Бекітемін:

Оқу ісінің меңгерушісі: Аязбаев А.А

Алгебра

Ақтөбе облысы,Қобда ауданы,Қобда гимназиясы

16.01.2018ж

Кульбаева Акгул Нурлыбаевна

9-сынып

Қатысқандар: Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы:

Арифметикалық және геометриялық прогрессия тарауына есептер шығару

Сабақ негізделген оқу мақсаттары:

Арифметикалық және геометриялық прогрессиялар бойынша өткенді кеңейтіп, мағынасын толық түсіну, жалпы мүшелерінің формуласын есеп шығаруда қолдана білу.

Сабақ мақсаттары:

Барлық оқушылар: Есептерді шығару барысында оқушылар топта бірлесе жұмыс жасауға, өз-өзін бағалауға және кері байланыс жасауға дағды қалыптастырады;

Оқушылардың көпшілігі: Арифметикалық және геометриялық прогрессияның формулаларын қолданып, есеп шығаруға қол жеткізеді;

Кейбір оқушылар: Күнделікті қоршаған ортада кездесетін есептердің мәндерін түсінеді, дағдыланады.

Тілдік мақсат:

Прогрессия,арифметикалық,геометриялық прогрессия

Сыныптағы диалог үшін пайдалы тілдік бірліктер:

Жазылым бойынша ұсыныстар:

Алдыңғы тақырып:

Индукция әдісіне есептер шығару

Құндылықтарды дарыту

Оқушылардың бір-біріне деген құрмет көрсету

Жоспар:

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығулар

Басталуы

І. Ұйымдастыру кезеңі:

а) амандасу;

ә) түгендеу;

б) дайындау;

в) кезекшімен жұмыс

г) сабақтың мақсатын хабарлау

д) топқа бөлу. Оқушыларды стикер түсіне байланысты 4 топқа бөлемін. Топтың аты ұлы математиктердің атымен аталады, оқушылар өз топтарының атын қағаз қиындыларынан ұлы математиктердің есімдерін құрау арқылы біледі: І топ:«Архимед» ІІ топ: «Диофант», ІІІ топ « Евклид», 4-топ «Фибоначчи»

 Сабақ барысы:

ІІ. Оқушыларға дұрыс психологиялық ахуал туғызу.

Психологиялық минутка

Ерте заманда бір ескі қалада бір ақылды,дана адам мен ашушаң, долы адам өмір сүріпті. Сол ашулы адам үнемі дана адамның ақылдылығына қызғанып жүрді. Күндердің күнінде долы адам ақылды адамға жауабын табуға болмайтын бір қиын сұрақ қоймақшы болады. Сөйтіп жүріп, ол даладан ұшып жүрген көбелекті ұстап алады. Ол көбелекті қолыңа қатты қысып алып, дана адамға сұрақ қоюға барады. Егер дана адам тірі деп айтса, қолымен қысып тастаймын, ал өлі деп айтса, жібере саламын деген ойы болды.. «Ей, дана адам! Менің саған қоятын бір сұрағым бар» – депті. «Ол қандай сұрақ» —  деп сұрады дана адам. Сонда долы адам: «Менің қолымда көбелек бар, ол көбелек тірі ме, әлде өлі ме? Кәне, ақылды болсаң, осы сұраққа жауап тауып көрші» — депті. Дана адам оған былай деп жауап берді: «Көбелектің тірі болуы, әлде өлі ме болуы бәрі сенің қолыңда».

Өмірде де қиын кезеңдер, жағдайлар болады. Ол қиыншылықтарды жеңіп шығу сендердің қолыңда. Ендеше «Бәрі сенің қолыңда» деген дана адамның сөзін бүгінгі сабақтың ұраны ретінде таңдап алып, бүгінгі сабағымызды бастайық.

Дәптерлеріңізді ашып, бүгінгі күнді жазып қойыңдар.

Бүгінгі біздің сабағымыз өткен тарау бойынша қайталау және есептер шешуге арналмақ»

Бағалау парақшалары таратылып,парақшаға көңіл-күйлерін білдіру мақсатында смайликтер жапсырады.

ІІІ. Терминологиямен жұмыс.

IV.Үй тапсырмасын тексеру

(Өз біліміңді тексер 10-20 есеп)

10.Д 11.Е.12.С.13.Е.14.С.15.Д.16.Е.17.В.18.А.19.Д.20.Е.

V. Формулаларды плакатқа жапсыру (Әр топ шашылған сандар мен әріптерден формула құрастыру керек) Ойынның мақсаты: оқушылардың ізденушілік қабілеттерін дамыту. Бұл кезеңде оқушылар формулаларды толықтырулары қажет.

Ортасы

VI.Математикалық сауаттылық.

Сандар тізбегі. (5 ұпайлық тапсырма)

1-топқа Тізбектегі заңдылықты анықтап,келесі санды табыңыз:

2;7;17;37;77;... а) 157 ә) 147 б) 177 в) 137 с) 167

Шешуі: Заңдылық «2*х+3», яғни әр келесі сан алдыңғы санның екі есесінен үшке артық. Келесі сан 157-ге тең.

2-топқа. Тізбектегі заңдылықты анықтап,алтыншы санды табыңыз:

3;16;39;72;1 15;... а)137 ә)165 б)184 в) 168 с)186

Шешуі: Заңдылық: «+13,+23,+33,+43,...» алтыншы сан 168 –ге тең.

