Қазақ тілі

Тақырып бойынша 31 материал табылды

Қазақ тілі

Материал туралы қысқаша түсінік
ҚМЖ - 8-класс
Материалдың қысқаша нұсқасы

Бекітемін: _____________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ тілі 8-класс 1-сабақ +++

Бөлім:

І бөлім. Көне түркі жазбалары және қазақ жазуы.Орфография

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 8

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

1.1.Көне түркі руника жазуы. Күрделі жалқы есімдер.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

8.1.1.1. Мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, көтерілетін мәселені болжау.

8.4.1.1. Тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазу.

Сабақтың мақсаты

Мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, көтерілетін мәселені болжайды;

Тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазады.

Құндылықтарға баулу


Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы- 5 минут

1. Оқушылармен амандасу. Психологиялық ахуал

«Арқаға жазылған комплименттер»

2.Сабақтың тақырыбын сурет арқылы болжау.

3. Мақстын анықтау.

3

Психологиялық ахуал.

«Арқаға жазылған комплименттер»

Әр оқушының арқасына түйрегішпен (немесе скотчпен) А-4 форматындағы қағаз Оқушылар сынып ішін аралап жүріп, бірбірінің арқаларындағы қағаздарға жылы, жұмсақ сөздер жазып, бірін-бірі мақтайды. 2-3 минуттан кейін олар қағаздарын алып, шағын топ ішінде бірбіріне жазылған комплименттерді оқып береді

Сабақ тақырыбына қатысты ойтұжырымға

өз көзқарастарын айтып, талдау жасайды.

Ауызша

мадақтау

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!


Оқулық

8-сынып

«Арман ПВ» баспасы

2018жыл





Сабақтың ортасы-

35 минут

1-тапсырма.

Мәтінді түсініп оқыңдар.

Мәтін мазмұны бойынша сұрақтар құрастырыңдар.

1.Қазақ халқының атакәсіптерін білесіңдер ме?

2. Мыс өндіру атакәсібіміз бе?


Сөздік қор, тілдің негізгі сөздік қоры – сөздік құрамның ең тұрақты бөлігі, ондағы сөздердің негізгі ұйтқысы. Сөздік құрамға тілде бұрыннан қалыптасқан, сондай-ақ кейін пайда болған барлық сөздер енсе, сөздік қорға ең қажетті ұғым-түсініктерді қамтыған, сол тілде сөйлейтіндердің бәріне түсінікті сөздер ғана кіреді. Сөздік құрамға қарағанда сөздік қордағы сөздердің көлемі шағын болады. Қазақ тілінің сөздік қорында түркі тілдеріне ортақ, бір буынды және көп мағыналы байырғы сөздер бар. Негізгі сөздік қорға қазақтың ғасырлар бойы қалыптасқан байырғы төл сөздері енеді: туыстық атаулары (ата, құда, нағашы); мал (сиыр, түйе, құлын); хайуанат (қасқыр, түлкі, қоян); ағаш (қарағай, емен, тобылғы); киіз үй (шаңырақ, кереге, уық); заттың сапалық, сындық атаулары (жақсы, қатты, жылы), т.б. Ежелден тілге әбден сіңісіп, жалпыхалықтық сипат алған кірме сөздер де (кітап, ғылым, намаз) сөздік қорға жатады. Сөздік қордың басты белгісі – тұрақтылық, онда жалпыхалықтық сипат басым келеді. Сөздік қордағы сөздер жаңа сөз тудыруға ұйтқы болып, сөздік құрамды байытады. Мысалы, жер сөзінен жершіл, жерлес, жер үй, жертөле, т.б. сөздер жасалған. Негізгі сөздік қорға стильдік қабаттасулар тән емес, оларды стильдік салалардың жеке түрлеріне телуге болмайды


2-тапсырма.


Суреттерде бейнеленген мыс өндірудің қазіргі тәсілдерінің оқылым мәтінінде баяндалған бұрынғы тәсілінен айырмашылығын болжаңдар. 7–8 сөйлем құрастырыңдар.


\

3-тапсырма.

Берілген сөздерден жаңа сөздер, жаңа тіркестер жасап, кестеге түсіріңдер. Сөздік қорарқылы сөздік құрамның қалай толығатынына назар аударыңдар.

Сөздік қор

Сөздік құрам

ас астық асхана ас-су асүй

ас ішіп,

аяқ босату

Ана. Тас. Ж

Деңгейлік тапсырманы орындаңдар.

1-деңгей. Мәтіндегі сөздік қорға нетін сөздерді теріп жазыңдар.

«Олжа» сөзінің мағынасын түсіндірме сөздіктен анықтаңдар.

Жалқы есімдер туралы мәлімет алады.



Видеоны қарап, тақырып туралы қосымша мәлімет алады.













































Дескриптор

Білім алушы:

*Мәтінді дауыстап оқиды;

* Ондағы дәйексөздерге сүйене отырып, көтерілген мәселені болжайды;

*Мәтіннің мазмұнын қысқаша баяндап, стилін анықтайды.

*Мәтіннен түсініксіз сөздерді теріп жазады;

*Олардың мағынасын мұғалімнің (түсіндірме сөздіктің) көмегімен ашады.

*Мәтіннен жалқы есімдерді теріп жазып, дыбыстық талдау жасаңдар.

Дара жалқы есімдер мен күрделі жалқы есімдердің айырмашылығы мен ұқсастығын Венн диаграммасы арқылы анықтайды..

5 балл


Дескриптор

Білім алушы:.

*Жалқы есімдердің түрлеріне 6 мысалдан келтіреді.

1 балл


Дескриптор

Білім алушы:

*Мәтінді тыңдайды;

*«Түртіп алу» әдісі арқылы мәтіндегі жалқы есімдердің санын анықтайды;

*Бос орындарға қажетті сөздер мен сөз тіркестерін жазады.

2 балл

Дескриптор

Білім алушы:

Берілген сөйлемге фонетикалық талдау жасайды.


- «БББ» кестесін толтырады


2 балл





Сабақтың соңы-

5минут

Рефлексия.

«3-2-1» әдісі

Үйге: 5-тапсырма.

Ауылдарыңның, туған қалаларыңның тарихына үңіле отырып, ондағы көне жәдігерлердің құндылығы туралы эссе жазыңдар. Эсседе жалқы есімдердің күрделі түрін және дәйексөздерді қолданыңдар.

Рефлексия жасайды.Үйге тапсырма алады.






ҚБ қойылады


А- 4 парағы.


















Бекітемін: _____________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ тілі 8-класс 2-сабақ+


Бөлім:

І бөлім. Көне түркі жазбалары және қазақ жазуы.Орфография

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 8

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

1.2. Құпия таңбалар кілті . Біріккен жалқы есімдер

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

8.2.2.1 публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;

8.3.6.1 БАҚ материалдары негізінде стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын талдап, стильдік түзетулер жасау, редакциялау

8.4.1.1 тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазу

Сабақтың мақсаты

Публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы танидыБАҚ материалдары негізінде стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын талдап, стильдік түзетулер жасайы, редакциялайы.Тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу. Ұлттық мұраға ұқыпты қарау.

Ар-ұят құндылығы: Адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу. Физикалық белсенді болу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы- 5 минут

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

1.Психологиялық ахуал қалыптастыру

2.Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатымен таныстыру;

Ой шақыру.


Психологиялық ахуал

-Салем достым! (амандасады)

-Сен қалайсың? (иықтарынан қағады)

-Қайда болдың? (құлақтарынан тартады)

-Мен сені сағындым! (қолдарын жүректеріне қояды)

-Сен келдің! (қолдарын жаяды)

-Жақсы болды!(құшақтайды)


Ауызша

мадақтау

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!


Оқулық

8-сынып

«Мектеп» баспасы

2018жыл





Сабақтың ортасы-

35 минут

Біріккен жалқы есімдер туралы мәлімет береді.

Біріккен жалқы есімдер 3 түрлі тәсілмен жасалады.

*Афистік тәсіл.Түбірге қосымша жалғану арқылы . Мысалы:Молдабай, Қойлыбай, Қойшыбай т.б.

