Құндылықтарды қалыптастыруда сынып жетекшінің рөлі

*Кіріспе*

Қоғамның рухани-мәдени дамуының негізінде құндылықтарды қалыптастыру маңызды рөл атқарады. Мектеп оқушыларының бойында адамгершілік, жауапкершілік, ұлтжандылық, еңбексүйгіштік секілді қасиеттерді дамыту – сынып жетекшінің басты міндеттерінің бірі. Құндылықтық бағдар беру оқушының тұлға болып қалыптасуында маңызды рөл атқарады және бұл үдеріс үздіксіз тәрбиелік жұмысты талап етеді.

*Сынып жетекшінің құндылықтарды қалыптастырудағы рөлі*

Сынып жетекші оқушылардың құндылықтық бағдарларын қалыптастыруда келесі маңызды функцияларды атқарады:

1. *Тәрбие жұмысының жоспарын құру.*

Сынып жетекші оқу жылының басында әрбір оқушының ерекшеліктерін ескере отырып, құндылықтық бағыттағы шараларды жоспарлауы тиіс.

2. *Жеке үлгі көрсету.*

Оқушылар көбіне мұғалімдердің мінез-құлқы мен іс-әрекетін үлгі ретінде қабылдайды. Сынып жетекші адалдық, әділдік, сыйластық сынды қасиеттерді күнделікті өмірде көрсету арқылы оқушыларға үлгі болуы тиіс.

3. *Әлеуметтік-мәдени тәрбие.*

Мектепте ұйымдастырылатын мәдени іс-шаралар, кездесулер, пікірталастар, экскурсиялар оқушылардың құндылықтық көзқарасын қалыптастыруға әсер етеді.

4. *Ата-аналармен жұмыс.*

Құндылықтарды дамытуда отбасылық тәрбиенің ықпалы жоғары. Сондықтан сынып жетекші ата-аналармен тығыз байланыс орнатып, олардың тәрбиелік әрекеттерін мектептің мақсаттарымен сәйкестендіруі керек.

5. *Мәселені шешу қабілеттерін дамыту.*

Құндылықтық дағдарыс кезінде сынып жетекші оқушыларға дұрыс шешім қабылдауға көмектесіп, өздерінің ұстанымдары мен көзқарастарын түсіндіруге үйретеді.

*Қорытынды*

Сынып жетекшінің рөлі тек ұйымдастырушы ғана емес, сонымен бірге оқушылардың өмірлік бағдарларын қалыптастыратын тұлға ретінде айқындалады. Ол тәрбиелік процестің негізінде адамгершілік, отансүйгіштік, еңбекқорлық сияқты басты құндылықтарды енгізуге тырысады. Сынып жетекшінің саналы, ізденімпаз және тәрбиеші ретіндегі қызметі болашақ қоғамның рухани негізін қалыптастыруда шешуші рөл атқарады.

---

### Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Әл-Фараби. «Қайырымды қала тұрғындарының көзқарастары». Алматы: Ғылым, 2007.

2. Қожахметова К.Ж. «Тұлға тәрбиесінің теориясы мен әдістемесі». Алматы: Рауан, 2019.

3. Нұртазина Р. «Білім беру жүйесіндегі құндылықтар: теория мен практика». Астана: Фолиант, 2018.

4. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы.

5. Выготский Л.С. «Психология развития». Москва: Педагогика, 1984.

6. Жанпейісова М.М. «Интерактивті оқыту әдістемесі». Алматы: Дарын, 2006.

7. Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы.

8. Мұқанов М.М. «Жас ерекшелік психологиясы». Алматы: Қазақ университеті, 2010.

9. Жұмабаев М. «Педагогика». Алматы: Ана тілі, 1993.

10. Оразбаева Ф.Ш. «Тұлғалық бағдарлы білім беру». Алматы: Білім, 2017