Психологиялық
тренингтер
Кез келген тұлғаның жаңа
ортаға бейімделуі, құрбылары арасында үйлесімді қарым-қатынас
орнатуы, өзін дұрыс таныстыра білуі және т.б жағдайлары кейде
айналасындағылар тарапынан ұйымдастырылған әрекеттерге де
байланысты әсер етеді. Сондықтан ең алғашқы кездесу «Танысу»
тренингін жүргізуге болады. Бұл тренингтерде қолданылатын ең
бастапқы жаттығу болғандықтан қатысушыларды жұмысқа жауаптылық пен
қарым-қатынас жасауға жұмылдыру қажет. Кейде жәй ғана танысу мен
кездесу адамды түсінуге үлкен маңыз береді. Адам туралы ақпаратты
тек сыртқы келбетінен ғана емес, сөзі арқылы да есте сақтауға
болады.
«Шеңбер бойынша сөз
тізбегі» ойыны тренингке қатысушылардың сөзді
мағыналы ойлауын, топтық қатынасын, сөйлеу мәнерін дамытуға ықпал
етеді. Ойынның
ережесі: қандай да бір қарапайым сөйлем
таңдап, қатысушылар сол сөйлемді түрлі дауыс ырғағымен
жалғастырулары қажет. Мысалы “Біз болшақтың кәсіби білімді
маманымыз”. Енді оң жақтағы ойыншыдан бастап осы сөйлемді кезекпен
айтамыз. Ойынның әр қатысушысы сөйлемді жаңа интонациямен айтуы
тиіс (сұраулы, қуынышты, таңқалушы, немқұрайлы және т.б). Егер
қатысушы жаңа дауысқа сала алмай айтылғанда қайталаса ойыннан
шығарылады. Осылайша ойын бірнеше рет ойналады. Басқа адамның
интонациясын қайталауға болмайды.
«Комплимент»
ойыны. Жаттығудың тапсырмасы
қатысушылардың бірін-бірі түсінісуі арқылы эмпатия деңгейін көтеру,
тіл табыса алу қасиетін, бірін-бірі толық тануын дамыту. Тренинг
қатысушылар шеңбер бойымен отырады. Кез келген қатысушы жағымды
комплимент айтады. Ал қалғандары ол кімге арналғанын табады.
Коплимент алған қатысушы ойынды әрі қарай жалғастырады. Барлығы
түгелдей жағымды эмоция алмайынша ойын аяқталмайды. Осы жаттығу
тренингке қатысушылардың қаншалықты қызығушылықпен тапсырмаларды
орындағандарын дәлелдейді. Тренинг аяқталғанан кейін қорытынды
кезеңде «Тренинг саған не берді?» деген сұраққа қатысушылар
өздерінің ойларын ортаға салады. Осыдан тренинг нәтижесінде
бірлескен іс-әрекет қарым-қатынас қабілетін арттырып қана қоймай,
сонымен қатар тұлғаның дамуы мен өзгеруіне тікелей ықпал
етеді.
Танысу
Қатысушылар: жоғарғы сынып
оқушылары
Мақсаты: Тренингке
қатысушылардың қарым – қатынас жасауға ниетін арттыру , көңіл –
күйін көтеру. Әр қатысушының ерекшелігін, жеке тұлғалық қасиеттерін
анықтау.
Қолданылатын
құралдар:
-
Музыка
-
Таза
парақшалар
-
Нөмерленген
жүректер
«Кел
танысайық!»
Мақсаты: Тренинг
қатысушылардың бір-бірімен танысуға жағдай жасау, араларында
жағымды қарым-қатынас орнату.
Нұсқау: әрқайсыларыңыз шеңбер
бойыша өзіңіздің есіміңізді айтып және сол есімнің бас әріпіне
байталатын бір тағамды айтады. Келесі қатысушы алдында айтылған
есімді қайталап, өзі әрі қарай жалғастырады. Мысалы: Сараи – сорпа,
Батыр – бесбармақ, Қаламқас – қуырдақ және т.б. Тапсырма
аяқталғаннан соң жүргізуші , психолог, қысқаша тапсырманың
орындалуы бойынша өз пікірін айтады.
«Молекула»
Мақсаты: Қатысушылар көңіл –
күйін көтеру, жалпы жақсы эмоциалық ахуалды жақсарту, жылдамдық
реакциясын, зейінділігін дамыту.
Нұсқау: ойынды жылдам музыка
ойналу керек. Қатысушылар музыкаға билеп тұрады. Музыка тоқталған
соң, жүргізгізуші 1-ден 10-ға дейін (сан қатысушылары санынан
аспауы керек) бір санды айтады. Сол мезетте қатысушылар сол
айтылған санға сәйкес «молекула» сияқты «жабысып» қалуы керек.
(Ойынды әрі қарай жалғастыру үшін молекула құралмай қалған
ойыншыларды ойыннан шығаруға болады). Солай бірнеше рет
қайталайды.
« Менің
әлемім»
Мақсаты: Психологиялық
сипаттамаларды айқындауға және талдауға икемділігін
дамыту.
Нұсқау: Оқушыларға қағаз
беріледі