*Дербес мағыналы сөздердің бірігуі арқылы. Мысалы: Бекайдар, Күлімхан,Нұрсұлу т.б.

*Эпитетті алды-артында бірігу арқылы жасалатын жалқы есімдер. Мысалы: Қозы Көрпеш Баян сұлу, Ер Төлеген, Алпамыс батыр тб.


1-тапсырма.Мәтіндерді түсініп оқып, тапсырмаларды орындаңдар.

1. Оқылым және тыңдалым (01. mp3) материалдарын сабақтастырып,сұхбат құрыңдар

1.Құпия таңбалар кілтін іздеудің қаншалықты маңызы бар?

2. Көне түркі таңбаларына ұқсас таңбаларды білесіңдер ме?

3.Жұмбақ жазулардың табылу, зерттелу және оқылу кезеңдерінен нені аңғардыңдар?

ТЖ

2-тапсырма.

1-топ. Оқылым мәтіндеріндегі бас әріппен жазылған сөздерді теріп жазып, бас әріптің қолданылу себебін түсіндіріңдер.

2-топ. Бас әріппен жазылатын біріккен жалқы есімдердің әр түріне 5–6 мысалдан келтіріңдер.


3-тапсырма.Оқылым және тыңдалым (01. mp3) материалдарын сабақтастырып,сұхбат құрыңдар. Төмендегі пікір қай оқиғаға байланысты айтылған ?

4-тапсырма. Мәтінде кездесетін стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын редакциялап, түзетіп жазыңдар.




1-тапсырманы орныдайды.

Әр нұсқаның орындалу тәртібіне назар аударады.











Оқылым және тыңдалым (01. mp3) материалдарын сабақтастырып,сұхбат құрады.

1.Құпия таңбалар кілтін іздеудің қаншалықты маңызы бар екені туралы ойларын ортаға салады.

2. Көне түркі таңбаларына ұқсас таңбаларды білетіндерін айтады.

3.Жұмбақ жазулардың табылу, зерттелу және оқылу кезеңдерінен нені аңғарғанын айтады.


1-топ.Оқылым мәтіндеріндегі бас әріппен жазылған сөздерді теріп жазып, бас әріптің қолданылу себебін түсіндіреді.

2-топ. Бас әріппен жазылатын біріккен жалқы есімдердің әр түріне 5–6 мысалдан келтіреді

Оқылым және тыңдалым (01. mp3) материалдарын сабақтастырып,сұхбат құрады.Беріген пікір қай оқиғаға байланысты айтылғанын анықтайды.


Мәтінде кездесетін стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын редакциялайы, түзетіп жазады.


Оқылым және тыңдалым (01. mp3) материалдарын сабақтастырып,сұхбат құрады.


Мәтінде кездесетін стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын редакциялап, түзетіп жазады.







Дескриптор

Білім алушы:

-қылым және тыңдалым (01. mp3) материалдарын сабақтастырып,сұхбат құрады.

-құпия таңбалар кілтін іздеудің қаншалықты маңызы бар екені туралы ойларын ортаға салады.

-көне түркі таңбаларына ұқсас таңбаларды білетіндерін айтады.

-жұмбақ жазулардың табылу, зерттелу және оқылу кезеңдерінен нені аңғарғанын айтады.

3 балл


Дескриптор

Білім алушы:

- оқылым мәтіндеріндегі бас әріппен жазылған сөздерді теріп жазыды;

-бас әріптің қолданылу себебін түсіндіреі..

- біріккен жалқы есімдердің түрлі жасалу жолына 5-6 мысалдан келтіреді.


3 балл


Дескриптор

Білім алушы:


-оқылым және тыңдалым (01. mp3) материалдарын сабақтастырып,сұхбат құрады;

-беріген пікір қай оқиғаға байланысты айтылғанын анықтайды.

2 балл

Дескриптор:

-мәтінде кездесетін стильдік ауытқуларды-0,5,

-орынсыз қолданылған сөз оралымдарын редакциялайды, түзетіп жазады-0,5

1 балл






Сабақтың соңы-

5минут

Рефлексия

 «2:1» әдісімен 2 қызықты, 1 қиналған  тұсын айту керек.

Үйге : 5-тапсырма. «INSERT» оқыту стратегиясы бойынша мәтіндегі ақпаратты қорытындылап жазыңдар.

Рефлексия жасайды.

Үйге тапсырма алады.





ҚБ қойылады

А- 4 парағы.


















Бекітемін: _____________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ тілі 8-класс 3-сабақ. +


Бөлім:

І бөлім. Көне түркі жазбалары және қазақ жазуы.Орфография

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 8

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

1.3. Түркі жазба ескерткіштері-ортақ мұра. Бс әріппен жазылатын тіркесті жалқы есімдер.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

8.2.2.1. Публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану.

8.4.1.1. Тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазу.

Сабақтың мақсаты

Публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы таниды;

Тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазуады

Құндылықтарға баулу


Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы- 5 минут

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

1.Психологиялық ахуал қалыптастыру

2.Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатымен таныстыру;


Психологиялық ахуал

«Жүректен-жүрекке» жылы сөздер айтып, жақсы көңіл күй сыйлайды.

Ауызша

мадақтау

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!


Оқулық

8-сынып

«Мектеп» баспасы

2018жыл





Сабақтың ортасы-

35 минут

ӘТН. Тіркесті жалқы есімдер туралы түсінік береді.



Кесте бойынша түсінік береді.


1-тапсырма. Мәтіндерді түсініп оқып, стилін анықтаңдар. Картадағы көне түркі

ескерткіштері табылған жерлерді анықтаңдар.

1.«Тайпа» мен «ұлт», сондай-ақ « бауырлас халық» және «көрші халық» ұғымдарын синоним ретін де қолдануға бола ма?

2. Түркі жазуы күнін белгілеу дің қаншалықты маңызы бар?

Топтық жұмыс.

2-тапсырма. 18 мамыр – Түркі жазуы күнін де қандай шаралар ұйымдастырар едіңдер? Тақырыбы мен жоспарын құрып, топта талқылаңдар.Үздік жоспарды анықтаңдар.





Бас әріппен жазылатын күрделі атауларға мысалдар жазыңдар.

Мемлекеттердің қысқарған атаулары

Мемлекеттік мекемелердің, жоғарғы

ұйымдардың күрделі атаулары

Агенттіктердің, радио,

телекомпаниялардың аттары

Мекемелердің, ұйымдардың, акаде -

миялардың, институттардың,

мұражайлардың т.б. атаулары

Қосалқы анықтауыштары бар мекеме, ұйым атаулары

Бас әріппен жазылатын біріккен жалқы есімдер.

4-тапсырма.Ғаламтор желісінен алынған үзінділерде кездесетін стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын редакциялап,түзетіп жазыңдар.

Көне түркі ескерткіштері туралы не білетіндерін баяндайды.

Топпен жұмыс асайды. Т кестесін толтырады.


















Мәтіндерді түсініп оқып, стилін анықтайды. Картадағы көне түркі

ескерткіштері табылған жерлерді анықтайды.

1.«Тайпа» мен «ұлт», сондай-ақ « бауырлас халық» және «көрші халық» ұғымдарын синоним ретін де қолдануға бола ма?

2. Түркі жазуы күнін белгілеу дің қаншалықты маңызы бар? Сұрқтарға жауап береді.

Топтық жұмыс.

18 мамыр – Түркі жазуы күнін де қандай шаралар ұйымдастырар едіңдер? Тақырыбы мен жоспарын құрып, топта талқылаңдар.Үздік жоспарды анықтаңдар.













Ғаламтор желісінен алынған үзінділерде кездесетін стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын редакциялап,түзетіп жазады.




























Дескриптор

Білім алушы:

-мәтіндерді түсініп оқиды,

-стилін анықтайды.

-картадағы көне түркі

ескерткіштері табылған жерлерді анықтайды.

3 балл


Дескриптор:

Білім алушы

- тақырыбы мен жоспарын құрады,

-топта талқылайды;

-үздік жоспарды анықтайды.

3 балл



Дескриптор:

Білім алушы

- бас әріппен жазылатын күрделі атауларға мысалдар жазады.

2 балл



Дескриптор:

Білім алушы

- ғаламтор желісінен алынған үзінділерде кездесетін стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын редакциялайды,

-түзетіп жазады.

2 балл





Сабақтың соңы-

5минут

Рефлексия.«Бес саусақ» әдісін қолданады.

Үйге: 5-тапсырма. Мәтінге тақырып қойып, руникалық жазулар туралы мәліметтерді тұжырымдамалық кестеге түсіріңдер.Рисунок 2


Рефлексия жасайды.

Үйге тапсырма алады.









ҚБ қойылады



Рисунок 3







Бекітемін: _____________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ тілі 8-класс 4-сабақ +++


Бөлім:

І бөлім. Көне түркі жазбалары және қазақ жазуы.Орфография

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :


Күні:

Сынып: 8

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Көне мұра сырлары. Тіркесті жалқы есімдер.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

8.3.5.1. Оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация) жазу.

8.4.1.1. Тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазу.

Сабақтың мақсаты

Оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация) жазады;

Тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазады:

Құндылықтарға баулу


Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы- 5 минут

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

1.Психологиялық ахуал қалыптастырады. «Жүректен-жүрекке»

2.Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатымен таныстыру;

Ой шақыру.


Психологиялық ахуал

«Жүректен-жүрекке» жылы сөздер айтып, жақсы көңіл күй сыйлайды.

Ауызша

мадақтау

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!


Оқулық

8-сынып

«Арман ПВ» баспасы

2018жыл





Сабақтың ортасы-

35 минут

1-тапсырма. Сызбаны мәтіндегі ақпаратпен толықтырып оқыңдар. Қолданылған тілдік құралдары арқылы мәтіннің стилін анықтаңдар.



2-тапсырма. Тіркесті жалқы есімдердің әр түріне мысалдар жазып, емле ережесін түсіндіріңер.


3-тапсырма. Орхон – Енисей жазбаларында кездесетін сөздерді топтастырып, статистикалық есебін шығарыңдар. Өз тұжырымдарыңды жазыңдар.





Оқылым мәтініндегі ақпараттың

баяндау желісін сақтап (компрессия

жасап), жинақы мәтін жазыңдар.

Сөз саны – 60–70.

Бас әріппен жазылатын тіркесті жалқы есімдерді

қатыстырыңдар.

Жинақы мәтін жазуға арналған кеңес:

1. Мәтінді мұқият оқып, негізгі және қосымша ақпараттарды анықтаңдар. Қосымша ақпараттарды сызып тастаңдар.

2. Негізгі ойды білдіретін тірек сөздерді, сөйлемдерді белгілеңдер.

3. Автор ойын, баяндау желісін сақтай отырып, мәтіндегі негізгі ойды ықшамдаңдар.

4. Кей сөздерді синонимдерімен алмастырыңдар.



Сызбаны мәтіндегі ақпаратпен толықтырып оқиды. Қолданылған тілдік құралдары арқылы мәтіннің стилін анықтайды








Тіркесті жалқы есімдердің әр түріне мысалдар жазып, емле ережесін түсіндіреді.


Орхон – Енисей жазбаларында кездесетін сөздерді топтастырып, статистикалық есебін шығарады. Өз тұжырымдарын жазады.



















Оқылым мәтініндегі ақпараттың

баяндау желісін сақтап (компрессия

жасап), жинақы мәтін жазады.

Сөз саны – 60–70.

Бас әріппен жазылатын тіркесті жалқы есімдерді қатыстырады.





























Дескриптор

Білім алушы:

-сызбаны мәтіндегі ақпаратпен толықтырып оқиды;

- қолданылған тілдік құралдары арқылы мәтіннің стилін анықтайды.

2 балл


«Бас бармақ» әдісі арқылы


Дескриптор

Білім алушы:

- Орхон – Енисей жазбаларында кездесетін сөздерді топтастырды;

-статистикалық есебін шығарады;

-өз тұжырымдарын жазады.

3 балл


Дескриптор

Білім алушы:

-жинақы мәтін жазады;

-бас әріппен жазылатын тіркесті жалқы есімдерді қатыстырады.

2 балл


Қалаптастырушы бағалау жинақтары









Оқулық

8-сынып

«Мектеп» баспасы

2018жыл






















Оқулық

8-сынып

«Мектеп» баспасы

2018жыл



Сабақтың соңы-

5минут

Рефлексия. «3-2-1» толтырады.


Үйге : 5-тапсырма. Түрлі ереккөзерін пайаланып, Енисей, Талас, Орхон ескерткіштері туралы

ізденімдік зерттеу жұмысын жүргізіңдер. Өз болжамдарың мен тұжырымдрыңды жинақы мәтін түрінде жазыңдар.

Рефлексия жасайды.

Үйге тапсырма алады.




ҚБ қойылады

А-4 қағазы.












Бекітемін: _____________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ тілі 8-класс 5-сабақ+


Бөлім:

І бөлім. Көне түркі жазбалары және қазақ жазуы.Орфография

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 8

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

1.6. Ахмет Байтұрсынұлы түзеген төте жазу.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

8.2.2.1 публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;

8.4.1.1. Тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазу.

Сабақтың мақсаты

Публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы таниды.

Тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазады..

Құндылықтарға баулу


Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы- 5 минут

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

1.Психологиялық ахуал қалыптастыру

2.Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатымен таныстыру;

Өткенді пысықтау.

Жалқы есімдердің жазыуына 5 сұрақ құрастыртады.

Психологиялық ахуал

«Жунгли жаңбыры» жылы сөздер айтып, жақсы көңіл күй сыйлайды. Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсаты анықталады.

Үй тапсырмасын «Бес қадам» әдісі арқылы пысықтайды. Оқушылар жалқы есімдердің жазыуына 5 сұрақ құрастырады.

Ауызша

мадақтау

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!


Оқулық

8-сынып

«Арман ПВ» баспасы

2018жыл





Сабақтың ортасы-

35 минут

1-тапсырма. Кестеде берілген ақпаратты мәтіннің кіріспе бөлімі ретінде алып,

мәтін мен байланыстырып оқыңдар. Мәтіннің стилін анықтаңдар.


1929 жылға дейін Араб жазуы және А.Байтұрсынұлының төте жазуы

1929–1940 жылдар аралығында Латын графикасына негізделген

қазақ жазуы

1940 жыл дан қазірге дейін Орыс графикасына негізделген қазақ жазуы


Қазақ жазуының бастау арнасы қай жазу болып саналады?

2. «Жазу», «графика», «әліпби» ұғымдарының ара сында қандай байланыс бар?

2-тапсырма. Ахмет Байтұрсынұлының жаңа қазақ әліпбиін жасауда сіңіргенең бегі туралы мәтінді (03. mp3) тыңдап, негізгі ойды «Түртіп алу» әдісімен жазып алыңдар. Осы мәселе туралы ойларыңды дәлелді, жүйелі жеткізуге тырысыңдар.

ӘТН

1. Дефис арқылы жазылатын екі сөзден құралған фамилиялардың екеуі де бас әріптен басталып жазылады. Мысалы: Ван Дейк,

СеменовТян- Шанский т.б.

2. Орыс тілі арқылы енген географиялық атаулар (жалқы есімдер)

орыс тіліндегі түрінде жазылады. Мысалы: Орехово - Зуево, Лос-Анжелос, Рио – де- Жанейро, Куала - Лумпур т.б.

3. Орыс және шетел қалалары көшелерінің, алаңдарының т.б. аттары орыс тіліндегі түрінде, бірақ орыс тіліндегі сын есім көрсет кі шін сіз

жазылады. Мысалы: Садово - Кудринск көшесі, Уолл - стрит, Гайд- парк т.б.

3-тапсырма. Қосарланған күрделі атаулардың жазылуына 5–6 мысал келтіріңдер.


4-тапсырма.Төменде берілген сөздерді А.Байтұрсынұлы ұсынған әліпбимен

жазып көріңдер. Төте жазудың өзіндік ерекшелігі туралы «Төрт сөйлем» (пікір, дәлел, мысал, қорытынды) жазыңдар.

Ар, тал, тас, ор, нан, ар лан, жаз, жұлдыз, шаң, алғыс, сән.

Кестеде берілген ақпаратты мәтіннің кіріспе бөлімі ретінде алып,мәтін мен байланыстырып оқиды. Мәтіннің стилін анықтайды.










Сұрақтарға жауап береді.






Қосарланған күрделі атаулардың жазылуына 5–6 мысал келтіреді.

Берілген сөздерді А.Байтұрсынұлы ұсынған әліпбимен жазды. Төте жазудың өзіндік ерекшелігі туралы «Төрт сөйлем» (пікір, дәлел, мысал, қорытынды) жазды.











Қосарланған күрделі атаулардың жазылуына 5–6 мысал келтіреді.



Төменде берілген сөздерді А.Байтұрсынұлы ұсынған әліпбимен жазады. Төте жазудың өзіндік ерекшелігі туралы «Төрт сөйлем» тәсілімен жазады.




Дескриптор

Білім алушы:

- кестеде берілген ақпаратты мәтіннің кіріспе бөлімі ретінде алды;

-мәтін мен байланыстырып оқиды.

-мәтіннің стилін анықтайды;

-сұрақтарға жауап береді.

3 балл


«3-2-1» әдісі арқылы бағалау.


Дескриптор

Білім алушы:

- қосарланған күрделі атаулардың жазылуына 5–6 мысал келтіреді.

ерілген сөздерді А.Байтұрсынұлы ұсынған әліпбимен жазды.

- төте жазудың өзіндік ерекшелігі туралы «Төрт сөйлем» тәсілі арқылы жазды.

3 балл


Дескриптор

Білім алушы:

-қосарланған күрделі атаулардың жазылуына 5–6 мысал келтіреді

2 балл

Дескриптор

Білім алушы:

- берілген сөздерді А.Байтұрсынұлы ұсынған әліпбимен жазады.

-төте жазудың өзіндік ерекшелігі туралы «Төрт сөйлем» тәсілімен жазады.

2 балл

«Смайликтер» арқылы бағалау.


Қалаптастырушы бағалау жинақтары









Оқулық

8-сынып

«Арман ПВ» баспасы

2018жыл






















Оқулық

8-сынып

«Мектеп» баспасы

2018жыл



Сабақтың соңы-

5минут

Рефлексия.«Бес саусақ» әдісі .


Үйге : 5-тапсырма. Мәтінді мұқият оқып, бүгінгі сабақтан ойларыңды қорытындылап,

«Бұрын қолданылған араб жазуын А.Байтұрсынұлы не үшін реформалады?» деген сұрақ бойын ша эссе жазыңдар. Сөз саны – 80–100.

Рефлексия жасайды.

Үйге тапсырма алады.




ҚБ қойылады


А-4 қағазы.




















Бекітемін: _____________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ тілі 8-класс 7 - сабақ. +


Бөлім:

І бөлім. Көне түркі жазбалары және қазақ жазуы.Орфография

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 8

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

1.7. Қазақ жазуының дамуы. БЖБ

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

8.2.2.1 публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;

8.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация) жазу;

8.4.1.1 тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазу

Сабақтың мақсаты

Публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы таниды. Оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация) жазады. Тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазады.

Құндылықтарға баулу


Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы- 5 минут

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

1.Психологиялық ахуал қалыптастыру

2.Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатымен таныстыру;

Ой шақыру.



Психологиялық ахуал

«Жүректен-жүрекке» жылы сөздер айтып, жақсы көңіл күй сыйлайды.

Оқушылар мақал бойынша ойларын айтады.

Ауызша

мадақтау

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!


Оқулық

8-сынып

«Арман ПВ» баспасы

2018жыл





Сабақтың ортасы-

35 минут

1-тапсырма. Мәтінді оқып, стилін анықтаңдар.


Қолданыстағы қазіргі жазуымыз қалай аталады?

2. Жазудың өзгеруіне не ықпал етеді деп ойлайсыңдар?

3. Жазуға байланысты қазір қоғамда қандай мәселе бар?


2-тапсырма. Мәтіндегі бас әріппен жазылуы тиісті сөздерді табыңдар, ережесімен бірге кестеге түсіріңдер.


5-тапсырма . Ойталқыдан түйген ойларыңды қорытындылап, қазақ жазуының

болашағы туралы жинақы мәтін жазыңдар. Тақырыбын өздерің қойыңдар.


БЖБ№1


1-бөлім. Көне түркі жазбалары және қазақ жазуы . Орфография

Мақсаты: 8.4.1.1. Тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазу

Бағалау критерийі:

Білім алушы

  • күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазады;

  • күрделі құрама аталарды табады.

Ойлау дағдысының деңгейі : қолдану.

Тапсырма

1.Мәтінді мұқият тыңдап, диктантты жазыңыз.

Бағзы замандарда түркілер өз әліпбиін ойлап тапты. Ондағы әріптер қар бетіндегі құс іздеріне өте ұқсас, құйттай сына түріндегі сызықшалармен бейнеленді. Мұндай жазу «сына жазуы» (немесе ешкім сырын аша алмаған бұл жазулар «руна» деп аталады, руна сөзі гот тілінен аударғанда «кұпия», «сыр» деген мағына береді) деп аталады. Ертеде кағаз болмағандықтан, біздің бабаларымыз өздерінің «сына жазуларын» күміс ыдысқа, ағаш тақталарға, беті тегіс үлкен тас кесектеріне жазған. Әсіресе, осы тас тақталардағы жазбалар бәрінен де жақсы сақталған. Олар Орхон және Енисей өзендердін маңынан табылды. Сондықтан ғалымдар оларды көне түркі жазуының Орхон-Енисей ескерткіштері деп атайды.

Бірінші мыңжылдықтың орта тұсында осы өзендердің аңғар-атыраптарында ежелгі мемлекеттер - Түрік қағанаттары өмір сүрген, оларды көсемдер - кағандар билеп тұрған. VI- IX ғасырларда Түрік кағанаттары өмір сүрген кезеңде таңбаланған сына жазулы жазбалар - көне түркі әдебиетінің әлемге белгілі ең байырғы,көне, мәнді шығармалары.

(155 сөз).

2.Күрделі –құрама атаулардың астын сызыңдар.



Мәтінді оқып, стилін анықтайды.


Қолданыстағы қазіргі жазуымыз қалай аталады?

2. Жазудың өзгеруіне не ықпал етеді деп ойлайсыңдар?

3. Жазуға байланысты қазір қоғамда қандай мәселе бар?


Мәтіндегі бас әріппен жазылуы тиісті сөздерді табады, ережесімен бірге кестеге түсіреді.


Ойталқыдан түйген ойларыңды қорытындылап, қазақ жазуының

болашағы туралы жинақы мәтін жазады. Тақырыбын өздері қояды.



Дескриптор

Білім алушы:

-мәтінді оқиды,

-стилін анықтайды.


2 балл



Дескриптор

Білім алушы:

-мәтіндегі бас әріппен жазылуы тиісті сөздерді табады,

-ережесімен бірге кестеге түсіреді.


4 балл




Дескриптор

Білім алушы:

-ойталқыдан түйген ойларын қорытындылайды;

- қазақ жазуының

болашағы туралы жинақы мәтін жазады.

-тақырыбын өздері қояды.


4 балл


«Ми» әдісі


Қалаптастырушы бағалау жинақтары









Оқулық

8-сынып

«Арман ПВ» баспасы

2018жыл






















Оқулық

8-сынып

«Мектеп» баспасы

2018жыл



Сабақтың соңы-

5минут

Рефлексия. «Ми» әдісі арқылы рефлексия жасау.


Үйге : 5 -тапсырма.. Ойларыңды жинақтап, «Латын графикасына көшу – заман талабы» деген тақырыпта эссе (сөз саны – 80–100) жазыңдар. Ғалымдар мен қоғам қайраткерлерінің пікірлерін қатыстырыңдар.


Рефлексия жасайды.

Үйге тапсырма алады.




ҚБ қойылады











Жүктеу
bolisu
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
docx
12.10.2025
36
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі