә, мен сондай сенімсіз серіктес екенімді түсінемін, сенің жолың болмады. Әрине, әңгімелесуші абдырап, шабуылды тоқтатады.

Үнсіз ойын

Келесі техниканы орындау өте оңай, бірақ күтпеген жерден тиімді болуы мүмкін. Рас, бұл үшін сіз ерік-жігерді де, актерлік шеберлікті де жаттықтыруыңыз керек. Бұл әдіс әсіресе қоғамдық орындарда жақсы жұмыс істейді.

Сондықтан, егер сіз ауызша шабуылға ұшырасаңыз, онда барлық қорлауға жауап ретінде жай ғана үнсіз болуға тырысыңыз. Әңгімелесуші көп ұзамай өзінің жалынын жоғалтады және тынышталады. Дегенмен, сізге әртүрлі жолмен үндемеуге болады. Бұл жағдайда сіз бұл жерде болмағандай тыныш, қабылдауға болады. Бұл жағдайда сарқыраманың жанындағы таулардың баурайын елестетіп, медитация жасап, жағдайдан бас тартқан жөн. Айтпақшы, бұл әдіс жақсы, өйткені айналаңыздағылар сіздің екеуіңіздің кім ересек адам сияқты әрекет ете алатынын және кімге емделетін уақыт келгенін бірден түсінеді.

Көзбен байланыс орнату

Көзбен байланыс жасау – бұл әртүрлі жағдайларда ең күшті психологиялық әдіс: іскерлік келіссөздер, көпшілік алдында сөйлеу, кездейсоқ әңгіме және тіпті сүйіспеншілік таныту. Өзіңіздің пайдаңызға қарай қолдануға тырысыңыз. Әдіс үнсіз ойнау техникасымен тамаша үйлеседі.

Сіздің келесі жолы өзіне дөрекілік танытуға мүмкіндік бергенде (бұл тіркеу бөліміндегі медбике, кассадағы сатушы, жұмыстағы бастық болсын), жай ғана оның көзіне үнсіз көз тастаңыз. Бұл оның ұялуына ұялуына әкелуі мүмкін. Әрине, ол сіздің көзқарасыңызға төтеп бере алмайды және көзін тез тартып алады немесе мүлдем кетеді. Маған сеніңіз: адамның ұялған басына емес, көзіне қарап, негізсіз шағымдарды айту әлдеқайда қиын.

Диалогтен бас тарту

Егер бұл сіздің жеке мүдделеріңізге қатысты болса, ең ақылға қонымды тактика – бұл мәселені талқылауды біраз уақытқа кейінге қалдыру. Әйтпесе, қарсыластың шабуылдарының әсерінен өзіңізді тастап кету қаупі бар, сіз артық нәрсені айтасыз. Сайып келгенде, бұл сізге жақсылық әкелмейді. Сондықтан пікірталастан үзіліс жасап, ашуды басыңыз.

Жағымпаздық

Іске өзіндік көзқарас мың қауіп пен қорлаудан гөрі тиімді болуы мүмкін. Дөрекілік пен дөрекілікке тап болғанда, ескі ережені есте сақтаңыз: шыбын ащыға емес, балға ұшады. Тәкаппарлықты басу қаншалықты қиын болса да, көрегендік пен икемділік танытыңыз. Егер сіз әңгімелесушінің жағымпаздыққа бой алдырғанын білсеңіз (бұл сөзсіз: дөрекі адамдардың көпшілігі өзіне деген сенімсіз келеді, мақтаған жанына майдай жағады), оны қолданыңыз. Сонымен қатар оған әрі қарай өзін мақтаған адамға шабуыл жасауды жалғастыру қиынға соғады.

Бос қауіптер жоқ ультиматум

Егер сіз шыдамдылық шегі іс жүзінде таусылғанын түсінсеңіз, қатаң және нақты ультиматум қою керек. Мұны мүмкіндігінше тыныш және салқын түрде жасау керек. Егер сіздің бастығыңыз сізге тағы бір рет дөрекілік танытса, байыппен айтыңыз: «Алды-арты осы болсын, менімен осылай сөйлесуге соңғы рет шыдаймын. Келесі жолы мені жұмыстан босату туралы өтініш беремін».

Бірақ мұндай ультиматумдарды қою арқылы қауіп-қатерге дайын болыңыз. Бос сөз және жалған қорқыту кері әсер етеді. Кейін бұл сөзде тұру керек болады.

«Айкидо» техникасы

Бұл әдіс «сәтсіз сценарий» техникасымен үндеседі, бірақ жағдайды абсурд дәрежесіне дейін көтеруге болатындығымен ерекшеленеді. Ондағысы сіз қаншалықты әділетсіз немесе тіпті күлкілі болса да, қарсыластың әрбір ескертуі мен айыптауына келісуіңіз керек.


Әзілмен шабуыл

Қарсылас ашумен ызалы сөзін бастағалы жатқанда, ол кеудесіне көбірек ауа жинайтыны сөзсіз. Тосын қадам – оны осы сәтте күлдіру. Рас, бұл әдіс әзілкештік мен үлкен тапқырлықты талап етеді және оны әзіл түсінетін адамдарға қолданған жөн.



Слайд



Ортасы (15 мин)


Мұғалім: Мақатаевтың поэзиясы тек қана сөздің көркемдігімен ғана емес, терең мағыналы ойларымен де таң қалдырады. Ақынның шығармашылығы біздің жан дүниемізге әсер етіп, рухани байлығымызды арттырады. Әрбір өлеңінде ақынның ішкі толғаныстары, қоғамға деген көзқарасы, махаббат пен табиғатқа деген адал сезімі көрініс табады.Бүгін біз Мұқағали Мақатаевтың өмірі мен шығармашылығын талқылай отырып, оның поэзиясынан үлгі алып, ақынның сөздерін түсініп, жүрегімізде сақтап, өмірімізде қолдануға тырысамыз. Оның өлеңдеріндегі терең мағына мен ұлы сөздер біздің бойымызда адамгершілік қасиеттерін тәрбиелеп, өмірімізді мәнді ете алады.

Әрқайсымыз ақынның шығармашылығын өз жүрегімізбен қабылдай отырып, одан рухани азық аламыз деп сенемін. Бүгінгі сабағымыздан алған әсеріміз ұзақ уақыт бойы есімізде сақталып, бізге шабыт берсін!Енді, Мұқағали Мақатаевтың шығармашылығына бір сәт тоқталып, оның өлеңдерімен танысайық.

Практикалық жұмыс:

Оқушыларға "Менің туған өлкем", "Ақын болар едіңіз бе?" тақырыптарында эссе жазу тапсырмасы беріледі.

Әр оқушы өз шығармашылық жұмыстарын бөлісіп, талқылайды.


Әр оқушы Мұқағали Мақатаевтың өлеңдерін жаттап, өз пікірлерін айтуға тырысады.


"Менің туған өлкем", "Ақын болар едіңіз бе?" сияқты тақырыптарда жеке эссе жазып, оны топ алдында оқып береді.


Оқушылар өз шығармашылық жұмыстарын қорғап, бір-бірінің жұмыстарын тыңдайды, пікірлерін білдіреді.


Оқушылар Мұқағали Мақатаевтың шығармашылығынан алған әсерлерін ортаға салады.

Ақынның өлеңдерінің мәні мен мағынасын терең түсініп, оны өз өмірінде қалай қолдануға болатыны жайында ой бөліседі.





Видеоматериалдар (Мұқағали Мақатаевтың сұхбаттары мен өлеңдерінің бейнемазмұны).

Музыкалық композициялар, ақынның өлеңдеріне жазылған әндер тыңдату.

Қызықты фактілер мен қысқаша анимациялар көрсету.


Соңы

3 мин


Үй тапсырмасы:

Мұқағали Мақатаевтың белгілі бір өлеңін жаттап келу.

Ақын туралы қосымша мәліметтер жинап келу.

Қорытынды сөз:

Ақынның ұлттық әдебиетіміздегі маңыздылығын атап өту.

Тәрбиелік мәні бар сөздермен қорытындылау.


Үй тапсырмасы:


Оқушыларға Мұқағали Мақатаевтың белгілі бір өлеңін жаттап келу және ақынның өмірі туралы қосымша мәліметтер жинап келу тапсырмасы беріледі.

Оқушылар үйде тапсырманы орындап, келесі сабақта өз жұмысын таныстырады.


Оқушылар сабақты қорытындылап, мұғалімнің айтқан пікірлеріне назар аударады.

Ақынның шығармашылығынан алған әсерлері мен өздерінің жаңа білімдерін білдіреді.

Слайд



Жариялаған:
Альбина
04 Ақпан 2025
212
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі