Бөлім

Физикалық география

Педагогтың аты-жөні

Сейдалиева Жансая Мейманбеккызы

Күні

20.11.2024 ж

Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Қазақстанда қолайсыз және қауіпті атмосфералық құбылыстар

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

9.3.2.4 Қазақстанда атмосфералық қолайсыз және қауіпті құбылыстардың қалыптасуын, таралу аумақтарын картада көрсетіп, сақтану шараларын ұсынады

9.2.1.1 маңызды географиялық нысандарды, үдерістер мен құбылыстарды карталардан көрсету барысында сипаттайды

Сабақтың мақсаты

Қолайсыз атмосфералық құбылысардың әсерін анықтай алады.

Қолайсыз атмосфералық құбылыстардың себеп-салдарлық байланысын анықтай алады.

Бағалау критерииі

қолайсыз атмосфералық құбылыстардың түрлерімен танысады.

қолайсыз атмосфералық құбылыстарды суреттер бойынша ажыратып, себеп-салдарын анықтайды және топтастырады;

Атмосфералық қолайсыз құбылыстардың зияндылығына баға береді. Сақтану жолдарын ұсынады.

Оқушылар қолайсыз атмосфералық құбылыстарды суреттер бойынша ажыратып, себеп-салдарын анықтайды және топтастырады;

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтығ басы

І. Ұйымдастыру

Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу. Жалпы сыныптың ах уалын бақылау. Оқушылар «Өрмекші торы» әдісі арқылы бір біріне жылы лебіздерін білдіреді.

Үй тапсырмасы: «QuizWhizzer» платформасы арқылы үй тапсырмасын сұрау.

1. Климаттық ресурстар дегеніміз не?

a) Табиғи байлықтардың барлық түрлері
b) Күн радиациясы, жел, жауын-шашын секілді климат элементтері
c) Пайдалы қазбалар
d) Тек қана жел энергиясы

2. Климаттық ресурстар қандай салаларда кеңінен пайдаланылады?

a) Ауыл шаруашылығы, энергетика
b) Өнеркәсіп, мұнай өңдеу
c) Сауда және қызмет көрсету
d) Транспорт және туризм

3. Қазақстанның қай аймағының климаттық ресурстары ауыл шаруашылығы үшін ең қолайлы болып табылады?

a) Оңтүстік Қазақстан
b) Солтүстік Қазақстан
c) Шығыс Қазақстан
d) Батыс Қазақстан

4. Қазақстандағы ең желді аймақтарды көрсетіңіз:

a) Маңғыстау түбегі
b) Жоңғар қақпасы, Шелек дәлізі
c) Бетпақдала, Қаратау
d) Сарыарқа, Ертіс өңірі

5. Күн энергиясын өндіру үшін қолайлы климаттық жағдайлар қай өңірде жиі кездеседі?

a) Солтүстік Қазақстан
b) Батыс Қазақстан
c) Оңтүстік Қазақстан
d) Шығыс Қазақстан

6. Климаттық ресурстардың ішінде қандай фактор ауыл шаруашылығы үшін маңызды болып табылады?

a) Желдің күші
b) Ауа температурасы мен жауын-шашын мөлшері
c) Атмосфералық қысым
d) Күннің ұзақтығы

7. Қазақстанда күн энергиясын өндіретін ірі станциялар қайда орналасқан?

a) Алматы мен Астана маңында
b) Ақтөбе және Оралда
c) Жамбыл облысы мен Қызылордада
d) Шымкент пен Түркістанда

8. Климаттық ресурстарды зерттейтін ғылым қалай аталады?

a) Геология
b) Климатология
c) Агрономия
d) Геодезия

9. Климаттық ресурстардың халық шаруашылығындағы маңыздылығы қандай?

a) Табиғи апаттардың алдын алу
b) Экологиялық жағдайды жақсарту
c) Адам өмірін ұйымдастыру және экономикалық даму үшін жағдай жасау
d) Қоршаған ортаның ластануын азайту

Сәлемдеседі, сынып басшысы есеп береді

«Адалдық бойлап кірсе өміріңе,

Арамдық жоламайды өңіріңе» өзін-өзі және сыныптастарын әділ бағалау керектігін назарда ұстайды. 

Оқушылар берілген тест сұрақтарына жауап берді.

Қалыптастырушы бағалау

Кері байланыс

«Асығың алшысынан түссін» асық беру арқылы бағалау.

Жауабы шыққан соң барлық оқушы әр 3 дұрыс жауапқа, 1 балл алады

Жалпы 3 балл

Ортасы

Ой қозғау:

Мұғалім қолайсыз атмосфералық құбылыстар жайлы ақпарат және суреттер ұсынады.

