Тәрбие сағаты

Нашақорлыққа жол жоқ

Күні

Сынып жетекші:

Сынып : 11-сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың мақсаты:

Оқушыларға нашақорлықтың қауіптілігі мен зиянын түсіндіру.

Нашақорлықтың себептері мен салдары туралы түсінік беру.

Оқушыларды салауатты өмір салтын ұстануға, нашақорлықтан аулақ болуға тәрбиелеу.

Құндылықтарды дарыту

 Нашақорлықтың тек жеке тұлғаға ғана емес, бүкіл қоғамға тигізетін әсерін көрсетіп, әлеуметтік теңдікті сақтаудың маңыздылығын түсіндіру.

 Әр адам өз құқықтары мен міндеттерін сақтай отырып, қоғамдық нормаларды құрметтеуге тиіс екендігін ұғындыру.

Апта дәйексөзі

Тәртіп – тәрбие бастауы

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Ресурстар

Ұйымдастыру кезеңі (17 мин)

Оқушылармен амандасу.

Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

Оқушыларды топтарға бөлу

Сабақтың тақырыбы мен мақсатымен таныстыру.

Мұғалім:

Құрметті оқушылар, бүгін біз өте маңызды тақырыпты талқылайтын боламыз. Ол — нашақорлыққа жол жоқ!. Әрқайсымыз өз болашағымыз үшін жауаптымыз. Дені сау болашақ, бақытты өмір салауатты өмір салтына байланысты. Бірақ соңғы жылдары қоғамда есірткіге тәуелді адамдардың саны өсіп бара жатқанын естіп, көріп жүрміз. Есірткі тек адамның денсаулығына ғана емес, бүкіл қоғамға үлкен зиян келтіреді.

Біз бүгін осы проблема туралы әңгімелесіп, оның алдын алу жолдарын қарастырамыз. Нашақорлықтың қоғамға, адамға, отбасыға тигізетін әсерін талқылаймыз. Сонымен қатар, салауатты өмір салтын ұстанудың қандай маңызды екенін түсінеміз.

 Нашақорлық деген не?: Нашақорлық дегеніміз — есірткілерге тәуелді болу және осы тәуелділіктің адамның психикасына, физикалық жағдайына әсер етуі. Нашақорлықтың себептері әртүрлі болуы мүмкін: қызығушылық, стресстен шығу, достардың ықпалы, отбасындағы қиындықтар, депрессия, т.б.

 Нашақорлықтың зияны: Нашақорлықтың адам денсаулығына тигізетін зияндарын түсіндіру. Есірткілер адамның миын, жүйке жүйесін, жүрек-қан тамырларын, тыныс алу жүйесін бұзады. Психикалық ауытқулар, агрессия, депрессия туындайды.

 Нашақорлықтың әлеуметтік зардаптары: Нашақорлықтың отбасындағы, қоғамдағы, оқудағы және жұмыстағы салдары. Әлеуметтік жағдайы нашарлайды, құқық бұзушылықтарға ұрыну мүмкін.

 Салауатты өмір салты: Оқушыларға салауатты өмір салтын ұстанудың маңыздылығын айту. Спортпен айналысу, дұрыс тамақтану, уақытты тиімді пайдалану.

Оқушылар мұғаліммен амандасып, сабаққа қатысу үшін сыныпта орындарына жайғасады. Мұғалім олардан бүгінгі көңіл-күйлері туралы сұрап, сабаққа дайын екендіктерін тексереді.

Оқушылар мұғалімнің айтқандарын тыңдап, нашақорлықтың адам өміріне, денсаулығына және қоғамға тигізетін әсері туралы ақпарат алады.

Мұғалімнің сұрақтарына жауап береді. Мысалы:

«Нашақорлықтың денсаулыққа зиянды әсерлерін атай аласыздар ма?»

«Сіздер ойлайсыздар ма, біздің қоғамда нашақорлық қандай әлеуметтік проблемалар туғызады?»

Оқушылар тақырыпқа қатысты сұрақтар қойып, пікірлерін білдіреді.

