Радиоактивті сәулелердің биологиялық әсері. Радиациядан қорғану

Білім беру ұйымының атауы

Бөлімі:

11.3.D Атом ядросының физикасы

Педагогтің аты-жөні:

Азат Сейілхан

Күні:

28.02.2023

Сыныбы:

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Радиоактивті сәулелердің биологиялық әсері. Радиациядан қорғану

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

11. 8.2.7 – α, β, γжәне сәулелерінің табиғатын, қасиеттерін және биологиялық әсерін түсіндіру

Сабақтың мақсаты:

радияцияның шектік доза мөлшерін біледі;

α, β және γ сәулелерінің биологиялық әсерін түсіндіре алады және одан қорғану жолдарын анықтайды, нақты дәлелдермен ұсынады;

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

2 мин.

TED Ed YouTube каналы

5 мин

Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, Альфа, бетта ыдырау формуласы бойынша топқа бөлу.

Жаңа сабақ.

Радиациядан қорғану тақырыбында бейнежазба көрсетіледі.

Оқушылар радиоактивті сәулелер туралы ақпарат алады .

Дескриптор:

Радиоактивті сәулелердің әсерін біледі;

Презентация №1.

https://www.youtube.com/watch?v=zI2vRwFKnHQ

Сабақтың ортасы.

«Ой қозғау»

5 мин

Білім дағдысы: Түсіну (D)

Белсенді оқыту: «Ой қозғау» 1-тапсырма

Оқушыларға жаңа тақырып мазмұнын ашуға бейнежазбадан соң бірнеше сұрақтар қойылады.

1. Радиация деген не?

2. Радиациялық саулелердің түрлері қандай?

3. Мутация ұғымын

қалай түсінесіз?

4. Сәулеленудің адам ағзасына қауіптілігі неде?

Оқушылар радиациялық сәулелердің әсерін айтады.

Дескриптор:

-радиоактивті сәулелерді сипаттайды.

Жалпы балл-2

Презентация

Оқулық 11-сынып.

ДМ Қосымша 1

Жұптық жұмыс

«Суреттер сөйлейді» әдісі

8 мин

7 мин

Білім дағдысы: Қолдану (W)

Белсенді әдіс:

2-тапсырма. «Суреттер сөйлейді» әдісі

Оқушыларға сурет беріледі және сұрақ қойылады. Қашан? Қайда? Неліктен? Нәтижесінде не болды? Не істеуіміз керек?

D= E/ m Si жүйесінде шығарылған сәуленің жұтылған дозасының өлшем бірлігі – 1 Гр(грей) Массасы 1 кг сәулеленген затқа иондаушы сәуле шығарудың 1Дж энергиясы берілгенде шығарылған сәуленің жұтылған дозасы бір грэйге тең;

1Гр= 1Дж/кг

Іс жүзінде сәулеленудің экспозициялық дозасы деген шама қолданылады. Ол рентгендік және гамма - сәулелердің құрғақ ауаны иондау эффектісі бойынша өлшенеді. Оның Si жүйесінен өлшем бірлігі рентген – 1Р

1Р = 2, 58 *10 - 4 Кл/кг

Радияцияны өлшейтін дозиметрлерде 1Р= 0, 01Гр деп есептеледі.

Оқушылар cуреттегі радиацияның сыртқа таралуын айтады. Мұғалім көмек беріп, толықтырады.

Симулятор көмегімен шектік доза ұғымын түсіндіреді

Дескриптор

- радиацияның сыртқа таралуы барысында қандай басты шаралар қолданылуы мүмкін екендігін біледі;

Жалпы балл-2

Дозиметр көмегімен кабинеттегі заттардағы радиация мөлшерін есептейді.

1 балл

Презентация

11-сынып оқулығы.

ДМ қосымша 2

Презентация

https://www.vascak.cz/data/android/physicsatschool/template.php?s=jadro_zareni&l=en

Жеке жұмыс

«Ойланайық»

5 мин

Жұптық жұмыс

7 мин

Білім дағдысы: Қолдану (G)

Белсенді әдіс:

3-тапсырма.

Сәйкесін тап

4 тапсырма

Есеп шығару

Рентген қондырғысымен жұмыс істейтін қызметкерлердің 1 сағатта сәулеленуді орташа жұту дозасы 7 мкГр. Егер шекті сәулелену дозасы жылына 50 мГр болса, онда қызметкер үшін 200 күн бойына күніне 6 сағаттан жұмыс істеу қауіпті ме?

Оқушылардың тапсырманы орындау уақытына қарай отырып ЕБҚЕ оқушыларға жеке тапсырмалар беріледі

Оқушылар алған білімдері негізінде негізгі анықтамаларды сәйкестендіреді.

Есепті жұпта талқылай отырып шығарады

Дескриптор:

Радиацияны өлшейтін құрал

Эквивалентті дозаның өлшем бірлігі

Бір жылдағы дозаның шектік мәні ұғымдарын біледі

Жалпы балл-2

Дескриптор:

Онадық еселітерді дәрежелі сан түрінде жаза алады.

Логикалық есепті шығарады.

Жалпы балл 3

Презентация

11-сынып оқулығы.

телефон

Презентация

Үлестірмелі материал

Сабақтың соңы.

Рефлексия

3 мин

Бағалау

2 мин

«Жеделхат»

Ашық журнал

Үйге тапсырма:

Ядролық энергетиканың болашағы туралы мәлімет қарастырып келу.

Оқушылар жеделхат арқылы радиациялық аймақта жұмыс жасайтын мамандарға кеңес береді және сұрақ қояды.

Өзін – өзі бағалау

Стикерлер