Есік гуманитарлық экономикалық колледжі

Пәні : Қазақ тілі

Жетекші: Сандуғаш Баусариева

Топ : 201 Юлдашева

«Қазақ тілінен тест жауаптарымен»

1. Көсемшені көрсетіңіз
A) Айтар
B) * Жазып.
C) Бару
D) Көрген.
E) Келмек.

2. Қазақ тілінде неше дауысты дыбыстар бар екенін көрсетіңіз.
A) * 12
B) 10
C) 14
D) 11
E) 16

3. Синоним сөздердің тізбегін көрсетіңіз.
A) Қала, астана, аймақ.
B) Бау, бақша, егін.
C) Дәреже, абырой, көрнекті.
D) * Ас, тамақ, тағам, дәм.
E) Жоғары, төмен, аласа.

4. «Кейде» жалғаулық шылауы қай құрмаласқа тән екнін көрсетіңіз.
A) Себеп – салдар салалас.
B) Қарсылықты салалас.
C) * Кезектес салалас.
D) Ыңғайлас салалас.
E) Талғаулы салалас.

5. Қазақша аударылған кірме сөзді табыңыз.
A) Ақа.
B) Кебеже.
C) Хан.
D) Диалект.
E) * Тікұшақ.

6. Бастауыштан кейін дұрыс қойылған сызықшаны табыңыз.
A) Көрмес түйені де көрмес.
B) Көрмес түйені де – көрмес.
C) Көрмес – түйені де – көрмес.
D) Көрмес түйені – де көрмес.
E) * Көрмес – түйені де көрмес.

7. Төл сөздің анықтамасын табыңыз.
A) Біреудің сөзінің мазмұнын айту.
B) Біреудің сөзін өзгертіп айту.
C) Көп адамның сөзі.
D) Жеткізушің сөзі.
E) * Бір адамның өзгертілмей айтылған сөзі.

8. Толық мағыналы ең кем дегенде 2 сөз, бірі екіншісіне бағына байланысатын, қатынас негізінен зат, құбылыс жайында түсінік алушылыққа тән қатарды көрсетіңіз.
A) Буын.
B) Сөз тіркесі.
C) Сөз.
D) * Сөйлем.
E) Дыбыс.

9. Үтір қойылмайтын орынды көрсетіңіз.
A) Қаратпа сөздерге.
B) Құрмалас сөйлемдердегі жай сөйлемдер арасына.
C) Одағай сөздерге.
D) * Жалпылауыш сөздерге.
E) Қыстырма сөздерге.

10. Қатыстық сын есімді табыңыз.
A) Әдемілеу.
B) * Ашушаң.
C) Жаманырақ.
D) Қап - қара.
E) Жақсы.

11. Ілгерінді ықпалды табыңыз.
A) Теңізші.
B) * Итбалық.
C) Асқазан.
D) Есалаң.
E) Қызылорда.

12. Астарлы, бейнелі, экспессивті сөздер қолданылатын стильді табыңыз.
A) Ауызекі стиль.
B) Ғылыми стиль.
C) Публицистикалық стиль.
D) * Көркем әдеби стиль.
E) Ресми стиль.

13. Өздік есімдігінің септелген түрін көрсетіңіз.
A) * Өзіне, өзіңізбен.
B) Өзерің, өзіңсің.
C) Өздеріміз, өздеріңіз.
D) Өзі, өзіміз.
E) Өзім, өзіңіз.

14. Тұрақты сөз тіркесін табыңыз.
A) Хат жазу.
B) * Ала өкпе болу.
C) Алтын күн.
D) Ағайыншыл адам.
E) Вокзал алаңы.

15. Күшейткіш үстеулі тіркесті табыңыз.
A) * Тым биік.
B) тез келді.
C) Ертең барады.
D) Ілгері жүр.
E) Онша жараспайды.

