Қазақстан тарихы

Тақырып бойынша 31 материал табылды

Қазақстан тарихы

Материал туралы қысқаша түсінік
сабақ жоспары
Материалдың қысқаша нұсқасы

    

Бөлім:

7.4 XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті

Педагогтің аты-жөні

Ергали У

Күні:

01.04.2025ж

Сынып:7 А

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

XIX ғасырдағы мәдениеттің дамуы.

Зерттеу сұрағы: Неге XIX ғасыр қазақ халқының дәстүрлі музыка өнерінің гүлденген дәуірі деп саналады?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

7.2.1.1 салт-дәстүрлер мен әдет-ғұрыптардың құндылықтары мен маңыздылығын анықтау;

Сабақтың мақсаты

XIXғ. өнер туындыларының қоғамдағы саяси-әлеуметтік жағдайды танып білудегі орнын анықтау

Құндылық

еңбекқорлық және кәсіби біліктілік айы

Апта дәйексөзі

Еңбек – қуаныш, жалқаулық – айырылмас азап. (Абай)


      Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы





1 минут




3 минут

Ұйымдастыру сәті.

Оқушылардың болжам жауаптары арқылы зерттелетін мәселе анықталады.

-Салт-дәстүрлер мен әдет-ғұрыптардың құндылықтар қандай?

Сабақ тақырыбы пысықталып, оқу мақсаттары мен бағалау критерийлері оқушыларға таныстырылады.

Оқушылар өз жауаптарын ұсынады





мадақтау

Мұғалім презентациясы

http://www.youtube.com/watch?v=2gWZeee4rO8


Сабақтың ортасы


5 минут







3 минут
















7 минут







7 минут







7 минут



Мәтінмен жұмыс

Зерттеу сұрағы: Неге XIX ғасыр қазақ халқының музыка өнерінің гүлденген дәуірі деп саналады?

Зерттеу мен талдау

Тапсырма. «Сұхбат беру»

Оқушыларға қазақтың салт-дәстүрлерінен мәтін таратылады. Сұхбат сұрақтары слайдтан көрсетіліп немесе карточкаға жазылып ұсынылады.

1.Бесік той

2.Шілдехана

3.Сүндет той

4.Тұсау кесер

5.Қыз ұзату

ЕББҚ: оқушыға тапсырманың нақты бір бөлігін ерекшелеп көрсетіп беріледі.

Тапсырма «Сұхбат беру»

-Салт-дәстүр қалай өткізіледі?

-Салт-дәстүрлерге көзқарасыңыз туралы ой бөліссеңіз.

-Салт-дәстүрлердің қандай ерекшеліктері бар? Неліктен?

-Бүгінгі ұрпақ XIX ғасыр қазақ халқының музыка өнерінің гүлденген дәуірі деп санайды. Сіз осы пікірмен келісесіз бе? Өз ой-пікіріңізді түсіндірсеңіз.

Интерпретация

Сабақ соңында«Неге XIX ғасыр қазақ халқының музыка өнерінің гүлденген дәуірі деп саналады?» деген зерттеу сұрағына қайта оралу. Зерттеу сұрағының жауабын алу үшін төмендегі тапсырманы ұйымдастырылады.

XIX ғ. өнер тұлғалары, олар ...........

XIX ғ. өнер тұлғаларының туындыларындағы негізгі ой...

Шығармаларындағы ақпараттан қоғамдағы саяси-әлеуметтік жағдайдың... болғанын байқаймыз.

Қазақ қоғамында өнер иелерінің орны..........болды.

ЕББҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы сыныптастары және мұғалім диалог арқылы қолдау жасайды

Дескриптор:

- Өнер иелері өмір сүрген кезең мен қоғамда қалыптасқан саяси-әлеуметтік жағдайды сипаттайды;

-Өнер тұлғаларының шығармалардағы негізі идеяны талдайды;

-Өнер саңлақтарының қоғамдағы орнына баға береді.






Дескриптор:

-Берілген тұжырымды дәйекпен дәлелдейді





ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады



«Ең үздік жауап»





«Алақан-жұдырық»


«Жұлдызшалар»





«Бармақпен»




Тақырыптық ақпараттық мәтіндер



Ақпараттық карточкалар

Қосымша-2

Сұхбат үлгісі


"Қазақстан" ұлттық энциклопедиясы, Алматы, "Қазақ энциклопедиясы", 1998 ж. 4-том





Қосымша-3

Таратпа-мәтіндер


Сабақтың соңы

4 минут


6 минут


2 минут


Кері байланыс

«Жемістер»

Сабақ өте қызықты өтті.Маған бәрі ұнады.

Маған сабақ ұнады. Бірақ мәлімет аздау болды.

Тапсырма түсінікті болмады, маған сабақ қызықты болған жоқ.

Үй тапсырмасы

«Қазақтың өнері өшпес асыл мұра» Эссе

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конспект






Тексерілді: МДОӘЖО Карбозова Ұ.Ж























     

Бөлім:

7.4 XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті


Педагогтіңаты-жөні


Күні:


Сынып:7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтыңтақырыбы

XIX ғасырдағы мәдениеттің дамуы.

Зерттеу сұрағы: Неге XIX ғасыр қазақ халқының дәстүрлі музыка өнерінің гүлденген дәуірі деп саналады?

Оқубағдарламасынасәйкесоқытумақсаттары

7.2.2.1 халық ауыз әдебиеті мен музыка өнері туындыларының тарихи дереккөзі ретінде құндылығын бағалау;

Сабақтыңмақсаты

XIXғ. өнер туындыларының қоғамдағы саяси-әлеуметтік жағдайды танып білудегі орнын анықтау


Құндылық

еңбекқорлық және кәсіби біліктілік айы

Апта дәйексөзі

Еңбек – қуаныш, жалқаулық – айырылмас азап. (Абай)


      Сабақтыңбарысы

Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтіңәрекеті

Оқушыныңәрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы





1 минут




3 минут

Ой шақыру:

Сынып бөлмесіндегі мәліметтерге сүйене отырып, оқушылардан сабақ тақырыбы қандай болуы мүмкіндігі сұралады.

  • Берілген суреттер арасында қандай байланыс бар?

-Суреттер мен мәтіндер мазмұнына қарап бүгінгі сабақтың тақырыбы қалай аталуы мүмкін?

Оқушылардың болжам жауаптары арқылы сабақ тақырыбы анықталады.

Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру.

Оқушылар суреттер бойынша өз жауаптарын ұсынады

мадақтау

Мұғалім презентациясы


XIX ғ . өмір сүрген өнер тұлғаларының суреттері


Сабақтың ортасы


5 минут







3 минут
















7 минут










7 минут







7 минут



Зерттеу сұрағы: Неге XIX ғасыр қазақ халқының музыка өнерінің гүлденген дәуірі деп саналады?

Зерттеу мен талдау

1-тапсырма. Ұғымдармен жұмыс.


1.Күй 2. Терме 3. Ән 4. Айтыс 5. Күйші 6. Сал-сері


A)Қазақ халқының аспапта ойналатын музыкалық жанры

B)Ақылымен нақылы бар өлеңді әуен.Термеде күнделікті тұрмыс-тіршілікке қатысты жайттар, ата-бабасының өсиетін, өмірлік қағидасын қадір тұтуға үйретеді.

C)Музыка және поэзия өнерлерінің ортақ туындысы

D)ауыз әдебиетінде ежелден қалыптасқан поэзиялық жанр, топ алдында қолма-қол суырып салып айтылатын сөз сайысы, жыр жарысы.

Е)домбырада, қобызда, сыбызғыда күй орындаушы - музыкант. Күйшіні домбырашы, сыбызшы, қобызшы деп те атайды

F) Дәстүрлі қазақ қоғамында өлең мен әнді серік еткен, жүріс-тұрысы мен киімімен ерекшеленіп той-думан мен той-топырдың көркіне айналған өнер иесі.

ЕББҚ: оқушы шығарылып берілген тапсырманы орындайды

2-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.

«Зерттеуді жариялау»

1.Құрманғазы Сағырбайұлы

2.Тәттімбет Қазанғапұлы

3.Ақан сері Қорамсаұлы

4..Мұса Байжанұлы

5.Дәулеткерей Шығайұлы

6. Мұхит Мералыұлы



Еркін жазу

Өнер - таусылмас азық, сарқылмас байлық!


«Кластер» әдісі бойыншатірек-сызбамен жұмыс.

Shape7 Shape6 Shape5 Shape4 Shape3 Shape2 Shape1

сазгер

ЕББоқушыға тапсырма шығарылып беріледі.


Дескрипторлар:

-сөздердің мағынасын анықтайды;

-сөздердің мағынасымен берілген жауаптарды сәйкестеніреді;

Дескриптор:

-XIX ғ өнер туындыларынансол кезеңде қоғамда қалыптасқан саяси-әлеуметтік жағдайдың кемінде 1-уін сипаттайды;

-XIX ғасырдағы өнер тұлғаларының өмірлерін және кемінде 1 туындысының шығу тарихын, оның негізгі идеясын талдайды;

-Өнер саңлақтарының қоғамдағы орнын нақтылайды

Дескриптор:

- XIX ғ. өнер тұлғаларыныңтарихи кезеңдегі ролін көрсетеді;

- XIX ғ. қоғам көріністерінен мысал келтіру арқылы

өнер иелерінің туындыларын тарихи дереккөз ретінде бағалайды


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады



«Ең үздік жауап»





«Алақан-жұдырық»


«Жұлдызшалар»



«Екі жұлдыз,бір ұсыныс»



«Бармақпен»









Қосымша-2

Таратпа-мәтіндер

(Сынып қабырғалар- ындағы)








Оқулық

Қабылдинов З.Е., Қайыпбаева А.Т. Қазақстан тарихы Жалпы бiлiмберетiнмектептiң 8-сыныбына арналған оқулық. Алматы: Атамұра, 2012.


