9-сынып .Қазақ тілі.

1.Қазақ тілінің мемлекеттік тіл екені ҚР Конституциясының нешінші бабында көрсетілген?

А)7 в)4 с)5 д)8 е)11

2. Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі-қазақ тілі екені ҚР «Тілдер туралы» Заңының нешінші бабында көрсетілген?

А)5 в)6 с)4 д)2 е)1

3. «Қазақ тілі-біздің рухани негізіміз.Біздің міндетіміз-оны барлық салада белсенді пайдалана отырып дамыту» деген сөздердің авторын белгілеңіз.

А)Баласағұн в) Н.Назарбаев с) Ғ.Мүсірепов д)М.Қашқари е)А.Байтұрсынов

4. «Тіл туралы» Заң неше тараудан тұрады?

А)5 в)6 с)7 д)8 е)9

5.Қазақ КСР-інің «Тіл туралы» Заңы қашан қабылданды?

А)1990 в)1989 с)1993 д)1997 е)2007

6.Тіл туралы заңның толықтырылып ,қайта шыққан жылын белгілеңіз

А) 2007в) 1990 с) 1997 д) 1993 е) 1989

7. «Ана тілін құрметтемеу-ештемені сыйламау деген сөз.Жастар мұны қатты ескеруі керек» деген сөздердің авторын белгілеңіз.

А)Ғ.Мүсірепов в) Н.Назарбаев с)Радлов д) Баласағұн е)Б.Момышұлы

8.ҚР Президенті Н.Назарбаев қай жылдан бастап әліпбиімізді латын қарпіне көшіруді тапсырды?

А)2012 в)2020 с)2025 д)2015 е)2030

9. «Түріктің тұнық таза тілі,түзу емлесі-қазақта» деген сөздердің авторын табыңыз.

А)Байтұрсынов в)Баласағұн с)Радлов д) Ғ.Мүсірепов е)Қыраубаева

10.Түркі тілдеріне ортақ тарихи жазбалар негізінен неше дәуірді қамтиды?

А) 2 в) 3 с) 4 д) 5 е) 6

11.Көне түркі дәуіріне жататын жазба мұраны белгілеңіз.

А) «Кодекс куманикус» в) «Диуани хикмет» с) «Құдатғу білік» д)Орхон-Енисей жазбалары е) «Қиссасул-әнбия»

12.Орта түркі дәуіріне жататын жазба ескерткіштерді белгілеңіз.

А) «Түрк энциклопедиясы» в)Орхон –Енисей жазбалары с) «Гүлістан –бит-түрки»д)Талас жазулары е)Кириллица жазуы

13.Қазақ тілімен туыстас түркі тілін белгілеңіз.

А) орыс в) украин с) тәжік д) иран е) тува

14.Басқа түркі тілдерінде ш дыбысы келетін біраз сөзде қазақтар қай дыбысты қолданады?

А)ж в)д с)щ д)т в)з

15. «Бар жақсылықтың басы-тіл»деген қанатты сөздің авторын белгілеңіз.

А)Ж.Баласағұн в)Жамбыл с)А.Йүгінеки д)Абай е)М.Қашқари

16. «Ақыл көркі-тіл,тілдің көркі-сөз» деген қанатты сөздің авторын белгілеңіз.

А) М.Қашқари в) Ж.Баласағұн с) Жамбыл д) А.Йүгінеки е) Абай

17. «Сөздің саласын табу қиын емес,анасын табу қиын» деген қанатты сөздің авторын белгілеңіз.

А) Абай в) А.Йүгінеки с) М.Қашқари д) Ж.Баласағұн е) Жамбыл

18. «Қазақтардың тілі әуезді де әсем,шебер де шешен,әсіресе,сөз сайысына келгенде олардың алғырлығы мен өткірлігі ,тауып сөйлейтін тапқырлығы таңқалдырады» деген сөздердің авторын табыңыз.

А)В.Радлов в)П.Мелиоранский с)Н.Ильминский д)А.Янушкевич е)Ғ.Мүсірепов

19. «Қазақ тілі...зерттеушілеріміздің барлығы да бірауыздан бұл тілді ең бай,ең таза түркі тілдерінің бірі деп таниды» деген сөздердің авторын табыңыз.

А)В.Радлов в)П.Мелиоранский с)Н.Ильминский д)А.Янушкевич е)Ғ.Мүсірепов

20.Қазақ тілі түркі тілдерінің қайсысына жататынын белгілеңіз.

А)қарлұқ в)оғыз с)бұлғар д)қыпшақ-ноғай е)шор

21.Қыпшақ-ноғай тобына жатпайтын тілді белгілеңіз.

А)өзбек в)ноғай с)құмық д)татар е)башқұрт

22.Айтылатын ойдың жүйеленген жазбаша көрінісінің қалай аталатынын белгілеңіз.

А)Диспут в)Мәтін с)Сөйлем д)Сөз е)Сөз тіркесі

23.Пейзаждық суреттеуге ,портреттік мінездемеге қажетті қолданыстар орын алатын мәтіннің түрін белгілеңіз.

А)Әңгімелеу в)Сипаттау с)Пайымдау д)Тақырып е)Жоспар

24.Жазып отырған оқиғаның сатыланып дамуы баяндалатын мәтіннің түрін белгілеңіз.

А) Сипаттау в) Пайымдау с) Әңгімелеу д)Тақырып е)Жоспар

25.Мәтіннің қай түрінде қыстырма сөздер қолданылатынын белгілеңіз.

А) Сипаттау в) Пайымдау с) Әңгімелеу д)Тақырып е)Жоспар

26.Дискурс сөзінің анықтамасын белгілеңіз.

А) Пейзаждық суреттеуге ,портреттік мінездемеге қажетті қолданыстар орын алатын мәтін

В) Жазып отырған оқиғаның сатыланып дамуы баяндалатын мәтін

С) Қыстырма сөздер қолданылатын мәтін

Д)Белгілі бір жүйеге түскен,оқиғасы,қатысушылары бар қолданыстағы мәтін.

Е)Сипаттау мәтіні

27.Мәтіннің тақырыбына қатысты басты ойды ықшамдап,қысқаша берудің анықтамасын белгілеңіз.

А)Эпиграф в)Тезис с)Конспект д)Рецензия е)Баяндау

28.Ойды жеткізуде сөйлем мүшелерінің орнын ауыстырып қолданудың анықтамасын белгілеңіз.

А)Идиома в) Инверсия с)Символ д)Градация е)Фразеологизм

29.Синтаксистің зерттейтін саласын белгілеңіз.

А)Сөйлем,сөз тіркесі в)Сөз таптары с)Сөз мағынасы д)Буын,дыбыс е)Сөз құрамы.

30. «Мәтін-өзара байланыста болатын сөйлемдердің жиынтығы» деп анықтама берген ғалымды белгілеңіз.

А)В.Радлов в)Ф.Оразбаева с)А.Байтұрсынов д)К.Аханов е)Ғ.Мүсірепов

31.Қазақ тілінде жазу құралы деген мағынаны білдіретін терминді белгілеңіз

А)Инверсия в)Стиль с)Дискурс д)Диалектизм е)Табу

32.Тілдегі сөздердің мағынасын ажарлай түсіп ,айшықты рең беретін лексиканы белгілеңіз.

А)Экспрессивті-эмоционалды в)Кітаби с)Бейтарап д) Диалектизм е)Табу

33. Экспрессивті-эмоционалды лексикада көп қолданылатын сөздерді белгілеңіз.

А)ауыс мағынадағы сөздер в)терминдер с)кәсіби сөздер д) ғылыми сипаттағы сөздер е)қолданылмайды

34. «Кітаби тіл «атанған жазба тілдің 19ғасырда қайда қолданылмағанын белгілеңіз.

А)қисса жанрында в)ғылыми еңбектерде с)қатынас қағаздары мен хаттарда д)мұсылманша діни әдебиеттерде е)орыс әдебиеттерінде

35. «Кітаби тілдің» басқаша атауын белгілеңіз

А)шағатай тілі в)араб тілі с)латын тілі д)ұйғыр тілі е)орыс тілі

36.Химия саласына жататын терминді белгілеңіз.

А)тотықтар в)көбейтінді с)ағза д)толқын е)қима

37.Кітаби стиль түріне жатпайтын стиль түрін белгілеңіз.

А)ғылыми стиль в)көркем әдебиет стилі с)ауызекі сөйлеу стилі д)публицистикалық стиль е)ресми стиль

38.Алдын-ала дайындалуды қажет етпейтін стиль түрін белгілеңіз.

А)ғылыми стиль в)көркем әдебиет стилі с)ауызекі сөйлеу стилі д)публицистикалық стиль е)ресми стиль

39.Әртүрлі мекемелерде жүргізілетін құжаттар,нұсқау хаттарда қолданылатын стиль түрін белгілеңіз.

А)ғылыми стиль в)көркем әдебиет стилі с)ауызекі сөйлеу стилі д)публицистикалық стиль е)ресми стиль

40.Зерттеу еңбектерінде, дәрістер мен мақалаларда қолданылатын стиль түрін белгілеңіз.

А)ғылыми стиль в)көркем әдебиет стилі с)ауызекі сөйлеу стилі д)публицистикалық стиль е)ресми стиль

41.Бұқаралық ақпарат құралдарында ,жиын-мәжілістерде қолданылатын стиль түрін белгілеңіз.

