Қазақ халқының тұрмыс – салт әндері «Бесік жыры»

Қазақ халқының дәстүрлі тұрмыс – салт әндері және заманауи музыкасы: 2-бөлім

"Аймақ негізгі мектебі" КММ...

Күні: 14.11.22ж

Мұғалімнің аты-жөні: Касенова А.С.

Сынып: 5

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Қазақ халқының тұрмыс – салт әндері «Бесік жыры»

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.1.2.4- ауызша және жазбаша жұмыстар орындау барысында терминдер қолдану.

5.1.1.1- музыкалық жанр мен көркемдеуші құралдар анықтау, тыңдалған шығарманы талдау.

5.1.3.1-әнді орындау барысында музыканың көңіл күйі мен көркем бейнесін жеткізу;

5.3.1.1-өз жұмысын таныстыру, бағалау және жетілдіру.

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар:

• Қазақтың тұрмыс салт әндері мен музыка өнерінің байланыстылығын ұғынады;

• Дәстүрлі отбасылық, тұрмыс-салт әндерді жіктей алады.

Оқушылардың көпшілігі:

• Қазақтың тұрмыс- салт әндері мен музыка өнернің байланыстылығын ұғынад, пікірін білдіре алады

• Дәстүрлі отбасылық, тұрмыс -салт әндерінің интонацияларын естиді, жіктей алады, жаңарған салттармен салыстыра алады.

Кейбір оқушылар:

• Бірнеше тұрмыс-салт әндерінің түрлерін біледі, орындай алады, интонацияларын салыстыра алады.

Жетістік

критерийлері

әуенге қимыл-қозғалысты қоса отырып, біркелкі соққы жасай алады

Тілдік мақсаттар

Оқушылар:

Тұрмыс-салт жырларын «Бесік жырын» талдау талқылауға сәйкес терминдерді қолданады, өз жұмысына түсініктеме беріп , оны жақсартуға үшін ұсыныстар жасай алады.

Талқылауға алынған сұрақтар:

• «Бесік жырын» тыңдау барысын мен…

• Ана әлдиі орындалғанда…

• Егер де… мен жұмысымды жақсартар едім.

Құндылықтарды

дарыту

Қазақтың тұрмыс-салт әндерін тыңдауға үйрету, мәдени құндылықтарды дәстүрлі бесік жырларын арқылы оқушыларға дарыту.

Пәнаралық

байланыстар

Музыка, әдебиет, тарих.

АКТ қолдану

дағдылары

Презентация, аудео-видеожазба.

Бастапқы білім

Алдыңғы сабақтан алған білімдері.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

Сабақтың ортасы

Сабақтың соңы

Тұрмыс – салт әндері

Бұл түрдің әндері халық өмірінің айнымас серіктері болып келеді. Олар адам өмірінде кездесетін әртүрлі салт, әдет – ғұрыптармен байланысты. Мысалға, үйлену тойында айтылатын әндер немесе нәрестенің шілдеханасында орындалатын әндер. Сондай – ақ адамды ақырғы жолға аттандыратын жоқтау әндері.

Бесік жыры — тұрмыс-салт жырларының көне түрінің бірі.

Әлем халықтарының бесік жырлары әр елде әр түрлі аталғанымен, атқаратын міндеті, мазмұн байлығы, поэтикалық құрылымы мен саз-әуені жағынан үндесіп жатады. Бесік жырының басты қызметі — бесік тербелісіне ыңғайлас сазды әуен, ырғақты сөзбен баланы тыныштандыра отырып, оның жан жүйесі мен санасына ұлттық тәрбиенің алғашқы нәрін сіңіру. Бесік жыры баланың сәби кезінде, яғни 1 — 5 жас аралығында, бала жанына жағымды әуенмен айтылады.

1-тапсырма: Тыңдау және талдау.

Оқушыларға үнтаспадан және бейнежазбадан бесік жырын бірнеше нұсқасы ұсынылады.

Оқушы мұғалімнің көмегіне жүгінбей ақ әуен мен мәтінді салыстырады, ұқсастықтарымен айырмашылықтарын табады. Мәтінді ажырата алады және өзіне ұнаған бесік жырларының неліктен ұнағанын түсіндіреді.

2-тапсырма. Ән орындау.

«Айжұлдыз « теледидарынын алынған бесік жырын орындау. Ән тез игеріледі. Мұндағы басты мақсат әнді көркемдеп орындау. Оқушылар айқаламай нәзік, баяу ырғақта орындалуын қадағалау.

• Сонымен бірге үйренген әнді үйдегі бөпесіне айтуын сұраймын.Бесік жыры айту арқылы сәбидің есту қабілеті жетіледі.

Презентацтя

Аудеожазба.