3-топ. Тізбектегі заңдылықты анықтап,келесі санды табыңыз:

2;7;22;67;202;... а) 605 ә)567 б)607 в) 600 с)617

Шешуі: «3*х+1» келесі сан 607-ге тең.

4-топ. Тізбектегі заңдылықты анықтап,келесі санды табыңыз:

11;101;1001;10001;... а) 100001 ә)1000011 б)1001001 в) 1000011 с)1100011

VII.«Оп-оңай» тапсырмалары: (3 ұпай)

1.Арифметикалық прогрессияның бірінші мүшесі -1; айырымы 4-ке тең. Осы арифметикалық прогрессияның жиырма сегізінші мүшесін табыңдар: Жауабы: 107

2.Арифметикалық прогрессияның бірінші мүшесі 5-ке, ал оныншы мүшесі 86-ға тең болса, айырымын табыңдар: Жауабы: 9

Геометриялық прогрессияның бірінші мүшесі 1-ге, еселігі 3-ке тең болса, алғашқы төрт мүшесінің қосындысын табыңдар:

Жауабы: 40

3.2-ден 102-ге дейінгі, 102-ні қоса алғандағы барлық натурал сандардың қосындысын табыңдар.Жауабы:5252

VIII.«Сәйкестендіру» тапсырмасы. (Әр дұрыс жауапқа 2 ұпай)

Геометриялық прогрессияның бірінші мүшесі 1536, ал еселігі -1/2. Прогрессияның мүшелерін және олардың сандық мәндерін сәйкестендіріңіздер:

Сергіту сәті: Бүгін мен сендерді ерекше көңіл - күймен қарсы алып тұрмын. Сендер үшін бір керемет әрі жақсы нәрсе жасағым келіп тұр. Кәнеки, дайындаған ақ парақты алып, оны төбемізге қойып, жұптасып, бір - біріңе қарап, алдарыңызда тұрған сыныптастарыңның суретін саласыздар. (Басын, көздерін, қастарын, мұрын, ерінді, құлақты, денесін, қолдарын, аяқтарын салыңыз). Ал енді салған суретіңізді оған көрсетіңіз. Қалай? Ұқсастығы бар ма? Егер ұқсастығы бар болса, онда сіз керемет суретшісіз! Рахмет! Бір көңілімізді көтеріп тастадық.

Бір,екі немесе үш дұрыс жауабы болуы мүмкін тапсырма.

Әр дұрыс жауапқа 5 ұпай

1.Тізбек формуласымен берілген. осы тізбектің мүшелері болатын сандарды айқындаңыз:

А) -3 B)2 C)3 D)9 E)-7 F)4 G)1 H)5

Шешуі: n-натурал сан. Берілген әр санды n-ші мүшеге теңестіре отырып, n-дә анықтаймыз: егер шешімі натурал сан болса, онда сан тізбектің мүшесі болады, кері жағдайда – болмайды.

Жауабы: А,В,Д

2.Арифметикалық прогрессияның үшінші және сегізінші мүшелерінің қосындысы 41, ал төртінші және жетінші мүшелерінің көбейтіндісі 400.Алғашқы алты мүшесінің қосындысын табыңыз.

А) 159 В) 147 С) 87 D) 68 Е) 160 F)59 G)45 H)154

Аяқталуы

Мен сендерге сұрақ қойып отырам, ал сендер егер «иә» болса, сіздер қол көтересіңдер, егер «жоқ» болса, онда қол көтермейсіңдер.

1) 1; 3; 5; 7; ……—ариф. прог. (иә)

2) 1; 4; 9; 16;…..—-ариф.прог.(жоқ)

3)1; 2; 3; 4;…….—-ариф. прог. өспелі(иә)

4) 25; 21; 17;… прогрессияның айырымы -4-ке тең (иә)

5) 1; 3; 5; 7, … сандар тізбегі кемімелі (жоқ)

Электронды оқулықтан тест орындау.1-5.

Қосымша ақпарат

Прогрессия туралы қызықты бір дерек.

Ағылшын математигі Абрахам де Муавр қартайған шағында ұйқысының ұзақтығы күніне 15 минутқа артып отыратынын байқаған. Арифметикалық прогрессия арқылы 27 қараша 1754 жылы оның ұйқысы 24 сағатқа ұласатынын анықтаған. Дәл сол күні ол қайтыс болған.

Үйге тапсырма

Арифметикалық прогрессияның алғашқы 14 мүшесінің қосындысы 427, ал бесінші мүшесі 23. Он төртінші мүшенің төртінші мүшеге қатынасын табыңдар. Шың кітап 2011ж.

Саралау

Бағалау паракшасындағы ұпайларды санап,жеңімпаз топты анықтау. Жеке өзін-өзі бағалау.

Қабілеті жоғары оқушыларға:

үлестірмелі дидактикалық карточкалар

Рефлексия

І ширек-Өте жақсы түсіндім.

ІІ ширек - Кейбір есептер қиындық тудырды

ІІІ ширек –Мүлдем түсінбедім

ІV ширек- Түсінгендей болдым

Қорытынды бағамдау:

Қандай екі нәрсе табысты болды?

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды?

Жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?