1. Қолайсыз атмосфералық құбылыстарды біледі;

2. Қолайсыз атмосфералық құбылыстарды ажырата алады;

3. Тақырыпқа қатысты терминдерді біледі.

Жаңа сабақты меңгеру:

Сабақтың тақырыбы. Қазақстанда қолайсыз және қауіпті атмосфералық құбылыстар

1. Қолайсыз атмосфералық құбылыстардың анықтамасын және мағынасын біледі;

2. Қолайсыз атмосфералық құбылыстардың өзектілігін біледі;

3. Тақырыпқа қатысты маңызды терминдерді біледі.

Сабаққа қатысты терминалогиямен танысады.

«Таныстырылым» (қолайсыз атмосфералық құбылыстарға TopIQ платформасы арқылы жаңа сабақ түсіндіріледі. )

Бейнежазба көрсету. Сұрақтарға жауап беру.

1. Қуаңшылықтың себебі неде?

2. Табиғи апаттың салдары қандай болуы мүмкін?

3. Орын алған қуаңшылықтан шешу жолы бар ма ?

1 тапсырма: Қазақстандағы қолайсыз атмосфералық құбылыстарды сәйкестендіру.

2 тапсырма: Сөйлемнің дұрыс немесе бұрыстығын анықтау.

Қазақстандаға қолайсыз және қауіпті атмосфералық құбылыстарды анықтау.

Сергіту сәті «Австралиялық жаңбыр»

•  Австралиялық жаңбырдың қандай болатынын білесіңдер ме?

• Ендеше барлығымыз тыңдайық та, қайталайық

• Австралияда жел тұрды (алақанды үйкелеу)

• Жаңбыр тамшылай бастады (саусақты соғу)

• Жаңбыр күшейе түсті (алақанды кеудеге соғу)

• Нөсер қатты төкті (алақанды санға соғу)

• Міне бұршақ жауды (аяқпен соғу)

• Дауыл басыла бастады (алақанды санға соғу)

• Жаңбыр сейілді (алақанды кеудеге соғу)

• Жаңбыр сіркіреді (саусақты соғу)

• Жел басыла бастады (алақанды үйкелеу)

• Алақай күн шықты (қолды жоғары көтеру)

3 тапсыпма: Картамен жұмыс

Батыс Қазақстанда таралған қолайсыз және қауіпті атмосфералық құбылыстардың таралу аймағын картадан көрсетіңіз.

Сабақты бекіту.

1 Қазақстанның қай аймақтарында ең жиі дауыл немесе қатты желдер тіркеледі және олардың негізгі себептері қандай?

2 Қар көшкіні немесе сел сияқты құбылыстардың пайда болуына қандай метеорологиялық жағдайлар әсер етеді, және оларды болдырмау үшін қандай шаралар қолданылады?

3 Төтенше температуралық өзгерістер (қатты ыстық немесе аяз) адам өміріне және экономикаға қандай әсер етеді?

Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді

Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды

Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі

Оқушылар Қазақстандағы қолайсыз атмосфералық құбылыстарды сәйкестендіреді.

Оқушылар «Австриялық жаңбыр» жаттығуы арқылы сергіту сәтін орындайды.

Оқушылар LearningApps.org платформасы арқылы картамен жұмыс жасайды

Сандық ішіндегі асықты таңдап, жасырылған сұрақтарға жауап береді.

Дискриптор:

− ұғымдар мен олардың анықтамаларын сәйкестендіреді;

2 дұрыс жауапқа 1балл алады

Жалпы 3 балл

Дискриптор:

− қолайсыз атмосфералық құбылыстардың пайда болу себебін көрсетеді;

Дұрыс орындалған 2 сұраққа 1 балл алады

Жалпы 2 балл

Дискриптор:

− өз жерінде болатын қолайсыз атмосфералық құбылыстарды анықтайды;

Дұрыс жауапқа

1 балл

Дұрыс жауапқа

1 балл

4 сурет 1 сөз

TopIQ платформасы

Синоптикалық карта

https://www.educaplay.com/learning-resources/21408166-learning_resource.html

https://learningapps.org/watch?v=p7bpuim0a24

Атса с карта

https://learningapps.org/watch?v=ptv2z2ozj24

Сабақтыңсоңы

Кері байланыс

«3-2-1»

Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат;

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті;

Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет Кері байланыс

«3 минуттық үзіліс»

1. Маған ұнады

2. Маған қиындық туғызды

3. Мен хабардар болдым

4.Мені таңқалдырды

Үйге тапсырма. §21 оқу, Қазақстан аумағындағы құрғақшылық, боранды күндер, дауыл соққан күндер

картасын кескін картаға түсіру

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы

Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау