Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация жариялап
2 млн. ₸ табыс табыңыз!
0 / 1
Материалға шағымдану
Назар аударыңыз. Бұл материалды сайт қолданушысы жариялаған. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзса, осында жазыңыз. Біз ең жылдам уақытта материалды сайттан өшіреміз
Шағым жылдам қаралу үшін барынша толық ақпарат жіберіңіз
Сіздің сұранысыңыз сәтті жіберілді!
Жақын арада сайт әкімшілігі сізбен хабарласады
1 бонус = 1 теңге
Бонусты сайттағы қызметтерге жұмсай аласыз. Мысалы келесі материалды жеңілдікпен алуға болады
Бонусты жинап картаңызға (kaspi Gold, Halyk bank) шығарып аласыз
Бонусты жинап картаңызға (kaspi Gold, Halyk bank) шығарып аласыз
Түсінікті
2024-2025 оқу жылына арналған
қысқа мерзімді сабақ жоспарларын
Жүктеп алғыңыз келеді ме?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен жасалған
Оқушылардың психологиялық есте сақтау қабілетін анықтау
Материал туралы қысқаша түсінік
Оқушылармен ата аналамен қарым қатынасын жақсарту байланыстарын арттыру.
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады.
Толығырақ
25 Желтоқсан 2017
1503
2 рет жүктелгенТегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады
Танысу ойсергектері «Қане танысайық!» Нұсқау: Әр қатысушы 30 секунд ішінде өзін-өзі таныстырады. Бұл жерде өзінің есімін, өмірінің қызықты жайларына тоқталуға болады. – Біз бір – бірімізбен таныстық. Енді өзімізді өзіміз білеміз бе? «Өзіндік таным»Нұсқау: Әр қатысушыға карточкалар таратылып беріледі. Ондағы «Мен» дегенді ары қарай жалғастырады.
«Орныңды жылдам ауыстыр»Нұсқау: Ойыншылардың ішінен бір жүргізуші таңдалынады. Ол барлық ойыншыларда кездесетін бір затты байқап, команда береді . «Кімнің киімінде қалтасы бар, солар орын ауыстырсын». Сол кезде осы команданың қатысы бар ойыншылар жылдам орындарын ауыстыруы керек, ал олар ауысып жатқанда жүргізуші бос орындыққа отырып қалу керек. Қай қатысушы орынсыз қалса, сол келесі жүргізуші болып ойынды жалғастырады. Әрбір ұстаз кез-келген жағдайлардан, педагогикалық әрекеттен өзінің шеберлігімен жол тауып шыға білу керек емес пе?Олай болса біздің қазіргі ойын жаттығуымыз сіздердің шеберліктеріңізді, өздеріңізді терең тануға, сондай-ақ өзгелердің психологиялық ерекшеліктерін тануға көмектеседі.
«Менің есімім» атты жаттығу.Жаттығу танысу үшін жасалынады- әркім кезекпен өз атын атап, есімінің бас әріпінен басталатын сөз айтады. Мысалы: Сандуғаш сникерс, Әсел әлем т.б.«Карусель» жаттығуыІшкі және сыртқы шеңбер құрып бір шеңбер айнала отырып бірі-бірін қысқаша таныстырады.
«Менің сүйікті ісім» жаттығуыӘркім өздерінің істейтін сүйікті істерін айта отырып бір-бірімен топтасады. Жағымды психологиялық ахуал қалыптастыратын ойсергектер Айна Ортаға екі адам шығады. Жұптағылар бір- біріне қарсы тұрып, екеуінің бірі уақытша айна болады, яғни өз жұптасының барлық қимылын қайталайды. Содан кейін жұптағылар өзара рөлдерін ауыстырады. Олардың бірі орындаушы, ал екіншісі оның айнадағы бейнесі. Топтың басқа қатысушылары көрермендер, олар жұптың ойынын бақылайды және айна рөлін ойнаушының шеберлігіне баға береді. Осылайша жұптар кезекпен ауысады, топ алдына барлық қатысушылар шығып жаттығады. „Өзіңізге тілегенді – басқаларға тілеңіз!“Әр оқушыға 10 -15 секунд уақыт аралығында ішінен өзіне бір немесе бірнеше ізгі тілек тілеу тапсырылады.Содан кейін қатысушылар жұпқа бөлініп, бір- бірінің қолынан алып, жаңағы өзіне тілегенді жұптасына айту керек. „Сүйікті адамыңызға тілегенді – өзгелерге тіле!“Бұл ойсергек алдыңғыға ұқсас.Мұнда оқушылар тек алдымен сүйікті адамды көз алдына елестетіп, оған бір немесе бірнеше ізгі тілек тілейді.Содан кейін оқушылар тілектерін жұп немесе топ ішінде өзгелерге айту керек.«Атомдар мен молекулалар»Жүргізуші «атомдар» деген кезде ойыншылар жеке дара жүреді де, «молекулалар, бесеуден» немесе «молекулалар, үшеуден» деген кезде, бес немесе үш адамнан тез арада топтасады. Кім топқа қосыла алмай қалса, айып төлейді: өз өнерін көрсетеді немесе көпшіліктің тілегін орындайды.«Қызықты сұрақ»Сыныпқа тақырыпты ашатын, бірақ жауабы қиындау сұрақ қойылады. Тапқан оқушыны мадақтап, ешкім таппаса, жауабын мұғалімнің өзі айта отырып, сабақтың тақырыбын айтады. Сұрақтар: Неліктен? Ол кім, бұл не? сипатында болып келеді.