Практикалық жұмыс

• Оқушыларды топтарға бөліп, әр топқа нашақорлықтың әсері мен зияны туралы сұрақтар:

  1. Нашақорлықтың физикалық және психологиялық әсерлері қандай?

  2. Нашақорлықтың себептері қандай болуы мүмкін?

  3. Нашақорлықтың салдарынан қандай әлеуметтік мәселелер туындайды?

• Топтар өз пікірлерін ортаға салып, талқылап, нәтижелерін сыныппен бөліседі.

 Слайдтар (нашақорлықтың зияны мен салдары туралы суреттер мен мәліметтер)

 Ақ қағаз бен маркерлер (топтық жұмыс үшін)

 Видеоматериал (қажет болса, зиянды әдеттердің қоғамға әсері туралы бейнемазмұн)

Сабақ ортасы (10 мин)

Қауіпсіздік сабағы

Шынайы достық пен жалған достықты ажырату

Сабақтың мақсаты: оқушыларға достың адам өміріндегі маңызы, достықтың шынайы белгісі туралы түсіндіру.

Негізгі міндеттері:

- достық, сыйластық туралы пікірлесе отырып оқушылар арасында сыйластық қалыптастыру;

- оқушыларды әдеби тілмен сөйлеуге дағдыландыру, олардың өзін қоршаған ортасын дұрыс түсінулеріне, өмірге деген көзқарастарының қалыптасуына, өз ойын, пікірін баяндай жеткізе білулеріне көмектесу;

- оқушыларды достыққа адал болуға, имандылыққа, сыйластыққа тәрбиелеу.

Сабақтың барысы

1. Кіріспе (2 мин). «Ой қозғау» әдісі

Ертеректе ел ішінде Әйтімбет деген сөзге шешен кісі болыпты. Бірде замандастары шешеннен:

– Достық нешеу? - деп сұрапты.

Әйтімбет:

– Достықтың 2 түрі болады. Бірі – адал достық, екіншісі – амал достық, - дейді. Дұрыс-ақ енді оларды қалай ажырата аламыз?

Шешен:

– Адал достық – өмірлік нұсқа, амал достықтың өрісі қысқа, – деп жауап беріпті. Осыны қалай түсінесіңдер?

2. Негізгі бөлім (6 мин)

Рольдік ойын.

Екі дос арасындағы сүйіспеншілікті бейнелеу

3. Қорытынды (2 мин): сабақты қорытындылау, кеңес беру.

Достықты қадірлей біліңдер. Досыңның кемшілігін кешіре біл. Достық сезім нұр құяды сезімге, досым үшін тойым дағы, төрім де. Қуаныштың ақ құсы боп самғаған, дос көңілдер шырқай берсін өмірде! Адам бойындағы барлық жақсы қасиеттер, адамгершілік нормалары, әлемнің татулығы – бәрі де осы достықтан бастау алады. Сол бастау сендердің бойларыңда қаланды деп сенемін!

Пайдалы сілтеме:

https://youtu.be/gH3zqZPR4EQ?si=BqIN4gX0HtWlpK6T

Жағдаяттан шығу:

- Саған досың өкпелі. Неге екенін білмейсің. 2 күн болды сені көрсе қашқақтайды. Сен не істейсің?

- Досың сенің жақсы көретін киіміңді күйдіріп алды. Қандай шешім қабылдар едің?

- Сенің жаңа досың бұрынғы досыңмен араласпауыңды өтінді. Өзімен ғана дос болғаныңды қалайды. Не істейсің?

- Досың сенің қимас ағаң сыйлаған сувениріңді ұнатып қалды. Қайта-қайта оны

қызықтаумен болды. Қимас досың сұраса берер ме едің?

Ортасы (15 мин)

Мұғалім:

Нашақорлықтың себептері

Біз әдетте бұл сұраққа «нашақорлар» өздері жауап береді. Бірақ әркімнің өз өміріндегі қиындықтар немесе әсер ететін факторлар бар. Бұл мүмкін:

• Туған ортаңыз, отбасылық жағдай

• Достарыңыздың ықпалы

• Қызығушылық, қызық көру

• Стресстік жағдайлар

Сіздерге осы сәттерде дұрыс таңдау жасау өте маңызды. Есірткіге «иә» деп айту — бұл, болашаққа өзіңізге зиян келтіру.

4. Нашақорлықтың зиянды әсерлері

Құрметті оқушылар, есірткі тек денсаулығыңызды ғана емес, өміріңіздің барлық саласын өзгертеді. Біз есірткіге тәуелді болған кезде:

• Миымыз дұрыс жұмыс істемейді

• Психикалық бұзылыстар, көңіл-күйдің өзгеруі, депрессия пайда болады

• Денсаулығымыз нашарлап, түрлі аурулар дамиды

• Отбасымызбен, достарымызбен қарым-қатынасымыз бұзылады

• Қоғамға зиян келтіріп, өмірімізді қиындатады

Бұл өміріңізге қауіп төндіреді. Сондықтан есірткіден аулақ болу керек.

5. Салауатты өмір салты — маңызды шешім

Есірткіге тәуелді болудың орнына, салауатты өмір салтын ұстану керек. Спортпен айналысып, дұрыс тамақтанып, бос уақытты пайдалы түрде өткізу — біздің денсаулығымыз үшін өте маңызды. Салауатты өмір салтын ұстану арқылы біз өзіміздің болашағымызды қорғап, қоғамға пайдалы азамат болып өсеміз.

Тапсырма 1: Эссе жазу

Тақырыбы: «Нашақорлық — менің болашағыма қауіп»

Мақсаты: Оқушыларға нашақорлықтың зияны мен салдары туралы терең ойлануға мүмкіндік беру, өз көзқарастарын жеткізу.

Нұсқау:

• Эсседе нашақорлықтың қоғамға және жеке адамға тигізетін зияндарын сипаттаңыз.

• Салауатты өмір салтын ұстанудың маңызды екенін түсіндіріңіз.

• Өз ойыңызда нашақорлықтан қалай аулақ болу керектігі туралы бірнеше кеңес беріңіз.

• Эссе көлемі 200-250 сөз.

Тапсырма : Топтық жұмыс — Презентация дайындау

Тақырыбы: «Нашақорлықтың зиянды әсерлері»

Мақсаты: Оқушыларды топта жұмыс істей отырып, өзара пікір алмасуға және зерттеу жұмыстарын жүргізуге баулу.

Нұсқау:

Оқушылар топтарға бөлінеді (3-4 адам).

Әр топ нашақорлықтың денсаулыққа, қоғамға және отбасыға тигізетін әсерлерін зерттеп, презентация дайындайды.

Презентацияда графиктер, суреттер және статистикалық мәліметтер қолдану ұсынылады.

Әр топ өз жұмыстарын сынып алдында қорғайды.

.

 Слайдтар (нашақорлықтың зияны мен салдары туралы суреттер мен мәліметтер)

 Ақ қағаз бен маркерлер (топтық жұмыс үшін)

 Видеоматериал (қажет болса, зиянды әдеттердің қоғамға әсері туралы бейнемазмұн)

Соңы

3 мин

Құрметті оқушылар, бүгін біз сіздермен бірге нашақорлықтың адам өміріне қандай зиян келтіретінін талқыладық. Менің айтқым келетіні — әрқайсымыздың өміріміз өз қолымызда. Өз болашағымызды құрметтейік. Әрқашан жақсы таңдау жасайық. Нашақорлыққа жол жоқ!Сіздер — болашақ ұрпақсыздар, сіздерден көп нәрсе күтіледі. Сондықтан әрқайсыңыз өз өміріңізді жақсы жаққа өзгерту үшін салауатты өмір салтын ұстануға тырысыңыз. Бұл тек өзіңізге ғана емес, қоғамға да пайдасын тигізеді.

 Оқушылар мұғаліммен бірге сабақ барысында алған білімдерін қорытындылайды.

 Оқушылар сабаққа белсенді қатысып, өз пікірлерін білдіреді.