16. Еліктеу сөзі бар сөйлемді көрсетіңіз.
A) Ұлпан бүгін көілді.
B) Көшеде біреу кетіп барады.
C) Қызық еді Аянның мінезі.
D) * Көлбең - көлбең етеді.
E) Шыдай алмай далаға шығып кеттім.

17. « Қауқар» сөзінің мағынасын табыңыз.
A) Әлсіз, нәзік.
B) Үлкен, зор.
C) Іші - сырты.
D) Суық, ызғар.
E) * Күш, қуат.

18. Жақсыз сөйлемді табыңыз.
A) Досын көрді.
B) Жүзін шырамытатын сияқты.
C) Күн жылына бастады.
D) Боран да басылды.
E) * Жәрдемшіге хабар айтуға болады.

19. Еліктеу сөзден болған қайталама қос сөзді табыңыз.
A) Ұзынды - қысқалы.
B) Сұлу жүзді.
C) * Жарқ - жұрқ.
D) Емін - еркін.
E) Жапа - тармағай.

20. Қаратпа сөзді табыңыз.
A) * Пұшайт - пұшайт, қозым, қоңырым.
B) Сенің ойыңша, келешек туралыойламау керек пе?
C) Бәсе, бұл – соның ісі.
D) Біріншіден, айтатын ойыңызды сралаңыз.
E) Әуелі адамды түсіне білейік.

21. Жалпы есім қатарын анықтаңыз.
A) * Қала, көше.
B) Айна, Гүлдария.
C) Әйгерім, Батыр.
D) Көпір, Ертіс.
E) «Жас Алаш», «Парасат».

22. Негізгі сын есімді көрсетіңіз.
A) * Биік.
B) Тұсаулы.
C) Табыскер.
D) Білгіш.
E) Шаруақор.

23. Мына сөйлемге қай шылау лайық, көрсетіңіз.
Алтынсары қадалған.........., оның кескіні құбыла бастады.
A) Таман.
B) Туралы.
C) Қарай.
D) * Сайын.
E) Тарта.

24. Ұяңнан басталып, ұяңға аяқталған сөзді көрсетіңіз.
A) Бір.
B) Тоғыз.
C) Төрт.
D) * Жүз.
E) Сегіз.

25. Үндестік заңына бағынбайтын қосымшалы сөзді көрсетіңіз.
A) Арманды.
B) Ертегіміз.
C) Үшінші.
D) * Қарашашпен.
E) Балаға.

26. Етістіктің нақ осы шақ түрінде тұрған сөзді көрсетіңіз.
A) Тұрасың.
B) Тұратынсың.
C) Тұрғанмын.
D) Тұрарсың.
E) * Тұрмын.

27. «Көзді ашып - жұмғанша» тұрақты сөз мағынасын белгілеңіз.
A) Әдемі.
B) Жай жүру.
C) * Лезде.
D) Алыс жер.
E) Момын.

28. Тұрлаулы мүшелердің екеуі де сан есімнен болғанда қойылатын тыныс белгісін табыңыз.
A) Қос нүкте.
B) Көп нүкте.
C) Үтір.
D) * Сызықша.
E) Дефис.

29. Себеп – салдар салаластың шылауларын табыңыз.
A) * Өйткені, сондықтан, сол себепті.
B) Сондықтан, және, әрі.
C) Өйткені, сол себепті, бірақ.
D) Дегенмен, әйтсе де, ал.
E) Немесе, бірде, кейде.

30. Төл сөздің алдынан автор сөзі келсе, қойылатын белгіні көрсетіңіз.
A) Нүктелі үтір.
B) * Қос нүкте.
C) Көп нүкте.
D) Үтір.
E) Нүкте.

31. Омоним бола алмайтын сөзді көрсетіңіз.
A) Өзек.
B) От.
C) * Кітап.
D) Қазы.
E) Шаш.

32. « Бас - басына», « өзді - өзі» - қос сөздерінің білдіретін мағынасын табыңыз.
A) Мәндес сөздер.
B) Жинақтау мәні.
C) Көптік мәнді.
D) * Бөлшектеу, саралау.
E) Қайшы мәнді.

33. Сөздердің тіркесуінен құралған күрделі үстеулердің әрбір сыңары қалай жазылатынын белгілеңіз.
A) * Бөлек.
B) Бірге.
C) Қосарлану арқылы.
D) Дефис арқылы.
E) Қайталану арқылы.

34. Қаратпа сөзді табыңыз.
A) Мүмкін, сәл кідіре тұрарсыз?
B) Сөйтіп, ол Домалақ ана аталды.
C) Немене, риза емеспісің?
D) Амал қанша, осылай болды.
E) * Алма, алманы әкел.

35. Сөйлеушінің біреудің сөзін ешбір өзгертпей беруінің атауын табыңыз.
A) Автор сөзі.
B) Қыстырма сөз.
C) * Төл сөз.
D) Төлеу сөз.
E) Қаратпа сөз.

36. Бірыңғай мүшелерден кейін келген жалпылауыш сөздің алдынан қандай тыныс белгісі қойылатынын табыңыз.
A) Үтір.
B) * Сызықша.
C) Қос нүкте.
D) Нүктелі үтір.
E) Дефис.

37. Бейнелеуіш сөзді көрсетіңіз.
A) Үлкен – қіші.
B) Ала жаздай.
C) * Жалт қарады.
D) Көкпеңбек.
E) Он бес.

38. Берілген сөйлем жай сөйлемнің қай түрі, көрсетіңіз.
« Бурабай көклінің ығындағы кішкене қаланы сол көл атымен « Бурабай» дейді.
A) Толымсыз.
B) Жақты.
C) Атаулы.
D) * Жақсыз.
E) Жалаң.

39. Сөйлемдердің арасында қандай тыныс белгісі қойылмаған, дұрысын белгілеңіз.
Естіген нәрсені ұмытпасқа төрт түрлі себеп бар: әуелі көкірегі байлаулы, берікболмақ керек екінші – сол нәрсені көргенде я естігенде ғибраттану керек көңілденіп, тұщынып, ынтамен ұғыну керек үшінші – сол нәрсені ішінен бірнеше уақыт қайтарып ойланып, көңілге бекіту керек төртінші - ой кеселді нәрселерден қашық болу керек.
A) Үтір.
B) * Нүктелі үтір.
C) Нүкте.
D) Көп нүкте.
E) Қос нүкте.

40. Техникалық әдебиетті қай қатарға жатқызамыз?
A) Публицистика тілі.
B) Ауызекі тіл.
C) * Ғылыми тіл.
D) Көркем әдебиет тілі.
E) Ресми тіл.

41. Антоним сөзді табыңыз.
A) * Жуан - жіңішке.
B) Анда - санда.
C) Майдан – соғыс.
D) Сарт - сұрт.
E) Моншақ – моншақ.

42. Ашық дауысты дыбыстар қатарын табыңыз.
A) Ү, А, Ө, Э.
B) О, Ы, Э, І.
C) * А, Ә, Ө, Е.
D) У, Ә, І, Ұ.
E) Е, И, І, О.

43. Үнді дауыссыздан басталып, үнді дауыссызға аяқталған сөзді көрсетіңіз.
A) Біз.
B) Сіз.
C) * Мен.
D) Олар.
E) Сен.

44. Етістіктің шағы қанша түрге бөлінетінін көрсетіңіз.
A) 9.
B) 2.
C) 8.
D) 7.
E) * 3.

45. Синоним сөздердің тізбегін көрсетіңіз.
A) Асыл, жасық, сасық.
B) Қайшы, қайшылау, қайыр.
C) * Азайту, алу, кеміту, шегеру.
D) Қама, қала, қалың.
E) Оңтістік, солтүстік.

46. « Әлде» сөзінің қай сөзбен бірге жазылатынын көрсетіңіз.
A) Әлде ( адам), әлде (мал).
B) Әлде( кісі).
C) Әлде( он), әлде ( жиырма).
D) Әлде (көп), әлде (аз).
E) * Әлде(кім), әлде (қашан).