А)ғылыми стиль в)көркем әдебиет стилі с)ауызекі сөйлеу стилі д)публицистикалық стиль е)ресми стиль

42.Қарым-қатынас барысында тілдік бірліктерді сұрыптап пайдалану арқылы ойды жеткізу мәнерін білдіретін терминнің атауын белгілеңіз.

А)мәтін в)стиль с)әңгіме д)суреттеу е)термин

43. «-Қайда баратырмыз?Тез келеміз бе?»деген сөйлемнің қай стильге жататынын анықтаңыз.

А)ғылыми стиль в)көркем әдебиет стилі с)ауызекі сөйлеу стилі д)публицистикалық стиль е)ресми стиль

44.Сұраулы,лепті,толымсыз,риторикалық сұраулы сөйлемдер қолданылып,диалогқа құрылатын стиль түрін белгілеңіз.

А) ресми стиль в) ауызекі сөйлеу стилі с) көркем әдебиет стилі сөйлеу д)публицистикалық стиль е) ғылыми стиль

45.Кеңесу,көзбе-көз тілдесу мен пікірлесу ,ой бөлісу мақсатында қолданылатын стиль түрін белгілеңіз.

А)ғылыми стиль в)көркем әдебиет стилі с)ауызекі сөйлеу стилі д)публицистикалық стиль е)ресми стиль

46.Дыбыстарды түсіріп айту,оқшау сөздер ерекшеліктері бар стиль түрін белгілеңіз.

А) ресми стиль в) ауызекі сөйлеу стилі с) көркем әдебиет стилі сөйлеу д)публицистикалық стиль е) ғылыми стиль

47.Жарыссөздің анықтамасын белгілеңіз.

А)Көпшілік алдында белгілі бір тақырып бойынша сөз сөйлеу

В)Баяндама,хабарлама ,тағы басқа тақырыптар бойынша талқыланған мәселе төңірегінде пікір алмасу.

С)Орын алған мәліметті,оқиғаны,хабарды жеткізу.

Д)Екі адам арасындағы диалог

Е)Шығарма жазу

48. Лекция ұғымының анықтамасын белгілеңіз.

А)Екі адам арасындағы диалог

В) Орын алған мәліметті,оқиғаны,хабарды жеткізу

С) Баяндама,хабарлама ,тағы басқа тақырыптар бойынша талқыланған мәселе төңірегінде пікір алмасу.

Д) Көпшілік алдында белгілі бір тақырып бойынша сөз сөйлеу

Е) Шығарма жазу

49.Өмір шындығын суреттеу,зат,құбылыстарды бейнелеу арқылы оқырман сезіміне ой тудыру мақсатында қолданылатын стильдің түрін белгілеңіз.

А)ғылыми стиль в)көркем әдебиет стилі с)ауызекі сөйлеу стилі д)публицистикалық стиль е)ресми стиль

50.Әдеби туындыларда қолданылатын стильдің түрін белгілеңіз.

А) ресми стиль в) публицистикалық стиль с) ғылыми стиль д) ауызекі сөйлеу стилі е) ресми стиль

51.Образды мәндегі қолданыс,эмоционалды-экспрессивті стильдік сипаттағы стильдің түрін белгілеңіз.

А) ресми стиль в) ауызекі сөйлеу стилі с) көркем әдебиет стилі сөйлеу д)публицистикалық стиль е) ғылыми стиль

52. «Біз намысты елдің ұлымыз.Жеңілмес күшіміз сонда» -деген қанатты өздердің авторын белгілеңіз.

а)Ғ.Мүсірепов в) Н.Назарбаев с)Радлов д) Баласағұн е)Б.Момышұлы

53. «Түркі тілдерінің сөздігі» кітабының авторын белгілеңіз.

А) М.Қашқари в) Ж.Баласағұн с) Жамбыл д) А.Йүгінеки е) Абай

54. «Құтты білік» кітабының авторын белгілеңіз.

А) А.Йүгінеки в) М.Қашқари с) Ж.Баласағұн д) Абай е)С.Сараи

55. «Жас бала ата-анадан туғанда екі түрлі мінезбен туады» деген үзінді Абайдың нешінші қара сөзінен?

А)32 в)29 с)7 д)17 е)25

56.Ж.Баласағұн өзінің кітабын кімге тарту еткен?

А)Бурахан в)Қашқари с) Қарахан д)Темір е)Мұса

57. «Тақырға отырғызып кетті» тұрақты тіркесінің мәнін табыңыз.

А)Қуанды в)Алдап кетті с)Ашуланды д)Көмектесті е)Ренжіді

58.М.Қашқаридың айтуынша түріктер дарияны қалай атаған?

А)шын в)өгіз с)машын д)қай е)тоқси

59. М.Қашқаридың айтуынша қытайлықтарды қалай атаған?

А)шын в)өгіз с)машын д)қай е)тоқси

60. М.Қашқаридың айтуынша табғаштарды қалай атаған?

А)шын в)өгіз с)машын д)қай е)тоқси