Қосымша-3

Тірек-сызба

таратпа


Сабақтың соңы

4 минут


6 минут


2 минут


Кері байланыс

«Бағдаршам»

-Мен барлығын түсіндім-жасыл

-Мен орташа түсіндім-сары

-Ешнәрсе түсінбедім-қызыл

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конспект


Үй тапсырмасы

XIX ғасырдағы мәдениеттің дамуы.






Қысқамерзімдіжоспар-3

     

Бөлім:

7.4 XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағыҚазақстанның мәдениеті


Педагогтіңаты-жөні


Күні:


Сынып:7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтыңтақырыбы

XIX ғасырдағы мәдениеттің дамуы.

Зерттеу сұрағы: Неге XIX ғасыр қазақ халқының дәстүрлі музыка өнерінің гүлденген дәуірі деп саналады?

Оқубағдарламасынасәйкесоқытумақсаттары

7.2.2.3 ұлттық музыкалық аспаптардың қолдану ерекшеліктерін сипаттау

Сабақтыңмақсаты

Қазақ халқының ұлттық музыкалық аспаптарын қолдану ерекшеліктеріне сай ажырату;

XІХ ғасырдағы халық ауыз әдебиеті мен музыка өнері туындыларының тарихи дереккөзі ретінде құндылығын бағалау.

Құндылық

еңбекқорлық және кәсіби біліктілік айы

Апта дәйексөзі

Көп еңбек еткенге бақыт басын иеді. (Леонардо да Винчи)

      Сабақтыңбарысы

Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтіңәрекеті

Оқушыныңәрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы





1 минут




3 минут

Миға шабуыл

Б Мұғалім жаңа тақырыпты зерттеу үшін қажетті бар білімді өзектілендіру үшін оқушыларға Ұлытау тобына қатысты суреттер топтамасын ұсынып, олардың орындауындағы «Адай» күйін тындатып, сұрақтар қояды. Мұғалім оқушыларға келесі сұрақтарды талқылауды ұсынады:

  • Бұл музыкалық топ сіздерге таныс па?

  • Ал олардың орындауындағы күй сіздерге таныс па?

  • Күйдің авторы жөнінде не айта аласыздар?

  • Күйден қандай әсер алдыңдар?

Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру.

Оқушылар «Адай» күйін тындап,сұрақтарға өз жауаптарын ұсынады

мадақтау

«Ұлытау» тобының суреттері.


«Ұлытау» тобының орындауындағы «Адай» күйі




Сабақтың ортасы


5 минут







10 минут











7 минут







7 минут


Кестемен жұмыс. Оқушыларға қазақ халқының дәстүрлі музыкалық аспаптары бейнеленген сурет ұсынылады. Оқушылар сол суреттегі дәстүрлі музыкалық аспаптарды дыбыс ерекшеліктеріне қарай алты топқа жіктеледі. 

Соқпалы-шулы

Сылдырлы/Сілкімелі

Үрлемелі

Ішекті -ыспалы

Ішекті-шертпелі

Көп ішекті










ЕББҚ оқушыны өзін сыныптан шеттетілгендей сезінбеуі үшін мұғалімнің үстеліне жақын, мінез-құлқы жайлы балалардың тобына орналастыру.

Зерттеу мен талдау тапсырмасы

Оқушылар белгілі бір күйші-сазгер туралы ақпарат жинап, зерттеуі қажет.

Күйшілер

күйлері

Шығу тарихы




Күйлердің қазіргі таңдағы маңызы:.............

........................................................................

...........................................................................


ЕББҚ оқушыға қолдау көрсету мақсатында суреттің үлкен нұсқасын ұсынамын.

Дескриптор:

Соқпалы-шулы қазақ халқының дәстүрлі музыкалық аспаптарының кем дегенде 1-2-уін дұрыс ажыратады және жіктейді;

Дескриптор:

- ХІХ ғ. күйші-сазгерді атайды;

-Күйші-сазгердің туындыларындағы негізгі идеяны анықтайды;

-Тарихи дереккөз ретінде күйші-сазгердің туындыларының құндылығын бағалайды.


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

«Жұлдызшалар»


«Екі жұлдыз,бір ұсыныс»






дәстүрлі музыкалық аспаптары бейнеленген сурет (Қосымша 1)


ұлттық аспаптар суреттері


Тақырыптық кестелер




Күйшілер суреттері

Сабақтың соңы

4 минут


6 минут


2 минут


« Білімді стикер». Мына сұрақтар бойынша жауап береді.

- Не білдім?

- Не білемін?

- Не білгім келеді?

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конспект


Үй тапсырмасы

Күйшелер туралы реферат дайындау




Қысқамерзімдіжоспар-4

     

Бөлім:

7.4 XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті


Педагогтіңаты-жөні


Күні:


Сынып:7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтыңтақырыбы

XIX ғасырдағы білім беру мен ағарту ісі.

Зерттеу сұрағы: XIX ғасырда Қазақстанда оқу-ағартушылық мекемелер қандай түрде дамыды?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

7.2.3.2 XIX ғасырдың екінші жартысындағы білім беру мен ағарту ісінің даму ерекшеліктерін түсіндіру

Сабақтыңмақсаты

XIXғ. ІІ жартысындағы Қазақстанның білім беру мен ағарту ісінің ерекшеліктері мен мақсат-міндеттерін талдайды

Құндылық

еңбекқорлық және кәсіби біліктілік айы

Апта дәйексөзі

Көп еңбек еткенге бақыт басын иеді. (Леонардо да Винчи)

      Сабақтыңбарысы

Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтіңәрекеті

Оқушыныңәрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы




1 минут





3 минут

Ұйымдастыру сәті. Ой шақыру.

Жаңа тақырыпты ашу үшін тірек сөздер ұсынып, сыныптық талқылау ұйымдастырыңыз. Тірек сөздер:

- Мектеп, білім, мамандық, сауатсыздық қараңғылық

Оқушылар жауаптары тыңдалып болған соң, жаңа сабақ тақырыбы анықталады. Сабақ мақсаты мен бағалау критерийлері таныстырылады.

Оқушылар мектеп, білім, мамандық, сауатсыздық қараңғылық сөздердің мағынасын ашып, өз жауаптарын ұсынады

мадақтау

Презентация


Жәңгір хан портреті




Сабақтың ортасы


5 минут







3 минут
















7 минут










7 минут







7 минут







Зерттеу сұрағы:«XIX ғасырда Қазақстанда оқу-ағартушылық мекемелер қандай түрде дамыды?»

Жаңа ұғымдармен жұмыс.

Медресе,Ғақлия,Жадидтік мектептер

Ағартусаласы,Зайырлымектеп,Интернат

Училище

XIX ғасырда Қазақстандағы оқу-ағартушылық мекемелердің жай-куйі туралы қысқаша шолу жасалынады.

Зерттеу мен талдау

1-тапсырма. Суретпен жұмыс.





С уретті зерттеңіз;

Суреттен алған жалпы әсерді сипаттаңыз;

Суреттегі адамдар, нысандар және іс-әрекеттерді анықтап, суреттен қорытынды жасаңыз.

2-тапсырма. Мәтінмен жұмыс

Оқушыларға тақырып мазмұнын ашатын ықшамдалған мәтін ұсынылып тапсырма беріледі.

XIX ғасырдағы қазақдаласындағы діни мектептер;

XIX ғасырдағы Қазақстандағы зайырлы мектептер;

XIX ғасырдағы Қазақстандағы кәсіптік мектептер

Интерпретация

«XIX ғасырда Қазақстанда оқу-ағартушылық мекемелер қандай түрде дамыды?»деген сұраққа кері оралып, сұрақ төңірегінде талқылау ұйымдастырыңыз.

ЕББҚ оқушыға мадақтау арқылы қолдау көрсетіледі.

«ПТМС» талдау.

Қолдануға қажетті кілт сөздер:орыс қазақ мектептері, приход мектептері, реалдық училишелер, қыздар мен ер балалар гимназиясы, ауыл шаруашылық мектептері, малдәрігерлік мектеп, қолөнер мектебі, теңізде жүзу мектебі, әскери гимназия, Омбы мұғалімдер институты, Ташкент мұғалімдер институты т б


«ПОПС» формуласы бойынша төрт сөйлеммен сабақты қорытындылайды.

  • Бірінші сөйлем «Менің ойымша,... »

  • Екінші сөйлем «Мен оның себебін былай түсіндіремін … »

  • Үшінші сөйлем «Оны мен мына фактілермен, мысалдармен дәлелдей аламын … »

  • Соңғы сөйлем «Осыған байланысты мен мынадай қорытынды шешімге келдім .... »

ЕББҚ маңызды кездесетін термин сөздерді атайды не жазып көрсетеді



Дескриптор:

Суреттегі нысандарды бір-бірімен байланыстырып, тарихи әңгіме құрастырады;

Тарихи кезеңнің басты ерекшелігін түсіндіреді;

Тақырыпқа қатысты нақты білімді кемінде 2 дәйек беру арқылы қорытындылайды.



Дескрипторлар:

XIX ғасырдағы қазақ даласындағы кәсіптік мектептердің атауын атайды;

-Қазақ қоғамындағы кәсіптікмектептерәкелген өзгерістердің жағымды және жағымсыз жақтарын талдайды.

Дескриптор:

-Жауап құрылымын сауатты құрайды;

-Дәйекпен дәлелденген жауапты береді;


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады



«Ең үздік жауап»





«Алақан-жұдырық»


«Жұлдызшалар»

Кері байланыс. Мұғалімнің бағалауы.



