Тексерген: Авсыдыкова К .А

Орындағандар: Мирсабирова Мафтуна, Сарсенгалиев Мейрамбек, Байзақ Нұрсеит.

https://farabi.university/?lang=ru

Қарт адамдардың бос уақытын ұйымдастырудағы инновациялық әдістер.

Қазіргі таңда әлем елдерінде, соның ішінде Қазақстанда да халықтың қартаю процесі жылдамдап келеді. Бұл жағдай әлеуметтік саясатта жаңа бағыттарды қажет етеді. Соның ішінде маңызды міндеттердің бірі – қарт адамдардың бос уақытын тиімді және мазмұнды ұйымдастыру.

Бос уақытты дұрыс өткізу қарт адамның психологиялық, әлеуметтік, эмоционалдық және физикалық жағдайына тікелей әсер етеді. Инновациялық әдістер қарт адамдарға жаңа мүмкіндіктер беріп, оларды қоғамға белсенді түрде араластыруға ықпал етеді. Бұл әдістер тек көңіл көтеру емес, сонымен қатар денсаулықты сақтау, шығармашылықты дамыту, әлеуметтік байланыстар орнату және цифрлық сауаттылықты арттыруды көздейді.

I БӨЛІМ. ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕР

1.1. Бос уақыттың әлеуметтік-психологиялық мәні

Қарт адамдар үшін бос уақыт – психикалық және эмоционалдық еркіндік уақыты. Оның маңызы:

• жалғыздық пен оқшаулануды азайтады

• депрессияның алдын алады

• танымдық процестерді белсенді ұстайды

• тұлғалық дамуды жалғастыруға мүмкіндік береді

• өмір сапасын жақсартады

Зерттеулерге сүйенсек, күнделікті әлеуметтік белсенділігі бар қарт адамдардың өмір сүру ұзақтығы 15–20%-ға ұзарады.

1.2. Бос уақытқа әсер ететін факторлар

Қарт адамның бос уақытын жоспарлау кезінде бірнеше фактор маңызды рөл атқарады:

1. Денсаулық жағдайы

Созылмалы аурулар, қозғалыс шектеулері бос уақытты таңдауға әсер етеді.

2. Материалдық жағдай

Зейнетақы көлемі мен қосымша табыс мүмкіндігі.

3. Отбасы және әлеуметтік қолдау

Жақындарының қарым-қатынасы белсенділік деңгейін анықтайды.

4. Қызығушылықтары мен өмірлік тәжірибесі

5. Инфрақұрылым

Тренинг орталықтары, саябақтар, мәдени орталықтардың қолжетімділігі.

1.3. Белсенді қартаю концепциясы

Дүниежүзілік Денсаулық сақтау ұйымы «Белсенді ұзақ өмір сүру» концепциясын ұсынады, оған мыналар кіреді:

• денсаулықты сақтау

• әлеуметтік қатысуды арттыру

• қауіпсіз орта құру

Бұл модель қарт адамдардың бос уақытын тиімді ұйымдастырудың ғылыми базасына айналған.

ҚОРЫТЫНДЫ

Қарт адамдардың бос уақытын инновациялық әдістермен ұйымдастыру – олардың өмір сапасын, психологиялық жағдайын, әлеуметтік белсенділігін арттырудың тиімді жолы. Инновациялық тәсілдер қарттардың қоғамға толық интеграциялануына, өз мүмкіндіктерін іске асыруына және белсенді ұзақ өмір сүруіне жағдай жасайды.