АСТАНА ҚАЛАСЫ ӘКІМДІГІНІҢ

«НҰРЛЫ ЖҮРЕК» ӘЛЕУМЕТТІК ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ ОРТАЛЫҒЫ

КОММУНАЛДЫҚ МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІ

Психологиялық сабақ

«Дамуын қалыптастыру ДЦП бар балалардың эмоциялық және түзету жұмыстары»

Өтетін орны: КММ «Нұрлы жүрек» ЦСО, Астана қаласы
Балаларға арналған психологиялық тренинг сабақғы «Дамуын қалыптастыру ДЦП бар балалардың эмоциялық және түзету жұмыстары»

Тақырыбы: Дамуын қалыптастыру ДЦП бар балалардың эмоциялық және түзету жұмыстары

Кіріспе Эмоциялық даму — баланың жеке тұлғалық жетілуінің маңызды бөлігі. Эмоция арқылы бала қоршаған ортамен байланыс орнатады, өз сезімін білдіреді, басқаларды түсінуді үйренеді. ДЦП бар балаларда эмоциялық сала жиі әлсіз дамыған немесе тұрақсыз болып келеді: оларда қорқыныш, ашуланшақтық, тұйықтық, сенімсіздік байқалады. Сондықтан психологтың басты міндеті – баланың эмоциялық әлемін байытып, позитивті сезімдерді қалыптастыру, өз эмоциясын танып, басқаруға үйрету.

Мақсаты: ДЦП диагнозы бар балалардың эмоциялық даму деңгейін жетілдіру, олардың өз сезімін тану, реттеу және жағымды эмоциялар арқылы қоршаған ортамен тиімді байланыс орнатуына жағдай жасау.

Міндеттері:

1. Баланы өз эмоциясын тануға және дұрыс білдіруге үйрету;

2. Эмоциялық тұрақтылық пен өзін-өзі реттеу қабілетін дамыту;

3. Сенімді, позитивті көңіл-күй қалыптастыру;

4. Эмпатия мен жанашырлық сезімін тәрбиелеу;

5. Қорқыныш пен мазасыздықты төмендету;

6. Өзін-өзі бағалауды және өз-өзіне сенімділікті арттыру.

Негізгі бағыттары мен тақырыптары:

1. Эмоцияны тану және білдіру дағдыларын дамыту

Мазмұны: Балаға қуану, ренжу, қорқу, ашулану, таңдану сияқты негізгі эмоцияларды ажырата білуге үйрету.

Әдістер: бет-әлпетті тану ойыны, айнамен жұмыс, сурет арқылы эмоция табу.

Ойын үлгісі: «Көңіл-күйді тап» — бала суреттегі адамның эмоциясын атайды.

2. Позитивті эмоцияларды қалыптастыру

Мақсаты: қуаныш, қызығушылық, сүйіспеншілік сезімдерін күшейту.

Әдістер: жағымды тәжірибелерді талқылау, қуаныш күнделігі, «Менің бақытты сәтім» ойыны.

Ойын үлгісі: «Күн шуағы» — әр бала өзіне не ұнайтынын айтып, сурет салады.

3. Қорқыныш пен мазасыздықты жеңу

Мазмұны: қорқыныш сезімін суреттеу, талдау, ойын түрінде жеңу.

Әдістер: арт-терапия, құм терапиясы, релаксация жаттығулары.

Ойын үлгісі: «Қорқынышты қуамыз» — балалар үрейлі бейнені суреттеп, кейін өшіріп тастайды.

4. Ашу мен ренішті басқару

Мақсаты: агрессияны қауіпсіз жолмен шығару.

Әдістер: эмоциялық-релаксациялық жаттығулар, тыныс алу техникасы, психогимнастика.

Ойын үлгісі: «Қатты дауыс шығар!» — бала шаршы ұстап, оны қатты қысып, тыныштық орнатуға үйренеді.

5. Эмпатия мен жанашырлық сезімін дамыту

Мазмұны: басқа адамның көңіл-күйін түсіну, көмек көрсетуге бейімдеу.

Әдістер: рөлдік ойындар, әңгімелеу, қуыршақ театры.

Ойын үлгісі: «Досыма көмектесемін» — бала жағдайды тыңдап, не істеуге болатынын айтады.

6. Өзін-өзі тыныштандыру және релаксация

Мақсаты: ішкі күйзелісті азайту, сабырлылықты қалыптастыру.

Әдістер: тыныс алу жаттығулары, музыка терапиясы, дене сергіту.

Ойын үлгісі: «Бұлтта қалықтау» — бала көзін жұмып, өзін аспанда жүргендей елестетеді.

7. Өзін-өзі бағалау мен сенімділікті дамыту

Мазмұны: бала өз жетістіктерін тануға және мақтан етуге үйренеді.

Әдістер: «Мен мықтымын» тренингі, жетістік ағашы.

Ойын үлгісі: «Мақтау жапырақтары» — әр бала өз жетістігі жазылған жапырақ іледі.

Қолданылатын әдіс-тәсілдер:

• Арт-терапия (сурет салу, ермексазбен жұмыс);

• Құм терапиясы;

• Психогимнастика;

• Музыка және релаксациялық терапия;

• Дидактикалық және қимыл-қозғалыс ойындары.

Күтілетін нәтиже:

• Бала өз эмоциясын таниды және дұрыс білдіре алады;

• Өзін-өзі ұстай біледі, сабырлы, позитивті көзқарас қалыптасады;

• Қорқыныш, ашу, уайым сияқты сезімдер азаяды;

• Сенімділік пен әлеуметтік бейімделу деңгейі артады;

• Психологиялық жайлылық қалыптасады.

Қорытынды; Эмоциялық даму – ДЦП бар баланың тұлғалық қалыптасуының негізі. Эмоцияны дұрыс тану мен басқару дағдысы баланың өзін қоғамда еркін сезінуіне, қарым-қатынас орнатуына және өмір сапасын жақсартуға мүмкіндік береді. Психолог пен педагогтың жүйелі, ойын түрінде ұйымдастырылған жұмысы – оң нәтиженің кілті.

Әдіскер: _______ А.И. Аверина

Психолог: ______ Н.М. Мендибаева