НТК-ға дайындық Биология

БИОЛОГИЯ ПӘНІНЕН НКТ-ҒА ДАЙЫНДЫҚ

СҰРАҚ-ЖАУАП

Адам егде тартқан жасқа келсе де, денсаулығы жақсы, ширақ, белсенділік көрсете алатын қартаю түрі Е)физиологиялық қартаю

Адам бауырының жасушасының ұзындығы А) 20000нм F)20мкм

Адамның эпителий ұлпасының қасиеті В) жоғары дәрежеде қалпына келу

Адамның ауыз қуысында ыдырайтын тамақтын органикалық құрамы С)көмірсу

Адам тері арқылы жылу бөледі С)80%

Адам тері арқылы жылу бөледі- 80%

Адам қалыпты жағдайда жұтатын ауа көлемі: 300-500 мл

Адамның эпителий ұлпасының қасиеті: Регенерация

Адам қайтыс болғаннан кейін өкпеде қалатын ауа көлемі:А).Қалдық

Адамның асқазанында ыдырайтын органикалық құрамы С)Нәруыз

Аденозинүшфосфоттың (АТФ) молекуласының құрмындағы фосфат топтары арасында түзілетін байланыстар С)макроэргиялық

Ағза ішіндегі патогендерді жоятын заттар С)антибиотиктер

Актин - жіңішке филаменттер

Ата аналарында және олардың арғы тегінде болған белгілер жаңа үйлесім тауып бірігуі A)үйлесімдік өзгергіштік

Аутосомалық хром-ң 18 хромосомада болса –Эдвард синдром

Аутососмалық хром-ң 13 хромосомада болса - Патау синдромы

Аутосоманың хром-ң 21 хромосомада болса - Даун синдромы

Аутосоманың хромосомалы Бұның барлығы – Трисомия

АаВВ генотипінен алынатын гамета саны: 2

Альвеоланың қызметі – зат алмасу

Адам өлгесін өкпенің ауа көлемі қандай- 1литр

Аденозин трифосфат (АТФ) иондарының арасындағы байланыс –Ковалентті полюсті байланыс

АТФ синтездейтін органойд –Митохондрия

АТФ құрамындағы нуклеотид – аденин

АТФ молекуласында кездесетін фосфор қышқылы қалдығының саны: 3

Атмосфералық және магнитосфералық құбылыстар G)ұзын радиотолқындар

Адам гемоглобинінің г/моль? – 13-16г

Адамның басқару жүйесін жүйеге келтіретін ғылым саласы-Кибернетика

Ақ тұңғиыққа жапырағы қандай неге жатады - дөңгелек, жүрек тәрізді жапырақтары су бетіне жайылып өседі.

Аю не себепті май жинайды –қыста қатты ұйқыға кету үшін

Араның тыныс алуы – демтүтік

Анаэробты ағзаларға қажет емес – оттек

Аэробты және анаэробты тыныс алу нәтижесінде бөлінетін АТФ мөлшері:С).38 АТФ

Астық тұқымдасының дәндерінде қорға жинақталады- глютеиндер, гистондар

Адам денесінің бетіндегі немесе жарақаттағы патогендерді жоятын заттар –антисептиктер

Антибиотиктер мен органикалық қышқылдарды ферменттерді өндіретін тірі ағза- зең саңырауқұлағы

Адамның есту аппаратына зиянды механикалық тербелістер? – Электромагниттік толқындар

Ауа бұлшықеттерін қолданады - биомеханикада,аяқ-қол протезін жасауда, роботекникада

Атмосферада көмірқышқыл газы концентрациясының артуы теңіз суында СО2 көбеюі алып келеді:В).Мұхиттың қышқылдануы

Аталық пен аналық кариотиптері бірдей болатын хромосомалар: Аутосомалық

Анаболизм нәтижесінде түзіледі: Мономер

Антидене/ң мол/сы аминқышө/н тұратын қанша полипептид қамтиды: 5

Антиденелерге тән қасиет көрсететін плазма нәруыздарының жиынтығы: Иммуноглобулиндер

