МАЗМҰНЫ
І Кіріспе...........................................................................................3-4 бет
Зерттеу жұмысының негіздемесі
ІІ.Негізгі бөлім................................................................................5-8 бет
2.1.Математика және құрылыстық есептеулер
2.2. Ауданды өлшеу тарихынан
ІІІ. Практикалық бөлім ............................................................8-13 бет
3.1. Құрылыстағы математикалық модельдеу
3.2. Құрылыстағы есептеулердің жүргізілуі
3.3. Құрылыс материалдарын дайындау
IV.Қорытынды .............................................................................14 бет
V. Қолданылған әдебиеттер тізімі...........................................15 бет
І. Кіріспе
Зерттеу жұмысының негіздемесі
Біз жер үйде тұрамыз және нақты өмірде әртүрлі шаруашылық үй-жайларын салумен жиі айналысуға тура келеді. Әкем екеуміз жаңа монша салғымыз келеді. Мен құрылыс материалы қанша қажет болатынын және 4х4 бөрене үйінің көлемінде монша салуға болатын соманы санауды шештім.
Қазіргі уақытта адамдар құрылыс салумен, соның ішінде жаңадан үй салу, жаңа монша салу т.б. салумен жиі айналысып кетті. Өйткені, қазір барлығы қолжетімді.
-
Таңдалған тақырыптың өзектілігі
Қаржылық сауаттылығы бар адамдар алдына нақты мақсат қою арқылы кез келген арманын жүзеге асырады. Біртіндей келе, мақсат қою – қаржылық сауаттылық негізінің математикалық моделін қалыптастырады. Менің жұмысымда мен 4*4 моншасын салу үшін математикалық білімді пайдалана отырып, құрылыстың математикалық моделін ұсынбақпын.
2) Жұмыстың мақсаты: Қаржылық сауаттылықты игеруге саналы қажеттілікті қалыптастырып, математикалық моделін құру негізінде математиканың монша салудағы моделін көрсету.
3) Міндеттері:
- Құрылыс салудағы математикалық есептеулерді зерттеп, зерделеу;
- Мақсат қою арқылы қаржыны сауатты басқарудың алгоритмін дайындау.
- Мақсат қою арқылы қаржыны сауатты басқарудың математикалық моделін құру және жүзеге асыру.
- 4*4 моншасын салу үшін қажетті материалдарға жан-жақты математикалық есептеулер жүргізу;
4) Болжамы: Егер мен қаржылық мәселелерді жақсы біліп, нақты қойылған мақсатты көздесем, онда мен болашақ өмірде табысты адам боламын.
5) Зерттеудің обьектісі:
Нақты мақсат қойып, қаржылық сауаттылықты меңгеріп, құрылыстың математикалық моделін құрудың негіздері.
6) Зерттеудің дереккөздері:
- ғылыми еңбектер;
- ғаламтор көздері;
7) Зерттеудің әдістері:
- Қаржылық сауатты болу үшін, мақсатты қоя білуді зерттеу және жалпылау;
- Математикадан негізгі жалпы білім берудің жаңа мемлекеттік білім беру стандартын талдау;
-Қаржылық сауаттылық туралы әдебиеттерді талдау;
-Ұжымда қаржылық сауаттылық, мақсат қою туралы, талдауларды көрсетіп, насихаттау;
- Зерттеу процесінің диагностикасы және мониторингі;
8) Зерттеудің жаңашылдығы:
Жас ерекшелігімді ескере отырып, қаржылық сауаттылықты толыққанды меңгеріп, кез келген мақсатымның орындалуының математикалық моделін құра білу және үй жағдайындағы есептеулерді қиналмай жүрзігуге негіздеу
9) Зерттеудің теориялық және практикалық мәні:
Қаржылық тұрғыдан сауатты адам – қазіргі заманның сұранысына ие тұлға. Қаржылық тұрғыдан сауатты адамның мақсаты айқын, қадамы нық болса, кез келген арманы орындалады. Оның дәлелі – менің жұмысым.
ІІ. Негізгі бөлім
2.1.Математика және құралыстық есептеулер
Математика- мектептегі негізгі пәндердің бірі. Математикалық есептерді шешу адам қызметінің әртүрлі салалары үшін математиканың маңыздылығын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Математикалық есептеулер құрылыстағы жобаларды жүзеге асыру үшін де қажет екенін атап өткен жөн.
Жыл сайын біздің қалада жаңа үйлердің саны артып келе жатқанын байқадым. Адамдар үйлерді жаңа жобалар бойынша салады немесе тұрғын үйлерді жөндейді, кейбір құрылымдарды қосады, кемшіліктерді жояды. Әр кезеңде нақты мәліметтермен жұмыс істеу керек, құрылыс материалын орындау үшін қажетті материалдың мөлшерін білу керек. Мен: "құрылыс кезінде барлық қажетті өлшемдер мен есептеулерді сәтті орындау үшін математикадан қандай тақырыптар, бөлімдер білу керек?»
Құрылыс индустриясы миллиондаған адамдарды жұмыспен қамтыған ең ірі және серпінді салалардың бірі ретінде ерекшеленеді. Құрылыстағы Математика, белгілі бір мамандыққа қарамастан, бұл қызмет үшін күн сайын қолданылады. Құрылыс индустриясында көптеген бастапқы деңгейдегі жұмыс орындары бар, олар жақсы төленеді және жоғарылатуға мүмкіндік береді, бірақ математика да сол жерде қажет.Алгебра, геометрия, тригонометрия немесе статистика, сондай-ақ физика сияқты заманауи құрылыс жұмыстарындағы негізгі математикалық білім жұмыста табысқа жету үшін қажет. Құрылыс индустриясы барлық тәжірибесі мен дайындығы бар адамдарға толы. Құрылысқа қызығушылық танытқан кез-келген адам осы салада жетістікке жету үшін командада жұмыс істей білуі және математиканы жақсы білуі керек. Көптеген адамдар орта мектептен бастап қатаң мансаптық және техникалық білім беру бағдарламасы арқылы құрылыс мамандығын оқиды.
