«Қазақстан көлдері»

Бөлім:

VI. «Қоршаған ортаны қорғау»

Педагогтің Т.А.Ә.

Кудайбергенова Анар Калиевна

Күні:

13.02.2024

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

65 – сабақ. «Қазақстан көлдері»

(Әдебиеттік оқу 2-бөлім. Оқулық 97 – 99 бет, «Алматы кітап» баспасы, 2019ж.)

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

4.​1.​4.​1 Сөйлеу барысында мақал - мәтелдерді, өлең жолдарын, нақыл сөздерді, шешендік сөздерді және вербалды емес тілдік құралдарды қолдану

4.​3.​2.​1 Таныс мәтінге жаңа кейіпкерлер қосу, жаңа сюжеттер енгізу, өлең ( төрт жолды ) жазу

Сабақтың мақсаты

• Сөйлеу барысында мақал – мәтелдерді қолданады , таныс мәтінге жаңа сюжеттер енгізеді.

• Суреттерге қарап, көлдің жағасын сипаттап жазады.

• Экологиялық мәселелер туралы пікір айтады

Құндылық

• Талап: Сыни және креативті ойлау

Сабақтың барысы

Уақыт

Сабақтың кезеңі

Педагогтің әрекеті

Оқышының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

1 минут

1 минут

10 - минут

Сабақтың

Басы

Ұйымдастыру

Әдебиеттік оқу сабағы

• Оқушылармен сәлемдесу!

• Кезекші оқушыдан, оқушыларды түгендеу

• Оқушылардың зейінін сабаққа аудару

• Сабаққа дайынбыз ба? көңіл – күйіміз қандай?

Оқушылар сәлемдеседі.

Кезекші оқушы сыныпты түгендейді

Сабаққа назарын аударады

Көңіл – күйлерін білдіреді

Психологиялық ахуал қалыптастыру.

Ұжымдық жұмыс ережесі

Алдағы білім

«Ақ тілек, әсем күлкі»

• Оқушылардың зейінін сабаққа аудару

• Көңіл күйіміз қалай?

• Сабаққа дайындықтарың қалай?

• Ынталарың қалай?

• Ендеше сабағымызды бастайық?

• Жылы лебіздер айтқызу

Ұлдың күні күн емес

Атадан мал қалмаса,

Ата малы пұл емес

Баста ақыл болмаса. Қорқыт Ата

• Ұжымдық жұмыс ережесі

• Сабақта бір-бірімізді :

• Сабақта уақытты:

• Сабақта тапсырмаларды:

• Сабаққа қатсықанда:

64 – сабақ. «Мені қоршаған орта» өлеңді жаттап айтады

• Мәтін түсінігін айтады

• Сұрақтарға жауап береді

«Біліміңді қолдан » әдісі бойынша үй тапсырмасына шолу жасау

• Адам жер бетінде не жасай алады?

• Табиғат адамға не берді?

• «Біз, адамдар, табиғат алдында қарыздармыз» дегенді қалай түсінесің?

• Өлеңнің соңғы шумағын оқып, негізгі ойды түсіндір.

Критерий

• Сұрақтарға жауап береді

«Ақ тілек, әсем күлкі»

• Оқушылар көңіл – күйлерін білдіреді

• Кремете!

• Тамаша!

• Ғажап!

• Алақай!

• Оқушылар жылы лебізді айтады

Ұлдың күні күн емес

Атадан мал қалмаса,

Ата малы пұл емес

Баста ақыл болмаса. Қорқыт Ата

• Ұжымдық жұмыс ережесін сақтайды

Сыйлаймыз, тыңдаймыз!

Үнемдейміз!

Нақты, дәл жауап береміз!

Шапшаңдықты, тапқырлықты көрсетеміз! Белсенділік танытып, жақсы баға аламыз!

64 – сабақ. «Мені қоршаған орта»

Алған білімінің өлеңді жаттап айтады

• «Біліміңді қолдан » әдісі арқылы ұстаздың сұрақтарына жауап береді

• Адам жер бетінде қоректенетін азық жасай алды

• Табиғат адамға барлық сыйын берді. Бізге таза ауасын, хош иісін, қорегін, таза, мөлдір суын берді

• «Біз, адамдар, табиғат алдында қарыздармыз» дегенді - табиғат бізге барлық сыйын берді, біз де табиғатты қорғап, қастерлеуіміз керек.

• Дарқан жеріміз бізге бәрін береді. Оны өсіріп алып жатқан адамдар данышпан

Дескриптор

• Сұрақтарға жауап бере алады

10 баллдық формативтік бағалау

Оқулық

95-бет

10 минут

Сабақтың

Ортасы

Қызығушылығын ояту

Сынып жұмысы

65 – сабақ. «Қазақстан көлдері»

Сабақтың мақсаты:

• Сөйлеу барысында мақал – мәтелді қолданасың

• Шығармашылық жұмыс жасайсың

Біліміңді қолдан

• Қазақстанның қандай көлдерін білесіңдер?

Критерий

• Сұраққа жауап береді

Жаңа білім

Жаңа білімнің тақырыбы мен мақсатын

меңгереді

Оқушылар назарын сабаққа аударады

• Сұраққа жауап береді

Қазақстанның көлдері: Балқаш, Аалакөл, Зайсан, Теңіз, Сасықкөл және т.б.

Дискриптор

• Сұраққа жауап бере алады

Оқулық

97-бет

30минут

Тәжірбие

1– тапсырма

«Түсініп оқы»

Оқылым; ( 97 – бет )

Автормен танысу

Өтебай Тұрманжанов (1905-1978 ) - ақын. Бұрынғы Оңтүстік Қазақстан облысы Бөген ауданы Жалғызағаш ауылында дүниеге келген . Ақынның 50-ге тарта кітабы жарық көрді. Ө.Тұрманжановтың шығармалары негізінен балаларға арналған

«Түсініп оқы»

Оқылым; ( 97 – бет )

Балқаш көлге барайық

Балалар - ау, балалар!

Қатар басып, барабар,

«Балығы тайдай тулаған,

Бақасы қойдай шулаған»

Балқаш көлге барайық.

Балығын ұстап алайық,

Суына салқын түсейік,

Күбідей күп - күп пісейік.

Күншуаққа жатайық,

Көп қызыққа батайық,

Ән салып, өлең айтайық,

Ауылға сөйтіп қайтайық.

Өтебай Тұрманжанов

Көл

Жатыр әсем көл тұнып
​Көзiндей жас ботаның.
​Құшақ таймын толқынын,
​Қуанышқа батамын.
​Жағадағы тал - құрақ
​Өзiн содан көредi.
​Қозылардай жамырап,
​Құстар ұшып келедi.
​Күлiмсiреп Күн күндiз,
​Көк аспанды шолады.
​Кешке қарай көп жұлдыз
​Кеудесiне қонады.
​Әлдилейдi майда жел,
​Таң нұрланып атады.
​Тербетiлiп айна көл,
​Жерде аунап жатады.

Тұманбай Молдағалиев

Критерий

• Түсініп оқып ,сұрақтарға жауап береді

Сөздік

Күбі - ағаштан жасалған, қымыз, іркіт, пісетін ыдыс

2 – тапсырма

«Ұжымдық жұмыс»

«Ойлан » әдісі

Айтылым, ( 98 – бет )

• Ақындар сипаттау үшін қандай көркемдегіш құралдарды қолданған?  ( Эпитет, теңеу )

Сипатта

• Суреттерге қарап, көлдің жағасын сипаттап жаз.

• Көл суының адамға пайдасы туралы не білесіңдер?

Критерий

• Суреттерге қарап, көлдің жағасын сипаттап жазады.

• Қазіргі кезде өзен, көлдердің ластануы туралы әңгімелеңдер

Критерий

• Қазіргі кездегі өзен, көлдердің ластануы туралы айтады

Тыңда

• Экологиялық мәселелер шешілмесе не болуы мүмкін?

Өзіңнен баста!

Табиғатты қорғап, қастерлеуді – адам ең бірінші өзінен бастауы керек. Біздің қоршаған ортамыз алтын алқапқа оранған. Сол байлығымызға зиян келтіріп, ластамауымыз қажет. Табиғат – біздің байлығымыз.

Критерий

• Экологиялық мәселелер туралы пікір айтады

Ойлан

• Өз тарапыңнан не қосар едің?

Түсіндірме

• Экология – (грекше «экос»-үй , баспана ,)- жеке организмнің өзара қарым – қатынасын қоршаған тіршілік ортасымен , мекенімен байланыстырып зерттейтін ғылым.

