Наурыз тұсау кесу рәсімі

Педагогтің Т.А.Ә.

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Тәрбие тақырыбы

«Наурыз тұсау кесу рәсімі»

Құндылық

Ұлттық мүдде

Мақсаттары

Қазақ халқы «Ұлыстың ұлы күні» деп аса қадірлейтін бұл күн, яғни
22 наурыз бүкіл Шығыс халықтарының бас мерекесін дұрыстап өткізу Наурыз – жаңа жыл тойы, көктем
мерекесі, күн мен түннің теңесу сәті, халықтардың ынтымақ  күні екенін оқушыларға жеткізу.

Наурыз мейрамында тұсау кесу салтын көрсету

Сабақтың кезені/ уақыт

Педагогтың әрекеті

Оқушының әрекеті

Ресурстар

Наурызды біздің қазақтың мейрам етуі айрықша сыйымды, артықша
дәлелді. Неге десеңіз, наурыздың 22-сінде күн мен түн теңеледі, қыс өтіп жаз
жетіп, шаруа кенеледі. Қыс бойы ақ кебінін жамылып, өлім төсегінде жатқан
табиғаттың, жанды жансыздың тірілуі кімнің болса да көңіліне шаттық беретіні
анық болса, тіршілік жағынан қыстың өтуіне, жаздың жетуіне қазақтан артық
тілектес, қазақтан артық қуанатын ел жоқ деуге сыяды.

Тұсау кесу дегеніміз 1 жасқа толып, еркін жүре бастаған
балбөбектің басқан қадамы құтты болып, одан әрі жаны жамандық көрмей, жүріп
кетуіне тілек білдіретін салт.

Күлгенің де той сенің,

Жүргенің де той сенің.

Қызықтасын халайық,

Тұсау кескен бұл күнің

Есте қалсын, жарқыным.

Әлбетте, баланың тұсауы ала жіппен, қойдың майлы шегімен немесе
өрілген көк шөппен кесіледі: Ала жіп ақтық пен адалдыққа жол ашады, майлы шек
байлыққа, тоқтыққа жетелейді, көк шөп көбеюге, өсуге, өнуге шақырады.

Бүгінгі күні «Тұсау кесер»
тойын Ұлыстың ұлы күні наурыз мерекесімен тұтастырып, қалың жұрттан бата алу
мақсатында осы жерде «Тұсау кесер» тойын өткізбекшіміз.

(Осы кезде ақ жайма жайылып, тұсау кесуге қажетті заттар ортаға
қойылады.)

(баланы көтеріп келе жатып айтатын өлеңі:)

Тәй-тәй балам, тәй балам,

Шақырып тұр айналаң,

Жүруге алғаш талпындық

Құтақандай жан балам,

Қаз-қаз тұрып талпындың,

Қуантасың, күлесің.

Аман болсаң аз-ақ күнде

Алшаң басып жүресің.

Қорытынды

Қаз-қаз бала, қаз балам.

Қадам бассаң мәз болам.

Қаз баса ғой, қарағым,

Құтты болсын қадамың.

Алға қарай баса бер,

Асулардан аса бер

Наурыз мейрам жүректерге нұр сепкен,

Маңдайымнан сүйіп жатыр күн көктем.

Жарығыңмен, шуағыңмен Күн-Ана,

Алып келдің жер бетіне гүл көктем.

Жыр сыйлаған, нұр сыйлаған тірлікте,

Қастерледік, қадіріңді білдік те.

Құтты болсын, Ұлыс күн жұмылдырған,

Бәрімізді ынтымақ пен бірлікке.

Ой қозғау «Наурыздың салт дәстүрлерін айтқызу»

Біз қазақ халқы әулет дәстүрін қастерлеп, дәстүрлік мұраларды
насихаттап жүрген халықпыз.

Дәстүрдің озығы бар, жазығы бар,

Өткеннен бізге жеткен асылы бар.

Сәбидің кейбір кезін қызықтайтын,

Қазақта «Тұсау кесер» рәсімі бар

Бөпеміз қаз тұрыпты,

Алға қадам басуға,

Тәй-тәй болып жүріпті,

Асулардан асуға.

Маған тұсау кестіріп,

Жатқандардан бұйрық сол;

Мені жүйрік депті жұрт

Менен асқан жүйрік бол.

Тақырып жазуы

Жалаулар

Ленталар

Жер үстел

Дастархан

Кілем

Көрпе

Наурыз көже

Бауырсақ

Наурыз тағамдары

Жіп қайшы ақ жайма

Кітап микрафон ақша