Мен жұмысымды бастамас бұрын, өзімнің сыныптастарымның арасында сауалнама өткізіп, әлеуметтік сұрақтар қоюды жөн көрдім. Бұл маған, өзімнің ғылыми жобамның өзектілігін арттыра түсуге көмектесті. Өйткені, менің сыныптастарымды құрылыстағы математика қызықтырады. Бірақ, қызыққандарымен олардың білімдері жетіспейді.
Сонымен, сауалнамаға 27 сыныптас қатысты. Сауалнама негізгі 3 сұрақты қамтыды.
|
№ |
Сұрақтар мазмұны |
Иә |
Жоқ |
Кейде |
|
1 |
Құрылыс салуға қызығасың ба? |
11 |
7 |
9 |
|
2 |
Құрылыстағы математика туралы білесің бе? |
18 |
4 |
5 |
|
3 |
Құрылыстағы математикалық есептеулерді үйренгің келе ме? |
19 |
1 |
7 |
1-кесте. Сауалнама нәтижесі
[ 1-қосымша. Сауалнама мониторингі]
Сауалнаманың нәтижесінен менің сыныптастарымның құрылыстағы математиканы меңгергілері келеді. Бірақ, олардың қорқыныш сезімдерінің барын байқау қиын емес. Қорқыныш қай кезде пайда болады? Әрине, білімнің жетіспеуінен қорқыныштың пайда болатыны анық.
Сауалнаманың қорытындысынан кейін, мен сыныптастарыма өзім есептеген есептеулеріммен толық таныстырып, насихаттау жұмыстарын жүргіздім.
2.2. Ауданды өлшеу тарихынан
Өмірлік қажеттіліктер адамды ежелгі уақытта қашықтықты, сондай-ақ ауданды өлшеуге мәжбүр етті. Жоғарыда аталған қажеттіліктен "геометрия" ("гео" – жер, "метрио" – өлшеу) ғылымы пайда болды. "Жер учаскелерінің ауданы, ыдыстар мен қамбалардың сыйымдылығы, жер жұмыстары кезінде алынған жердің көлемі өлшенді. Біз вавилондықтардың сақталған сына жазуларынан олардың пайда болуы кезінде қоғамның материалдық қажеттіліктерімен байланысты болғанын білеміз. "Аудан" ұғымының иероглифі "астық мөлшері" иероглифімен бірдей (оған себу үшін қажет); "көлем" ұғымының иероглифі "жер үйіндісі" иероглифімен (суару жұмыстарын жүргізу кезінде алынған).
Аудандарды өлшеумен байланысты геометриялық білімнің пайда болуы мыңжылдықтардың тереңдігінде жоғалады. Біздің дәуірімізге дейінгі екі мың жылдан астам уақыт ішінде Египетте өлшемдердің айтарлықтай дамуы туралы толық сенімді ақпарат бар. Шөл мен Ніл өзенінің арасындағы тар құнарлы жер жыл сайын су тасқынына ұшырады және әр төгілген сайын жеке тұлғаларға тиесілі учаскелердің шекараларын шайып тастады. Су азайғаннан кейін бұл шекараларды мүмкіндігінше дәл қалпына келтіру қажет болды, өйткені учаскелердің әрқайсысы өте жоғары бағаланды. Бұл мысырлықтарды өлшеу мәселелерімен, яғни жер шаруашылығымен айналысуға мәжбүр етті.
Құрылыста құрылысқа бөлінген учаскенің ауданын білу өте маңызды болды. Ол үшін ежелгі мысырлықтар тараптардың бекітілген ұзындықтары бар арнайы үшбұрышты қолданған.
Өлшеулермен арнайы мамандар айналысты, оларды "арқан тартқыштар" – гарпетонапттар деп атады. Олар ұзын арқанды алып, оны түйіндермен (олардың арасындағы қашықтық перғауынның бір шынтағына тең) он екі бөлікке бөліп, ұштарын байлады. Солтүстік-оңтүстік бағытта құрылысшылар арқанмен белгіленген төрт бөлік қашықтықта екі шұңқыр орнатты. Содан кейін үшінші шұңқырдың көмегімен үшбұрыш пайда болатындай етіп созылды, оның бір жағында үш бөлік, екінші жағында төрт, ал үшінші жағында бес бөлік болды.
Егер олар бірдей арқанды қолданса, ауданы стандарт ретінде қабылданған тікбұрышты үшбұрыш алынды. Бірақ мысырлық құрылысшылар олардың әдісі қандай-да бір негіздеме қажет екенін түсінбеді.
Мысырлықтар тіктөртбұрыш, шаршы, үшбұрыш және трапеция сияқты кейбір түзу фигуралардың ауданын дұрыс есептеді. Шамамен 4000 жыл бұрын мысырлықтар тіктөртбұрыштың ауданын біз сияқты әдістермен анықтады. Яғни, тіктөртбұрыштың ауданын анықтау үшін ұзындығын еніне көбейтіңіз.
Көпбұрыштың ауданы оны тіктөртбұрыштарға бөлу арқылы табылды.
ІІІ. Практикалық бөлім
3.1. Құрылыстағы математикалық модельдеу
Арнайы оқу орындарының оқу бағдарламалары ағаш ұстасы мен құрылыс технологиясынан бастап дәнекерлеуді, сайтты жоспарлауды және тіпті фрекингті қоса алғанда, басқа мамандықтарға дейінгі құрылыс құзыреттіліктерінің толық спектрін қамтиды. Барлық оқу бағдарламаларында қызметтің мақсаттары қатаң математикалық ұғымдар мен қосымшалармен ұсынылған. Мысалы:
-
Ағаш ұстасы- масштабты коэффициент,
тұрақты биіктіктегі сызықтар, бұрыштық өлшеу және түрлендіру, ондық бөлшектермен және бөлшектермен есептеу, қашықтық пен бағытты ендік пен ауытқуға түрлендіру;
2. Құрылыс технологиясы- бірліктерді түрлендіру, Пифагор теоремасы, іріктеу әдістері, тікбұрышты үшбұрыштың тригонометриясы, цилиндрлердің көлемі;
3. Объектінің орналасуы- бұрыштар мен геометриялық фигуралар; Дәрежелер мен квадрат түбірлер; ұзындықтар, аудандар мен көлемдер үшін өлшем бірліктерін түрлендіру; сызбаларды түсіндіру;
4. Жобаны қадағалау- гистограммалар, желілік диаграммалар, өнімділік көрсеткіштері. Құрылыстағы математикалық моделі құрылыстың іргетасын қалау кезінде де қажет. Үй салу жобаларының көпшілігі жердің пішінін өзгертуден басталады. Топырақтың көлбеуін есептеу іргетас тегіс жерге тірелетіндей етіп кесуді және толтыруды анықтаудың ұзақ процесін бастайды. Шығындарды азайту үшін құрылысшылар іргетасты тегіс бетті жасау үшін қажетті материалдың мөлшерін азайтатындай етіп орналастыруы керек. Математикалық тұрғыдан, шебер мердігерлер мен маркшейдерлер үйді кез-келген қашықтағы топырақты басқа жерде толтыру ретінде "қайта өңдеуге" болатындай етіп орналастыра алады.
[Қосымша 2. Практикалық бөлімнен суреттер]
3.2. Құрылыстағы есептеулердің жүргізілуі
Құрылысшы мамандығы өте ежелгі. Тарихи сәулет ғимараттарының арқасында біз ата-бабалардың өмірі мен мәдениеті туралы көп нәрсе біле аламыз. Бүгінгі күнге дейін жасы мыңжылдықтармен өлшенетін көптеген құрылымдар бар. Құрылыс шеберлері өз тәжірибесін ұрпақтан-ұрпаққа жеткізді. Әрбір жұмысшыға математикалық білім қажет. Құрылыс-бұл ғимараттарды, инженерлік құрылыстарды, сондай-ақ олармен байланысты объектілерді құруға бағытталған адам қызметінің түрі.
Құрылыста сіз математикасыз жасай алмайсыз- құрылысшылар құрылысқа қанша материал жұмсау керектігін, сметаны қалай есептеу керектігін, қабырғаның қалыңдығын және т.б. есептеуі керек. Олар жақсы бағдарлануы керек, шартты белгілерді, құжаттарды, мәтіндерді түсінуі керек; сызбаларды, мәтіндерді, құжаттарды, кестелерді, формулаларды, тізімдерді, кез-келген объектілердің каталогтарын құру және өңдеу.
[Қосымша 2. Практикалық бөлімнен суреттер- 2]
ҚҰРЫЛЫС ҮШІН ҚОЛДАНЫЛАТЫН ФОРМУЛАЛАР
Ұзындық өлшемдері:
1 метр (м) = 10 дециметрам (дм) = 100 сантиметрам (см) = = 1000
миллиметрам (мм);
1 километр(км) = 1000 метрам (м);
1 дюйм= 2,54 см;
1 фут= 0,30479 м = 30,479 см;
1 ярд= 0,9144 м = 91,44 см = 914,4 мм;
1 морская миля= 1,85318 км = 1,852 км
Аудан өлшемдері
кв. сантиметр(см²) =100 мм²;
кв. дециметр(дм²) = 100 см²;
кв. километр(км²) = 1 000 000 м²;
гектар(га) = 10 000 м²;
акр= 4046,86 м²= 0,404686 га;
Көлем өлшемдері
1 куб. дециметр(дм³) = 1 000 см³;
1 куб. метр(м³) = 1 000 дм³ = 1 000 литр;
Масса
1 тонна (т) = 10 центнер (ц) = 1 000 килограмм (кг);
1 центнер (ц) = 100 кг;
1 килограмм (кг) = 1 000 грамм (г);
Ең маңызды геометриялық фигуралардың аудандарын есептеу:
Трапеция ауданы формуласы
S= 
Дөңгелек сектордың ауданы
![]()
Эллипстің ауданы
S = π * a * b,
Құрылыс салуда маңызды геометриялық денелердің көлемін табу фомулалары
-
Пирамиданың көлемі
V =
×
Sтаб
× h
V =
×
Sтаб
× h
3.3. Құрылыс материалдарын дайындау.
[Қосымша-3. Салыну керек моншаның суреті (ScetchUp бағдарламасы арқылы)]
Қосымшадағы суретте 4*4 моншасының суреті көрсетілген. Енді осы моншаны салу үшін қажетті барлық материалдары есептейік.
1. Монша салу үшін әртүрлі құрылыс материалдарын қолдануға болады, бірақ бізге ең танымал ағаш. Біз 4х4 өлшемді бөренеден монша салғымыз келеді.
[Қосымша-4. 4*4 бөренесінің суреті]
-
Ағаш ваннаны бетон немесе ағаш негізде салуға болады. Көбінесе бетон іргетасы құйылады. Шамамен 50-70 см тереңдікте бізге шамамен 7 қап цемент қажет. Іргетастың жоғарғы жағында ағаштан қабырғалардың құрылысы басталады.
-
Қабырғаларды салу үшін бізге шамамен 6 текше метр 15х15 ағаш қажет ( 1 текше м 7 дана ағаш).
-
Біз бөрене үйінің периметрін анықтаймыз: Р=4х4=16м
Бөрене үйінің биіктігі: 2м
Бір қабырғаның ауданы: 4х2=8 шаршы метр
Төрт қабырғаның ауданы: 4х8=32кв. м
Еден мен төбеге арналған ағаш алаңы: 8кв. м
Ағаштың жалпы ауданы: 40 шаршы метр қажетті ағаш көлемі: 40х0, 15=6 м3.
5. Бөренелер арасында тығыздағыш ретінде қолданған тиімді. Оны ағаштың ұзындығына жайып, степлермен немесе кішкене шегелермен бекіту керек. Біздің моншаға шамамен 160 метр джут қажет болады, яғни 4 орам.
[Қосымша-5. Тығыздағыш материал]
6. Еден салу үшін бізге 4 ағаш және 24 плахи қажет.
7. Төбеге төбенің арқалықтары мен тесіктері қажет (4 плахи және 24 тесиндер)
8. Шатырға рафтерлердің жалындары қойылады және біз профильді парақты бұрап тұратын тақтайшадан жасалады. Бізге 8 плах, 14 тесин және 10 профильді парақ қажет.
Қорытынды:
Монша салу үшін біз сатып алуымыз керек:
-Цемент: 7 м. х 1960 теңге =13720 теңге
- Ағаш: 6 текше метр x 40160 теңге = 240 960 теңге
- Плаха: 31 дана. шамамен 45180 теңге (1 куб. 26 дана)
-Tes: 38 дана. шамамен 30120 теңге . (1 куб=52 дана)
- Профиль парағы: 10 дана x 9700 теңге = 97 000 теңге
- Джут: 4 орам x 1550 теңге =6 200 теңге
- Шатырдың бұрандалары: 1 пакет=2800 теңге
- Шегелер: 2 қорап x 4500 теңге.=9000 теңге
Монша салу үшін бізге барлығы 450000 теңге шамасында қажет.
IV. Қорытынды
Атқарылған жұмыстың нәтижесінде математика сәулетпен тікелей байланысты екені белгілі болды- математика сәулет өнерінің таптырмас бөлігі, оның негіздерінің бірі болып табылады. Геометриялық пішіндер әртүрлі уақыттар мен стильдердегі сәулет құрылымдарының эстетикалық, пайдалану және беріктік қасиеттерін анықтайды. Сонымен қатар, әр архитектуралық стиль ғимараттар мен құрылыстардың белгілі бір геометриялық формаларымен және олардың жеке элементтерімен сипатталады. Құрылыс технологияларының дамуымен геометриялық формаларды қолдану мүмкіндіктері кеңейеді. Геометрия сәулет өнерін құрудың теориялық негізі ретінде қарастырылды. Математика тек белгілеу мен өлшеуге ғана емес, сонымен қатар геометриялық фигураларға қатысты кез-келген құрылыс есептерін шешуде өте тиімді.
Математика сабағында біз ауданды, көлемді, бағасы, саны, құны бар есептерді табуға арналған көптеген мәселелерді шештік. Бірақ мен үшін олар бұл жұмысқа дейін белгілі бір мағынаға ие болмады. Енді мен оларсыз күнделікті мәселелерді шешу мүмкін емес екенін білемін. Жұмыс нәтижесінде болжам расталды.
Математика бойынша білім қажетті материалды есептеуге, құнын есептеуге көмектесті. Мектепте алған математикалық білімімді өмірде қолдандым.
Біздің жұмысымыздың теориялық маңыздылығы-біздің зерттеуімізбен танысқаннан кейін көптеген оқушылар математиканы оқу қажеттілігі туралы сұраққа оң жауап берді.
Оның практикалық маңыздылығы- оны оқушылар білім деңгейін жоғарылату үшін қолдана алады, сонымен қатар мектепте алған білімдерін іс жүзінде қолдануға үйретеді, бұл бүгінде өте маңызды.
Осылайша, зерттеу жұмысының міндеттері шешілді, мақсатқа жеттім, алға қойылған мәселе нақтыланды.
V. Қолданылған әдебиеттер тізімі.
1. Энциклопедический словарь юного математика/Сост. Э-68 А. П. Савин. – М.: Педагогика, 1989. - 352 с.
-
«Математика в школе» № 8, 2003г. «Расчётно-экспериментальные работы при изучении математики».
3. Сергеев И.Н., Олехник С.Н., Гашков С.Б. Примени математику. – М.: Наука. Гл. ред. физ.-мат. Лит., 1989. – 240с.
4. Бурбаки Н. Очерки по истории математики / Пер. И. Г. Башмаковой под ред. К. А. Рыбникова. – М.: КомКнига, 2007.
5. Сколько кубов бруса надо на дом 6х6: арифметика строительства [Электронный ресурс]. URL: http://1brus.ru/operacii/raschety/124-skolko-kubov-brusa-nado-na-dom-6h6 (дата обращения: 10.10.2016).
6. Расчет профнастила (профлиста) и саморезов на крышу [Электронный ресурс]. URL: http://svoydomtoday.ru/building-onlayn-calculators/129-raschet-proflista-na-krishu.html (дата обращения: 05.11.2016).
7. Дома из круглого бревна: проекты [Электронный ресурс]. URL: http://marisrub.ru/proekts/doma-ot-100-do-200-kv-m/92-lesnaya-skazka2 (дата обращения: 03.09.2016).
