Джумадуллаева
Улдарай Сералиевна - информатика пәні мұғалімі, кафедра
меңгерушісі
Қазақ тілінде жарық
көріп отырған бұл оқу құралы төл тілімізде дәріс алып жатқан
оқушыларымыз үшін программалау негіздерінің қыры мен сырын меңгеру
жолында көмекші құрал бола алады деген
сенімдемін.
С++ программалау тілін
үйренуге арналған есептер
жинағы
Енгізу/шығару, меншіктеу операторы,
арифметикалық
операциялар
А
есебі.
Тік
бұрышты үшбұрыштың катеттерінің мәні болып
табылатын A және B натурал сандары берілген. Гипотенузаның мәнін
табыңыз.
Енгізу форматы
Бөлек екі қатарда
A және B (1 <= A, B
<= 1000) натурал сандары
берілген.
Шығару
форматы
Есептің жауабын
шығарыңыз.
Мысал
Есептің шығару
коды:
|
#include
<iostream>
#include
<cmath>
using namespace
std;
int main()
{
int a,
b;
cin >> a >>
b;
double c = sqrt(a * a + b *
b);
cout <<
c;
return 0;
}
|
Есептің
талдауы:
Пифагор теоремасы бойынша тік бұрышты үшбұрыштың
катеттерінің квадраттарының қосындысы гипотенузасының квадратына
тең. Гипотенузаның мәнін табу үшін түбір
табатын sqrt() функциясын қолданамыз және ол үшін #include
<cmath> кітапхана
қосуымыз керек. Түбірден шығатын нәтиже нақты сан
болуы мүмкін болғандықтан, шыққан нәтижені
double типті c айнымалысында
сақтаймыз.
B
есебі.
Енгізу кезінде бір бүтін санды
оқып, жауапқа мысалда көрсетілгендей форматта жауап шығаратын
программа құрыңыз.
Енгізу
форматы
Бүтін сан
енгізіледі.
Шығару
форматы
Есептің жауабын
шығарыңыз.
Мысал
|
Енгізу
|
Шығару
|
|
179
|
The next number for the number
179 is 180.
The previous number for the number 179 is
178.
|
Есептің шығару
коды:
|
#include
<iostream>
#include
<cmath>
using namespace
std;
int main()
{
int
n;
cin >>
n;
cout << "The next number
for the number " << n << " is " << n + 1 <<
"." << endl;
cout << "The previous
number for the number " << n << " is " << n - 1
<< ".";
return 0;
}
|
Есептің
талдауы:
Жауапқа шығару кезінде тырнақшаның ішінде
жазылған текст дәл солай жауапқа шығады, сол себепті берілген санды
сақтап тұрған айнымалыны және ол қолданылған өрнектерді тырнақшаның
сыртында бөлек шығарамыз.
C
есебі.
Қоржындағы K алманы N оқушы өзара теңдей бөліп алды
және бөлінбейтін бөлікті қоржында қалдырды. Әрбір оқушы қанша
алмадан алды?
Енгізу
форматы
N және K натурал сандары
берілген.
Шығару
форматы
Есептің жауабын
шығарыңыз.
Мысал
Есептің шығару
коды:
|
#include
<iostream>
#include
<cmath>
using namespace
std;
int main()
{
int n,
k;
cin >> n >>
k;
cout << k /
n;
return 0;
}
|
Есептің
талдауы:
Берілген алма санын оқушылар санына бөлгенде
әрбір оқушы алатын алмалар саны шығады. Бүтін типті
(int) айнымалылар, бүтін константалар арасындағы
арифметикалық операциялар бүтін типті
(int) нәтиже беретінін ұмытпауымыз
керек.
D
есебі.
Қоржындағы K алманы N оқушы өзара теңдей бөліп алды
және бөлінбейтін бөлікті қоржында қалдырды. Қоржында неше алма
қалды?
Енгізу
форматы
N және K натурал сандары
берілген.
Шығару
форматы
Есептің жауабын
шығарыңыз.
Мысал
Есептің шығару
коды:
|
#include
<iostream>
#include
<cmath>
using namespace
std;
int main()
{
int n,
k;
cin >> n >>
k;
cout << k %
n;
return 0;
}
|
Есептің
талдауы:
Берілген алма санын оқушылар санына бөлгендегі
қалдық қоржында қалатын алмалар санына тең
болады.
Е
есебі.
Берілген натурал санның
соңғы цифрасын
шығарыңыз.
Енгізу
форматы
Натурал сан
берілген.
Шығару
форматы
Есептің жауабын
шығарыңыз.
Мысал
Есептің шығару
коды:
|
#include
<iostream>
#include
<cmath>
using namespace
std;
int main()
{
int
n;
cin >>
n;
cout << n %
10;
return 0;
}
|
Есептің
талдауы:
Берілген санды 10-ға бөлгендегі қалдық сол санның
соңғы цифры болып табылады.
F
есебі.
Берілген натурал санның ондық
цифрасының мәнін
табыңыз.
Енгізу
форматы
Натурал сан
берілген.
Шығару
форматы
Есептің жауабын
шығарыңыз.
Мысал
Есептің шығару
коды:
|
#include
<iostream>
#include
<cmath>
using namespace
std;
int main()
{
int
n;
cin >>
n;
cout << (n / 10) %
10;
return 0;
}
|
Есептің
талдауы:
Берілген санды 10-ға бөліп, пайда болған санды
10-ға бөлгендегі қалдық берілген санның ондық цифры болып
табылады.
ЖИ көмекші
01 Маусым 2024
331