Антигеннің зиян келтіруіне кедергі келтіретін антидене: Байланыстырушы

Антигеннің зиян келтіруіне кедергі келтіретін антидене қызметі: Эффекторлық

Антибиотиктер мен органикалық қышқылдарды ферменттерді өндіртінін тірі ағза B)зең саңырауқұлағы

Адам ағзасындағы күрделі нәруыз : Радопсин

АУГ кодоны танитын аминқышқыл: Метионин

Анықталмаған бактерияны зерттеуде қолданылатын әдіс-Бактериоскопиялық және Бактериолгия

Ағзада ДНК ешқашан таусылмайды, осы үрдіс байланысты:Е).Өздігінен екі еселену

Ашығу кезінде «тірі консервілер» қызметін атқаратын органикалық қосылыс:В).Майлар

Ағза қызметінің тыныштық күйінен белсенді күйге немесе белсенді әрекеттен тыныштық күйіне ауысуын тудыратын басқару жүйесі:Е).Бастау(іске қосу)

Анаэробты ағзаларға қажет емес D)оттек

Адам денесінің бетіндегі немесе жарақаттағы патогендерді жоятын заттар В)антисептиктер

Адамның азғасында ашыққан кезінде тірі консерві – майлар

Астық тұқымдасының дәндерінде қорға жинақталады B)гистон

Ассимиляция мен диссимиляцияның екінші атауы – ассимиляция-пластикалық алмасу биосинтез, дссимиляция-энергетикалық алмасу ыдырау

Ассимиляция –мен диссимиляцияның негізгі қызметі? – Ассимиляция қарапайым заттардан органикалық заттарды түзу.Диссимиляция органикалық заттардың қарапайым заттарға ыдырауы

Ауа бұлшықеттерін қолданады: В).Биомеханикада. Ғ).Аяқ-қол протезін жасауда. Н).Роботехникада.

Альвеоланың маңызы- артерия мен вена қантамырын байланыстырады. Ұлпа жасушасының қоректенуін қамтамасыз етеді

Ауа қапшығының пайдалы қызметі В)денесін қызып кетуден сақтайды С)денесін жеңілдетеді Е)еркін ұшуға мүмкіндік береді

Альвеолланың қызметі:С)өкпені -не қанықтырады; Д) қаныққан қан тазартылады; Е)газ алмасу бетінің ауданын арттырады

Анықталған бактерияларды зерттеу әдістері С) «жаншылған тамшы» әдісі; Д) «аспалы тамшы» әдісі

Бір аксон,бір дендрит,бір денеден тұратын жүйке жасушасы қалай аталады –биополярлы

Бактерия жасушасының құрылысы D)қабықша және цитоплазма

Бактериаларды зерттеу үшін жабын шыны мен заттық шыны қолданатын әдіс Д) «жаншылған тамшы»

Бактериялардың пішіні - таяқша, шар, үтір, оралма, кокки, спирилла, варион, бацилла

Бактериядағы днқ-ның рөлін не атқарады- Нуклеотид

Бір суксецияға не жатады – Қына

Бактерия жасушасының қабықшасы – Мурейн

Бір мезгілде екі затты бір бағытта тасымалдануы –Симпорт

Бір популяцияның екіншісіне бір жақты теріс әсері Е)аменсализм

Бір-біріне мүлдем ұқсамайтын бірнеше типтен құралған ұлпа түрі E)Дәнекер

Бірінші реттік атмосферада қалыптасқан тыныс алу:Анаэробты

Бір реттік сперматозиттерде хромосома саны-46

Белсенді тасымал мысалы Е)Пинацитоз

Бейорганикалық тыңайтқыш түрі A)нитрофоска

Белсенді тасымалдауға тән D)Концентрация градиентіне қарсы жүру

Бірінші реттік сукцессияда алғаш түзілетін тірі ағзалар B) қыналар(пионер)

Бұлшықет талшықтары құрамындағы жиырылуы аппараты С)миофибриллалар

Бұлшықет талшықтарының цитоплазмасы Е)саркоплазма

Бұлшықет не істейді – бұлшықет жиырылады, қозғалу, бүгу, жазу, айналдыру, көтеру

Бұлшықеттің жуан филоменттері: Миозия,Миозин

Бұлшықеттің жіңішке филоменттері: Актин

Бұлшықет талшықтарын цитоплазмасы:А).Саркоплазма

Буылтық құрттардың ең алғаш қандай жүйке жүйесі дамыған? – қан және қан тамыр

Бағытын өзгертпейтін нуклеотидтер арасындағы гендік мутация В)транзициялар

Барлық желілі жануарларға тән жүйке жүйесі Д)түтікшетәрізді

Бір аксон бір денрид болатын нейрон А)биполярлық нейрон

Бақаның арқасында тышқанның тірі қалуы –Кооперация

Бір популяцияның екіншісіне қолайсыз жағдай туғызуы –Амменсализм

Бауыр жасушасының өлшемі? – 20-30мкм

Бауыр жасушасында жүзіп жүретін органойд: Митохондрия

Буынаятылар типіне тән жүйке жүйесі – түйінді

Бактерияны зақымдайтын вирустар –бактерифагтар

Бактериялардың жасуша қабырғасынқатысатын зат: Мурейн

Берік және қатты жасушалық қабырғаға ие және ешқашан құрамында хлоропласт болмайтын ұлпа -тірек ұлпа (механикалық)

Бір жүйе мен екі цистернадан құралған кешен - триада

Бұрын болған екнінші рет қайта қалпына келген- екінші реттік сукцессия

Бор эффетісі құбылысына тән-көміртегі диоксидінің парциальды қысымы кезінде оксигемоглобинының оңға қарай жылжуы.

Бұлшықет талшықтарының цитоплазмасы: Саркоплазма

Бір тофикалық деңгей – продуценттер

Бұршақ тұқымдасының сары түсі А жасыл түсіне а қарағанда доминантты Ал тегіс пішіні В бұдыр пішінінен в басым. Генотиптері АаВв х АаВв бұршақтарды будандастыруда алынатын сары бұдыр бұршақтың генотипі: АаВв

Бағаналы жасушалардың маңызды қасиеті: Өзін-өзі жаңарту

Бөліну ұршығының жіпшелері қысқарады-Анафаза

Биологиялық синтез реакциясы қалай аталады: Анаболикалық

Бір жасушадан тұратын,ядросы бар барлық ағзаларға жататын патшалық: Протистер

Беттік керілу күші ең үлкен сұйықтық: Су

Белсенді тасымалға тән ерекшелік В)атф энергиясы жұмсылаады.

Барлық желілі жануарларға тән жүйке жүйесі: Түтікше тәрізді

Бір реттік өсімдік қоректі жануарларды жейтін екі реттік консументтер құрайды – Жануар

Бірінші реттік консументтердің паразиттері биомассасының қанша үлесін құрайды 10пайыз

Бірінші реттік қоректік деңгейді құрайды С) продуциенттер

Бірінші реттік продуценттер өте тез бөлінетін теңіз экожүйелерінде тән экономикалық пирамида ?

Бірінші реттік сукцессия- топырақ түзілмеген жерде болады.

Бактериофаг деген не – бактерия зақым вирус

Балалардың аутосомдық-рецессивтік жолмен ұрпақтан-ұрпаққа берілетін ауруы:Е).Гетчинсон-Гилфорд симдромы

Буылтық құрттар типіндегі алғашқы түзілген жүйке жүйесінің түрі:В).Сатылы

Бір сақиналы ДНҚ молекуласы тікелей цитоплазмада болатын тірі ағза – бактерия

Бөліп шығару өнімі-аммиак:С).Бунақденелілер

Барлық мүшелер мен ұлпаларды түзеді:А).Түзуші

Бактерияларды зерттеуде Аспалы тамшы әдісінде қолданылатын заттық шаны В) ойық зат шынысы

Белсенді тасымал мысалы: Пиноцитоз фагоцитоз, ион түтікшелері

Бактерия жасуша қабырғасын түзетін зат D)муреин

Барлық жануарларды омыртқасыз мен омыртқалылар деп бөлді D) Ж.Б. Ламарк

Бактериофаг D) бактерияларды зақымдайтын вирустар

Бүйректің қоңыр қызыл сыртқы қабаты D) қыртысты қабат

Берік және қатты жасушалық қабырғаға ие және ешқашан құрамында хлоропласт болмайтын ұлпа B)тірек

Бактерияны зақымдайтын вирустар С)бактериофаг

Бір мезгілде екі заттың бір бағытта тасымалдануы A)симпорт

Басқару жүйесінің негізгі компоненті: Детектор, Эффектор

Бағаналы паренхимаға тән – жапырақтың құрылысы

Биологияда микрометрмен өлшенеді F)микроағзалар

Биологиялық синтез реакцияларың жиынтығы А)пластикалық алмасу

Биологиядағы басқару жүйесінің орталығы модуляр

Жай органикалық қосылыстарға дейін ыдырататындар:Е).Редуценттер

Жасушааралық заттары өте көп ұлпаА)дәнекер

Жоғары қан қысымынан зардап шегетін : Нысана мүшелер

Жасыл көкөністермен қиылған гүлдерді сақтау мерзімін: Гибереллин

Жарық энергиясы есебінен АДФ-тен АТФ –ті синтездеу процесі: Фотофосфорлану

Жарықтан энергия алуға қабілетті патшалық:А).Өсімдіктер

Жарықтан энергия алуға қабілетсіз ағзалар біріктірілген патшалық- саңырауқұлақтар

Жарықсүйгіш өсімдіктердің жасуша құрылысының ерекшеліктері: Эпидермис клеткаларының қабықшалары қалың, лептестіктері көп болады.

Жүйке импульстары секірмелі өтеді С)Сальтаторлық өткізу арқылы

Жіңішке филаменттер D)актин

Жүйке күйзелісі мен ұзақ жүйке шаршауы ерте қартаюды тудыратын факторларды анықтаған ғалым: И.П.Павлов 1912ж.

Жүйелеуде бөлім және қатар категориясы кездесетін патшалық А)өсімдітер

Жануарлардың паразиттері Е)кандала

Жануарлар жүйелік тобына жатпайды: Бөлім мен қатар

Жануарлар жасушасындағы электр құбылысы үшін қажет элемент B)калий

Жарықтан энергия алуға қабілетсіз , қозғалады, соған энергия жұмсайтын ағзалар тобы жатады A)жануарлар патшалығы

Жайылымдық қоректік тізбектің 1-тофикалық деңгейі С)продуценттер

Жапырақ суды буландырады А)фотосинтезге қажет В)ағзаны қызып кетуден сақтайды Д)температурасын төмендетеді

Жүйелеуде бөлім және қатар категориясы кездесетін патшалық:өсімдіктер

Жануарлар мен саңырауқұлақтар болады Е)автолиз

Жасуша ядросы мен қабықшасы түзілуіне қажетті элемент:Фосфор

Жасушалары өте ұсақ қабықшасы жұқа-Эпителий

Жасушасы көбеймейтін бірақ тарамдалуға қабілетті ұлпа: Жүйке ұлпасы

Жасушаның энергия станциясы-Митохондрия,

Жасушалары усак кабыкшасы оте жука бир биримен тыгыз байланыскан улпа – эпителий

Жасуша қабықшасының ішкі қабатында тоздану процесі нәтижесінде жинақталатын зат В)суберин

Жасушаның сызықтық ұлғаюын есептеу үшін қолданады: нм

Жансыз нысандар бетіндегі патогендерді жоятын заттар:В).ЗалалсыздандырушыЖас жасушалар денесінің қалыптасу үдерісі жүретін фаза А)телофаза

Жасушаға энергия қажет болған жағдайда жүзеге асатын үрдіс A) АТФ гидролизі

Жасушалары көбеймейді , бірақ өсуге және «тармақталуға қабілетті Д)жүйке

Жасушадан тыс қоректене алмайтын , қозғалаалмайтын, өспейтін ағза В) вирустар

Жасуша мемьранасының қалыптасуына қатысатын нәруыз қызметі А)құрылымдық

Жасушаның «қоқыс салатын шелек» рөлін атқаратын органоиды В)вакуоль

Жасушаның энергия станциясы Е)митохондрия

Жасушалық цикл – интерфаза және митоз

338тг - Сатып алу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

Материал жариялау Сертификатты жүктеу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру