Бөлім

Ақпаратты ұсыну

Педагогтың аты-жөні

Г.Бейсеева

Күні

3.10.2024 ж

Сынып: 5^ә,б

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы:

Екілік ақпаратты ұсыну.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

5.2.1.4-компьютерге арналған барлық ақпарат екілік түрінде ұсынылғанын түсіндіру

Сабақтың мақсаты:

• Ақпаратты екілік кодтау түрлерін біледі.

• ASCII коды кестесімен жұмыс істей алады.

• Екілік кодпен кодтау және декодтау жасай алады.

Құндылықтарға баулу

"Тәуелсіздік және Отаншылдық" ұлттық бірлікті, патриотизмді және азаматтық жауапкершілікті нығайту

Сабақтың кезені/ уақыт

Педагогтың әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

5 мин

1.Оқушылармен амандасу.

2.Сабақтың тақырыбы мен мақсаттарымен таныстыру.

3.Жаңа тақырыпқа шолу.

Қоршаған ортадан алған ақпаратты компьюетерде қалай көрсетуге болады? Ақпаратты компьютерде көрсету үшін екілік кодтау әдісі қолданылады.

1.Мұғаліммен амандасады.

2.Сабақтың тақырыбын дәптерге жазады.

3.Сабақтың мақсаттарымен танысады.

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай

1-10 баллдық жүе бойынша қалыптастырушы бағалаумен бағаланады

Презентация

Оқулық

Жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы

35 мин

Жаңа тақырыпты түсіндіру.

Ұсыну түрлеріне қарай ақпаратты екілік кодтаудың негізгі 3 түрі бар:

• Ақпаратты кодтаудың мәтіндік түрінде әріптер мен символдар сол мәтін жазылған алфавиттің символдарымен кодталады.

• Ақпаратты кодтаудың сандық түрінде сандық ақпарат кодталады.

• Ақпаратты кодтаудың графикалық түрінде ақпарат суреттермен, кескіндермен кодталады.

Екілік алфавит 0 және 1 таңбаларымен ұсынылады, оларды жәй екілік таңбалар деп те атайды. 0 және 1 таңбаларының көмегімен тек 4 символды ғана (00,01,10,11) кодтауға болады, ал бұл өте аз. Кез келген символды мәтінді кодтауға 200-дей символ қажет болады. Сондықтан 0 мен 1 арқылы көп символды кодтау үшін 8 биттен, яғни сегіз 0 мен 1 –ден тұратын тізбекті қолдану қабылданған. Мәтіндік ақпаратты екілік кодтау кезінде оның әр символын сегіз нөл мен бірлерден тұратын байт жеп аталатын тізбек арқылы ұсынады.Нөл және бірлердің орындарын ауыстыру арқылы 8 биттен тұратын тізбектен 256 түрлі тізбек құруға болады.

Символдар мен кодтардың сәйкестігі арнайы код кестесінің комегімен орнатылады. Ол кесте ASCII коды деп аталады.

Көрсетілім. Оқулық §1.4, 21-бет , 2-кесте

ASCII коды кестесінен көрініп тұрғандай, әрбір символға немесе әріпке 8 биттен тұратын бір байттық код сәйкес келіп тұр.

ASCII кодтау кестесінде 16 жол, 16 баған бар. Кесте стандартты және баламалы екі бөліктен тұрады. Стандартты бөлік алғашқы 0-ден 127-ге дейінгі 128 символдық код цифрларынан, латын алфавитінің әріптері мен компьютер жұмысын басқаратын арнайы символдардан құралған.

Баламалы бөліктегі 128-ден 255-ке дейінгі кодтар ұлттық алфавиттерде (орыс, қазақ, тағы басқа) берілген.

Бүгінгі таңда ASCII кодымен таңбаланатын 256 символдың өзі компьютерде жапон, қытай тілдерінің алфавитін кодтауға жетпейді. Бұл алфавитте, иероглифтерде символдар саны 256-дан көп. Осы мәселені шешу үшін өткен ғасырдың 90-жылдарының басында Юникод кодтау кестесі жасалды. Бастапқы Юникод кодтау 2 байт, яғни 16 биттен тұрды, 16 битпен 65536 символды кодтауға болады.

Топтық жұмыс.

1-тапсырма.

«Декодтау»әдісі

Оқулық §1.4, 22-бет, 1-тапсырма.

Дескриптор:

-декодтау орындайды;

-декодталған терминдерді қазақ және орыс тіліндегі аудармасын табады.

Жеке жұмыс.

2-тапсырма.

Берілген сөздерді ASCII кестесін пайдаланып, екілік кодпен кодта.

informatika, bit, binary coding

Дескриптор:

- берілген сөздерді екілік кодпен жазады.

3-тапсырма.

Берілген сөздердің қанша байт және биттен түратынын анықтандар.

informatika, bit, binary coding

Дескриптор:

-берілген сөздердің қанша байт және биттен тұратынын анықтайды.

Мұғалімді тыңдайды

ASCII коды кестесімен танысады

1-тапсырманы орындайды

2-тапсырманы орындайды

3-тапсырманы орындайды

Стикер

6 балл

Стикер

2 балл

Стикер

2 балл

ASCII коды кестесі

Оқулық

Карточка

Карточка

Сабақтың соңы

5 мин

1.Оқушыларға өзін-өзі бағалауды ұйымдастырады.

2.Кері байланыс: Смайлик»

барлығын түсіндім

менде сұрақтар қалды

Өзін-өзі бағалау.

Үй тапсырмасы

§ 1.4, 22-бет 3-тапсырма