«Еден-төбе-мұрын» Жүргізуші сұқ саусағымен біресе төбені, біресе еденді, біресе мұрнын көрсетеді және «төбе» , «еден», «мұрын» деп айтып тұрады. Жүргізуші кейде айтқан сөзі мен қимылын керісінше жасап, қатысушыларды жаңылыстыруға тырысады. Кім қателессе, орнына отырады. Соңында қалған үш адам жеңімпаз деп танылады. «Мен таптым»Қатысушылар дөңгелене отырып, кезекпен бірден жетіге дейін санайды. Жеті санын айтатын адам «Жеті» деудің орнына, орнынан тұрып, «Мен таптым» деп айтуы керек. Кім жаңылысса, сол ойыннан шығады.«Белгісіз басшы» Бір қатысушы сыртқа шығарылып, сол кезде басқалары іштерінен біреуін басшы етіп сайлайды. Басшының міндеті сырттан келген адамға білдірмей, бір қимыл көрсетуі керек, қалғандары сол қимылды бірдей қайталауы керек. Сырттан келген адам кімнің басқарып тұрғанын табу керек. Егер тапса немесе бірнеше қимыл ауысқанға дейін таба алмаса, басқа адаммен ауысады.«Дирижер»Жүргізуші бір қимыл көрсетіп, сұқ саусағымен кімді көрсетсе, сол адам сол қимылды қайталауы керек. Кім тез қайталай алмаса, сол ойыннан шығады. Жүргізуші бір қимылды бірнеше адамға жасата отырып, белгілі бір дыбыстар шығаруы керек.«Жыланша»Қатысушылар айнала отырады. Сосын бірі бастап,келесі адамның кезекпен қолын алып, тілегін айтады. Оның соңынан келесісі ереді. Ойын осылайша қашан барлығы бір-біріне тілек айтып болғанша жалғасып кете береді.Психологиялық тренингОң жақта отыратын көршіге қарап, ол адамның туылған айы қандай, мінез - құлқына қарай байланыстыру. Сонан кейін жыл жүйесі бойынша орындарын ауыстыру ұсынылады. Қайтадын оң жақтағы отыратын көршіге қарап, ол адамның айы неге сондай екенін түсіндіреді „Жер сілкіну“-Үш адамнан ұстасып үй соғады, ортасында бір адам тұрады, 1-қимылдайды адамдар десе ішіндегі адамдар жүгіріп, келесі үйдің ішіне кіріп кетеді.2- қимылдайды – қимылдайды үйлер қимылдайды десек үйлер жүгіріп барып тұрған адамды қоршайды,3- жер сілкінді десек үйлер қолын түсіріп, басқа үйлермен үй соғады. Кезек –кезек ауысып тұрады.«Сіздің көңіл-күйіңіз қандай?» Қажетті заттар: түрлі –түсті қағаздан жасалған фигуралар, маркер.1а) Интерпритация Қызыл қуанышты көңіл-күйАлқызыл-ұнамды көңіл-күйСары-жағымды көңіл-күйКөк- суық көңіл-күйҚоңыр-қиналған қиналған көңіл-күйКүлгін-алаңдаушы көңіл-күй Қара-күш қуаттың төмендеуі Ақ –анықталмаған көңіл-күй. 2а) Әр оқушы өзіне ұнаған түрлі түсті фигураның біреуін таңдайды.Қағаздың артына сол түске байланысты жазылған интерпритацияны оқиды. Мысалы: Алмас қызыл түсті таңдаса, онда Алмастың көңіл-күйі өте қуанышты күйде екенін білуге болады.«Әнмен бой сергіту». Жүргізуші танымал 3-4 ән аты жазылған қағаз таратады. (Әр әнге сондай қағаз саны тең келеді) Қатысушылар өзіне тиген ән әуенін жүріп ыңылдап салады. Ойынның міндеті өзі сияқты ән әуенін салып тұрған адамды іздеп тауып, қосылуы түптеп келгенде осындай үш не төрт топ құралады. Мысалы: Азамат бригаданың әуенін салып тұрса Хадиша өз әуенін естіп Азаматпен бір топты құрайды.«Мимикалық ситуация». Қатысушылар үш топқа бөлінгеннен кейін олардың топ басшылары ортаға шығып карточканы таңдайды. Онда «Махаббат», «Бұзықтық», «Қызығушылық», тақырыптар берілген. Әр топ өз тақырыптарына байланысты мимика, панто-мимикалық ситуация құрайды. Қалған екі команда олардың басты тақырыбын табады.«Ақ тілек» Шардың ішіне түрлі тақырыпқа байланысты тілектер жазылады. Қатысушы оқушылар өзіне ұнаған шарды таңдап алып, оны жарады. Шар ішіндегі тілекті оқиды.«Өзіңді таны» тақырыбында психологиялық тест түріндегі ойсергектерМенің қасиеттерім қандай?Студенттерге мына аң-жануарларды тігінінен жазуды тапсыру қажет: қасқыр, ит, мысық, тышқан. Бірінші жолға осылардың ішінен ең ұнайтынын жазып, екінші және үшінші жолдарға азырақ ұнайтындарын келтіріп, төртінші жолға осылардың ішінен ең ұнамайтынын жазу керек. Осылайша тізімді тігінінен келтірген соң, әр аң-жануардың тұсына олардың қандай бір қасиетінің ұнайтындығын немесе ұнамайтындығын жазу тапсырылады. Мәселен:Мысық – жұмсақтық,Қасқыр – батылдық,Ит – адалдық,Тышқан – ұсақтық.Осыдан кейін студенттерге бұл психологиялық тестің жауабы келтіріледі. Жоғарғы жолға жазған қасиет - өзімізге жетіспейтін қасиет, біз оны өзіміздің тұла бойымызда арттыруға, жетілдіруге ұмтыламыз. Екінші жолға жазылған қасиет - өзімізде бар деп есептейтін қасиетіміз, біз өзімізді осылайша түйсінеміз. Үшінші жолдағы қасиет басқа адамдардың бізді қалай қабылдайтындығымызды білдіреді, ел көзіне біз осылайша көрінеміз. Ал ең төменгі жолға жазылған қасиет біздің неден қашқақтайтындығымызды көрсетеді, біз тұла бойымызды бұл қасиеттен арылтуға ұмтыламыз.Мұндай тестер әзілге негізделетіндігін ұмытпау керек.«Оң ба, сол ма?»Адам миының екі жарты шары әртүрлі әрекет атқарады. Адам мінезі мидың қай жарты шары жетекші болатындығына тәуелді деп есептейді ғалымдар. Төмендегі психологиялық тест мидың қай жағы басты қызмет атқаратындығын анықтап, мінездің кейбір ерекшеліктерін айқындау мүмкіншілігін береді. 1. Бірнеше рет екі қолыңыздың саусақтарын айқастырып, біріктіріңіз. Байқағаныңыздай, бір қолдың бас бармағы үнемі жоғарғы қалып отырады. Егер сол қолдың бас бармағы үстінде болса, онда Сіз эмоционалды адамсыз, ал егерде оң қолдың саусағы жоғарыда болса, ол Сіздің миыңызда талдау (аналитикалық) сипаты басым екендігін білдіреді. 2. Қалам немесе қарандаш алыңыз. Бір нысана таңдап, соны екі көзіңізбен қалам немесе қарандаштың ұшы арқылы көздеңіз. Енді көздеріңізді кезекпен жек-жеке жұмыңыз. Егер нысана сол көзді қысқанда қатты ауытқитын болса, онда сол көзіңіз Сіздің жетекші көзіңіз екен. Бұл жәйт мінездің жұмсақ және көнгіштігін меңзейді екен. Ал егер оң көзіңізді жұмғанда нысана ауытқыса, жетекші көзіңіз оң болғандығы. Бұл дегеніңіз Сіздің мінездің қатқыл әрі бірбеткейлі екендігін көрсетеді.3. Екі қолыңызды кеуде тұсында айқастырыңыз. Егер жоғарыда оң қолыңыз тұрса, онда Сіз қарапайымдылық пен мейірімге жақынсыз, ал егер сол қол үстінде болса, онда Сіз мақтануды ұнатасыз.4. Қол шапалақтағанда оң қолыңыз «соғушы» болса, онда Сіздің мінезіңізде жігер басым, ал сол қол белсенді болса, онда Сіз шешім қабылдағанда көп толғанатын адамсыз.Енді осы төрт тест нәтижесін О (оң) және С (сол) әріптерімен көрсетіңіз. Төмендегі жауаптардан өз мінезіңіздің ерекшеліктерін тауып алыңыз.ОООО: Сізге тұрақтылық пен көп тараған пікірлерге құлақ түру тән. Сіз жанжалдасу, дау-дамай мен кикілжіңдерді ұнатпайсызОООС: Сіздің мінезіңіздің негізгі ерекшелігі – жігерсіздік.ООСО: Сізге жігерлілік, әзілқойлық және артистизм тән. Мінездің бұл түрі өте көпшіл болып есептелінеді. ООСС: Мінездің бұл түрі сирек кездеседі, ол алдыңғы түрге жақын, алайда оған қарағанда жұмсақтау. ОСОО: Мінездің бұл түрінде терең ой мен мінез жұмсақтығы ұштасады, оған жаңалыққа баяу үйрену мен сақтық тән. ОСОС: Мінездің сирек кездесетін әлсіз түрі. Ондай мінезді адамдар ықпалдарға бейім болып, көп жағдайда өздерін қорғай алмайды.СООО: Мұндай мінез жиі кездеседі. Оның негізгі ерекшелігі – эмоцияларға берілу, табандылықтың жетіспеушілігі. Сіз бөтен ықпалға бой алдырасыз және өмірдің әртүрлі жағдайларына оңай бейімделе аласыз. Адал достарыңыз көп, адамдармен тез тіл табысып кетесіз.СООС: Сізге жұмсақтық пен сенгіштік тән. Сіз өзіңізге ерекше ықылас жасағанды талап етесіз.ССОО: Сіздің мінезіңіз ашық әрі ақкөңіл. Сізге қарапайымдылық, қызығушылықтарыңыздың бір жақты болмауы, өзіңізге өзіңіз іштей есеп беру тән.ССОС: Сіздің мінезіңізде ақпейілділік, жұмсақтық және адамдарға сену басым. Бұл өте сирек кездесетін мінез түрі.СССО: Сіз сезімдерге беріліп кететін, пысық әрі жігерлі адамсыз. Алайда жиі жағдайды шиелендіре түсетін асығыс шешімдер қабылдайсыз. Сізге ішіңізде сенімді «тежеуіш» қалыптастырған жөн.СССС: Мінездің жаңалықтарға құмар түрі. Сіз ескі заттар мен жәйттерге жаңаша қарай аласыз. Сізге эмоцияларға берілу, менмендік, өзімшілдік тән.СОСО: Мінездің ең мықты түрі. Сізді бір нәрсеге иландыру мен сендіру қиын. Сізге өз көзқарасыңызды өзгерту қиынға соғады. Алайда Сіз өте пысық әрі жігерлісіз, өз мақсаттарыңызға жетуде табандысыз. СОСС: Алдыңғы түрге ұқсас мінез. Өз мақсаттарына жетудегі табандылық, өзінің әрекеттерін талдауға бейім болады. Алайда достар табу қиыншылық туғызады. ОССО: Сіздің мінезіңіз жайлы әрі жеңіл. Сіз жанжалдарды болдырмайсыз, саяхаттауды ұнатасыз. Достарды оңай табасыз. Алайда қызығушылықтарыңызды жиі өзгертіп отырасыз. ОССС: Сізге тұрақсыздық пен тәуелсіздік тән. Сіз сырт көзге жұмсақ көрінесіз, алайда күрделі мәселелерде Сіз талапшыл әрі табандысыз.(Бұл ойсергек Тадахико Нагао және Исаму Сайтоның «Кокология. Психологиялық ойындар» (Kokology. The Game of Self-Discovery), 2002 кітабынан алынды) «Мен кіммін?»Сіздің қиын жағдайдан шығуыңызға бар болғаны 1-2 минут қана уақытыңыз бар. Сіз елсіз аралда тұрасыз. Сізге қандай да бір объект, өсімдік немесе жануар түріне еніп, әлгі қауіптен құтылуыңыз керек. Қиын жағдайдан шығып және одан аман қалу үшін қандай да бір объектіні немесе қандай өсімдік пен жануарды таңдайтыныңызды ойланып айтасыз. Талқылау:
