«Құқықбұзушылық және жасөспірім»

05.03.2022ж Сынып сағаты

Тақырыбы: «Құқықбұзушылық және жасөспірім»

Мақсаты :Құқықтық тәрбиенің өмірілік қажеттілігін оқушыларға түсіндіру. Құқықтық тәрбиенің, жігердің қоғамда маңызы зор екендігі түсіндіріп құқықтық сауатқа тәрбиелеу, өз ойларын еркін айтуға үйрету.
Көрнекілік : Интербелсенді тақтаның көмегімен дайындалған слайдтар, қанатты сөздер, мақал- мәтелдер, тірексызбалары.
Тәрбиелік шараның жүрісі: 
І.Ұйымдастырукезеңі.
ІІ. Халықданалығы.Мақал-мәтелдер мағынасын ашу.
ІІІ. Сұрақ-жауап.Пікірталас.
IV. Ойлан тап.
V.Қорытынды.
І. Ұйымдастырукезеңі:

Мұғалімсөзі: Қоғам әрқашан тәртіпке негізделіп, арқа сүйеп қалыптасып, тіршілікетеді. Қоғамда тәртіп болмаса, ол құлдырайды, яғни, келешегі болмайды. Мұны адамдар ежелден-ақ жақсы түсінген. Сондықтан да қоғамдатәртіп орнатудың жолдарын қарастырған. Дегенмен де, керісінше қоғамдық тәртіпті бұзуға бейім азаматтар да аз болмаған. Осыдан келіп құқықбұзушылық орын ала бастады.
Құқықбұзушылық — қоғам өміріне тәнд ерт. Адам баласы өмір сүрген ортада ол да әрқашан орын алады. Бұл шартты құбылыс. Құқықбұзушылық — заңды, оның қағидаларын құқықтық нормалар жүктеген міндеттерді бұзу, тыйым салынған әрекеттерді жасау. Оладамдардың іс-әрекеті, қылығы, мінезі немесе әрекетсіздігі мен сипатталады. Адам өзініңіс-әрекеті, қылығы арқылы басқа адамдармен, қоғаммен, мемлекетпен қарым-қатынасқа түседі. Заңбұзушылық адамның мінез-құлқыарқылы байқалады. Адамның ой-желісі заңмен реттелмейді. Біраққандай да болсыніс-әрекет, мінез-құлық, ойдың, сана-сезімнің қатынасуынсыз жасалмайды. Олар ойдың елегінен өтіп, бақылауында болады. Ақылы дұрыс адамның іс-әрекеті ерік пен ойдың арқасында жүзеге асырылады. Демек, заңдыбұзушылық қоғам мен жеке тұлғаларға зиянкелтіретін және құқықтық нормаларға қарсы әрекет немесе әрекетсіздік болып табылады. — Әрекет — бұл құқық нормаларының іс-қимыл жасай отырып жүзеге асуы, ал әрекетсіздік құқық нормаларының талаптарын ешқандай іс-қимыл орындалмаса да бұзу арқылы орыналады.

ІІ. Мақал-мәтелдер. (Тақырыпқа байланысты мақал-мәтелдер айтып, мағынасын ашу)
1.«Ісін өндіре алмаған қырсыз бала ,қырсығын әкесінен іздейді.»
2. «Ұяда не көрсең ұшқанда сонны ілерсің.»
3. «Балаңды беске дейін ештеңеден тыйма, бестен он үшкедейін құлыңдай қина, он үштен ары сырласыңдай сыйла.»
4. «Жақсы бала сүйініш , жаман бала күйініш.»
5. «Атаңа не қылсаңалдыңасолкелер
6 Біреуге ор қазба, өзіңтүсесің.
7. Заңның құрығы, бәрінен ұзын.
8. Ұрлықтүбі, қорлық.
9. Өтірікшінің құрығы, бір – ақтұтам.
10. Тура биде, туғанжоқ.
11. Туғанды биде, иманжоқ.
12. Қолыңмен істегенді, мойныңмен көтер.
13. Тек жүрсең, тоқжүресің.
14. Заңдысыйлаған, еркінжүреді.

ІІІ. Сұрақ-жауап. (Мұғалім оқушыларға слайд тапсырмалары борйынша сұрақ қояды, оқушылар жауап береді. Мұғалім толықтырады)
1.Жеке адамның құқығы дегеніміз не?
Адамның мүддесін қанағаттандыруға бағытталған заң арқылық орғалған тәртіптік шара.
2. Құқықтың қандай түрлерін білесіңдер?
- Жеке (азаматтық)
- Саяси
- Экономикалық
- Әлеуметтік
- Мәденит.б.
3. Адам құқығы қай уақыттан пайдаболады? 
Туылғаннан беріледі
4. Оларды орындау үшін не қажет? 
Міндеттерін орындау
5. Адамның негізгі құқығы? 
Өзқұқықтарын пайдалануқұқығы
6. Құқық қашан және қайда пайда болды? 
Азаматтарға құқық керек кезде, олпайда болады.
7. Бізге құқық пен бірге бостандық беріледі. Бостандық – деген не? 
Бостандық – бұлтаңдау
8. Бостандықты не шектейді? 
Бостандық және өз қалауы мен орындамалық – бұлар бірдейме? –Бостандықты шектеу әр адамның саналығында

IV. Ойлан тап. (Интер белсенді тақтаның көмегі мен дұрыс жауабын табу.)
1. Құқық -----------------------------------------А – Еліміздің негізгі заңы.
2. Конституция ---------------------------------Б – Мемлекет басшысы
3. Мемлекет ------------------------------------В – Негізгі саяси қоғамды құйым
4. Азамат -----------------------------------------Г – Тәуелсіздік
5. Құқықбұзушылық -------------------------Д – Заңдар жүйесі
6. Президент ------------------------------------Е – Заңшығарушы орган
7. Парламент ------------------------------------Ж – Заң жүйесін бұзу
8. Егемендік --------------------------------------З – Құқығы бар ел тұрғыны
Дұрысжауабы:
1-Д, 2-А, 3-В, 4-З, 5-Ж, 6-Б, 7-Е, 8-Г

V.Қорытынды
Құқықтық тәрбие мен құқықтық жігерлі сана алдымен отбасынан басталады. Бүгінгі қоғамды дамыту үшін әрқайсысымыз құқықтық заңға құрметпен қарап, өз бойымызда құқықтық сана мен жігерді шыңдауымыз керектігін өмір көрсетіп отыр. Аталған қылмыс түрлерін болдырмау, оның алдын алу үшін құқықтық насихатты күшейтіп, құқықтық тәрбиені одан әрі жетілдіру қажет.

№5 мектеп-лицей КММ

«Құқықбұзушылық және жасөспірім»

Өткізген: Б.А Сатыбалдин

7 «Б» сынып

2021-2022 жыл