|
Ұйымдастыру кезеңі (7
мин)
|
Тәрбие сағатының
түрі: дамытпалы саяхат сабақ.
1. Ұйымдастыру
2. Кіріспе
Мұғалім сөзі: - Сәлеметсіздер ме құрметті оқушылар! Бүгінгі тәрбие
сағатымызды ашық деп жариялаймын.
Бүгін біз әдептілік, адалдық, адамгершіліктің асыл қасиет екені
туралы пікірлесіп, өз ойларымызды ортаға саламыз.
Олай болса АДАМ!Адам баласының
бойында жақсы да, жаман да қасиеттер болады екен. Бізге
ақылдылықты, адалдықты, қарапайым - кішіпейілділікті,
инабаттылықты, шыншылдықты үлкендер үйретеді. Ол - біздің ата -
анамыз, ақсүтін бере отырып, ана тілімен үйретеді. Біз оны түсініп,
ата - баба салт, әдеттерін үйренеміз. Адам болатын адамгершілігі
бар бала - барлық жақсы қасиеттерді үйреніп, жаман мінез
әдеттерден, ұнамсыз қылықтардан аулақ болуға тырысуы керек. Адамның
адамгершілік, адалдық, саналылық дәрежесі – оның тәртібі мен іс -
әрекетін анықтайтыны әлдеқашан дәлелденген.
Адамның бойынан адамгершілік қасиеттер табылса, әрине сымбатты,
парасатты көрінеді.
Адамгершілік – адамның асыл қасиеті. Жүсіп Баласағұн адамгершілік
пен инабаттылықтың төрт қасиетін 6600 тармақтан 72 тараудан тұратын
“Құтты білік” дастанында көрсетіп берді.
Шығыстың ұлы ғалымы әл - Фараби: «Жас жеткіншектеріңізді
көрсетіңіз, мен сіздердің болашақтарыңызды айтып берейін»- деген
екен.Бүгінгі адамгершілікті, адалдықты сендер қалай түсінесіңдер,
әдеп - нормаларын білесіңдерме, озара пікірлесіп ой бөлісеміз.
Мұғалім сөзі: Балалар, сіздер дос болу, адалдықтың деген не екенін
білесіздер ме? Әрине, білесіздер, дос болмайтын ешбір адам
болмайды, иә?! Ендеше осы сыныпта дос бар ма екенін дәлелдейік, ол
үшін қазір біз 2 - топқа бөліп, дос туралы пікір таластырамыз және
өз күшімізді тексерелік.
|
Оқушылар мұғаліммен
амандасады,түгенделеді, мектеп партасындағы қатарлары бойынша
орындарына отырады.
қойылған жағдаяттық сұраққа ойланып жауап
беруге, қызығушылықтары
оянады
|
Интербелсенді
тақта
Жүсіп Баласағұн,Әл Фараби
портреттері
|
|
Сабақ басы (13
мин)
|
1 - Топ.«Татулық»
2 - топ. «Сыйластық»
1 - арал.
Сұрақтар:
Адал достық дегенде нені түсінесіңдер?
Сендердің де адал достарың бар ма?
Сенің адалдыққа деген сенімін қандай?
«Адалдық – адамшылық бастауы» дегенді қалай түсінесіңдер?
«Адалдық, кеңпейілділік, ақкөңілділік, шыншылдық» ұғымдарымен қатар
жүре ме? Неліктен?
2 - арал.
Адамгершілікке байланысты проблемалық жағдаяттарды шешу
үшін саяхатқа шығу ойынын ойнайық. Елімізде үлкен қалалар бар:
Астана, Алматы, Ақтау, Жезқазған, Көкшетау, Ақтөбе, Семей,
Павлодар, Атырау, Қызылорда т. б.
Ал, балалар, өздеріңе қай қалалар ұнайды? Ұнаған қала аты жазылған
қима қағазда сұрақ бар. Соған жауап беру керек.
Сұрақтар:
– 1. Мектептен үйге қарай жүгіріп келе жатқанда, алдыңнан бір үлкен
кісі шықты. Сен не істер едің?
– Үлкен кісімен амандасып жол беремін.
– 2. Өзіңнен үлкен кісілер әңгімелесіп отырған кезде сен не істеуің
керек?
– Үлкендердің әңгімесін бөліп, сөзге араласуға болмайды.
– Егер тығыз шаруам болса, «кешіріңдер» деп айтар едім.
– 3. Көшеде біреу жөн немесе жол сұраса не істер едің?
– Асықпай түсіндіріп беремін.
– 4. Автобуста, қоғамдық орындарда егде адамдарды көрсең не істеген
жөн?
– Үлкен кісілерге әрдайым орын беру керек.
– 5. Үлкен кісілермен қалай сөйлесу керек?
– Үлкен кісімен «Сіз» деп сөйлесу керек.
– 6. Әдептілік деген не?
– Адамдардың жүріс - тұрысы мен өзара қарым - қатынасының
ережелері.
7. «Жалғастыр»
«Не істеуге болмайды?».
- Үлкендердің алдынан...... (кесіп өтуге болмайды.)
- Кішкене баланы................(жылатуға болмайды.)
- Құстарды...........................(атуға болмайды.)
- Қыз баланы........................(ренжітуге болмайды.)
- Сабақтан.............................(кешігуге болмайды.)
- Сыныпта.............................(айғайлауға болмайды.)
8. «Не істеу керек?»
- Үлкен кісіні.......................(сыйлау керек.)
- Үлкеннің тілін...................(алу керек..)
- Үлкендерге..........................(сәлем беру керек.)
- Кішілерді..............................(қамқорлау керек.)
- Оқу құралдарын.................. (күтіп ұстау
керек.)
|
Оқушылар екі топқа бөлінеді,аралдарға саяхат жасай жүріп,өз
ойларын ортаға салады
Адалдық – адам бойындағы асыл қасиеттердің бірі.
"Адалдық” деген сөз шыншылдық, айнымастық, шын берілгендік сияқты
игі қасиеттерді еске салады. Қазақ пайымында адам бойында адалдық -
пәктік, ар - ұждан, жан тазалығы. Адал дос дегеніміз - өтірік
айтпайтын, шындықты жақтайтын, досын ешқашанда ұятқа қалдырмайтын,
барлық уақытта қандай жағдай болмасын қол ұшын беріп көқмектесетін,
қашан да қасынан табылатын, барын бөлісетін нағыз
жолдас.
Оқушылар өз ойларын ортаға
салады
|
Жаңа ақпараттармен жұмыс жасауға арналған
қима
қағаздар
|
|
Ортасы (20
мин)
|
3 - арал. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Тарсия әдісімен жасалған мақал –мәтелдерді сәйкестендіру.
4 - арал. «Досым саған арнаймын»
Достыққа байланысты ақын - жазушыларымыздың өлеңдерін айту.
|
М. Мақатаев
Досым, саған сенемін. Сеніп өтем!
Жолы бөтен демеймін, жөні бөтен.
Достық деген — адамның көрігі екен,
Достық деген адалдың серігі екен.
Достарың көп пе?
Апырау неткен жақсы едің?
Досым аз менің...
Досым - ау менің, тапшы емін?
Достарыңменен достастыр мені, асылым,
Достастыр мені?
Болайын құлың нақ сенің!
Дос болам десең,
Досымды сыйла, қымбаттым!
Досыңа сонда,
Досыммен ғана қымбатпын.
Дос болам десен,
Мендегі доспен достасқын,
Сендегі доспен дос болып сонда тұрмақпын.
Дос жүрегі шар айна,
Сылтауыңа қарай ма,
Бүлдіріп алма қалайда,
Кір шалдырма жарай ма!
Шимайланса шар айна,
Жанарды тартар жалтырап,
Дос жүрегі – бал бұлақ.
|
«Тарсия» әдісіне
құрылған
пішіндер
|
|
Соңы (5
минут)
|
«Оян,ар
мен
адалдық»ПОПС
формуласын қолданып
эссе
жазу.(4 сөйлемнен
тұратын
қысқа
эссе)
Менің ойымша,………………………………….
Мен оны былай түсіндіремін:…………………..
Мынадай дәлелмен дәлелдей аламын:………………………………………………
Қорытындысында,………………………………………………………………………………..
осындай шешімге
келдім.
|
Оқушылар өз ойын қорыта келе
аралдарға саяхат барысында өткен ақпараттардан ой түйіп эссе
жұмысын жазады.
|
А4формат
|
ЖИ көмекші
15 Қаңтар 2024
1519