• Эколог – қоршаған ортаны қорғайтын маман.

Критерий

• Экология мәселесі туралы өз ойларын айтады

• Автордың өмірі және еңбегімен танысады.

• Түсініп оқиды

• Түсініп оқиды

Дискриптор

• Көркемдегіш құралдарды анықтай алады

• Ойын дәлелдей алады

• Сұраққа жауап береді

• Ақындай сипаттау үшін теңеуді қолданған

• Көл өте үлкен, терең. Суы тап- таза,. Батып бара жатқан күннің сәулесі мөлдір суға шағылып тұр. Керемет көрініс

• Көл суының адамға пайдасы өте зор. Мысалы: Алакөлді алар болсақ, ол жерге суы үшін көптеген адамдар барады. Көлдің суы денсаулыққа өте шипалы. Ол түрлі ауруларға ем. Көптеген адамдар сол көлдің суына түсіп, ауруларынан айығып жатады.

Дескриптор

• Көлдің жағасын сипаттап айта алады

• Көл суының адамға пайдасын айта алады

• Қазіргі кезде өзендер мен көлдердің ластануына адамдар тікелей қатысты. Себебі, олар түрлі зауыттардың түтіні мен лас қоқыстарының арқасында көптеген өзен, көлдер ластанып жатыр. Мысалы: көптеген адамдар көл жағасына демалуға барғанда, қоқыстарын қоқыс жәшігіне салмай , көлге лақтыра салады және көліктерін көлдің немесе өзен жағасына жуа салады. Солардың салдарынан өзен, көлдер ластанып жатады.

Дескриптор

• Қазіргі кездегі өзен, көлдердің ластануы туралы айта алады

• Сұраққа жауап береді

Экологиялық мәселелелр шешілмесе , табиғатымызға және адамдар денсаулығына көп зияны тиеді.

Дескриптор

• экологиялық мәселелер туралы пікір айта алады

• Өз тарапынан ұсыныс білдіре алады

• Экологиялық мәселелерді анықтай алады

• Өз ойын айтады

• Табиғатты аялау керек. Табиғат жер ана.Табиғатты көркейту әр адмның қолында

Дескриптор

• Экология мәселесі туралы өз ойларын айта алады

Қ.Б.

Жарайсыңдар!

Қ.Б.

Жарайсыңдар!

Қ.Б.

Тамаша!

Қ.Б.

Тамаша!

Қ.Б.

Жарайсыңдар!

Оқулық

97 бет

Оқулық

98 бет

Оқулық

98 бет

Оқулық

99 бет

Оқулық

99 бет

2 минут

Сабақтың

Соңы

Бекіту

Жаңа білім мен тәжірибені қолдану

Қорытындыла:

• Өз жеріңдегі суға байланысты экологиялық мәселелерді анықтаңдар

Критерий

• Сұрақтарға жауап береді

Үйге тапсырма 97-98 бет «Балқаш көлге барайық» жаттау

• Оқушылар алған білімдерін пысықтайды

• Жер, су, ауа - адам баласының ұрпағынан ұрпағына мұра болып келе жатқан мол қазына. Әрбір ағашты, әрбір бұтақты, жалғыз дәндіде ыждағаттылықпен сақтау, қамқор болу - басты міндеттің бірі.

Дискриптор

• Сұрақтарға жауап береді

Қ.Б.

Тамаша!

Оқулық

99 - бет

Бағалау критерийлері

Дескрипторлар:

• Сөйлеу барысында мақал – мәтелдерді қолданады , таныс мәтінге жаңа сюжеттер енгізе алады

• Суреттерге қарап, көлдің жағасын сипаттай алады

• Экологиялық мәселелер туралы пікір айта алады

1 минут

Кері байланыс

Рефлексия (жеке,жұпта,топта, ұжымда)

Кері байланыс. «Дөңгелек айналым» әдісі

Қандай әдіс – тәсіл ұнады?

• Енді түсініп келемін

• Маған ұсынысыңыз немесе тілегіңіз болса

• Жаңаны үйрендіңіз бе?

• Шебер сынып қызықты болды ма? Несімен?

Кері байланыс.

«Дөгелек айналым» әдісі

Сұрақ – жауап

арқылы жауап береді

Дескриптор :

Оқушылар сабақтан алған әсерлерін кері байланысын білдіре алады.

Қ.Б.

Жарайсыңдар!