2024-2025 оқу жылына арналған
Қысқа мерзімді сабақ жоспарларын жүктеп алғыңыз келеді ме?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен жасалған
Материалдар / Перпендикуляр түзулер және кесінділер

Перпендикуляр түзулер және кесінділер

Материал туралы қысқаша түсінік
• торкөзі бар және торкөзі жоқ парақтарда параллель және перпендикуляр түзулерді салады; сызбалар мен қоршаған ортадан параллель және перпендикуляр түзулерді таба алады.
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Мұғалімнің аты-жөні:


Пән/Сынып:

6 сынып

Күні:


Тарау немесе бөлім атауы:

6.3С Координаталық жазықтық

Сабақтың тақырыбы:

Перпендикуляр түзулер және кесінділер.

Оқу мақсаты:

6.3.2.1перпендикуляр түзулердің анықтамаларын білу;

Бағалау критериі:

  • торкөзі бар және торкөзі жоқ парақтарда параллель және перпендикуляр түзулерді салады;

сызбалар мен қоршаған ортадан параллель және перпендикуляр түзулерді таба алады.

Сабақтың барысы:


Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут


Ұйым

дастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Перпендикуляр түзулер және кесінділер тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз:

-перпендикуляр түзулердің анықтамаларын білу

Сұрақтар.

Берілген сұрақтардың жауабын таңдаңыз.

1.  Қандай түзулер параллель деп аталады?

А) бір жазықтықта қиылыспайтын түзулер

Б) бір жазықтықта қиылысатын түзулер

В) кейде ғана қиылысатын түзулер

2. Қандай түзулер перпендикуляртүзулер деп аталады?

А)  сүйір бұрыш жасап қиылысатын түзулер

Б)  тік бұрыш жасап қиылысатын түзулер

В)  доғал бұрыш жасап қиылысатын түзулер

3. Грек тілінен аударғанда «параллелос» сөзі қандай мағына береді?

А) «сызық»; Б) «түзу»; В) «қатар жүруші»

4. Түзу сызық дегеніміз не?

А)  түзу ол шексіз сызық

Б)  түзу ол кесінді

В)  түзу – ол сызық

5. Грек тілінен аударғанда “перпендикулярис” сөзі қандай мағына береді?

А) перпендикуляр түзулер

Б) перпендикуляр кесінділер

В) перпендикуляр



Амандасады, үй тапсырмасына жауап береді.






Сұрақтарға жауап береді












Оқулық


10 мин

Жаңа сабақ

Сызғыш пен қарындаш көмегімен дәптерде және тақтада салу орындалады.

түзу сызық деген не?

Түзу – бұл шексіз сызық.

қиылысатын түзу сызыңыз.

Неге бұл сызықтар қиылысушы түзулер деп аталады?

Қиылысушы түзулерді жазу және белгілеумен танысады.

Қорытынды: Қиылысатын екі түзудің ортақ бір ғана нүктесі болады.

a мен b түзуі қиылысушы түзулер. О – қиылысу нүктесі.

1-суреттегі қиылысатын түзулерді және олардың қиылысу нүктелерін тауып оқыңдар.

Нүктеден түзуге дейінгі ең қысқа қашықтық – нүктеден түзуге түсірілген перпендикуляр болып табылады. Перпендикуляр түзулер – жазықтықта тікбұрыш жасап қиылысатын түзулер.

Перпендикуляр атауы латынның “перпен-дикулярис” - тіктеуіш - сөзінен алынған. Ерте заманнан құрылысшылар тіктеуіш, яғни жіпке байланған жүк көмегімен қабырғалардың үй еденіне перпендикулярлығын тексерген. Бұл құрылғыны олар қазір де қолданады.




5x – 15 > 2x – 3







Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады




Оқушы қызметі: берілген тапсырманы жұпта талқылап, түсініп орындау.











Бағалау: тапсырмалар ды орындау барысында оқушыларды ауызша марапаттау, ынталандыру.








25

минут


















Бекіту тапсыр

масы

1. а) 1-суретте көрсетілген түзулердің қайсысы перпендикуляр? (Алдымен «көзбен» тексеріңіз, содан кейін тік бұрышты сызғыш көмегімен өзіңізді тексеріңіз.)


ә) 2-суретте көрсетілген АВ, CD және EF түзулері О нүктесінде қиылысады. Осы түзулердің қайсысы перпендикуляр? (Алдымен «көзбен» тексеріңіз, содан кейін тік бұрышты сызғыш көмегімен өзіңізді тексеріңіз.)


2.

  1. а түзуінде жатпайтын Е және К нүктелері арқылы а түзуіне перпендикуляр түсіріңіздер.

а түзуінің бойында Ғ нүктесі арқылы а түзуіне перпендикуляр тұрғызыңыздар.


Оқулықтан №1044, №1045




Сурет-1.

Сурет-2.









Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.











«Басбармақ» әдісімен бағалау алады

Жүргізіледі




Дескриптор: Білім алушы:

-координаталық жазықтық сала алады;

-координаталық жазықтықта нүкте орнын таба алады;

-координаталық жазықтықта нүктенің қозғалысын анықтай алады.



Интернет ресурстары



Жалпы білім беретін мектептің 6–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Т.А.Алдамұратова, Қ.С.Байшоланова, Е.С.Байшоланов Алматы «Атамұра» баспасы 2018 жыл


Жеке жұмыс

Хайролла Тілеубек тапсырмасы.

1. Берілген суреттегідей АВС үшбұрышын салыңыздар. Оның:

  1. С төбесінен АВ қабырғасына дейінгі қашықтықты табыңыздар;

В төбесінен АС қабырғасына дейінгі қашықтықты табыңыздар.



Тапсырманы орындайды

Парақша

5 минут








Бүгінгі сабақта:

-перпендикуляр түзулердің анықтамаларын білу

Білемін

Білдім

Білгім келеді




Үйге тапсырма. №1047.






Тақырыпты меңгергенін анықтау








Кері байланыс









Жариялаған:
Алмас Мақпал
04 Сәуір 2025
106
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі