__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

1-нұсқа

Оқылым тапсырмасы Мәтінді оқыңыз, тапсырмаларды орындаңыз (1 балл)

Су - тіршілік көзі

Су − тіршілік көзі. Осы мөлдір сұйықтыққа бар тіршілік тәуелді. Алайда күнделікті тұрмыстың ажырамас бөлігіне айналған судың емдік қасиеттері жайында көбі біле бермейді...

...Дәрігерлердің айтуынша, сумен емделудің қарапайым әдіс-тәсілі көп. Мәселен, оны алдымен қатырып, кейін ерітіп ішуге болады. Тек үстіңгі қабатын төгіп тастау керек. Өйткені ауыр металдар судың бетіне көтеріледі. Осы суды адам күнде таңертең аш қарынға ішіп отырса, емдік қасиеті зор. Адам ағзасы бірден жұмысқа кіріседі. Ағзаға таза су енеді де, ол біздің сұйықтық қанымызға әсер етеді және тазалық ақпаратын жеткізеді. Сөйтіп, бойымыздағы сұйықтықтардың құрылымдануына ықпал жасайды. Адам денесінің 70% судан тұрады. Ендеше ағзадағы судың құрамын өзгерте отырып, сауығуға әбден болады. (102 сөз)

/Ғаламтордан алынған/

1-тапсырма (0,5 балл) Сұрақтарға жауап беріңіз. (3)

1. Мәтін кімдерге арналған? ___________________________________________________________

2. Автордың осы мәтін арқылы айтпақ болған ойын анықтап, 2-3 сөйлеммен жазыңыз. ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2-тапсырма (0,5 балл) автордың мақсатына комментарий жасаңыз, асты сызылған сөздерді іріктеп, тақырыптағы рөлін анықтаңыз. (3)

• Автордың мақсаты не? __________________________________________________________

• Асты сызылған сөздер ішінен тақырыпқа қатысты сөздерді іріктеп жазыңыз

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Жазылым тапсырмасы (2 балл)

Су – дүниені жайнатып тұрған табиғаттың сыйы. Сусыз тіршілік жоқ екенін білесің. «Жер бетінде су қоры барған сайын азайып бара жатыр» деген тұжырым бар. осы тұжырыммен келісесіз бе, келіспейсіз бе? Келісу, келіспеу себептеріңізді айқын көрсетіп, «келісу, келіспеу» эссесін жазыңыз. (18)

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Әдеби тіл нормалары тапсырмалары (1 балл)

1. – тапсырма

1. Оқылым мәтінінен есімдіктерді теріп жазыңыз. (1)

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Ол есімдіктер қай сөздің орнына қолданып тұр? Ол сөздер қандай сөз табына жатады? (2)

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. - тапсырма

Берілген етістіктерді етіс түрлерін және салт, сабақты етістіктерді ажыратыңыз. (2)

Мысалдар	Өздік етіс	Өзгелік етіс	Ортақ етіс	Ырықсыз етіс	Салт етістік	Сабақты етістік
Бер
Айтысты
Жүргізді
Оқы
Жиналды
Дағдылан

3-тапсырма Үстеу сөз табын еске түсіріп, түрлеріне мысал келтіріңіз. Оларды синонимдермен түрлендіріңіз. Мысалы: Кенет – оқыста, таңертең - азанда т.б.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________