«Екі жұлдыз,бір ұсыныс»



«Бармақпен»












.













Қосымша-1

Кесте-таратпалар,

Суреттер топтамасы

Қосымша-2

Мәтін таратпаларhttps://kk.wikipedia.org/wiki/Қазақстанның_ХХ_ғасырдың_бас_кезіндегі_оқу-ағарту_ісі

Қосымша-3

«ПОПС» тапсырмасы және кілт сөздер жазылған карточка


Сабақтың соңы

4 минут


6 минут


2 минут


Кері байланыс

Бүгінгі сабақтан мен не білдім?

Сабақ барысында қандай қиындыққа кездестің?

Сабақ барысында қандай сұрақ туындады?

Үй тапсырмасы

XIX ғасырдағы білім беру мен ағарту ісі

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конспект





Қысқамерзімдіжоспар-5

     

Бөлім:

7.4 XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті


Педагогтіңаты-жөні


Күні:


Сынып:7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтыңтақырыбы

XIX ғасырдағы білім беру мен ағарту ісі.

Зерттеу сұрағы: XIX ғасырда Қазақстанда оқу-ағартушылық мекемелер қандай түрде дамыды?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

7.2.3.2 XIX ғасырдың екінші жартысындағы білім беру мен ағарту ісінің даму ерекшеліктерін түсіндіру

Сабақтыңмақсаты

Жәңгір ханның ағарту саласына енгізген жаңалықтарын талдап, мемлекеттің дамуына үлес қосқан Жәңгір тұлғасына баға беру

Құндылық

еңбекқорлық және кәсіби біліктілік айы

Апта дәйексөзі

Патриотизмі жоқ халық жаны жоқ тәнмен тең.

      Сабақтыңбарысы

Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтіңәрекеті

Оқушыныңәрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы






1 минут










3 минут

Ой шақыру:Жаңа тақырыпты ашу үшінтұлға портреті мен тұлғаға қатысты сипаттамаұсынылып, сыныптық талқылау ұйымдастырылады.

- Ол Шыңғыс ханның ұрпағы;

-Ол Бөкей Ордасының ханы;

- Оған қарсы халық көтеріліске шықты;

-Ол алғашқы мұражай мен еуропалық үлгідегі мектеп ашқан тұлға;

-Ол мемлекеттік басқарудың жаңа үлгісін жасады

Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру.


Оқушылар сұрақтарға өз жауаптарын ұсынады

мадақтау

Мұғалім презентациясы



Әбілқайыр, Бөкей, Жәңгір хандардың портреті



Сабақтың ортасы


5 минут







3 минут
















7 минут










7 минут







7 минут







Зерттеу сұрағы:XIX ғасырда Қазақстанда оқу-ағартушылық мекемелер қандай түрде дамыды?

Жаңа ұғымдармен жұмыс.

/Бөкей Ордасы, зайырлы мектеп, көтеріліс, Исатай мен Махамбет, егу практикасы, Гекке, мұражай, Тастөбе шайқасы, ағартушылық, аурухана, мал тұқымын асылдандыру тб/

Зерттеу мен талдау

1-тапсырма. Бейнематериалмен жұмыс.

XIX ғасырда Бөкей Ордасында билік еткенЖәңгір хан саясаты туралы бейнематериал көрсетіледі.

ЕББҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы сыныптастары және мұғалім диалог арқылы қолдау жасайды

2-тапсырма. Мәтінмен жұмыс.

Оқушыларға тақырып мазмұнын ашатын ықшамдалған мәтін ұсынылып, тапсырма беріледі.

SWOT талдау кестесі

Жәңгір ханның ағарту саясатындағы жетістіктері


Жәңгір ханның ағартусаясатыныңкемшіліктері

Жәңгір ханның білім мен ағарту ісіндегі жүргізген іс-шараларыныңмемлекеттің (саяси, экономикалық, әлеуметтік, мәдени) дамуына әсері

ЕББҚ оқушыға қосымша мобильді құрылғылар кеңінен қолданылады.

Интерпретация

«Жәңгір хан мектебі -заманауи, ағартушы мектеп» және «Жәңгір хан мектебі – отаршыл, империялық мектеп» деген тақырыпта пікірталас ұйымдастырылады..

Жақтаушы топ

Біздің пікіріміз бойынша, Жәңгірханның ағарту

саясатыныңжетістіктерімынада...
Біздің ойымызша, Жәңгір хан мектебі -заманауи, ағартушы мектеп, өйткені... ...
Біз сіздердің пікірлеріңізбенкелісеміз/келіспейміз...
Бұл оқиға /өзгеріс маңызды/ешмаңызсызөйткені…
Біздің анықтағанымыз...
Қорытындысында...

Даттаушы топ

Біздің пікіріміз бойынша, Жәңгірханның ағарту саясатының
кемшілік тұстарымынада...
Біздің ойымызша, Жәңгір хан мектебі – отаршыл, империялық мектеп,өйткені... ...
Біз сіздердің пікірлеріңізбенкелісеміз/келіспейміз...
Бұл оқиға /өзгеріс маңызды/ешмаңызсызболды, өйткені…
Біздің анықтағанымыз...
Қорытындысында...

ЕББҚ оқушы (есту, көру, ойлау қабілеті) тапсырманы саралау арқылы орындайды.

Дескриптор:

-Жәңгір ханның ел басқару ісіндегі енген өзгерістер мен жетістіктердің кемінде 3-уін анықтайды.




Дескриптор:

Жәңгір хан саясатының жетістіктері мен мүмкіндіктерінің кемінде 3-уін анықтап, нақты тарихи фактілермен дәлелдейді;

Жәңгір хан саясатының кемшіліктері мен қауіптерінің кемінде 2-уін анықтап, нақты тарихи фактілермен дәлелдейді;

Жәңгір ханның ағарту саясатының қоғамның әр саласына тигізген жағымды және жағымсыз әсерінің кемінде 1-уін анықтап, оның шешімдерін көрсетеді.


Дескриптор:

-Жауап құрылымын сауатты құрайды;

-Дәйекпен дәлелденген жауапты береді



ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады



«Ең үздік жауап»





«Алақан-жұдырық»


«Жұлдызшалар»





«Екі жұлдыз,бір ұсыныс»



«Бармақпен»










Қосымша-1

Карточкалар








Қосымша-2

https://www.youtube.com/watch?v

=cRJ0pq84M2Q


https://www.youtube.

com/watch?v=O_

lD8UESyts


Кесте-таратпалар





Қосымша-3

Мәтін таратпалар


https://bigox.kz/zhangir-xannyn-agartushylyk-kyzmeti/



Сабақтың соңы

4 минут


6 минут


2 минут



«БББ» кестесін толтыр

Білемін

Білдім

Білгім келеді

Ғұндар, Қытай қорғаны жайлы білгенін жазады




Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конспект



Қысқамерзімдіжоспар-6

     

Бөлім:

7.4 XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті


Педагогтіңаты-жөні


Күні:


Сынып:7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтыңтақырыбы

Шоқан Уәлиханов – алғашқы қазақ ғалымы.

Зерттеу сұрағы: Неге С. Мұқанов Шоқан Уәлихановқа арналған шығармасын «Аққан жұлдыз» деп атады?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

7.2.3.1 Шоқан Уәлихановтың ғылыми зерттеулерінің тарихи құндылығын анықтау

Сабақтыңмақсаты

Ш.Уәлихановтыңқазақ ғылымындағы ролін зерттейді



Құндылық

еңбекқорлық және кәсіби біліктілік айы

Апта дәйексөзі

Патриотизмі жоқ халық жаны жоқ тәнмен тең.

      Сабақтыңбарысы

Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтіңәрекеті

Оқушыныңәрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы






1 минут










3 минут

Ой шақыру:

Академик Н.И.Веселовскийдың цитатасын ұсынып, оқушылармен диалог құрыңыз.

«Шоқан Уәлиханов шығыстану әлемінде құйрықты жұлдыздай жарқ етіп шыға келгенде, орыстың шығысты зерттеуші ғалымдары оны таңғажайып құбылыс деп түгел мойындап, түркі халқының тағдыры туралы онан маңызы зор, ұлы жаңалықтар ашуды күткен еді. Бірақ Шоқанның мезгілсіз өлімі біздің бұл үмітімізді үзіп кетті». академик Н.И.Веселовский.

Жетелеуші сұрақтар:

  • Цитатада кім туралы айтылған?

  • Цитатада берілген мәтін мазмұны арқылы нені аңғаруға болады?

  • Тұлғаның қандай еңбектерімен таныссыздар?

Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру.

Оқушылар Н.И.Веселовскийдың цитатасымен танысып өз жауаптарын ұсынады

мадақтау

Мұғалім презентациясы

Қазақстан тарихы көне заманнан бүгінгі күнге дейін. 5 томдық. 4 том. Атамұра, 2010








Сабақтың ортасы


5 минут







3 минут
















7 минут










7 минут







7 минут







Зерттеу және талдау

Зерттеу сұрағы:НегеС.Мұқанов Шоқан Уәлихановқа арналған шығармасын «Аққан жұлдыз» деп атады?

1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс

Шоқан Уалихановтың балалық және жастық шағы

Шоқанның білім алған оқу ордалары және орыс-демократ достары

Шоқанның тұлғалық ерекшеліктері.

ЕББҚ оқушыға қолдау көрсету мақсатында суреттің үлкен нұсқасын ұсынамын.