13
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз
Құрылыстағы математика
Құрылыстағы математика
МАЗМҰНЫ
І Кіріспе...........................................................................................3-4 бет
Зерттеу жұмысының негіздемесі
ІІ.Негізгі бөлім................................................................................5-8 бет
2.1.Математика және құрылыстық есептеулер
2.2. Ауданды өлшеу тарихынан
ІІІ. Практикалық бөлім ............................................................8-13 бет
3.1. Құрылыстағы математикалық модельдеу
3.2. Құрылыстағы есептеулердің жүргізілуі
3.3. Құрылыс материалдарын дайындау
IV.Қорытынды .............................................................................14 бет
V. Қолданылған әдебиеттер тізімі...........................................15 бет
І. Кіріспе
Зерттеу жұмысының негіздемесі
Біз жер үйде тұрамыз және нақты өмірде әртүрлі шаруашылық үй-жайларын салумен жиі айналысуға тура келеді. Әкем екеуміз жаңа монша салғымыз келеді. Мен құрылыс материалы қанша қажет болатынын және 4х4 бөрене үйінің көлемінде монша салуға болатын соманы санауды шештім.
Қазіргі уақытта адамдар құрылыс салумен, соның ішінде жаңадан үй салу, жаңа монша салу т.б. салумен жиі айналысып кетті. Өйткені, қазір барлығы қолжетімді.
-
Таңдалған тақырыптың өзектілігі
Қаржылық сауаттылығы бар адамдар алдына нақты мақсат қою арқылы кез келген арманын жүзеге асырады. Біртіндей келе, мақсат қою – қаржылық сауаттылық негізінің математикалық моделін қалыптастырады. Менің жұмысымда мен 4*4 моншасын салу үшін математикалық білімді пайдалана отырып, құрылыстың математикалық моделін ұсынбақпын.
2) Жұмыстың мақсаты: Қаржылық сауаттылықты игеруге саналы қажеттілікті қалыптастырып, математикалық моделін құру негізінде математиканың монша салудағы моделін көрсету.
3) Міндеттері:
- Құрылыс салудағы математикалық есептеулерді зерттеп, зерделеу;
- Мақсат қою арқылы қаржыны сауатты басқарудың алгоритмін дайындау.
- Мақсат қою арқылы қаржыны сауатты басқарудың математикалық моделін құру және жүзеге асыру.
- 4*4 моншасын салу үшін қажетті материалдарға жан-жақты математикалық есептеулер жүргізу;
4) Болжамы: Егер мен қаржылық мәселелерді жақсы біліп, нақты қойылған мақсатты көздесем, онда мен болашақ өмірде табысты адам боламын.
5) Зерттеудің обьектісі:
Нақты мақсат қойып, қаржылық сауаттылықты меңгеріп, құрылыстың математикалық моделін құрудың негіздері.
6) Зерттеудің дереккөздері:
- ғылыми еңбектер;
- ғаламтор көздері;
7) Зерттеудің әдістері:
- Қаржылық сауатты болу үшін, мақсатты қоя білуді зерттеу және жалпылау;
- Математикадан негізгі жалпы білім берудің жаңа мемлекеттік білім беру стандартын талдау;
-Қаржылық сауаттылық туралы әдебиеттерді талдау;
-Ұжымда қаржылық сауаттылық, мақсат қою туралы, талдауларды көрсетіп, насихаттау;
- Зерттеу процесінің диагностикасы және мониторингі;
8) Зерттеудің жаңашылдығы:
Жас ерекшелігімді ескере отырып, қаржылық сауаттылықты толыққанды меңгеріп, кез келген мақсатымның орындалуының математикалық моделін құра білу және үй жағдайындағы есептеулерді қиналмай жүрзігуге негіздеу
9) Зерттеудің теориялық және практикалық мәні:
Қаржылық тұрғыдан сауатты адам – қазіргі заманның сұранысына ие тұлға. Қаржылық тұрғыдан сауатты адамның мақсаты айқын, қадамы нық болса, кез келген арманы орындалады. Оның дәлелі – менің жұмысым.
ІІ. Негізгі бөлім
2.1.Математика және құралыстық есептеулер
Математика- мектептегі негізгі пәндердің бірі. Математикалық есептерді шешу адам қызметінің әртүрлі салалары үшін математиканың маңыздылығын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Математикалық есептеулер құрылыстағы жобаларды жүзеге асыру үшін де қажет екенін атап өткен жөн.
Жыл сайын біздің қалада жаңа үйлердің саны артып келе жатқанын байқадым. Адамдар үйлерді жаңа жобалар бойынша салады немесе тұрғын үйлерді жөндейді, кейбір құрылымдарды қосады, кемшіліктерді жояды. Әр кезеңде нақты мәліметтермен жұмыс істеу керек, құрылыс материалын орындау үшін қажетті материалдың мөлшерін білу керек. Мен: "құрылыс кезінде барлық қажетті өлшемдер мен есептеулерді сәтті орындау үшін математикадан қандай тақырыптар, бөлімдер білу керек?»
Құрылыс индустриясы миллиондаған адамдарды жұмыспен қамтыған ең ірі және серпінді салалардың бірі ретінде ерекшеленеді. Құрылыстағы Математика, белгілі бір мамандыққа қарамастан, бұл қызмет үшін күн сайын қолданылады. Құрылыс индустриясында көптеген бастапқы деңгейдегі жұмыс орындары бар, олар жақсы төленеді және жоғарылатуға мүмкіндік береді, бірақ математика да сол жерде қажет.Алгебра, геометрия, тригонометрия немесе статистика, сондай-ақ физика сияқты заманауи құрылыс жұмыстарындағы негізгі математикалық білім жұмыста табысқа жету үшін қажет. Құрылыс индустриясы барлық тәжірибесі мен дайындығы бар адамдарға толы. Құрылысқа қызығушылық танытқан кез-келген адам осы салада жетістікке жету үшін командада жұмыс істей білуі және математиканы жақсы білуі керек. Көптеген адамдар орта мектептен бастап қатаң мансаптық және техникалық білім беру бағдарламасы арқылы құрылыс мамандығын оқиды.
Мен жұмысымды бастамас бұрын, өзімнің сыныптастарымның арасында сауалнама өткізіп, әлеуметтік сұрақтар қоюды жөн көрдім. Бұл маған, өзімнің ғылыми жобамның өзектілігін арттыра түсуге көмектесті. Өйткені, менің сыныптастарымды құрылыстағы математика қызықтырады. Бірақ, қызыққандарымен олардың білімдері жетіспейді.
Сонымен, сауалнамаға 27 сыныптас қатысты. Сауалнама негізгі 3 сұрақты қамтыды.
|
№ |
Сұрақтар мазмұны |
Иә |
Жоқ |
Кейде |
|
1 |
Құрылыс салуға қызығасың ба? |
11 |
7 |
9 |
|
2 |
Құрылыстағы математика туралы білесің бе? |
18 |
4 |
5 |
|
3 |
Құрылыстағы математикалық есептеулерді үйренгің келе ме? |
19 |
1 |
7 |
1-кесте. Сауалнама нәтижесі
[ 1-қосымша. Сауалнама мониторингі]
Сауалнаманың нәтижесінен менің сыныптастарымның құрылыстағы математиканы меңгергілері келеді. Бірақ, олардың қорқыныш сезімдерінің барын байқау қиын емес. Қорқыныш қай кезде пайда болады? Әрине, білімнің жетіспеуінен қорқыныштың пайда болатыны анық.
Сауалнаманың қорытындысынан кейін, мен сыныптастарыма өзім есептеген есептеулеріммен толық таныстырып, насихаттау жұмыстарын жүргіздім.
2.2. Ауданды өлшеу тарихынан
Өмірлік қажеттіліктер адамды ежелгі уақытта қашықтықты, сондай-ақ ауданды өлшеуге мәжбүр етті. Жоғарыда аталған қажеттіліктен "геометрия" ("гео" – жер, "метрио" – өлшеу) ғылымы пайда болды. "Жер учаскелерінің ауданы, ыдыстар мен қамбалардың сыйымдылығы, жер жұмыстары кезінде алынған жердің көлемі өлшенді. Біз вавилондықтардың сақталған сына жазуларынан олардың пайда болуы кезінде қоғамның материалдық қажеттіліктерімен байланысты болғанын білеміз. "Аудан" ұғымының иероглифі "астық мөлшері" иероглифімен бірдей (оған себу үшін қажет); "көлем" ұғымының иероглифі "жер үйіндісі" иероглифімен (суару жұмыстарын жүргізу кезінде алынған).
Аудандарды өлшеумен байланысты геометриялық білімнің пайда болуы мыңжылдықтардың тереңдігінде жоғалады. Біздің дәуірімізге дейінгі екі мың жылдан астам уақыт ішінде Египетте өлшемдердің айтарлықтай дамуы туралы толық сенімді ақпарат бар. Шөл мен Ніл өзенінің арасындағы тар құнарлы жер жыл сайын су тасқынына ұшырады және әр төгілген сайын жеке тұлғаларға тиесілі учаскелердің шекараларын шайып тастады. Су азайғаннан кейін бұл шекараларды мүмкіндігінше дәл қалпына келтіру қажет болды, өйткені учаскелердің әрқайсысы өте жоғары бағаланды. Бұл мысырлықтарды өлшеу мәселелерімен, яғни жер шаруашылығымен айналысуға мәжбүр етті.
Құрылыста құрылысқа бөлінген учаскенің ауданын білу өте маңызды болды. Ол үшін ежелгі мысырлықтар тараптардың бекітілген ұзындықтары бар арнайы үшбұрышты қолданған.
Өлшеулермен арнайы мамандар айналысты, оларды "арқан тартқыштар" – гарпетонапттар деп атады. Олар ұзын арқанды алып, оны түйіндермен (олардың арасындағы қашықтық перғауынның бір шынтағына тең) он екі бөлікке бөліп, ұштарын байлады. Солтүстік-оңтүстік бағытта құрылысшылар арқанмен белгіленген төрт бөлік қашықтықта екі шұңқыр орнатты. Содан кейін үшінші шұңқырдың көмегімен үшбұрыш пайда болатындай етіп созылды, оның бір жағында үш бөлік, екінші жағында төрт, ал үшінші жағында бес бөлік болды.
Егер олар бірдей арқанды қолданса, ауданы стандарт ретінде қабылданған тікбұрышты үшбұрыш алынды. Бірақ мысырлық құрылысшылар олардың әдісі қандай-да бір негіздеме қажет екенін түсінбеді.
Мысырлықтар тіктөртбұрыш, шаршы, үшбұрыш және трапеция сияқты кейбір түзу фигуралардың ауданын дұрыс есептеді. Шамамен 4000 жыл бұрын мысырлықтар тіктөртбұрыштың ауданын біз сияқты әдістермен анықтады. Яғни, тіктөртбұрыштың ауданын анықтау үшін ұзындығын еніне көбейтіңіз.
Көпбұрыштың ауданы оны тіктөртбұрыштарға бөлу арқылы табылды.