47. « Мыс», «міс» - шылауларының мағынасын анықтаңыз.
A) * Болжалдық.
B) Күшейткіш.
C) Шектік.
D) Сұраулық.
E) Лепті.

48. Тірек сөздің мағынасын нақтылап, даралық сипат беретін атауын табыңыз.
A) Күрделі сөз.
B) Дара сөз.
C) * Бағыныңқы сөз.
D) Буын.
E) Басыңқы.

49. Төл сөз азат жолдан басталғанда қойылатын тыныс белгісі.
A) Дефис.
B) * Сызықша.
C) Көп нүкте.
D) Қос нүкте.
E) Тырнақша.

50. Көңіл - күй одағайын табыңыз.
A) Кә - кә.
B) Рас.
C) Әрине.
D) Демек.
E) * Әттеген - ай.

51. Азот, оттегі, масса, лексикология терминдері қай стильде кезедседі?
A) Іс - қағаздар.
B) Көркем әдебиет.
C) * Ғылыми.
D) Ауызекі.
E) Публицистика.

52. Омоним сөзі бар сөйлемді табыңыз.
A) Бір кезде Әбіш Тәкежанды сұрады.
B) Жамбыл аулының малы.
C) * Айтыста мектеп оқушылары айтысты.
D) Биік тау алыстан көрінеді.
E) Ол шешесінен хат алды.

53. Сауатты жазуды ретке келтіретін сөздікті табыңыз.
A) Терминологиялық сөздік.
B) Аударма сөздік.
C) Орфоэпиялық сөздік.
D) * Орфографиялық сөздік.
E) Синонимдік сөздік.

54. Атаулы сөйлемді табыңыз.
A) * Сайын дала.
B) Баламен ойнады.
C) Жарыс жалғаса берді.
D) Бізге уақытты ұту керек.
E) Ауа желсіз екен.

55. Еліктеуден жасалған етістікті көрсетіңіз.
A) Есірке.
B) Жомарт.
C) Жазғыш.
D) * Жалпай.
E) Ақша.

56. Толықтауыш қызметін атқарып тұрған сын есімді табыңыз.
A) * Әдептіге елікте.
B) Әдепті сөйле.
C) Әдепті екен.
D) Әдепті бала.
E) Сөзі әдепті.

57. Пысықтауыш қызметін атқарып тұрған еліктеуіш сөзді сөйлемді табыңыз.
A) Асығып тез аттандық.
B) Баяғы жартас бір жартас, қаңқ етер, түкті байқамас.
C) Дала жым – жырт.
D) Ырғалып қарқ етті, ірімшік жерге салп етті.
E) * Қазандағы ет бүлк – бүлк қайнады.

58. Шартты бағыныңқы сабақтас сөйлемді көрсетіңіз.
A) Балалық шақ...
B) Ойымдағыны айтпақшы едім, ол кетіп қалды.
C) Кітабын оқып болғандықтан, досына бере салды.
D) Бүгін жаңа ай туды.
E) * Қазір сабағыңды жақсылап оқысаң, ертең «5» аласың.

59. Үтір қайсысына тән, табыңыз.
Менің ойымша, бағытыз дұрыс.
A) Бірыңғай мүше.
B) Одағай.
C) Қаратпа.
D) * Қыстырма.
E) Төл сөз.

60. Қай жердегі тыныс белгісі дұрыс, табыңыз.
A) Есіктің киізін олай итерем – былай итерем, ашылмайды.
B) Есіктің киізін олай итерем; былай итерем; ашылмайды.
C) * Есіктің киізін олай итерем, былай итерем, - ашылмайды.
D) Есіктің киізін олай итерем: былай итерем, ашылмайды.
E) Есіктің киізін олай итерем, былай итерем, ашылмайды.

61. Қосарлану арқылы жасалған сөзді табыңыз.
A) Қазақтың тілі.
B) * Құрбы – құрдас.
C) Жезтырнақ.
D) Ашудас.
E) Көкшіл.

62. Күрделі зат есімдерді белгілеңіз.
A) Оқушы, білім.
B) Ауыл, арба.
C) * Өнеркәсіп, қызыл отау.
D) Көрме, теңіз.
E) Көңіл, күлкі.

63. Жинақтық сан есімді анықтаңыз.
A) Үштен бір.
B) Үштік.
C) Үш - үштен.
D) * Үшеу.
E) Үшінші.

64. «Гөрі, үшін, сайын» шылаудың қай түрі екенін белгілеңіз.
A) Жалғаулық.
B) Тәуелдік.
C) Жіктік.
D) Демеулік.
E) * Септеулік.

65. Архаизм сөзді табыңыз.
A) Саяжай.
B) Бетеге.
C) Маржан.
D) * Адырна.
E) Шаңырақ.

66. Сөз жасаушы жұрнақтың дұрыс қолданылған түрін көрсетіңіз.
A) Білімсек.
B) Білгер.
C) Білек.
D) Білгек.
E) * Білгіш.

67. Болымсыздық есімдігін табыңыз.
A) * Ешкім.
B) Қайсыбір.
C) Әлдекім.
D) Кімдер.
E) Кімде – кім.

68. Ресми стильге жататын қатарды көрсеріңіз.
A) Қоғамдық – саяси әдебиет.
B) Көркем шығарма.
C) Газет – журнал тілі.
D) Ғылыми шығармалар.
E) * Өтініш, сенімхат, қолхат.

69. Антоним сөзі бар мақал – мәтелді табыңыз.
A) * Ақылың аз, ашуың көп болса – қор боласың.
B) Адал достық алтыннан да қымбат.
C) Тіл тас жарады, тас жармаса, бас жарады.
D) Ашуың келсе, қолың тарт.
E) Татулық – табылмас бақыт.

70. Дауысты дыбыстардың үндесуін не дейміз, белгілеңіз.
A) Екпін дейміз.
B) Орфоэпия дейміз.
C) Дыбыс үндестігі дейміз.
D) Орфография дейміз.
E) * Сингармонизм дейміз.

71. Бастауыштың қимыл әрекетін білдіріп, онымен қиыса байланысатын сөйлем мүшесін табыңыз.
A) * Баяндауыш.
B) Айқындауыш.
C) Толықтауыш.
D) Пысықтауыш.
E) Анықтауыш.

72. Тыныс белгісі дұрыс қойылған сөйлемді табыңыз.
A) Рабиға біресе маған, біресе Әмірге, қарады.
B) Рабиға біресе, маған, біресе Әмірге қарады.
C) * Рабиға біресе маған, біресе Әмірге қарады.
D) Рабиға біресе, маған біресе Әмірге қарады.
E) Рабиға біресе, маған, біресе, Әмірге қарады.

73. Төл сөздің төлеу сөзге айналып тұрған түрін көрсетіңіз.
A) Жүзі бал – бұл жанып ол былай деді: - Мен сізге қонаққа келдім.
B) Жүзі бал – бұл жанып: - Мен сізге қонаққа келдім, - деді ол.
C) - Мен сізге қонаққа келдім, - деді ол түрі бал – бұл жанып.
D) – Мен, - деді ол түрі бал – бұл жанып, - сізге қонаққа келдім.
E) * Жүзі бал - бұл жанған ол өзінің қонаққа келгенін айтты.

74. Үтірдің қойылу себебін белгілеңіз.
Бұл үйден ешкіні, лақты, шыбышты, тушаны – бәрін көруге болады.
A) Айқындауыш.
B) Оқшау сөз.
C) * Бірыңғай толықтауыш.
D) Құмалас сөйлем.
E) Қымтырма сөз.

75. Қандай тыныс белгісі жетпейтұр, белгілеңіз.
Отыз алтыға бөлінеді.
A) Қос нүкте.
B) Дефис.
C) Үтір.
D) Нүктелі үтір.
E) * Сызықша.