2-тапсырма. Дәйексөздермен жұмыс


«Халықтың  қалыпты дамып, өсуі үшін, ең алдымен бостандық пен білім керек»

Ш. Уалиханов


«Ш.Уалиханов құйрықты жұлдыз сияқты біздің әлемімізге қысқа ғана уақытта пайда болып, жарқ етіп, жоқ болып кететін ерекше тұлғаларға жатады. Ол өзінің қайталанбас қасиетімен өзімен араласқан біршама адамадардың өмірін жарқын түске бояп кетуі үшін келді… Оның жүрегі нәзік, ақылы өткір болатын»

Г. Потанин


«Әрбір адамға қызмет етуге міндетті ең басты мақсат, бүгін және келешекте қарапайым барлық адамдарға бақыт әкелу үшін өз жолыңызбен жүріңіз»

Ф. Достоевский


Сұрақ: Дәйексөздер мазмұнынан қандай ортақ ойды байқауға болады?

"Ғаламшар - Шоқан Уәлиханов" бейне материалын көрсетіңіз.

Бейне материалды көріп отырып Ш.Уәлихановтың жеке тұлға ретінде қандай адам болғаны, белгілі ғалым ретінде нені зерттегені, қандай рухани мұра қалдырғаны туралы негізгі мәліметтерді жазады. Шоқанның ғалым болып қалыптасуына алғышарт болған қабілеттеріне нақты мәліметтер жинақтайды.


Зеректігі, дарындылығы


Бірнеше тілдерді білуі


Терең тарихи білімділігі

Шешендігі






Ш.Уәлихановтың еңбектерінен, мақалалары мен хаттарынан үзінділерді беріп, зерттеу тапсырмасы беріледі.

«Ұлы жүз қазақтарын басқару туралы»

«Даладағы мұсылмандық»

«Жоңғария очерктері»

«Сот реформасы туралы жазбалар» Ш.Уәлихановтың аға сұлтан сайлауына қатысып, сәтсіздікке ұшырауы туралы Ф.М. Достоевскийге 1862 ж., Көкшетау(хаты).


Зерттеу сұрақтары:

  • Қандай ғылым салаларын зерттегенін анықтау;

  • Ш.Уалихановтың ғылымға деген көзқарасы мен мақсатын анықтау;

  • Саясатқа араласу себебін анықтау;

  • Ш.Уәлихановтың білім мен ғылымға қосқан еңбектерінің құндылығы неде?

Жұптық жұмыс жасауда ЕБҚ оқушыларға жұпты таңдауда қолдау көрсетіледі

Интерпретация

«Неге С.Мұқанов Шоқан Уәлихановқа арналған шығармасын «Аққан жұлдыз» деп атады?деген сұраққа кері оралып, сұрақ төңірегінде талқылау ұйымдастырыңыз. Оқушылардыңсабақтаалған білімдері мен дағдыларын жинақтап, тиянақтау үшін төмендегі «ПТМС» талдау кестесімен жұмыс жүргізу жүзеге асырылады.


«ПОПС» формуласы бойынша төрт сөйлеммен сабақты қорытындылайды.

  • Бірінші сөйлем «Менің ойымша,... »

  • Екінші сөйлем «Мен оның себебін былай түсіндіремін … »

  • Үшінші сөйлем «Оны мен мына фактілермен, мысалдармен дәлелдей аламын … »

  • Соңғы сөйлем «Осыған байланысты мен мынадай қорытынды шешімге келдім .... »

ЕББҚ оқушыға тапсырмаларды орындау үшін уақытты шектемелмей, оқушы жазуын соңына дейін бітіруіне мүмкіндіктер жасалады.

Дескрипторы:

Шоқанның шыққан тегі мен тәлім-тәрбиесі туралы ақпаратты сипаттайды, кемінде 4 факті келтіреді;

Шоқан білім алған ордалары мен орыс-демократ достары туралы талдайды, кемінде 4 факті келтіреді;

Шоқанның тұлғалық ерекшеліктеріне баға беріп, кемінде 4 факті келтіреді.








Дескрипторы:

-Дәйексөздер мазмұнындағы авторлардың негізгі ойын біледі;

- Әр дәйексөз мазмұнындағы ортақ ойды анықтайды





Дескриптор:

-Шоқанның зеректігі мен дарындылығына талдау жасайды;






Дескриптор:

-Жауап құрылымын сауатты құрайды;

-Дәйекпен дәлелденген жауапты береді


ҚБМұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады



«Ең үздік жауап»





«Алақан-жұдырық»


«Жұлдызшалар»



«Екі жұлдыз,бір ұсыныс»



«Бармақпен»




«Ш.Ш. Уәлиханов мұрасы әлемдік тарих контекстінде» халықаралық ғылыми форум материалдары www.semgu.kz



www.nci.kz Ақпараттық білім ресурстары орталығы.

8 сынып. Қазақстан тарихы.


С.Мұханов. «Аққан жұлдыз» романы

http://kitap.kz/reader/aqqan_zhuldyz_2#

«Ғаламшар – Шоқан Уәлиханов»

https://www.youtube.com/watch?v=QxiNH_3qVZk

http://www.nlrk.kz

(Қазақстан республикасының ұлттық кітапханасы).

Уәлиханов Шоқан. Көп томдық шығармалар жинағы.- Алматы, 2010 ж.


Сабақтың соңы

4 минут


6 минут


2 минут


Кері байланыс

«Бұл сабақты оқып, мен…»

Білмеймін .......

Білемін .....

Түсінемін .....

Түсінемін және қолдана аламын ....

Басқа біреуді үйрете аламын .....

Үй тапсырмасы

Ой толғау:«Шоқанның ұлылығы соншама, біз оны енді ғана толық түсіне бастағандаймыз». Ғ.Мүсірепов

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конспект





Қысқамерзімдіжоспар-7

     

Бөлім:

7.4 XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті


Педагогтіңаты-жөні


Күні:


Сынып:7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтыңтақырыбы

Шоқан Уәлиханов – алғашқы қазақ ғалымы.

Зерттеу сұрағы: Неге С. Мұқанов Шоқан Уәлихановқа арналған шығармасын «Аққан жұлдыз» деп атады?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

7.2.3.1 Шоқан Уәлихановтың ғылыми зерттеулерінің тарихи құндылығын анықтау

Сабақтыңмақсаты

Ш.Уәлихановтыңқазақ ғылымындағы ролін зерттейді

Құндылық

еңбекқорлық және кәсіби біліктілік айы

Апта дәйексөзі

Патриотизмі жоқ халық жаны жоқ тәнмен тең.

      Сабақтыңбарысы

Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтіңәрекеті

Оқушыныңәрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

кезеңі


Ой шақыру:

-Шоқанның тұлғалық қасиеттерін атаңыз

Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру.

Оқушылар өз жауаптарын ұсынады

мадақтау

Мұғалім презентациясы









Жаңа сабақ

1-тапсырма. ТАЛДА

  1. Ш. Уәлихановтың өскен ортасы, білімі қандай болды?

  2. Қандай тұлғалық ерекшеліктері болған?

ЕББҚ оқушыларына (есту, көру, қабылдау деңгейі төмен)қосымша қолдау көрсету мақсатында үлестірме материал беріледі.

2-тапсырма. АНЫҚТА

Зеректігі, дарындылығы


Бірнеше тілдерді білуі


Терең тарихи білімділігі

Шешендігі





Деректі тарихи ақпарат ретінде бағала:


Ғалымдар

Пікір

Бағала

Г.И. Потанин

«Еуропағаашқантерезе» секілдіболды


С.Л. Капустин

Шоқанкөрікті, аса сымбаттыболды...


П.П. Семенов- Тянь-Шанский

әсіресе, көңілімдіаударғанекіншібірадамым – ШоқанШыңғысұлыУәлихановболды.


ЕББҚ оқушылар негізгі термин сөздерді мәтіннен анықтайды;

3-тапсырма. ТАЛДА.

Ғылым салалары

Уақыты

Ғылымдағы жолы

Тарих



Этнография



География



СЕН БІЛЕСІҢ БЕ? (3 минут)

Қашғар сапары туралы Шоқанның ғылыми еңбегі көп кешікпей Англия мен Германия да жарыққа шыққан. 1859–61 жж. Петербургте тұрып, орыс ұлтының зиялы қауымымен жақын араласты. Өзін ғалым ретінде танытып, Орта Азия мен Шығыс Түркістан картасын жасады. Шығыстану университетінің тыңдаушысы болды. Өзі түркі тілдері бойынша курстар жүргізеді. 1861 жылы науқастанып, еліне оралды. 1864 жылы генерал Черняев экспедициясының құрамынан Әулиеата қамалын алу кезінде көрсеткен жауыздықтарына наразылық танытып шығып кетті

ДЕРЕКТЕРМЕН ЖҰМЫС

1. Еңбектері қандай тақырыптар мен мәселелерге арналды?

2. Ол неліктен саяси билікке араласқысы келді?

3. Оның еңбектерінің құндылығы неде

ЕББҚ маңызды кездесетін термин сөздерді атайды не жазып көрсетеді

Дескриптор: мәтінді оқып, Ш. Уәлихановтың өскен ортасы, білімі, тұлғалық ерекшеліктерін түсіндіре алады.


Дескриптор: Деректердің мазмұнымен танысып, Шоқанның ғылыммен айналысуына оның тұлғалық ерекшеліктерінің қайсысы көбірек әсер еткенін анықтай алады.











Дескриптор: Мәтінді оқып, Шоқанның қандай ғылым салаларымен айналысқанын талдай алады.






Дескриптор: Ш. Уәлихановтың еңбектерінен үзінділерді оқып, мәнін анықтай алады.

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады



«Ең үздік жауап»





«Алақан-жұдырық»


«Жұлдызшалар»



«Екі жұлдыз,бір ұсыныс»



«Бармақпен»




Қазақстан тарихы: Назарбаев Зияткерлік мектептерінің 8-сыныбына арналған оқулық /Ш.М. Аманқұлова, Л.А. Бердіғалиева, А.С. Мағзұмова, Т.К. Юсупова / сынама нұсқа. – Астана: «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ, 2018. – 184 б., сур.






Қорытынды

Кері байланыс

Сауалнама

1.    Мен бүгін білдім…

2.     Қиын болды…

3.     Тапсырмалар орындадым.....

4.    Мен өзіме көп нәрсе түртіп алдым.....

5.     Көп тапсырманы орындадым…

6.   Мен талпынып,тырыстым…

Үй тапсырмасы

Ш.Уәлихановты кейбір ғалымдар аз ғұмыр кешкендіктен, «аққан жұлдызға» теңесе, кейбірі «Ш. Уәлиханов – қазақ халқының шоқ жұлдызы» деп санайды. Сен осы пікірлердің қайсысы дұрыс деп ойлайсың?

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конспект




Қысқамерзімдіжоспар-8

     

Бөлім:

7.4 XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті


Педагогтіңаты-жөні


Күні:


Сынып:7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтыңтақырыбы

Ы. Алтынсарин – жаңашыл -педагог.

Зерттеу сұрағы: Ыбырай Алтынсариннің халық ағарту саласындағы жаңашылдығы неден байқалады?


Оқубағдарламасынасәйкесоқытумақсаттары

7.2.3.3 Ыбырай Алтынсариннің ағарту саласына қосқан үлесін бағалау

Сабақтыңмақсаты

Ыбырай Алтынсариннің ағарту саласына қосқан үлесін бағалайды

Құндылық

еңбекқорлық және кәсіби біліктілік айы

Апта дәйексөзі

Болашағы зор мамандықтар жоқ, тек болашағы зор мамандар бар.


      Сабақтыңбарысы

Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтіңәрекеті

Оқушыныңәрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы




1 минут



3 минут

Ой шақыру:

Ы. Алтынсарин туралы бейнематериалды көрсетіп, оқушыларға негізгі ойды ашатын 5 тірек сөзді жазып алуды тапсырыңыз. Өздері жазып алған тірек сөздерден сөйлем құрастырып, жұптық талқылау ұйымдастырылады.

Дегдар - Ыбырай Алтынсарин

Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру.

Оқушылар өз жауаптарын ұсынады

мадақтау

https://www.youtube.com/watch?v=SFmS5FfmxZ4

Мұғалім презентациясы



Сабақтың ортасы


5 минут







3 минут
















7 минут






7 минут




7 минут


Зерттеу және талдау

Оқушыларға Ы. Алтынсаринның қоғамдағы орны мен рөлін анықтау үшін ықшамдалған мәтін таратылады.

1)Ы. Алтынсаринның қызметіндегі жаңалығы;

2)Ы.Алтынсаринның ғылым-білім саласына қосқан үлесі;

3)Ы.Алтынсаринның этнография саласына қосқан үлесін анықтау;

Ы.Алтынсариннің «Кел, балалар, оқылық» өлеңін оқытып, өлеңдегі негізгі ойды анықтатыңыз. Өзара талқылау жүргізуді тапсырылады.


Ы.Алтынсариннің халық ағарту саласындағы жаңашылдығын саралау үшін кестені орындайды:

Педагогикалық іс-әрекеті

Халыққа пайдасы, ерекшеліктері

Қолөнер мектебі


Ауылшаруашылығы мектебі


Қыздар мектебі


Ұстаздар дайындайтын мектеп


ЕББҚ: оқушы шығарылып берілген тапсырманы орындайды

Тақтағаағартушы, педагог, жазушы, этнограф, фольклоршы, аудармашы, ақын, қоғам қайраткері т.б. тірек сөздерді іліп, Ы.Алтынсариннің еңбектерінен дәлелдемелер келтіруді тапсырыңыз.

Ой түйін

«Аш қасқырдың қойға ұмтылғаны сияқты, мен балаларды оқытуға қызу кірістім және мені өте қанағаттандыратыны – бұл балалар әлдеқандай үш айдың ішінде оқуды, тіпті жазуды үйреніп алды» - деп Ы.Алтынсарин қуана жазды

ЕББҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы сыныптастары және мұғалім диалог арқылы қолдау жасайды

Дескрипторлар:-мәтәннің негізгі ойды анықтайды;

-Ы.Алтынсариннің ағартушылық жаңалығы сипаттайды;

-этнография саласына қосқан үлесіне талдау жасайды;




Дескрипторлар

-Ы.Алтынсаринніңағартушылыққызметін анықтайды;

-шығармаларының мазмұнын ашады;

ҚБ



«Ең үздік жауап»





«Алақан-жұдырық»


«Жұлдызшалар»



«Екі жұлдыз,бір ұсыныс»



https://www.youtube.com/watch?v=SFmS5FfmxZ4

Ыбырай Алтынсарин.


Ыбырай Алтынсарин. Өмірі, шығармашылығы, ағартушылық қызметі http://www.youtube.com/watch?v=opjbYtZCukw

Сабақтың соңы

4 минут


6 минут


2 минут


Кері байланыс

« Білімді стикер». Мына сұрақтар бойынша жауап береді.

- Не білдім?

- Не білемін?

- Не білгім келеді?

Үй тапсырмасы

«Ыбырай-тұңғыш қазақ мектебін ашқан ағартушы педагог» Эссе

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конспект



Қысқамерзімдіжоспар-9

     

Бөлім:

7.4 XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті


Педагогтіңаты-жөні


Күні:


Сынып:7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтыңтақырыбы

Ы. Алтынсарин – жаңашыл -педагог.

Зерттеу сұрағы: Ыбырай Алтынсариннің халық ағарту саласындағы жаңашылдығы неден байқалады?


Оқубағдарламасынасәйкесоқытумақсаттары

7.2.3.3 Ыбырай Алтынсариннің ағарту саласына қосқан үлесін бағалау

Сабақтыңмақсаты

Ыбырай Алтынсариннің өмірі және қызметін түсінеді.

Оқушылардың басым бөлігі: Ыбырай Алтынсариннің педогогикалық қызметінің маңызын талдау.

Ыбырай Алтынсариннің шығармаларының тәрбиелік мәні мен құндылығын, Қазақ тарихында алатын  орнын дәлелдейді.

Құндылық

еңбекқорлық және кәсіби біліктілік айы

Апта дәйексөзі

Болашағы зор мамандықтар жоқ, тек болашағы зор мамандар бар.


      Сабақтыңбарысы

Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтіңәрекеті

Оқушыныңәрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы




1 минут






3 минут

Ой шақыру:

Таулардан өзен ағар сарқыраған,

Айнадай сәуле беріп жарқыраған..

Өлеңнін жалғасын кім айтады?

Өлеңнің тақырыбы мен авторын ата?

Олай болса біздің ббүгінгі сабағымыз ұлы ағартушы, педагог,ғалым,ЫбырайАлтынсарұлыға арналады.

Бейнетаспадан Ыбырай Алтынсарұлы туралы көрсету.Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру.

Оқушылар һлең жолдарын жалғастырып,сұрақтарға өз жауаптарын ұсынады

мадақтау

Мұғалім презентациясы










Сабақтың ортасы


5 минут







3 минут
















7 минут










7 минут







7 минут







Мәтінмен жұмыс

Талқылауға  арналған тармақтар:

1- Ы. Алтынсариннің балалық және жастық  шағы мен қызметі

2-ЫбырайАлтынсариннің ашқан мектептері

3- Шығармаларының құндылығы

4.  Қазақ тарихында алатын  орны.

ЕББҚ оқушылар маңызды тірек сөздерді жазып алады;

2-тапсырма «Ойашар» сәйкестендіру

Ы.Алтынсарұлы қай жылы дүниеге келді

3

1887 жыл

Ы. Алтынсарұлы қай жылы мектепті бітіріп, атасы Балғожа бидің хатшысы ретінде тілмаштық қызмет атқарды

5

1879 жыл

Ы.Алтынсарин Ырғызда жанында интернаты бар қыздарға арналған мектепте ұстаздық етті

1

1841 жыл

Ы.Алтынсарин Торғай облысындағы мектептердің инспекторлығына қай жылы тағайындалды

2

1864 жылы

Ы.Алтынсарин Торғайда қазақ балаларына арналған мектепте қай жылы ұстаздық етті

4

1857 жыл

ЕББҚ оқушы өз таңдауы бойынша қалаған сұрағына жазбаша жауап жазады.

3-тапсырма

Хронолгиялық тапсырма

1841ж

1857ж

1864ж

1879ж

1887ж











ЕББҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы сыныптастары және мұғалім диалог арқылы қолдау жасайды

Мәтінмен жұмыс жүргізеді




Мәтіннен негізгі ойды анықтайды

Дескриптор

Ы. Алтынсариннің балалық және жастық шағы қызметін анықтайды.

Ы. Алтынсариннің ашқан мектептерін атайды.

Шығармаларын талқылайды.

Тарихта қандай орын алатынын сипаттайды.





Оқиғаларды жылдармен ретімен жазады


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады



«Ең үздік жауап»





«Алақан-жұдырық»


«Жұлдызшалар»



«Екі жұлдыз,бірұсыныс»


Сабақтың соңы

4 минут


6 минут


2 минут


Кері байланыс

« Білімді стикер». Мына сұрақтар бойынша жауап береді.

- Не білдім?

- Не білемін?

- Не білгім келеді?

Үй тапсырмасы

«ЫАлтынсариннің педагогика саласындағы жаңашылдығы» тақырыбына эссе

Тақырып бойынша, не білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конспект




Қысқамерзімдіжоспар-10

     

Бөлім:

7.4 XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті


Педагогтіңаты-жөні


Күні:


Сынып:7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтыңтақырыбы

Абай Құнанбаев – ұлы ойшыл.

Зерттеу сұрағы: Неліктен Абай Құнанбайұлын «Хәкім Абай» деп атады?

Оқубағдарламасынасәйкесоқытумақсаттары

7.2.2.2 Абай Құнанбаевтың ақын, ойшыл, қоғам қайраткері ретіндегі қызметіне баға беру

Сабақтыңмақсаты

А. Құнанбаевты ақын, жазушы, ойшыл, қоғам қайраткері ретінде айқындайды

Құндылық

бірлік және ынтымақ айы

Апта дәйексөзі

Тату елге тыныштық пен тоқшылық нәсіп. /Күлтегін/

      Сабақтыңбарысы

Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтіңәрекеті

Оқушыныңәрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы



1 минут



3 минут

Оқушыларға ұлы ағылшын жазушысы У.Шекспир мен Ұлы Абайдың портреттерін көрсету

Суреттерде кімдер бейнеленген?

Осы тұлғалар туралы небілесіңдер?

Қандай еңбектері үшін әлемге танымал болды?

Еңбектердің бүгінгі күні қандай маңызы бар?

«Ұлы», «Танымал» ұғымдарын қалайтүсінесіңдер? Бүгінгі күні ұлы, танымал болуы үшін қандай қасиеттерге ие болу қажет?

Оқушылар өз жауаптарын ұсынады

мадақтау

Абайдыңсуреті:

Шекспирдің суреті:



Сабақтың ортасы


5 минут







3 минут
















7 минут










7 минут







7 минут







Зерттеу (Қара сөздер, оқулықпен жұмыс)

Абайдың қарасөздерінің бүгінгі күнгі өзектілігі мен маңыздылығын анықтау үшін зерттеу тапсырма беру

Қарасөздерді келесі бағыттар бойынша талдады ұсыну

Венн диаграммасы

Shape8 Shape9

Абай заманы

Бүгінгі заман





Абайдың қарасөздеріне негізделе отырып, жағдаятқа талдау жасайды \.

Сұрақ:

  1. Қазіргі жастардың жалпы адами құндылықтарға көзқарасы қандай және қандай баға береді?

  2. Өмірде өзінің лайықты орнын тауып, нәтижелі өмір сүру үшін адамға қандай қасиеттер керек?

ЕББҚ оқушы (есту, көру, ойлау қабілеті) тапсырманы саралау арқылы орындайды.

Деректермен жұмыс. Оқушыларға Абай туралы жазылған пікірлер мен естеліктерді ұсыну және кесте бойынша жұмыс жасату

Не білемін?

Не білгім келеді?

Қандай жолмен (қалай) білуіме, анықтауыма болады?




«Анықта»

Абайға қатыстылығын, байланысын анықтайды

  1. Александр Македонский (Абай «Ескендір» поэмасын жазды)

  2. Жаз («Жаз» өлеңі)

  3. Қарға мен түлкі (Абай И.Крыловтың «Қарға мен түлкі» мысалын аударды)

  4. Шәкәрім Құдайбердіұлы (Шәкәрім Абайдың шәкірті)

  5. А.С. Пушкин (Абай А.С. Пушкиннің шығармаларын аударды)

  6. М.Әуезов (М. Әуезов «Абай» романын жазды)

ЕББҚ оқушыларына (есту, көру, қабылдау деңгейі төмен)қосымша қолдау көрсету мақсатында үлестірме материал беріледі.

Дескрипторлар:

Қарасөздердің негізгі ойын анықтау. Қарасөздердің құндылықтарын анықтау.

Бүгінгі күнмен байланысын анықтау.





Дескрипторлар:

Абайдың қарасөздерінің қазіргі таңдағы маңыздылығына талдау жасайды;

Абай туралы жазылған пікірлер мен естеліктердегі негізгі идеяны анықтайды;




Дескрипторлар:

Абай тұлғасының өзге тұлғалармен байланысын анықтайды;

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады



«Ең үздік жауап»





«Алақан-жұдырық»


«Жұлдызшалар»



«Екі жұлдыз,бір ұсыныс»



«Бармақпен»




Абайдың еңбектері.




Абай Құнанбаев (өмірбаяны,

еңбектері)

http://abai-inst.kz/


http://www.abay.nabrk.kz/index.php?page=content&id=76


http://www.zharar.com/kz/biography/1289-abay.html






Абай шығармалары

http://abai-inst.kz/?cat=3




Сабақтың соңы

4 минут


6 минут


2 минут



«Білім ағашы». Ағашқа сұрақтар жазылады/ ілінеді (стикер), оқушылар берілген сұрақтарға жауап береді

  1. Абайдың балалық кезі туралы не білесің?

  2. Абайдың дүниеге көзқарасын қалыптастыруға қандай факторлар әсер етті?

  3. Абайдың орыстың зиялы қауым өкілдерімен қарым қатынасы қандай болды?

  4. Абайдың аудармашылық қызметі туралы не білесің?

  5. Абайдың халық ағарту ісіне қосқан үлесі қандай болды?

  6. Ақынның шығармаларын ата

  7. Абайдың өлеңін жатқа үзінді оқы

  8. Абай жайлы роман жазып шығарған автор кім?

Үй тапсырмасы

Абай-ұлы ойшыл

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конспект





Қысқамерзімдіжоспар-11

     

Бөлім:

7.4 XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті


Педагогтіңаты-жөні


Күні:


Сынып:7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтыңтақырыбы

Абай Құнанбаев – ұлы ойшыл.

Зерттеу сұрағы: Неліктен Абай Құнанбайұлын «Хәкім Абай» деп атады?

Оқубағдарламасынасәйкесоқытумақсаттары

7.2.2.2 Абай Құнанбаевтың ақын, ойшыл, қоғам қайраткері ретіндегі қызметіне баға беру

Сабақтыңмақсаты

Абай Құнанбаевтыңақын, ойшыл, қоғамқайраткеріретіндегіқызметінебаға беру

Құндылық

бірлік және ынтымақ айы

Апта дәйексөзі

Тату елге тыныштық пен тоқшылық нәсіп. /Күлтегін/

      Сабақтыңбарысы

Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтіңәрекеті

Оқушыныңәрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы



1 минут




3 минут

Миға шабуыл.

«Түйінді сөздер» әдісі бойынша «қазақ қоғамы», «хәкім», «қарасөз» деген термин сөздердің мағынасын ашып, түсіндіреді.

«Аталған терминдерді байланыстырушы тұлға кім?» деген сұрақ арқылы жаңа сабақтың тақырыбы «Абай Құнанбаев – ұлы ойшыл» екенін білім алушылар анықтайды.

Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру.

Оқушылар өз жауаптарын ұсынады

ҚБ: «Жарайсыздар! Пікірлерің керемет!» деп мадақтау

Мұғалім презентациясы










Сабақтың ортасы


5 минут







3 минут
















7 минут










7 минут







7 минут







«БББ» кестесін оқушылар дәптерге толтырады.

Білемін

Білгім келеді

Білдім

1.Ақын.

2.Әкесі – Құнанбай, анасы - Ұлжан, әжесі – Зере.

3.Әдебиеттен білетін өлеңдерін жазады.

1.Ақынның аудармашылық қызметі.

2.«Хәкім Абай» атануының себебі.

3. Ақынның Қазақстан тарихындағы рөлі.


«Stop-кадр» әдісі. Мұғалім оқушы назарын Абай Құнанбаев туралы бейнебаянға аудартады. 1.Абайдың бейнесі бейнебаянда қалай берілген?

2.Әкесі Құнанбайдың Абайды тәрбиелеу ерекшелігі қандай болды?

3.Қарапайым халықтың сый-құрметіне Абай қалай ие болды?

4.Үзінді сізде қандай ой туғызды?

Оқушылар бейнебаянға болжам жасаған соң бейнебаян қайта жалғастырылады.

ЕББҚ оқушы (есту, көру, ойлау қабілеті) тапсырманы саралау арқылы орындайды.

Мәтінмен жұмыс.

  1. Ақынның балалық шағы, озық ойлы орыс зиялы қауымының өкілдерімен араласуы.

  2. Абай – ұлы ақын әрі ойшыл, Абай және халық ағарту ісі.

  3. Абайдың аудармашылық қызметі, оның Қазақстан тарихында алатын орны.

ЕББҚ оқушыға қолдау көрсету мақсатында суреттің үлкен нұсқасын ұсынамын.

«5 R» маңыздылық кестесі

Тапсырма: Ақынның балалық шағын, озық ойлы орыс зиялы қауымының өкілдерімен араласуын «5 R» маңыздылық кестесіне толтырады.


Есте қалатыны

- Бұл оқиғаны есте сақтайды ма?

- Кім?

- Қайда?

Нәтижелелігі

-Бұл оқиға қандай нәтижеге алып келді?

Айрықша мәнділігі

-Бұл оқиға нақты сол уақытта қандай көрініс тапты?

-Бұл оқиғаны маңызды немесе бірегей деп санады ма?

Жаңғырығы

-Біздің мәдениетте бұл оқиға көрініс табады ма?

-Қазіргі қоғамның қалыптасуына бұл оқиға өзінің әсерін тигізді ме?

-Адамдар бұл оқиғадан сабақ алды ма?

Айқындайтын басқа да қырларды түсінуге жол ашатындығы

-Бұл оқиға сол уақыттағы адамдардың ой-пікірі мен әрекеттері туралы қандай ақпарат бере алады?

ЕББҚ оқушы (көру және есту қабілеті төмен) сұрақтарға жауапты жазбаша ұсынады.

Дескриптор:

1.Оқушылар Абай туралы бұрыннан білетін 3 ойды жазады.

2. Оқушылар Абай туралы білгісі келетін 3 ойды жазады.


Дескриптор:

Абай Құнанбаевтың ақын, ойшыл, қоғам қайраткері ретіндегі қызметін бағалайды

Абай Құнанбаевтың ақын, ойшыл, қоғам қайраткері ретіндегі қызметін анықтайды.

Дескриптор:

- А.Құнанбаевтың балалық шағының есте қалатын оқиғасы мен орыс зиялы қауымының өкілдерімен араласуын талдайды;

- А.Құнанбаевтың балалық шағының есте қалатын оқиғасы мен орыс зиялы қауымының өкілдерімен араласуының нәтижелелігін саралайды;

А.Құнанбаевтың орыс зиялы қауымының өкілдерімен араласуы қазіргі қоғамның қалыптасуына тигізген әсерін айтады;

ҚБ: «Үш шапалақ» әдісі




ҚБ«Ең үздік жауап»






ҚБ«Алақан-жұдырық»



«Жұлдызшалар»








ҚБ«Екіжұлдыз,бір ұсыныс»



«Бармақпен»




З.Е.Қабылданов, Ж.Н.Қалиев, А.Т.Бейсембаева

«Қазақстан тарихы» оқулығы, «Атамұра»,

227-234 беттер




Ақпараттық карточкалар





«5 R» маңыздылық кестесі








Үлестірмелі қағаздар







кесте




Сабақтың соңы

4 минут


6 минут


2 минут


Кері байланыс

« Білімді стикер». Мына сұрақтар бойынша жауап береді.

- Не білдім?

- Не білемін?

- Не білгім келеді?

Үй тапсырмасы

Абай Құнанбаев – ұлы ойшыл.

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конспект




Қысқамерзімдіжоспар-12

     

Бөлім:

7.4 XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті


Педагогтіңаты-жөні


Күні:


Сынып:7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтыңтақырыбы

Абай Құнанбаев – ұлы ойшыл.

Зерттеу сұрағы: Неліктен Абай Құнанбайұлын «Хәкім Абай» деп атады?

Оқубағдарламасынасәйкесоқытумақсаттары

7.2.2.2 Абай Құнанбаевтың ақын, ойшыл, қоғам қайраткері ретіндегі қызметіне баға беру

Сабақтыңмақсаты


Құндылық

бірлік және ынтымақ айы

Апта дәйексөзі

Тату елге тыныштық пен тоқшылық нәсіп. /Күлтегін/

      Сабақтыңбарысы

Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтіңәрекеті

Оқушыныңәрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы





1 минут






3 минут

Миға шабуыл” әдісі

Мына ақындардың ішнен мына өлен шумақтары кімнің өлені?

Қайрат пен ақыл жол табар

Қашқанға да, қуғанға.

Әділет, шапқат кімде бар,

Сол жарасар туғанға.

     

Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру.

Оқушылар өз жауаптарын ұсынады

мадақтау

Мұғалім презентациясы










Сабақтың ортасы


5 минут







3 минут
















7 минут










7 минут







7 минут







1-тапсырма Хәкім Абайдың» шығармаларының құндылығын талдайды.

Абай – ұлы ақын әрі ойшыл, Абай және халық ағарту ісі тақырыпшасын «7W» тәсіліне салу.

1.Неліктен Абай «хәкім» атанды?

2.Неліктен Абай бес нәрсеге асық бол, бес нәрседен қашық бол дейді?

3.Неліктен Абай өз шығармаларын жинақтамаған?

4.Ақын өз өлеңдерінде неліктен сараң байларды өлтіре сынады?

5.Неліктен Абай халықты ғылыммен айналысуға үндеді?

6.Неліктен Абай мектептерді көп салуды жақтады?

7.Кедейшіліктен құтылудың тәсілі егіншілікпен айналысу деп ақын неліктен айтқан?

ЕББҚ оқушыларына (есту, көру, қабылдау деңгейі төмен)қосымша қолдау көрсету мақсатында үлестірме материал беріледі.

 «Серпілген сауал» тәсілі

Оқушылардың тақырыпты түсіну, талқылау дағдысы бағаланады. Оқушылар біріне-бірі сауал «лақтырады».

- Пікіріне қосыласыз ба?

- Жауапты қалай толықтыруға болады?

- Пікірді 1 сөзбен қалай тұжырымдайсыз?

2-тапсырма

«Блум текшесі» тәсілі арқылы Абайдың аудармашылық қызметін, оның Қазақстан тарихында алатын орнын бағалаңыз.

Текшенің 6 қырында орналасқан тапсырмалар 

неліктен

атаңыз

түсіндіріңіз

ұсынысыңыз

ойлап табыңыз

бөлісіңіз 













Патша үкіметі неліктен Абайды аңдыған?

Абайдың М.Ю.Лермонтовтан аударған өлеңдерін атаңыз.

Ақынның қазақ қоғамына қосқан үлесін түсіндіріңіз.

Адам болу үшін сіз қандай қағиданы ұсынасыз?

Кедейшіліктен құтылудың жолын ойлап табыңыз.

Ақын өлеңдеріндегі құндылықтардың қайсысы қазір жеткіліксіз, ойыңызбен бөлісіңіз.

ЕББҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы сыныптастары және мұғалім диалог арқылы қолдау жасайды

Оқушылар Абайдың «хәкім» атануының себебін анықтайды.

Оқушылар Абайдың қашық және асық бол деген бес нәрсенің себебін анықтайды.




Оқушылар Абай шығармаларының жинақталмау себебін анықтайды.

Ақынның өз өлеңдерінде сараң байларды өлтіре сынауының себебін анықтайды.

Оқушылар Абай халықты ғылыммен айналысуға үндеу себебін анықтайды.

Абайдың мектептерді көп салынуының жақтау себебін анықтайды.

Оқушылар Кедейшіліктен құтылудың тәсілі егіншілікпен айналысу деп ақынның айту себебін анықтайды.


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады



«Ең үздік жауап»





«Алақан-жұдырық»


«Жұлдызшалар»



«Екі жұлдыз,бір ұсыныс»



«Бармақпен»




Абайдың еңбектері.




Абай Құнанбаев (өмірбаяны,

еңбектері)

http://abai-inst.kz/


http://www.abay.nabrk.kz/index.php?page=content&id=76


http://www.zharar.com/kz/biography/1289-abay.html






Абай шығармалары

http://abai-inst.kz/?cat=3




Сабақтың соңы

4 минут


6 минут


2 минут


Кері байланыс

« Білімді стикер». Мына сұрақтар бойынша жауап береді.

- Не білдім?

- Не білемін?

- Не білгім келеді?

Үй тапсырмасы

ПТМС формуласы бойынша эссе жазу

«Не себепті Абайды Хакім Абай деп атаған?»

  • Позиция (мен солай санаймын, ) 


  • Түсіндіру (....себебі, ) 


  • Мысал (мен мұнымынадаймысаларқылыдәлелдейаламын....) 


Салдар (айтылғанмәселебойыншамынандайқорытындыжасаймын....) 

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

Дескриптор:

15сөйлемнен тұратын эссе жазады, 3-4 дәлел келтіріп, өз пікірін білдіреді


ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конс

пект




Қысқамерзімдіжоспар-13

     

Бөлім:

7.4 XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті


Педагогтіңаты-жөні


Күні:


Сынып:7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтыңтақырыбы

XIX ғасырдың соңы – XX ғасырдың басындағы Қазақтардың ауызша тарихи дәстүрлерінің дамуы.

Зерттеу сұрағы: Ш. Құдайбердіұлы, М. Көпейұлы, Қ. Халид еңбектерінің тарихи құндылығы неде?БЖБ №8

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

7.2.3.4 Шәкәрім Құдайбердіұлы, Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы, Қ.Халид еңбектерін тарихи дерек ретіндегі маңызын айқындау

Сабақтыңмақсаты

XIX ғ. соңы мен XX ғ. басында пайда болған шежірелерді тарихи дереккөз ретінде құндылығын анықтау

Құндылық

бірлік және ынтымақ айы

Апта дәйексөзі

Күннің көзі ортақ, жақсының сөзі ортақ

      Сабақтыңбарысы

Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтіңәрекеті

Оқушыныңәрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы




1 минут





3 минут

Ой шақыру:

Ш.Құдайбердіұлы,

М.Көпейұлы, Қ.Халидтің суреттері көрсетіліп, тұлғалар және олардың өмір сүрген заманы мен шығармалары туралы «үздіксіз сөйлеу» тапсырмасы орындалады.

Зерттеу сұрағы: Ш.Құдайбердіұлы, М.Көпейұлы

Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру.

Оқушылар өз жауаптарын ұсынады

мадақтау

http://www.youtube.com/watch?v=2gWZeee4rO8

Мұғалім презентациясы




Сабақтың ортасы


5 минут







10 минут










7 минут










7 минут




Зерттеу мен талдау

Зерттейтін мәселелері:

-Аталған зерттеушілер еңбегінің құндылығы неде?

-Бүгінгі күні олардың еңбектерінің маңызы қандай?

Мәтінмен жұмыс.

Талдау сұрақтары:

1. Ұсынылған шежіреден алынған үзінді қандай мәселеге қатысты жазылған?

2. Бұл дерек аталған тарихи кезеңге қаншалықты сай?

3. Деректегі ақпараттың құндылығы неде?