ІІІ. Практикалық бөлім
3.1. Құрылыстағы математикалық модельдеу
Арнайы оқу орындарының оқу бағдарламалары ағаш ұстасы мен құрылыс технологиясынан бастап дәнекерлеуді, сайтты жоспарлауды және тіпті фрекингті қоса алғанда, басқа мамандықтарға дейінгі құрылыс құзыреттіліктерінің толық спектрін қамтиды. Барлық оқу бағдарламаларында қызметтің мақсаттары қатаң математикалық ұғымдар мен қосымшалармен ұсынылған. Мысалы:
-
Ағаш ұстасы- масштабты коэффициент,
тұрақты биіктіктегі сызықтар, бұрыштық өлшеу және түрлендіру, ондық бөлшектермен және бөлшектермен есептеу, қашықтық пен бағытты ендік пен ауытқуға түрлендіру;
2. Құрылыс технологиясы- бірліктерді түрлендіру, Пифагор теоремасы, іріктеу әдістері, тікбұрышты үшбұрыштың тригонометриясы, цилиндрлердің көлемі;
3. Объектінің орналасуы- бұрыштар мен геометриялық фигуралар; Дәрежелер мен квадрат түбірлер; ұзындықтар, аудандар мен көлемдер үшін өлшем бірліктерін түрлендіру; сызбаларды түсіндіру;
4. Жобаны қадағалау- гистограммалар, желілік диаграммалар, өнімділік көрсеткіштері. Құрылыстағы математикалық моделі құрылыстың іргетасын қалау кезінде де қажет. Үй салу жобаларының көпшілігі жердің пішінін өзгертуден басталады. Топырақтың көлбеуін есептеу іргетас тегіс жерге тірелетіндей етіп кесуді және толтыруды анықтаудың ұзақ процесін бастайды. Шығындарды азайту үшін құрылысшылар іргетасты тегіс бетті жасау үшін қажетті материалдың мөлшерін азайтатындай етіп орналастыруы керек. Математикалық тұрғыдан, шебер мердігерлер мен маркшейдерлер үйді кез-келген қашықтағы топырақты басқа жерде толтыру ретінде "қайта өңдеуге" болатындай етіп орналастыра алады.
[Қосымша 2. Практикалық бөлімнен суреттер]
3.2. Құрылыстағы есептеулердің жүргізілуі
Құрылысшы мамандығы өте ежелгі. Тарихи сәулет ғимараттарының арқасында біз ата-бабалардың өмірі мен мәдениеті туралы көп нәрсе біле аламыз. Бүгінгі күнге дейін жасы мыңжылдықтармен өлшенетін көптеген құрылымдар бар. Құрылыс шеберлері өз тәжірибесін ұрпақтан-ұрпаққа жеткізді. Әрбір жұмысшыға математикалық білім қажет. Құрылыс-бұл ғимараттарды, инженерлік құрылыстарды, сондай-ақ олармен байланысты объектілерді құруға бағытталған адам қызметінің түрі.
Құрылыста сіз математикасыз жасай алмайсыз- құрылысшылар құрылысқа қанша материал жұмсау керектігін, сметаны қалай есептеу керектігін, қабырғаның қалыңдығын және т.б. есептеуі керек. Олар жақсы бағдарлануы керек, шартты белгілерді, құжаттарды, мәтіндерді түсінуі керек; сызбаларды, мәтіндерді, құжаттарды, кестелерді, формулаларды, тізімдерді, кез-келген объектілердің каталогтарын құру және өңдеу.
[Қосымша 2. Практикалық бөлімнен суреттер- 2]
ҚҰРЫЛЫС ҮШІН ҚОЛДАНЫЛАТЫН ФОРМУЛАЛАР
Ұзындық өлшемдері:
1 метр (м) = 10 дециметрам (дм) = 100 сантиметрам (см) = = 1000
миллиметрам (мм);
1 километр(км) = 1000 метрам (м);
1 дюйм= 2,54 см;
1 фут= 0,30479 м = 30,479 см;
1 ярд= 0,9144 м = 91,44 см = 914,4 мм;
1 морская миля= 1,85318 км = 1,852 км
Аудан өлшемдері
кв. сантиметр(см²) =100 мм²;
кв. дециметр(дм²) = 100 см²;
кв. километр(км²) = 1 000 000 м²;
гектар(га) = 10 000 м²;
акр= 4046,86 м²= 0,404686 га;
Көлем өлшемдері
1 куб. дециметр(дм³) = 1 000 см³;
1 куб. метр(м³) = 1 000 дм³ = 1 000 литр;
Масса
1 тонна (т) = 10 центнер (ц) = 1 000 килограмм (кг);
1 центнер (ц) = 100 кг;
1 килограмм (кг) = 1 000 грамм (г);
Ең маңызды геометриялық фигуралардың аудандарын есептеу:
Трапеция ауданы формуласы
S= 
Дөңгелек сектордың ауданы
![]()
Эллипстің ауданы
S = π * a * b,
Құрылыс салуда маңызды геометриялық денелердің көлемін табу фомулалары
-
Пирамиданың көлемі
V =
×
Sтаб
× h
V =
×
Sтаб
× h
3.3. Құрылыс материалдарын дайындау.
[Қосымша-3. Салыну керек моншаның суреті (ScetchUp бағдарламасы арқылы)]
Қосымшадағы суретте 4*4 моншасының суреті көрсетілген. Енді осы моншаны салу үшін қажетті барлық материалдары есептейік.
1. Монша салу үшін әртүрлі құрылыс материалдарын қолдануға болады, бірақ бізге ең танымал ағаш. Біз 4х4 өлшемді бөренеден монша салғымыз келеді.
[Қосымша-4. 4*4 бөренесінің суреті]
-
Ағаш ваннаны бетон немесе ағаш негізде салуға болады. Көбінесе бетон іргетасы құйылады. Шамамен 50-70 см тереңдікте бізге шамамен 7 қап цемент қажет. Іргетастың жоғарғы жағында ағаштан қабырғалардың құрылысы басталады.
-
Қабырғаларды салу үшін бізге шамамен 6 текше метр 15х15 ағаш қажет ( 1 текше м 7 дана ағаш).
-
Біз бөрене үйінің периметрін анықтаймыз: Р=4х4=16м
Бөрене үйінің биіктігі: 2м
Бір қабырғаның ауданы: 4х2=8 шаршы метр
Төрт қабырғаның ауданы: 4х8=32кв. м
Еден мен төбеге арналған ағаш алаңы: 8кв. м
Ағаштың жалпы ауданы: 40 шаршы метр қажетті ағаш көлемі: 40х0, 15=6 м3.
5. Бөренелер арасында тығыздағыш ретінде қолданған тиімді. Оны ағаштың ұзындығына жайып, степлермен немесе кішкене шегелермен бекіту керек. Біздің моншаға шамамен 160 метр джут қажет болады, яғни 4 орам.
[Қосымша-5. Тығыздағыш материал]
6. Еден салу үшін бізге 4 ағаш және 24 плахи қажет.
7. Төбеге төбенің арқалықтары мен тесіктері қажет (4 плахи және 24 тесиндер)
8. Шатырға рафтерлердің жалындары қойылады және біз профильді парақты бұрап тұратын тақтайшадан жасалады. Бізге 8 плах, 14 тесин және 10 профильді парақ қажет.
Қорытынды:
Монша салу үшін біз сатып алуымыз керек:
-Цемент: 7 м. х 1960 теңге =13720 теңге
- Ағаш: 6 текше метр x 40160 теңге = 240 960 теңге
- Плаха: 31 дана. шамамен 45180 теңге (1 куб. 26 дана)
-Tes: 38 дана. шамамен 30120 теңге . (1 куб=52 дана)
- Профиль парағы: 10 дана x 9700 теңге = 97 000 теңге
- Джут: 4 орам x 1550 теңге =6 200 теңге
- Шатырдың бұрандалары: 1 пакет=2800 теңге
- Шегелер: 2 қорап x 4500 теңге.=9000 теңге
Монша салу үшін бізге барлығы 450000 теңге шамасында қажет.
IV. Қорытынды
Атқарылған жұмыстың нәтижесінде математика сәулетпен тікелей байланысты екені белгілі болды- математика сәулет өнерінің таптырмас бөлігі, оның негіздерінің бірі болып табылады. Геометриялық пішіндер әртүрлі уақыттар мен стильдердегі сәулет құрылымдарының эстетикалық, пайдалану және беріктік қасиеттерін анықтайды. Сонымен қатар, әр архитектуралық стиль ғимараттар мен құрылыстардың белгілі бір геометриялық формаларымен және олардың жеке элементтерімен сипатталады. Құрылыс технологияларының дамуымен геометриялық формаларды қолдану мүмкіндіктері кеңейеді. Геометрия сәулет өнерін құрудың теориялық негізі ретінде қарастырылды. Математика тек белгілеу мен өлшеуге ғана емес, сонымен қатар геометриялық фигураларға қатысты кез-келген құрылыс есептерін шешуде өте тиімді.
Математика сабағында біз ауданды, көлемді, бағасы, саны, құны бар есептерді табуға арналған көптеген мәселелерді шештік. Бірақ мен үшін олар бұл жұмысқа дейін белгілі бір мағынаға ие болмады. Енді мен оларсыз күнделікті мәселелерді шешу мүмкін емес екенін білемін. Жұмыс нәтижесінде болжам расталды.
Математика бойынша білім қажетті материалды есептеуге, құнын есептеуге көмектесті. Мектепте алған математикалық білімімді өмірде қолдандым.
Біздің жұмысымыздың теориялық маңыздылығы-біздің зерттеуімізбен танысқаннан кейін көптеген оқушылар математиканы оқу қажеттілігі туралы сұраққа оң жауап берді.
Оның практикалық маңыздылығы- оны оқушылар білім деңгейін жоғарылату үшін қолдана алады, сонымен қатар мектепте алған білімдерін іс жүзінде қолдануға үйретеді, бұл бүгінде өте маңызды.
Осылайша, зерттеу жұмысының міндеттері шешілді, мақсатқа жеттім, алға қойылған мәселе нақтыланды.
V. Қолданылған әдебиеттер тізімі.
1. Энциклопедический словарь юного математика/Сост. Э-68 А. П. Савин. – М.: Педагогика, 1989. - 352 с.
-
«Математика в школе» № 8, 2003г. «Расчётно-экспериментальные работы при изучении математики».
3. Сергеев И.Н., Олехник С.Н., Гашков С.Б. Примени математику. – М.: Наука. Гл. ред. физ.-мат. Лит., 1989. – 240с.
4. Бурбаки Н. Очерки по истории математики / Пер. И. Г. Башмаковой под ред. К. А. Рыбникова. – М.: КомКнига, 2007.
5. Сколько кубов бруса надо на дом 6х6: арифметика строительства [Электронный ресурс]. URL: http://1brus.ru/operacii/raschety/124-skolko-kubov-brusa-nado-na-dom-6h6 (дата обращения: 10.10.2016).
6. Расчет профнастила (профлиста) и саморезов на крышу [Электронный ресурс]. URL: http://svoydomtoday.ru/building-onlayn-calculators/129-raschet-proflista-na-krishu.html (дата обращения: 05.11.2016).
7. Дома из круглого бревна: проекты [Электронный ресурс]. URL: http://marisrub.ru/proekts/doma-ot-100-do-200-kv-m/92-lesnaya-skazka2 (дата обращения: 03.09.2016).
13
шағым қалдыра аласыз













