Білім беру ұйымының атауы

Екібастұз қаласы білім беру бөлімінің «Бозшакөл жалпы білім беретін негізгі мектебі»КММ

Бөлім:

2. Көбею, тұқым қуалаушылық, өзгергіштік. Эволюциялық даму

Педагогтің Т.А.Ә.

Жабаева Алтын

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қартаю.Қартаю үдерісі туралы теориялар.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

10.2.2.4 - қартаю үдерісін түсіндіру

Сабақтың мақсаты

-қартаю құбылысының негізгі заңдылықтарын анықтайды;

-қартаюдың теорияларын сипаттайды;

-физиологиялық және ерте қартаюдың айырмашылықтарын ажыратады;

ЕБҚО:
-қартаюдың заңдылықтарын анықтап,теорияларын сипаттайды;(саңырау есту қабілеті нашар оқушы)

Ойлау дағдысының деңгейі

Қолдану

Бағалау критерийі

-қартаю құбылысының негізгі заңдылықтарын анықтау.

-қартаюдың теорияларын сипаттау.

-физиологиялық және ерте қартаюдың айырмашылықтарын ажырату.

ЕБҚО:

-қартаюдың заңдылықтарын анықтап,теорияларын сипаттау.(саңырау есту қабілеті нашар оқушы)

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Қызығушылықты ояту.

Басы 7 мин/

Ұйымдастыру кезеңі:

1.Оқушылармен амандасу,түгендеу.

2.Ұйымшылдыққа,бауырмашылыққа баулу.

(Ұ) «ДОП» әдісі оқушылар сұрақтарды допқа стикерге жазып,допқа жабыстыру арқылы сұрайды.

Амандасады,

өткен тақырыпқа сай сұрақтарға жауап береді.

ЕБҚ:бірге орындайды.

«Шапалақ» арқылы мадақтау

Оқулық

Стикерлер

Жаңа сабаққа кіріспе

5мин

1 тапсырма

«Кездейсоқ таңдау» әдісі.

Суретке назар аударып,сұрақтарға жауап беріңіз:

1.Суретте нені байқадың?

2.Адам неге қартаймайды?

Оқушылар суретті салыстыру арқылы сұрақтарға жауап береді.
ЕБҚ:Сұрақтарға жазбаша жауап береді.

Өз ойын

толық жеткізген оқушы«Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.

https://clck.ru/34nVXR

Ортасы/23мин

5мин

5мин

3мин

10 мин

«Нақты мәліметтерге назар аудару» әдісі.
Қартаю-барлық тірі жандарға тән,адам ағзасы қартаюының жалпы заңдылығы.Қарттылық-өліммен аяқталатын,онтогенездің ақырғы табиғи сатысы.
Геронтология-қарттылық жөніндегі ғылым,ол қатраюдың негізгі заңдылықтарын зерттейді.Гератрия-қарт адамдарда аурудың даму ерекшеліктерін,ағымын ,емін және алдын алу шараларын зерттейді.

Оқушы тақырыпты түсініп оқып шығады. Жаңа терминдермен танысып,

дәптерге түртіп алады.
ЕБҚ: барлық оқушымен бірге орындайды.

2 слайд

2 тапсырма. «2 жақты журнал» әдісі.

Берілген термин мен анықтаманы сәйкестендіріңіз:

1____ 2____ 3____ 4____


3 тапсырма «ХИНДЖ-ПОЙНТ»сұрақтар әдісі
Берілген тесттерден 1 дұрыс жауапты белгілеңіз:
1. « Гериатрия» терминін енгізген:
а) А.Богомолец
b) И.Мечников
c) И.Павлов
d) Л.Нашер
2. Қуаттық қартаю теориясы:
а) А.Богомолец
b) И.Мечников
c) И.Павлов
d) М.Рубнер
3. Интоксикалық (улану) теориясы:
а) А.Богомолец
b) И.Мечников
c) И.Павлов
d) М.Рубнер
4. Гендердің белсенді күйінен енжар күйіне көшу тәжірибесі:
а) А.Богомолец, И.Мечников
b) А.Оловников, Л.Хейфлик
c) Д.Бердышев, Н.Никитин
d) И.Павлов, М.Рубнер
5. Қартаю құбылысының деңгейлері:
a) молекулалық,емдеу,әлеуметтік.
b)жасушалық, химиялық,даму ерекшеліктері.
c)молекулалық,жасушалық,тұтас организм.
d)молекулалық,тұтас организм.

4.Функционалдық сауаттылыққа арналған тапсырма:

«Сұрақ-жауап»әдісі
Бейнебаянды мұқият қарап, төмендегі сұрақтарға жауап беріңіздер:
1.Нұржан Өркешбаев кім? Және ол не себепті ерте қартайды?
2.Ерте қартаюдың алғашқы белгілері қандай болды?