ЕББҚ оқушыға қолдау көрсету мақсатында суреттің үлкен нұсқасын ұсынамын.


«Тұлғаны тану»

Ш. Құдайбердіұлы, М. Көпейұлы, Қ. Халид тарихи тұлғаға мінездеме беру үшін критерийлерді таныстырыңыз.




«Бәйтерек»

Ағаш діңгегіне ақындардың атын жазады, бұтақтарына сұрақ жазады.

ЕББҚ оқушыларына (есту, көру, қабылдау деңгейі төмен)қосымша қолдау көрсету мақсатында үлестірме материал беріледі.

Дескриптор:

-Тұлғалардыңзерттеген тақырыбын анықтайды, 1-2 дәйек келтіреді;

Дескриптор:

-Тұлға өмір сүріп отырған дәуірді сипаттайды;

-Тұлғаның адами қасиетін, ерекшеліктерін атайды;

- Тұлғаның іс – әрекеті мен қызметін талдайды;

Дескриптор:

-Сұрақ құрылымын сауатты құрады;

-Дәйекпен дәлелденген дұрыс жауапты береді



ҚБ «Алақан-жұдырық»




«Жұлдызшалар»




«Екі жұлдыз,бір ұсыныс»



«Бармақпен»







Қосымша-1

Карточкалар



Оқулық

Қабылдинов З.Е., Қайыпбаева А.Т. Қазақстан тарихы Ж/ б/ б/м



Қосымша-1

Мәтін таратпалар


«Ағаш» макеті.,

Түрлі-түсті стикерлер

Сабақтың соңы

4 минут


6 минут


2 минут


«Бағдаршам»

-Мен барлығын түсіндім-жасыл;

-Мен орташа түсіндім-сары;

-Ешнәрсе түсінбедім- қызыл

Үй тапсырмасы

Қазақтардың ауызша тарихи дәстүрлерінің дамуы. эссе жазу


Тақырып бойынша нне білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конспект




Қысқа мерзімді жоспар-14

     

Бөлім:

7.4 XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сынып:7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтыңтақырыбы

XIX ғасырдың соңы – XX ғасырдың басындағы Қазақтардың ауызша тарихи дәстүрлерінің дамуы.

Зерттеу сұрағы: Ш. Құдайбердіұлы, М. Көпейұлы, Қ. Халид еңбектерінің тарихи құндылығы неде?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

7.2.3.4 Шәкәрім Құдайбердіұлы, Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы, Қ.Халид еңбектерін тарихи дерек ретіндегі маңызын айқындау

Сабақтыңмақсаты

Ш.Құдайбердіұлы, М. Көпейұлы және Қ.Халидтің тарихи дерек негізінде жазылған шығармаларының мазмұны мен мәнін зерттеу

Құндылық

бірлік және ынтымақ айы

Апта дәйексөзі

Бірлік жоқ болса ұйым жоқ, ұйым жоқ болса күнің жоқ

      Сабақтыңбарысы

Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтіңәрекеті

Оқушыныңәрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы





1 минут








3 минут

Ой шақыру:

Суретке қарап, Сізге қандай ой келді?

-Ойыңызды түсіндіріңіз

-Бүгінгі тақырып мазмұны не туралы болмақ?

Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру.



Оқушылар сурет бойынша өз жауаптарын ұсынады

мадақтау



Суреттер

Мұғалім презентациясы










Сабақтың ортасы


5 минут







10 минут












7 минут










7 минут





Жаңа ұғымдармен жұмыс.

«шежіре»,«шежіретанушы», «түп-тамыр», «даланың ауызша тарихнамасы» ұғымдарын мағынасына қарай сәйкестендіреді.

Зерттеу мен талдау

1-қадам. Мәтінмен жұмыс.

Оқушыларға шешіре туралы мәтін ұсынылып, төмендегі сұрақтарға жауап алынады.


-Шежіренің қандай түрлері тарих пәні үшін маңыздырақ? -Қазақ шежіресі қаншалықты зерттелген?

-Шежіретанушылардың еңбектерінен қандай құнды мәлімет алуға болады?

-Мәтіннен ХІХ ғасырдағы шежіре құрастырушылардың мақсатын түсіндір


2-қадам. Мәтінмен жұмыс.

Ш.Құдайбердіұлы, М.Көпейұлы,Қ.Халид еңбектерінен үзінді-мәтін таратылады.



Үш жақты түсіндірме күнделігі

Шығармаларының тарихи маңыздылығын анықтау

Ш.Құдайбердіұлы,

1.

2.

М.Көпейұлы,

1.

2.

Қ.Халид

1.

2.

ЕББҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы сыныптастары және мұғалім диалог арқылы қолдау жасайды

Дескриптор:

-Тұлғалар шығармаларындағы негізі тақырыпты анықтайды;

-Тұлғалар шығармаларындағыкемінде тарихи оқиғаны бейнелейтін 1-2 дәйек келтіреді;

-Тұлғалардың қоғамдағы орнына баға береді.


Дескриптор:

-Сұрақ құрылымын сауатты құрады;

-Дәйекпен дәлелдеп, жуаапты дұрыс береді


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады



«Ең үздік жауап»




«Екі жұлдыз,бір ұсыныс»



«Бармақпен»







Қосымша-1

Карточкалар



Оқулық






Қосымша-1

Мәтін таратпалар



"Қазақстан" ұлттық энциклопедиясы, Алматы, "Қазақ энциклопедиясы", 1998 ж. 4-том



Сабақтың соңы

4 минут


6 минут


2 минут


Кері байланыс

Сауалнама

1. Мен бүгін білдім…

2. Қиын болды…

3. Тапсырмалар орындадым.....

4. Мен өзіме көп нәрсе түртіп алдым.....

5. Көп тапсырманы орындадым…

6. Мен талпынып,тырыстым…

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конспект



Қысқамерзімдіжоспар-15

     

Бөлім:

Өлкетану

Педагогтіңаты-жөні


Күні:


Сынып:7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтыңтақырыбы

Менің мектебімнің тарихы

Оқубағдарламасынасәйкесоқытумақсаттары

Түрлі дереккөздерден қажетті ақпаратты табу;

Сұхбаттасуға қажетті сұрақтар қою және сұхбат жүргізу;

Өз мектебінің тарихын әңгімелей білу

Сабақтыңмақсаты

Өзмектебініңтарихымен таныстыраотырып, білімніңсаражолымектептенбасталатынын, білімніңкеңдүниедеөміргеесікашатынысезіндіру;

Құндылық

бірлік және ынтымақ айы

Апта дәйексөзі

Жалғанда ойлап тұрсаң бірлік керек, бірлікті ойлау үшін тірлік керек. (Төле би)

      Сабақтыңбарысы

Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтіңәрекеті

Оқушыныңәрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы



1 минут




3 минут

Ой шақыру:

1.Туған өлкенің жыл намысы дегенімізді қалай түсінесіңдер?

2. Елбасының «Болашаққа бағдар: рухан жаңғыру» мақаласында не туралы айтылған?

Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру.

Оқушылар өз жауаптарын ұсынады

мадақтау

Мұғалім презентациясы









Сабақтың ортасы


5 минут







3 минут














7 минут






7 минут







7 минут




Мағынаны тану

Қазақстан аумағында, әсіресе отырықшы аудандарда 7-8 ғасырлардың өзінде-ақ мектептер мен медреселер, сонымен қатар діни білім беретін орта оқу орындары жұмыс істеген. Исфиджаб, Тараз, Сайрам, Түркістанжәнебасқа да қалаларда 84 медресе болған. Онда 5 мыңдайоқушыоқыған. Ауылдықмектептерәртүрліелдімекендердеорналасқан, ондамолдаларсабақберген. Балалар тек қысқыжәнекүзгімезгілдердеғанаоқыған. Мектепке 7 жастанқабылдап, 4 жылоқыған.

Қазақ балалары үшін алғашқы мектеп

ЕББҚ оқушыларына (есту, көру, қабылдау деңгейі төмен)қосымша қолдау көрсету мақсатында үлестірме материал беріледі.

Серпілген сауалдар

 Мектеп қай жылы ашылды?

- Мектеп басшысы?

- Мектеп қандай мекеме орны?
- Оқу жылында неше тоқсан бар?
- Мектептерде кімдер қызмет етеді?
- Оларға деген көз қарастарың қандай?
- Өзіңнің мектебіңді қалай мақтан тұтасың?
- Мектепке келер кезде өзің қандай сезімде боласың?
- Не үшін қуанасың?

- Мектеп басшылығынан кімдерді білесің?

- Оқу ісі жөніндегі орынбасары кім?

- Мектептің алғашқы ұстазадры?

«Мақал сөздің мәйегі» – ұстаз, мектеп, оқушы, білім туралы мақалдар айтып жарысу.

ЕББҚ оқушыға қолдау көрсету мақсатында суреттің үлкен нұсқасын ұсынамын.

Дескрипторлар:

-қазақ балаларының алғашқы қазақ мектебінің ашылу тарихын сипаттайды;

-алғашқы мектеп тарихының маңыздылығына талдау жасауды;










Оқушылар тақырып бойынша сұрақтарға жауап береді











Мақал-мәтелдердің мағынасын ашады

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады



«Ең үздік жауап»





«Алақан-жұдырық»


«Жұлдызшалар»



«Екі жұлдыз,бір ұсыныс»



«Бармақпен»


Сабақтың соңы

4 минут


6 минут


2 минут


Кері байланыс

« Білімді стикер». Мына сұрақтар бойынша жауап береді.

- Не білдім?

- Не білемін?

- Не білгім келеді?

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;


А4, конспект











































































Жүктеу
bolisu
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
docx
15.04.2025
220
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі