Қысқа мерзімді жоспарлар

Оқу сабағының жоспары №

Нейрондық желілер

(сабақтың тақырыбы)

Модуль /пән атауы ЖББП 8 Информатика

Педагог ____________ дайындады

20_ жылғы "___" ____________

1. Жалпы мәліметтер

Курс, топ __________________

Сабақтың түрі практикалық

Өткізу формасы: жаңа білімді, дағдыларды бекіту сабағы

2. Мақсаты:

• Оқушыларды нейрондық желілердің пайда болу тарихымен және негізгі ұғымдарымен таныстыру

• Нейрондық желілердің жұмыс істеу принципін визуалды және практикалық мысалдар арқылы түсіндіру

• Ақпараттық технологиялардағы нейрондық желілердің маңыздылығын ұғындыру

Міндеттері:

• Нейрон, қабат, салмақ, активация функциясы сияқты негізгі элементтерді түсіндіру

• Нейрондық желілердің күнделікті өмірде қалай қолданылатынын нақты мысалдармен көрсету

• Оқушылардың ойлау қабілетін дамыту үшін логикалық және шығармашылық тапсырмалар беру

3. Күтілетін нәтижелер

• Оқушылар нейрондық желі құрылымын түсінеді және қарапайым модельді сипаттай алады

• Нейрондық желілердің нақты қолдану аймақтарын атай алады (мысалы, дауыс тану, сурет тану, чат-боттар)

• Жасанды интеллект жүйелерінің артында қандай логика жатқанын түсініп, оны қарапайым сөзбен түсіндіре алады

4. Қажетті ресурстар

презентация, стикерлер, үлестірме қағаздар, оқулық, компьютер

5. Сабақтың барысы

1. Ұйымдастыру бөлімі (5 мин)

-амандасу

-аудитория дайындығын тексеру

-студенттерді түгендеу

2. Білімді бақылау (5 мин)

Сұрақтарға жауап беріңдер.

1. Нейрондық желі дегеніміз не?

2. Нейрондық желінің негізгі элементтерін атаңыз.

3. Нейрондық желілер қандай салаларда қолданылады?

4. Нейрон мен адамның миындағы нейрон арасында қандай ұқсастық бар?

Білімді бағалау критерийлері:

• Нақты және дұрыс жауап беру

• Мысалмен түсіндіре білу

• Логикалық және түсінікті жауап құру

3
. Жаңасын баяндау әдісі. Ауызша (4 мин)

Нейрондық желілер – бұл биологиялық нейрондардан шабыттанып жасалған, ақпаратты өңдеп, үйренуге қабілетті математикалық модель. Олар кіріс деректерді қабылдап, салмақтар арқылы өңдеп, нәтижеге жетуге мүмкіндік береді. Нейрондық желілер машиналық оқытудың маңызды бөлігі болып табылады және дауыс тану, сурет өңдеу, медициналық диагностика сияқты көптеген салада қолданылады.

Топтық жұмыс (10 мин)

Оқушылар 4 топқа бөлінеді. Әр топқа нейрондық желілерге қатысты жеке тапсырма беріледі. Тапсырманы орындап, қысқаша қорғайды.

Тапсырма:
Нейрондық желілердің жұмысын қарапайым тілмен түсіндіріп, өмірмен байланысты мысалмен көрсету. Постер, сызба немесе қысқа ауызша түсіндірме жасау.

1-топ: Нейрондық желінің құрылымы (нейрон, қабаттар, байланыс)
2-топ: Нейрондық желінің жұмыс істеу алгоритмі (кіріс → өңдеу → нәтиже)
3-топ: Қолдану салалары (мысалы: медицина, көлік, қауіпсіздік)
4-топ: Артықшылықтары мен кемшіліктері

Білімді бағалау критерийлері:

• Мазмұнның толықтығы

• Түсіндірудің түсініктілігі

• Топ мүшелерінің белсенділігі

5.Материалды бекіту Жеке жұмыс. Деңгейленген есептер шығару (15 мин)

І деңгей – Теориялық сұрақтар (3 сұрақ):

1. Нейрон дегеніміз не?

2. Нейрондық желі не үшін қолданылады?

3. Кіріс деректері, салмақ және активация функциясы арасындағы байланыс қандай?

ІІ деңгей – Кестемен жұмыс:
Төмендегі кестені толтырыңыз:

ІІІ деңгей – Қолданбалы тапсырма (есеп):
Жағдай: Суретті танитын жүйе мысық пен итті ажырата білуі керек.
– Мұндай жүйеде нейрондық желі қалай жұмыс істейді?
– Қандай деректер қажет болады?
– Қателессе, не істеуге болады?

Сұрақтар:

– Бұл тапсырмаларды орындау барысында қандай қиындық болды?
– Нейрондық желілердің артықшылығы неде деп ойлайсың?
– Болашақта қандай салада қолдануға болатынын елестете аласың ба?

І деңгей – Теориялық сұрақтар:

1. Нейрон дегеніміз не?
   — Бұл кіріс деректерді қабылдап, оларды өңдеп, шығысқа жіберетін негізгі есептеу элементі.

2. Нейрондық желі не үшін қолданылады?
   — Деректерді талдау, тану (бет, дауыс, мәтін), болжау жасау, шешім қабылдау үшін.

3. Кіріс деректері, салмақ және активация функциясы арасындағы байланыс қандай?
   — Кіріс деректер салмақтармен көбейтіледі, кейін активация функциясы арқылы өңделіп, нәтиже шығады.

ІІ деңгей – Кестемен жұмыс (үлгі жауаптар):

ІІ деңгей – Қолданбалы тапсырма:

Суретті танитын жүйе мысалындағы жауап:

– Жүйе суретті пиксельдер түрінде қабылдайды (кіріс)
– Әр пиксельге салмақ қолданылады, нәтижесі активация функциясы арқылы өңделеді
– Шығыс қабатта жүйе "мысық" немесе "ит" деген шешім шығарады
– Қателескен жағдайда, жүйе қателікті ескеріп, салмақтарды өзгертіп қайта үйренеді (оқыту)

Білімді бағалау критерийлері:

• Нейрондық желілер туралы негізгі түсінікті дұрыс меңгеру

• Тапсырмаларды нақты әрі толық орындау

• Жауаптардың логикалық әрі түсінікті болуы

6. Сабақтың қорытындысын шығару Бағалау парағы бойынша (5 мин)

Рефлексия: «Менің бүгінгі сапарым»

Сабақ соңында оқушыларға «Менің бүгінгі сапарым» деген шағын тапсырма беріледі. Олар өздерінің бүгінгі сабақтағы оқу жолын қысқаша сипаттайды:

• Не білдім?

• Қандай қиындықтар болды?

• Қандай жаңа нәрсені аштым?

Одан кейін, «Көңіл-күй терезесі» әдісі бойынша әр оқушыға карточка немесе планшет беріледі, онда үш смайлик орналасқан:

• Қиындық сезінген кезде – бұл смайликті таңдаймын

• Орташа көңіл-күй – осыны таңдаймын

• Тамаша көңіл-күй – осыны таңдаймын

Әр оқушы таңдаған смайлигін қысқаша түсіндіреді немесе «Менің бүгінгі сабақтағы сезімім осындай» деп айтады. Мұғалім бұл ақпарат негізінде келесі сабақтарды тиімдірек жоспарлайды.

7. Үй тапсырмасы. (1 мин)

Оқушыларға бүгінгі тақырып бойынша тапсырма беріледі:

• Нейрондық желілер туралы негізгі ұғымдарды қайталау.

• Төмендегі сұрақтарға жауап дайындау: нейрондық желінің құрылымы және қолдану салалары.

• Қосымша: қарапайым мысалмен нейрондық желінің жұмысын түсіндіру.