3.Бұл ауру- хромосомалық па, әлде гендік ауру ма?

4.Қазақстанда «осындай» белгілері бар адамдар бар ма?

5. «Ерте қартаюға» алып келетін қандай факторларды білесің? Оның алдын-алу мүмкін бе?
ЕБҚО арналған тапсырма:
Адам физиологиялық тұрғыдан ерте қартаймау үшін қандай іс-әрекеттер жасауы керек?

Қартаю құбылысының заңдылықтарын анықтайды.
Терминдерді анықтамаларымен сәйкестендіреді.

ЕБҚО:
-қартаюдың заңдылықтарын анықтап, теорияларын сипаттайды.

Қартаюдың теорияларын еске түсіріп,тест сұрақтарына жауап береді.

ЕБҚ:барлық оқушылармен бірге орындайды.

Бейнебаяннан керек мәліметтерді алып,өз ойларын толықтырып сұрақтарға жауап береді.

ЕБҚ:
Адам физиологиялық тұрғыдан ерте қартаймау үшін жасалынатын әрекеттерді,
суреттен дұрыс жауабын табады.

Дескриптор:

Жалпы - 4 ұпай

1.Гетерохрондық терминін сәйкестендірді.1ұ.
2.Гетеротоптық
терминін сәйкестендірді.1ұ.
3.Гетерокинетикалық терминін сәйкестендірді.1ұ.
4.Гетерокатефтік терминін сәйкестендірді.1ұ.

Дескриптор:
Жалпы -5 ұпай.
1.«Гериатрия» терминін анықтады.1ұ.
2.Қуаттық қартаю теориясын анықтады.1ұ.
3.Интоксика-лық (улану) теориясын ажыратты.1ұ.
4. Гендердің белсенді күйінен енжар күйіне көшу тәжірибесін анықтады.1ұ.
5.Қартаю құбылысының деңгейлерін ажыратты.1ұ.

Дескриптор:
жалпы-5 ұпай.
Нұржан Өркешбаев не себепті ер қартайғанын түсіндірді.1ұ.
Ерте қартаюдың алғашқы белгілерін атады.1ұ.
Ерте қартаюдың гендік әлде хромосомалық екенін ажыратты.1ұ.
Қазақстанда осындай белгілері бар адамдарды атады.1ұ.
Ерте қартаюдың факторларын және алдын -алу шараларын ұсынды.1ұ.

ЕБҚ:
Дескриптор:
Адам физиологиялық тұрғыдан ерте қартаймау үшін іс-әрекетті ажыратты.

https://clck.ru/34pnxJ

https://clck.ru/34pnyP

https://clck.ru/34pzAi

үйлестірмелі материал.

Соңы

5мин

5 тапсырма
Физиологиялық және ерте қартаюды ажыратыңыз.

Физиологиялық және ерте қартаюдың айырмашылықтарын ажыратады.
ЕБҚ:оқушылармен бірге орындайды.

Дескриптор:

Жалпы-2 ұпай
-Физиологиялық қартаюды ажыратты.1ұ.
-Ерте қартаюдың айырмашылықтарын ажыратты.1ұ.

https://clck.ru/34pnzi

3мин

2мин

Рефлексия.
Саған не ұнады?
•Маған... ұнады.
•Маған жұмысың ұнады,себебі...
Сұрақ қой
•... қарастырдың ба?

•... туралы не айтқың келеді?

•Неліктен.. ?
Ұсыныс жаса
•... қажет деп ойлаймын?
•... қарастыруға болады?
•Ұсыныстардың бірі ... болып табылады.
•... қажет ететін елеусіз қате.

Үй тапсырмасы: қосымша ақпарат әкелу.
-«Клото»термині туралы не білесіз?
-Ол адамның организмінде кездессе не болады?

Оқушылар алған білімдерімен бөліседі.

Ұсынысын айтады.

Ізденеді,қосымша ақпарат әкеледі.

Термин

анықтама

1.Гетерохрондық

а)жасқа байланысты өзгерістердің әр бағытта бірін-бірі жоғалту, нәтижесінде организмде өмір сүру белсенділігінің артуы.

2.Гетеротоптық

b)жасқа байланысты өзгерістердің әр түрлі жылдамдықта дамуы.

3.Гетерокинетикалық

c)қартаю процессінің әр түрлі органда және оның құрылысында бірыңғай көрінуі.

4.Гетерокатефтік

d)ұлпада,мүшеде әр уақыттағы ерекшелігі