«ОҚУ ШЕБЕРХАНАЛАРЫНДАҒЫ ҚАУІПСІЗДІК ТЕХНИКАСЫ ЖӘНЕ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ»

Жанил Бақытжан Жұмақадырұлы

Жамбыл облысы әкімдігінің білім басқармасының № 7 Бетқайнар колледжі өндірістік оқыту шеберлері

Кіріспе. Өндірістік оқыту шеберлері мен нұсқаушылар оқу шеберханаларында студенттерге қауіпсіздік техникасын үйрету, дұрыс жұмыс әдістерін көрсету, және студенттердің қауіпсіздік шараларын сақтауының маңызды жауапкершілігі бар. Осы мақалада оқыту мен өндірістік тәжірибе барысында қауіпсіздікті қамтамасыз етудің негізгі талаптары мен қағидалары қарастырылады.

Негізгі бөлім. Оқыту-оқу шеберханаларының қауіпсіздік техникасы және өндірістік санитария ережелері студенттерді еңбек даярлығы жүргізілетін цехтар үшін міндетті болып табылады.

Қауіпсіздік техникасы және өндірістік санитария ережелерін сақтау

Оқу-өндірістік шеберханаларда жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария ережелерін сақтау маңызды болып табылады. Өндірістік оқыту шеберлері, колледж директорлары мен кәсіпорын басшылары студенттердің өмірі мен денсаулығын қорғауға жауапты болады.

Оқу-өндірістік шеберханаларға қойылатын талаптар

Оқу шеберханаларының үй-жайларының жарық, жылы, құрғақ болуы керек. Жертөлелерде немесе жартылай жертөлелерде шеберханалар ұйымдастыруға тыйым салынған. Сонымен қатар, шеберханалардың едендері тайғақ емес, шаңсыз және оңай тазалануы тиіс.

Жеке қорғаныс құралдары және құрал-жабдықтарды пайдалану

Өндірістік оқыту шеберлері студенттерді қажетті жеке қорғаныс құралдарымен және сапалы жұмыс құралдарымен қамтамасыз етуі керек. Оқу шеберханаларында құрал-саймандар арнайы қораптарда, шкафтарда сақталуы тиіс. Құралдардың дұрыс қайралуы мен пайдалануын бақылау да шеберлердің міндеті.

Студенттерді қауіпсіздік техникасына үйрету

Студенттер оқу шеберханаларында қауіпсіздік техникасы мен өндірістік санитария ережелерін міндетті түрде білуі тиіс. Өндірістік оқыту шеберлері студенттерге қауіпсіз жұмыс әдістері туралы толық нұсқаулар беруге, жабдықтың сақтандырғыш құрылғыларының жұмысын түсіндіруге міндетті.

Оқу-өндірістік шеберханаларда қауіпсіздікті қамтамасыз ету

Шеберханаларда қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқама, ескерту жапсырмалары мен плакаттар болуы қажет. Жұмыс орнында қажетті алғашқы медициналық көмек көрсету құралдары мен өрт сөндіру құралдары да орналастырылуы тиіс.

Шеберханаларда сабақ өткізуге рұқсатты оқу жылы басталғанға дейін колледж директоры мен оқу шеберханасының меңгерушісі береді.

Оқу-өндірістік шеберханаларға қойылатын талаптар:

Оқу шеберханаларының үй-жайлары жарық, жылы және құрғақ болуы керек. Жертөлелерде және жартылай жертөлелерде шеберханалар ұйымдастыруға тыйым салынады.

Өндірістік үй-жайлардың (ағаш, цемент және т.б.) едендері жылы, тегіс, тайғақ емес, шаңсыз және оңай тазалануы керек, сондай-ақ осы үй-жайлардың пайдалану талаптарына сай болуы керек. Цемент едендер болған жағдайда студенттер мен мұғалімдердің жұмыс орындары ағаш торлармен жабдықталуы керек.

Барлық санитарлық тораптар мен олардың жабдықтары тәртіпте және таза болуы керек.

Әрбір жаттығудан кейін едендер дымқыл немесе шаң басуға жол бермейтін басқа жолмен тазартылады.

Оқу-өндірістік цехтар алғашқы медициналық көмек көрсетуге қажетті емдік және таңу материалдарымен (медициналық қорап) қамтамасыз етілген.

Оқу-өндірістік цехтар мен қосалқы үй-жайлар желдету және жылыту жүйесімен жабдықталуы тиіс. Желдету табиғи, механикалық немесе аралас болуы мүмкін және санитарлық нормаларда көзделген ауа алмасуын, температурасын және ауа ортасының жай-күйін қамтамасыз етуі керек.

Жұмсақ дәнекерлерді (оның ішінде құрамында қорғасын бар: ПОС-40, ПОС-60) пайдалана отырып, оқу монтаждау жұмыстарын жүргізу «Оқу жұмыстарын ұйымдастыруға, оқу-өндірістік үй-жайларды күтіп-ұстауға, оқушылардың жұмыс орындарын ұйымдастыруға қойылатын негізгі талаптарға және құрамында қорғасын бар қорытпалармен ұсақ бұйымдарды дәнекерлеу кезінде жеке профилактика шараларына» қатаң сәйкес келуі тиіс.

Желдету құрылғылары әрқашан жақсы жағдайда болуы және желдетудің жұмысына жауапты адамдардың тұрақты бақылауында болуы керек [1].

Әрбір жұмыс орны студенттердің негізгі жұмысын орындау кезінде демалу және белгілі бір операцияларды орындау үшін пайдаланатын орындықтармен жабдықталуы керек.

Жұмыс орындары мен өткелдерді материалдармен, дайындамалармен, бөлшектермен және өндіріс қалдықтарымен толтыруға тыйым салынады. Жұмысты орындау үшін қажет емес заттардың жұмыс орнында болуына тыйым салынады.

Оқу орындарының басшылары, шеберхана меңгерушілері, шеберлер, нұсқаушылар міндетті: а) студенттерді қызмет көрсететін құралмен қамтамасыз ету; б) құралдың дұрыс қайрауын қамтамасыз ету; в) еңбек әдістерінің дұрыс орындалуын қадағалау [2].

Құрал жабдықтар арнайы құрал-саймандар қораптарында, шкафтарда, үстелдерде және оған қарастырылған жерлерде болуы керек. Құралдарды жөндеуге және қайрауға рұқсат етілген студенттерге алдын ала нұсқау беру керек. Бастапқы жұмыстар шебердің бақылауымен жүзеге асырылады. Қашаумен жұмыс істегенде білімгерлердің көзін ұшатын сынықтардан қорғау үшін көзілдірік қолдану керек. Өндірістік оқыту шеберлері олардың көзілдірігінің болуына тікелей міндетті.

Жеке қорғаныс құралдары:

Еңбекке оқыту немесе өндірістік практика кезінде студенттер, сондай-ақ бригадирлер өндірістің осы түріне қолданыстағы стандарттарға сәйкес жұмысқа жарамды және сапалы комбинезондармен, қауіпсіздік құралдарымен қамтамасыз етілуге ​​тиіс.

Оқу-өндірістік шеберханалар өрт сөндіру құралдарымен, көбік пен көмірқышқылды өрт сөндіргіштермен, сигналдармен және басқа да құралдармен толық қамтамасыз етілуі керек. Электр жылытқыштары арнайы бөлінген жерлерде орнатылуы керек.

Студенттерді қорғасыны бар қорытпалармен дәнекерлеуге байланысты кәсіптерге оқытуға арналған оқу шеберханаларында осы жұмыстарды орындау үшін барлық қажетті заттармен жабдықталған арнайы жұмыс орындары болуы керек.

Оқушыларға қауіпсіздік техникасын үйрету.

Барлық өндірістік оқыту щеберлері, нұсқаушылар студенттерге оқу шеберханаларында да, кәсіпорындарда да оқытылатын қауіпсіздік техникасы мен өндірістік санитария ережелерін, ережелерін және нұсқауларын білуі керек.

Студентке қандай да бір жұмысты тапсыра отырып, өндірістік оқыту шебері студентті процесс технологиясымен, машиналардың, станоктың құрылғысымен және басқа да жұмыс жағдайларымен таныстырудан басқа, осы жұмыс кезіндегі қауіпсіздік шаралары туралы нұсқау беруге, жабдықтың сақтандырғыш құрылғыларының мақсаты, қауіпсіз жұмыс әдістері, жұмыс орнын дайындау және жинау, жеке гигиена ережелері туралы айтуға міндетті. Бұл білім уақытымен тексеріліп, бекітіліп отырады «[2]. Машинаны пайдалану бойынша тиісті дайындықсыз, оқу жоспары шегінде қауіпсіздік білімін тиісті түрде тексермей, мамандығына қатысты қауіпсіздік техникасы ережелері мен нұсқауларынсыз бірде-бір студент практикалық жұмысқа, сондай-ақ өздік жұмысқа және қандай да бір жабдыққа техникалық қызмет көрсетуге жіберілмейді.

Студенттерге қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқама беру тиісінше журналда, ал кәсіпорында — қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқама журналында ресімделуі тиіс.

Қорытынды. Өндіріс орындарында, оқу шеберханаларында тиісті қауіпсіздік плакаттары, ескерту жапсырмалары және қауіпсіздік нұсқаулары ілінуі керек. Студенттерге оқу шеберханаларында және өндірістік тәжірибе кезінде қауіпсіздік шараларын сақтау үшін қажетті барлық талаптар орындалуы тиіс. Бұл студенттердің қауіпсіздігін қамтамасыз етіп, өндірістік оқу мен тәжірибе барысындағы жағдайлар мен қауіптерді азайтады.

Әдебиеттер тізімі:

1. Сапарова Г.К. Еңбекті қорғау. Оқу құралы. — Қарағанды мемлекеттік

техникалық университеті. — Қарағанды: ҚарМТУ баспасы, 2011. — 75 б.

2. Жаданов, Н.Құдайбергенов «Еңбек қорғау»

3. А.М.Әбдіров, Ғ.Қ. Сейфуллина «Қауіпсіздік техникасы»