Логикалық ойлауға негізделген ойсергектерТақырыпты жасыру!(Анаграмма немесе Адасқан әріптер)Сабақ тақырыбы тақтаға әріптерінің орны ауыстырылып жазылады, мәселен:«Ққааз тнңііееидб удма рікееедңз» - «Қазақ әдебиетінің даму кезеңдері».Оқушылар жасырылған тақырыпты табу керек.Жұмбақтарды шешуОқушылардың ойлау қабілеттерін сабақ тақырыбына жұмылдыру үшін оларға қысқа уақыт ішінде (1-2 минут) қызықты жұмбақтарды шешу жұмысын тапсырған орынды.Сөз төркініОрыстың «лошадь» сөзі қазақ (түркі) тіліндегі қандай екі сөзден құралған?Жауабы:аласа ат (фонетикалық сыңары: алаша ат)Сөзді тапОқушылар шағын топ құрамында бір минуттың ішінде келесі сөздік есептің шешімін табу керек «Жақша ішінде тасталып кеткен сөзді табыңыздар».ақпан (қала) алқорырақымшыл (.....)қамқорлық Жауабы: Қармақ«Сөз тізбегі»Кез келген сөздің соңғы буынынан жаңа сөз құрастырады. «Пирамида»Кез келген сөзден сөз тіркесін , сөйлем, мәтін, әңгіме құрастырады.Сергіту сәттері1.Мама мама не не неҚонақ келді, мейлі мейлі, Қонақтар сәлемдеседі сәлемдеседі, Балалар күреседі, күреседі,Қонақтар дем алады.2.Шәйнекте қақпақ бар, Қақпақта түйін бар, Түйінде тесік бар, Тесіктен түтін шығады, Түтін шығады тесіктен Тесігі түйіндеТүйін қақпақта Қақпақ шәйнекте.3.Балалар анау қараңдаршы күн шығып тұр Сол күнді қолымызға адлайықшы Күнмен жылынып бірінші қолымызды жылытайық, сосын бетімізді жылытайық сосын ішіміздіжылытайық аяқтарымызды жылытайық денемізді жылытып енді күнді орнына шығарып салайық.4.Банан аламыз банан тасимыз бананды тасимыз Оңі жағын тазалаймыз Сол жағын тазалаймыз Енді бар жағын тазалаймыз.Қайтіп өзіміз қайталаймыз.5.Қане балалар барлығымыз отырған орнымызда қолдарымызды айқастырайықшы енді бос қолдарымызбен сурет салайық суретіміз бір жерден шықсын бұл сергіту сәті, Орнымыздан тұрайық, Қолды –қолға ұрайық Орнымызға отырып Біз суретші болайық,
Қол ұстасып тұрамыз Керегені құрамызУықтай боп иіліп Киіз үйді құрамыз Ұзын мұртты құмырсқа Бара жатты жұмысқа Алды допты қолына Қойды допты жолына Алға қарай бір адымАртқа қарай бір адымОң жағына қарадыСол жағына қарады Үлкен тау деп ойладыЖағдаяттар жинағы.
"Сіз құмыра сындырдыңыз" 1. Үйде ешкім жоқ. Сіз жаңа сатып алған волейбол добымен ойнап жүріп, қымбат құмыраны сындырып алдыңыз… Тапсырма: Ата - анаңыздың реакциясын көз алдыңызға елестетіңіз. Қандай жағдай болуы мүмкін. Ата - анаңыз не дер еді? Сіз олардың орнында болсаңыз не дер едіңіз? Қандай іс - әрекет қолданар едіңіз? Осы жағдайдан қалай шығуға болады?"Мұғалім ескертуі" 2. Мектеп үзілісі. Әдеттегідей дәлізде айқай - шу. Бір - бірімен сөйлесу үшін сендер де бір - біріңе айқайлап сөйлеулерің керек болады. Сол кезде бір мұғалім келіп,сіздерден: "өздеріңді дұрыс ұстаңдар, айқайламаңдар" деп талап етеді. Тапсырма: Үш позицияда бағалап айтып беріңіздер. (Мен - ата-ана, мен - ересек, мен - бала)."Вандализм"
- Мен ..........................
- Мен ..........................
- Мен ..........................
- Мен ..........................
- Мен ..........................
- Мен ..........................
- Мен ..........................
«Орныңды жылдам ауыстыр»Нұсқау: Ойыншылардың ішінен бір жүргізуші таңдалынады. Ол барлық ойыншыларда кездесетін бір затты байқап, команда береді . «Кімнің киімінде қалтасы бар, солар орын ауыстырсын». Сол кезде осы команданың қатысы бар ойыншылар жылдам орындарын ауыстыруы керек, ал олар ауысып жатқанда жүргізуші бос орындыққа отырып қалу керек. Қай қатысушы орынсыз қалса, сол келесі жүргізуші болып ойынды жалғастырады. Әрбір ұстаз кез-келген жағдайлардан, педагогикалық әрекеттен өзінің шеберлігімен жол тауып шыға білу керек емес пе?Олай болса біздің қазіргі ойын жаттығуымыз сіздердің шеберліктеріңізді, өздеріңізді терең тануға, сондай-ақ өзгелердің психологиялық ерекшеліктерін тануға көмектеседі.
«Менің есімім» атты жаттығу.Жаттығу танысу үшін жасалынады- әркім кезекпен өз атын атап, есімінің бас әріпінен басталатын сөз айтады. Мысалы: Сандуғаш сникерс, Әсел әлем т.б.«Карусель» жаттығуыІшкі және сыртқы шеңбер құрып бір шеңбер айнала отырып бірі-бірін қысқаша таныстырады.
«Менің сүйікті ісім» жаттығуыӘркім өздерінің істейтін сүйікті істерін айта отырып бір-бірімен топтасады. Жағымды психологиялық ахуал қалыптастыратын ойсергектер Айна Ортаға екі адам шығады. Жұптағылар бір- біріне қарсы тұрып, екеуінің бірі уақытша айна болады, яғни өз жұптасының барлық қимылын қайталайды. Содан кейін жұптағылар өзара рөлдерін ауыстырады. Олардың бірі орындаушы, ал екіншісі оның айнадағы бейнесі. Топтың басқа қатысушылары көрермендер, олар жұптың ойынын бақылайды және айна рөлін ойнаушының шеберлігіне баға береді. Осылайша жұптар кезекпен ауысады, топ алдына барлық қатысушылар шығып жаттығады. „Өзіңізге тілегенді – басқаларға тілеңіз!“Әр оқушыға 10 -15 секунд уақыт аралығында ішінен өзіне бір немесе бірнеше ізгі тілек тілеу тапсырылады.Содан кейін қатысушылар жұпқа бөлініп, бір- бірінің қолынан алып, жаңағы өзіне тілегенді жұптасына айту керек. „Сүйікті адамыңызға тілегенді – өзгелерге тіле!“Бұл ойсергек алдыңғыға ұқсас.Мұнда оқушылар тек алдымен сүйікті адамды көз алдына елестетіп, оған бір немесе бірнеше ізгі тілек тілейді.Содан кейін оқушылар тілектерін жұп немесе топ ішінде өзгелерге айту керек.«Атомдар мен молекулалар»Жүргізуші «атомдар» деген кезде ойыншылар жеке дара жүреді де, «молекулалар, бесеуден» немесе «молекулалар, үшеуден» деген кезде, бес немесе үш адамнан тез арада топтасады. Кім топқа қосыла алмай қалса, айып төлейді: өз өнерін көрсетеді немесе көпшіліктің тілегін орындайды.«Қызықты сұрақ»Сыныпқа тақырыпты ашатын, бірақ жауабы қиындау сұрақ қойылады. Тапқан оқушыны мадақтап, ешкім таппаса, жауабын мұғалімнің өзі айта отырып, сабақтың тақырыбын айтады. Сұрақтар: Неліктен? Ол кім, бұл не? сипатында болып келеді.«Еден-төбе-мұрын» Жүргізуші сұқ саусағымен біресе төбені, біресе еденді, біресе мұрнын көрсетеді және «төбе» , «еден», «мұрын» деп айтып тұрады. Жүргізуші кейде айтқан сөзі мен қимылын керісінше жасап, қатысушыларды жаңылыстыруға тырысады. Кім қателессе, орнына отырады. Соңында қалған үш адам жеңімпаз деп танылады. «Мен таптым»Қатысушылар дөңгелене отырып, кезекпен бірден жетіге дейін санайды. Жеті санын айтатын адам «Жеті» деудің орнына, орнынан тұрып, «Мен таптым» деп айтуы керек. Кім жаңылысса, сол ойыннан шығады.«Белгісіз басшы» Бір қатысушы сыртқа шығарылып, сол кезде басқалары іштерінен біреуін басшы етіп сайлайды. Басшының міндеті сырттан келген адамға білдірмей, бір қимыл көрсетуі керек, қалғандары сол қимылды бірдей қайталауы керек. Сырттан келген адам кімнің басқарып тұрғанын табу керек. Егер тапса немесе бірнеше қимыл ауысқанға дейін таба алмаса, басқа адаммен ауысады.«Дирижер»Жүргізуші бір қимыл көрсетіп, сұқ саусағымен кімді көрсетсе, сол адам сол қимылды қайталауы керек. Кім тез қайталай алмаса, сол ойыннан шығады. Жүргізуші бір қимылды бірнеше адамға жасата отырып, белгілі бір дыбыстар шығаруы керек.«Жыланша»Қатысушылар айнала отырады. Сосын бірі бастап,келесі адамның кезекпен қолын алып, тілегін айтады. Оның соңынан келесісі ереді. Ойын осылайша қашан барлығы бір-біріне тілек айтып болғанша жалғасып кете береді.Психологиялық тренингОң жақта отыратын көршіге қарап, ол адамның туылған айы қандай, мінез - құлқына қарай байланыстыру. Сонан кейін жыл жүйесі бойынша орындарын ауыстыру ұсынылады. Қайтадын оң жақтағы отыратын көршіге қарап, ол адамның айы неге сондай екенін түсіндіреді „Жер сілкіну“-Үш адамнан ұстасып үй соғады, ортасында бір адам тұрады, 1-қимылдайды адамдар десе ішіндегі адамдар жүгіріп, келесі үйдің ішіне кіріп кетеді.2- қимылдайды – қимылдайды үйлер қимылдайды десек үйлер жүгіріп барып тұрған адамды қоршайды,3- жер сілкінді десек үйлер қолын түсіріп, басқа үйлермен үй соғады. Кезек –кезек ауысып тұрады.«Сіздің көңіл-күйіңіз қандай?» Қажетті заттар: түрлі –түсті қағаздан жасалған фигуралар, маркер.1а) Интерпритация Қызыл қуанышты көңіл-күйАлқызыл-ұнамды көңіл-күйСары-жағымды көңіл-күйКөк- суық көңіл-күйҚоңыр-қиналған қиналған көңіл-күйКүлгін-алаңдаушы көңіл-күй Қара-күш қуаттың төмендеуі Ақ –анықталмаған көңіл-күй. 2а) Әр оқушы өзіне ұнаған түрлі түсті фигураның біреуін таңдайды.Қағаздың артына сол түске байланысты жазылған интерпритацияны оқиды. Мысалы: Алмас қызыл түсті таңдаса, онда Алмастың көңіл-күйі өте қуанышты күйде екенін білуге болады.«Әнмен бой сергіту». Жүргізуші танымал 3-4 ән аты жазылған қағаз таратады. (Әр әнге сондай қағаз саны тең келеді) Қатысушылар өзіне тиген ән әуенін жүріп ыңылдап салады. Ойынның міндеті өзі сияқты ән әуенін салып тұрған адамды іздеп тауып, қосылуы түптеп келгенде осындай үш не төрт топ құралады. Мысалы: Азамат бригаданың әуенін салып тұрса Хадиша өз әуенін естіп Азаматпен бір топты құрайды.«Мимикалық ситуация». Қатысушылар үш топқа бөлінгеннен кейін олардың топ басшылары ортаға шығып карточканы таңдайды. Онда «Махаббат», «Бұзықтық», «Қызығушылық», тақырыптар берілген. Әр топ өз тақырыптарына байланысты мимика, панто-мимикалық ситуация құрайды. Қалған екі команда олардың басты тақырыбын табады.«Ақ тілек» Шардың ішіне түрлі тақырыпқа байланысты тілектер жазылады. Қатысушы оқушылар өзіне ұнаған шарды таңдап алып, оны жарады. Шар ішіндегі тілекті оқиды.«Өзіңді таны» тақырыбында психологиялық тест түріндегі ойсергектерМенің қасиеттерім қандай?Студенттерге мына аң-жануарларды тігінінен жазуды тапсыру қажет: қасқыр, ит, мысық, тышқан. Бірінші жолға осылардың ішінен ең ұнайтынын жазып, екінші және үшінші жолдарға азырақ ұнайтындарын келтіріп, төртінші жолға осылардың ішінен ең ұнамайтынын жазу керек. Осылайша тізімді тігінінен келтірген соң, әр аң-жануардың тұсына олардың қандай бір қасиетінің ұнайтындығын немесе ұнамайтындығын жазу тапсырылады. Мәселен:Мысық – жұмсақтық,Қасқыр – батылдық,Ит – адалдық,Тышқан – ұсақтық.Осыдан кейін студенттерге бұл психологиялық тестің жауабы келтіріледі. Жоғарғы жолға жазған қасиет - өзімізге жетіспейтін қасиет, біз оны өзіміздің тұла бойымызда арттыруға, жетілдіруге ұмтыламыз. Екінші жолға жазылған қасиет - өзімізде бар деп есептейтін қасиетіміз, біз өзімізді осылайша түйсінеміз. Үшінші жолдағы қасиет басқа адамдардың бізді қалай қабылдайтындығымызды білдіреді, ел көзіне біз осылайша көрінеміз. Ал ең төменгі жолға жазылған қасиет біздің неден қашқақтайтындығымызды көрсетеді, біз тұла бойымызды бұл қасиеттен арылтуға ұмтыламыз.Мұндай тестер әзілге негізделетіндігін ұмытпау керек.«Оң ба, сол ма?»Адам миының екі жарты шары әртүрлі әрекет атқарады. Адам мінезі мидың қай жарты шары жетекші болатындығына тәуелді деп есептейді ғалымдар. Төмендегі психологиялық тест мидың қай жағы басты қызмет атқаратындығын анықтап, мінездің кейбір ерекшеліктерін айқындау мүмкіншілігін береді. 1. Бірнеше рет екі қолыңыздың саусақтарын айқастырып, біріктіріңіз. Байқағаныңыздай, бір қолдың бас бармағы үнемі жоғарғы қалып отырады. Егер сол қолдың бас бармағы үстінде болса, онда Сіз эмоционалды адамсыз, ал егерде оң қолдың саусағы жоғарыда болса, ол Сіздің миыңызда талдау (аналитикалық) сипаты басым екендігін білдіреді. 2. Қалам немесе қарандаш алыңыз. Бір нысана таңдап, соны екі көзіңізбен қалам немесе қарандаштың ұшы арқылы көздеңіз. Енді көздеріңізді кезекпен жек-жеке жұмыңыз. Егер нысана сол көзді қысқанда қатты ауытқитын болса, онда сол көзіңіз Сіздің жетекші көзіңіз екен. Бұл жәйт мінездің жұмсақ және көнгіштігін меңзейді екен. Ал егер оң көзіңізді жұмғанда нысана ауытқыса, жетекші көзіңіз оң болғандығы. Бұл дегеніңіз Сіздің мінездің қатқыл әрі бірбеткейлі екендігін көрсетеді.3. Екі қолыңызды кеуде тұсында айқастырыңыз. Егер жоғарыда оң қолыңыз тұрса, онда Сіз қарапайымдылық пен мейірімге жақынсыз, ал егер сол қол үстінде болса, онда Сіз мақтануды ұнатасыз.4. Қол шапалақтағанда оң қолыңыз «соғушы» болса, онда Сіздің мінезіңізде жігер басым, ал сол қол белсенді болса, онда Сіз шешім қабылдағанда көп толғанатын адамсыз.Енді осы төрт тест нәтижесін О (оң) және С (сол) әріптерімен көрсетіңіз. Төмендегі жауаптардан өз мінезіңіздің ерекшеліктерін тауып алыңыз.ОООО: Сізге тұрақтылық пен көп тараған пікірлерге құлақ түру тән. Сіз жанжалдасу, дау-дамай мен кикілжіңдерді ұнатпайсызОООС: Сіздің мінезіңіздің негізгі ерекшелігі – жігерсіздік.ООСО: Сізге жігерлілік, әзілқойлық және артистизм тән. Мінездің бұл түрі өте көпшіл болып есептелінеді. ООСС: Мінездің бұл түрі сирек кездеседі, ол алдыңғы түрге жақын, алайда оған қарағанда жұмсақтау. ОСОО: Мінездің бұл түрінде терең ой мен мінез жұмсақтығы ұштасады, оған жаңалыққа баяу үйрену мен сақтық тән. ОСОС: Мінездің сирек кездесетін әлсіз түрі. Ондай мінезді адамдар ықпалдарға бейім болып, көп жағдайда өздерін қорғай алмайды.СООО: Мұндай мінез жиі кездеседі. Оның негізгі ерекшелігі – эмоцияларға берілу, табандылықтың жетіспеушілігі. Сіз бөтен ықпалға бой алдырасыз және өмірдің әртүрлі жағдайларына оңай бейімделе аласыз. Адал достарыңыз көп, адамдармен тез тіл табысып кетесіз.СООС: Сізге жұмсақтық пен сенгіштік тән. Сіз өзіңізге ерекше ықылас жасағанды талап етесіз.ССОО: Сіздің мінезіңіз ашық әрі ақкөңіл. Сізге қарапайымдылық, қызығушылықтарыңыздың бір жақты болмауы, өзіңізге өзіңіз іштей есеп беру тән.ССОС: Сіздің мінезіңізде ақпейілділік, жұмсақтық және адамдарға сену басым. Бұл өте сирек кездесетін мінез түрі.СССО: Сіз сезімдерге беріліп кететін, пысық әрі жігерлі адамсыз. Алайда жиі жағдайды шиелендіре түсетін асығыс шешімдер қабылдайсыз. Сізге ішіңізде сенімді «тежеуіш» қалыптастырған жөн.СССС: Мінездің жаңалықтарға құмар түрі. Сіз ескі заттар мен жәйттерге жаңаша қарай аласыз. Сізге эмоцияларға берілу, менмендік, өзімшілдік тән.СОСО: Мінездің ең мықты түрі. Сізді бір нәрсеге иландыру мен сендіру қиын. Сізге өз көзқарасыңызды өзгерту қиынға соғады. Алайда Сіз өте пысық әрі жігерлісіз, өз мақсаттарыңызға жетуде табандысыз. СОСС: Алдыңғы түрге ұқсас мінез. Өз мақсаттарына жетудегі табандылық, өзінің әрекеттерін талдауға бейім болады. Алайда достар табу қиыншылық туғызады. ОССО: Сіздің мінезіңіз жайлы әрі жеңіл. Сіз жанжалдарды болдырмайсыз, саяхаттауды ұнатасыз. Достарды оңай табасыз. Алайда қызығушылықтарыңызды жиі өзгертіп отырасыз. ОССС: Сізге тұрақсыздық пен тәуелсіздік тән. Сіз сырт көзге жұмсақ көрінесіз, алайда күрделі мәселелерде Сіз талапшыл әрі табандысыз.(Бұл ойсергек Тадахико Нагао және Исаму Сайтоның «Кокология. Психологиялық ойындар» (Kokology. The Game of Self-Discovery), 2002 кітабынан алынды) «Мен кіммін?»Сіздің қиын жағдайдан шығуыңызға бар болғаны 1-2 минут қана уақытыңыз бар. Сіз елсіз аралда тұрасыз. Сізге қандай да бір объект, өсімдік немесе жануар түріне еніп, әлгі қауіптен құтылуыңыз керек. Қиын жағдайдан шығып және одан аман қалу үшін қандай да бір объектіні немесе қандай өсімдік пен жануарды таңдайтыныңызды ойланып айтасыз. Талқылау:
- Сізде қандай қиын жағдай болды?
- Қандай объекті, өсімдік немесе жануар кейпіне ендіңіз?
- Не үшін таңдадыңыз?
Логикалық ойлауға негізделген ойсергектерТақырыпты жасыру!(Анаграмма немесе Адасқан әріптер)Сабақ тақырыбы тақтаға әріптерінің орны ауыстырылып жазылады, мәселен:«Ққааз тнңііееидб удма рікееедңз» - «Қазақ әдебиетінің даму кезеңдері».Оқушылар жасырылған тақырыпты табу керек.Жұмбақтарды шешуОқушылардың ойлау қабілеттерін сабақ тақырыбына жұмылдыру үшін оларға қысқа уақыт ішінде (1-2 минут) қызықты жұмбақтарды шешу жұмысын тапсырған орынды.Сөз төркініОрыстың «лошадь» сөзі қазақ (түркі) тіліндегі қандай екі сөзден құралған?Жауабы:аласа ат (фонетикалық сыңары: алаша ат)Сөзді тапОқушылар шағын топ құрамында бір минуттың ішінде келесі сөздік есептің шешімін табу керек «Жақша ішінде тасталып кеткен сөзді табыңыздар».ақпан (қала) алқорырақымшыл (.....)қамқорлық Жауабы: Қармақ«Сөз тізбегі»Кез келген сөздің соңғы буынынан жаңа сөз құрастырады. «Пирамида»Кез келген сөзден сөз тіркесін , сөйлем, мәтін, әңгіме құрастырады.Сергіту сәттері1.Мама мама не не неҚонақ келді, мейлі мейлі, Қонақтар сәлемдеседі сәлемдеседі, Балалар күреседі, күреседі,Қонақтар дем алады.2.Шәйнекте қақпақ бар, Қақпақта түйін бар, Түйінде тесік бар, Тесіктен түтін шығады, Түтін шығады тесіктен Тесігі түйіндеТүйін қақпақта Қақпақ шәйнекте.3.Балалар анау қараңдаршы күн шығып тұр Сол күнді қолымызға адлайықшы Күнмен жылынып бірінші қолымызды жылытайық, сосын бетімізді жылытайық сосын ішіміздіжылытайық аяқтарымызды жылытайық денемізді жылытып енді күнді орнына шығарып салайық.4.Банан аламыз банан тасимыз бананды тасимыз Оңі жағын тазалаймыз Сол жағын тазалаймыз Енді бар жағын тазалаймыз.Қайтіп өзіміз қайталаймыз.5.Қане балалар барлығымыз отырған орнымызда қолдарымызды айқастырайықшы енді бос қолдарымызбен сурет салайық суретіміз бір жерден шықсын бұл сергіту сәті, Орнымыздан тұрайық, Қолды –қолға ұрайық Орнымызға отырып Біз суретші болайық,
Қол ұстасып тұрамыз Керегені құрамызУықтай боп иіліп Киіз үйді құрамыз Ұзын мұртты құмырсқа Бара жатты жұмысқа Алды допты қолына Қойды допты жолына Алға қарай бір адымАртқа қарай бір адымОң жағына қарадыСол жағына қарады Үлкен тау деп ойладыЖағдаяттар жинағы.
"Сіз құмыра сындырдыңыз" 1. Үйде ешкім жоқ. Сіз жаңа сатып алған волейбол добымен ойнап жүріп, қымбат құмыраны сындырып алдыңыз… Тапсырма: Ата - анаңыздың реакциясын көз алдыңызға елестетіңіз. Қандай жағдай болуы мүмкін. Ата - анаңыз не дер еді? Сіз олардың орнында болсаңыз не дер едіңіз? Қандай іс - әрекет қолданар едіңіз? Осы жағдайдан қалай шығуға болады?"Мұғалім ескертуі" 2. Мектеп үзілісі. Әдеттегідей дәлізде айқай - шу. Бір - бірімен сөйлесу үшін сендер де бір - біріңе айқайлап сөйлеулерің керек болады. Сол кезде бір мұғалім келіп,сіздерден: "өздеріңді дұрыс ұстаңдар, айқайламаңдар" деп талап етеді. Тапсырма: Үш позицияда бағалап айтып беріңіздер. (Мен - ата-ана, мен - ересек, мен - бала)."Вандализм"
- Балалар орман жайылымында келеді. Керемет! Айнала жап - жасыл, гүлдердің хош иісі аңқиды. Бұл көктемгі табиғат бейнесі көз алғысыз! Бірақ балалар қолдарындағы ағаштарымен шөптердің, гүлдердің басын қылышпен шапқандай қырып келеді. Тіпті қатты соққыдан жас қайың, шыршалардың басы да ұшып жатыр.
- Аңыз бойынша латын қаласының патшасы өзінің туыстары Ромул мен Ремді Тибр өзеніне тастатқызады.Ол балалар өскен соңөзінен тақты тартып алады деп қорқады.Сол кезде өзен суына тасталған балалар кәрзеңкесі ағашқа ілініп қалып, оны аналық қасқыр құтқарып емізеді. Кейін балалард бір қойшы таүып алып, өсіріп тәрбиелейді. Балалар батыл, күшті, ержүрек батырлар болып өседі. Кейін олар патшаға көтеріліс жасап, орнынан тайдырып, жаңа қала тұрғызбақшы болады. Ромул қаланың сыртынан зындан қазып қабырға көтермекші болады.Бірақ оған Рем кедергі жасады. Сөйтіп арада ұрыс - керіс болып, Рем зынданнан секіріп өледі.
- Ромул бірнеше сабиндік қалаларды қиратқан соң, әскер бетін Римге бұрды. Олардың әскери басшысы Тит Таций болып, Римге жақын қамал Капитолийге жақындады. Капитолий биік жарқабақта орналасдықтан, оған шабуыл жасап жеңе алмайды. Сонда оларға рим горнизонының басшысының қызы Тарпея көмектесті. Ол құпия түрде жауларына келіп, әскерді қамалға кіргізуге уәде берді. Бірақ ақысына "әр жауынгер сол қолындағы заттарды берсін,"- деп айтып білезікті көрсетеді. Тит Таций биік жарқабақтарға қарап Тарпеяға келісім береді. Түнда Тарпея қамалдың қақпасын ашып, ішіне жау әскерлерін кіргізеді. Сөйтіп Тит Таций Капитолийді жаулап алады. Соңынан Тарпея Титтен өзінің төлем ақысын сұрайды.Ол сатқындықты пайдаланып мақсатына жетті, бірақ…….
- Капитолийдегі сатқын Тарпея қаза болған жарқабақ "Тарпея жарқабағы" деп аталады.
- Календарьға көз жүгіртейік. Қазіргі 9- ай - сентябрь. Септембер-латынша "septem" - "жеті", тоғызыншы ай - октябрь, латынша "окто" - "сегіз", он бірінші - ноябрь; новембер-латынша novem - тоғыз; декабрь-децембер - decem (он) деген мағынаны білдіреді. Ал декабрь бізде 12- ай.
- Римде Янусқа арнап бірнеше храмдар соғылған, соның ең үлкені Форумда. Ол үлкен аркадан және де әр аркада қақпа орналасқан. Екеуі екі жақ қабырғамен байланысқан. Егер соғыс болса Янустың қақпалары ашылып, барлық жауынгерлеросы храмның аркалары арқылы өткен екен. Ал храмның қақалары соғыс аяқталмағанынша жабылмаған.
Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз
Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация
жариялап табыс табыңыз!
Материалдарыңызды сатып, ақша табыңыз.
(kaspi Gold, Halyk bank)
