Бүгінгі күнгі қоғамның алдында тұрған басты
міндеттердің бірі - балалар мен жасөспірімдер арасындағы құқық
бұзушылықтың алдын-алу, кәмелетке толмағандар арасындағы қылмыстың
өсуіне жол бермеу.
Жасөспірімдердің қалыптасуына әсер ететін
факторлар:
-
Отбасы. Отбасындағы қарым-қатынас
жасөспірім үшін, оның тұлға ретінде қалыптасуы үшін үлкен тәрбиелік
мәнге ие. Қазіргі уақытта көптеген отбасыларда балаларды
ата-аналардың бірі, көбінесе анасы тәрбиелейді, бұл жасөспірімдерді
тиісті қадағалаудың болмауына әсер етеді, оған моральдық қолдау,
қамқорлық, көңіл бөлінбейді-мұның бәрі тұлғаның қалыптасуына кері
әсер етеді.
-
Мектеп. Мұғалімдермен қарым-қатынасы қиын
жасөспірімдер көбінесе сыныпта оқшауланып, өздерін бөтен
сезінетіндігімен, әдетте қиын жасөспірімдер нашар оқитындығымен
күрделене түседі. Оқуы қиын жасөспірімдерді сынып ұжымында оқшаулау
олардың құқық бұзушылық жолына түсуіне ықпал ететін басты
себептердің бірі болып табылады.
-
Көше. Отбасында және мектепте қолдау мен
көңіл бөлінбей өскен кәмелетке толмаған адам қарым-қатынас
қажеттілігін қанағаттандыра алатын басқа ортаны іздейді.
Жас-өспірім, әдетте, көшеде қарым-қатынастың жетіспеушілігін
толтыруға тырысады. Егер мұнда ол «жаман» әсерге ұшыраса, онда оның
қалыптасуы теріс болуы мүмкін. Әдетте, мұндай жасөспірімдердің
тұрақты қызығушылықтары жоқ, спорттық және басқа үйірмелер мен
секцияларға қатыспайды, мақсатсыз уақытты өткізуге мәжбүр
болады.
Оң нәтиже тек отбасының, мектептің және
сыртқы демалыс және әлеуметтік мекемелер мен ұйымдардың бірлескен
және үйлесімді жұмысымен мүмкін болады.
Сондай-ақ, аудан бойынша кәмелетке
толмағандардың арасында құқық бұзушылықты болдырмау, заңды
мүдделерін қорғау мақсатында полиция бө-лімі, жұмыспен қамту
бө-лімі, білім бөлімі, денсаулық сақтау және де өзге өкілдерді
біріктіретін аудандық кәмелетке толмағандардың істері және олардың
құқықтарын қорғау жөніндегі комиссия жұмыс
жасайды.
2021 жылдың І жартыжылдығында комиссия
отырыстары жоспарға сәйкес өтіп, кәмелетке толмағандарға қатысты
маңызды мәселелер қаралды. Нәтижесінде 6 ата-ана өз міндеттерін
орындамағаны үшін әкімшілік жауапкершілікке тартылды. 2 ата ана -
ата-аналық құқықтарынан сот шешімімен айырылды. 1 отбасының 3
баласы құжаттандырылды. 3 баланың ата-аналары ақылы қоғамдық
жұмысқа орналастырылды.
Сонымен қатар, кәмелетке толмағандардың
арасында құқық бұзушы-лықтың алдын алуда барлық мүдделі органдармен
бірігіп профилактикалық рейдтер ұйымдастырылып, ойын – сауық
орындары, қолайсыз отбасылардың тұрмыстық жағдайы
тексеріледі.